GREEK POETRY -Του Κωνσταντακη ο γαμος -χ.ν.κουβέλης c.n.couvelis POETRY-c.n.couvelis-ΠΟΙΗΜΑΤΑ-χ.ν.κουβελης

 .

.

GREEK POETRY

-Του Κωνσταντακη ο γαμος

-χ.ν.κουβέλης c.n.couvelis

POETRY-c.n.couvelis-ΠΟΙΗΜΑΤΑ-χ.ν.κουβελης

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Του Κωνσταντακη ο γαμος

(και μια μελέτη ανάλυση τού ποιήματος)

πέρα στην άκρη τών ακρών  ο Κωνσταντάκης

φίλους στο γάμο του και συγγενείς καλει

είναι η νύφη σαν αυγή σαν κρίνος τού μαγιού 

και κει πάνω στα στεφανώματα τρεις καβαλαρεοι 

φτάνουν με τα σπαθιά τη νύφη αρπαζουνε και πανε

αδέρφια, τοιμαστε τ’ άλογο, σέλα χρυσή σελωστε

για να προφτάσω τούς ληστές τη κόρη να τη σωσω

κι όρμησε σαν ανεμοστρόβιλος στα πέρατα πηγαινει

η γης όπου περνα βογγά κι ο ουρανός ανατριχιαζει.

τρεις μέρες τούς ζητα τούς κυνηγά τρεις νύχτες

και συντυχαινει τη νύφη του στα δακρυα δεμένη 

οι κλέφτες γύρω τρώγανε και γλεντοκοπουσαν

χυμαει ο άκριτης καταπάνω τους με τ'αστραφτερο

σπαθί τούς κόβει κεφάλια χέρια τσακίζει ποδια

ο ιεπήρεν τη καλιτσα του στ'αλογο την ανεβάζει

μην φοβηθεις γυναίκα άλλος δεν θα σε παρει

δίνει βιτσιά τού μαύρου του και πάει σαράντα μίλια

.

.

.

Μελέτη και ανάλυση τού ποιήματος χνκουβέλη «Του Κωνσταντάκη ο γάμος».

Το έργο συνομιλεί με τη μεγάλη παράδοση των ακριτικών τραγουδιών και τη νεοελληνική ηρωική ποιητική.

1. Εισαγωγή – Το είδος και το ύφος

Το ποίημα «Του Κωνσταντάκη ο γάμος» ανήκει οργανικά στην παράδοση του ακριτικού κύκλου, δηλαδή των ποιημάτων που εξυμνούν τον ηρωισμό, την ανδρεία, τη φιλοτιμία και την αίσθηση του καθήκοντος των ακριτών, των συνοριοφυλάκων της βυζαντινής αυτοκρατορίας.

Ο χνκουβέλης, με τη σύγχρονη του γραφή, αναβιώνει τον ρυθμό, τη γλώσσα και τη φαντασιακή δύναμη των δημοτικών τραγουδιών, χωρίς να τα μιμείται μηχανικά. Αντίθετα, επανερμηνεύει το ακριτικό πνεύμα σε μια νεοελληνική εκδοχή, όπου ο μύθος λειτουργεί ως σύμβολο της αντοχής και της τιμής του ανθρώπου απέναντι στη βία και την απώλεια.

2. Δομή και αφήγηση

Η σύνθεση έχει καθαρή επική δομή:

1. Πρόλογος – Προσκλήσεις στον γάμο

Ο Κωνσταντάκης καλεί φίλους και συγγενείς, ο χώρος δηλώνεται «πέρα στην άκρη των ακρών», φράση που θυμίζει τη μυθική τοπογραφία των ακριτικών τραγουδιών, όπου ο ήρωας ζει στα σύνορα του κόσμου, στο όριο ανθρώπινου και υπερφυσικού.

2. Αρπαγή της νύφης

Οι τρεις καβαλάρηδες εισβάλλουν βίαια στη χαρά του γάμου, ανατρέποντας την τάξη και επιφέροντας την ύβρη.

3. Όρκος και καταδίωξη

Ο ήρωας ετοιμάζει το άλογό του, «σέλα χρυσή σελώστε», και ξεκινά για την αντεκδίκηση· η σκηνή έχει τη δραματική ένταση και ρυθμικότητα του δημοτικού δίστιχου, αλλά εκτείνεται αφηγηματικά με νεότερη τεχνική.

4. Αναμέτρηση και αποκατάσταση

Η μάχη περιγράφεται με επική υπερβολή – οι κινήσεις του ήρωα είναι φυσικές και ταυτόχρονα μυθικές· η γη και ο ουρανός συμμετέχουν στο πάθος του.

5. Επιστροφή – Λύτρωση

Ο ήρωας επαναφέρει τη νύφη του, αποκαθιστώντας την τιμή και το ηθικό σύμπαν. Το ποίημα κλείνει με ρυθμικό, αποφθεγματικό τόνο.

3. Γλώσσα και ύφος

Η γλώσσα είναι δημοτική, καθαρή, ρυθμική, με έντονη προφορικότητα και απουσία κάθε ρητορικής επιτήδευσης.

Ο χνκουβέλης χρησιμοποιεί ποιητική οικονομία: κάθε στίχος μεταφέρει δράση 

ή συναίσθημα χωρίς φλυαρία. Η σύνταξη είναι παρατακτική, όπως στα δημοτικά τραγούδια — «τρεις μέρες τους ζητά, τους κυνηγά τρεις νύχτες». Η επανάληψη λειτουργεί ως ρυθμικό μοτίβο, δίνοντας τη μουσικότητα του λαϊκού άσματος.

Η ποιητική γραφή είναι αυστηρά εικονοποιητική:

«η γης όπου περνά βογγά κι ο ουρανός ανατριχιάζει»

ο ήρωας μεταμορφώνεται σε κοσμική δύναμη, το πάθος του ταράζει τα στοιχεία της φύσης, όπως στα ηρωικά άσματα του Διγενή ή του Βασίλ-Ανδρόνικου.

4. Θεματικά μοτίβα και σύμβολα

α. Ο γάμος

Ο γάμος, σύμβολο κοινωνικής και κοσμικής τάξης, διαταράσσεται από τη βία. Η αρπαγή της νύφης είναι πράξη ύβρεως, και η εκδίκηση του Κωνσταντάκη πράξη αποκατάστασης της δικαιοσύνης.

Ο γάμος εδώ είναι όριο ανάμεσα στο ανθρώπινο και το μυθικό, ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο.

β. Ο ίππος και η ταχύτητα

Το άλογο, «σέλα χρυσή», λειτουργεί ως σύμβολο υπερφυσικής δύναμης και ελευθερίας. Ο ήρωας και το άλογο ταυτίζονται: «όρμησε σαν ανεμοστρόβιλος» , η ορμή είναι μεταφυσική.

γ. Η τιμή και ο έρως

Ο Κωνσταντάκης δεν πολεμά μόνο για την αγαπημένη του, αλλά για την τιμή του, την ανδρική και κοινωνική του υπόσταση.

Η φράση:

«μην φοβηθείς γυναίκα άλλος δεν θα σε πάρει»

είναι λόγος όχι ιδιοκτησίας, αλλά όρκου προστασίας· ο ήρωας αναλαμβάνει το καθήκον του ως σύζυγος, άνδρας και ακρίτης.

 5. Ρυθμός και ήχος

Το ποίημα κινείται σε δεκαπεντασύλλαβη ροή, χωρίς τυπική ομοιοκαταληξία, διατηρώντας το φυσικό μέτρο του δημοτικού.

Η εναλλαγή τονισμών, η χρήση επαναλήψεων και η παρήχηση των συμφώνων (π.χ. «τούς κόβει κεφάλια χέρια τσακίζει πόδια») προσδίδουν στο ποίημα ρυθμική ορμή και ακουστική ενέργεια, στοιχείο χαρακτηριστικό της προφορικής επικής παράδοσης.

 6. Ηρωικό και τραγικό στοιχείο

Παρά τον νικηφόρο τερματισμό, το ποίημα διαποτίζεται από τραγικό παλμό:

ο ήρωας είναι μόνος απέναντι στην αδικία, αγωνίζεται πέρα από ανθρώπινα όρια. Ο πόνος, η οργή και η υπερβατική του πράξη δημιουργούν μια τραγική ηρωική αύρα, όπως του Αχιλλέα ή του Διγενή, που πολεμούν γνωρίζοντας ότι η μοίρα είναι πάντοτε ισχυρότερη.

7. Τοποθέτηση στο έργο του Κουβέλη και στη νεοελληνική ποίηση

Ο χνκουβέλης, σε αυτό το ποίημα, επιτυγχάνει συνειδητή αναβίωση της ακριτικής φωνής μέσα στη σύγχρονη λογοτεχνική συνθήκη. Δεν αντιγράφει το παλιό, αλλά το επανερμηνεύει με στοχασμό και λυρική πύκνωση.

Ο Κωνσταντάκης δεν είναι απλώς λαϊκός ήρωας· είναι σύμβολο της ανθρώπινης αντίστασης απέναντι στη βία και την απώλεια, μια διαχρονική μορφή του ελληνικού ήθους.

Η ποίηση του χνκουβέλη εδώ με απόλυτη καθαρότητα και απλότητα στη φραστική τής έκφραση συνδέεται με το ανώνυμο δημοτικό τραγούδι.

8. Συμπέρασμα

Το «Του Κωνσταντάκη ο γάμος» είναι ένα νέο ακριτικό τραγούδι, σύγχρονο και παλαιό συνάμα.

Συνδυάζει την ηρωική αφήγηση με το λυρικό πάθος, τη λαϊκή ρίζα με τη συνειδητή ποιητική κατασκευή.

Ο χνκουβέλης κατορθώνει να δημιουργήσει μιαν ανανεωμένη μορφή ελληνικού έπους, όπου η τιμή, ο έρως και η πράξη γίνονται ποιητική μοίρα.

.

.

.