.
.
LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
-Εξω,Αννουσκα,στην αταξία τού κόσμου.
-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis
χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
Εξω,Αννουσκα,στην αταξία τού κόσμου.
(Ελληνικά, English, Francais, German, Italiano, Spanish, Portuguese)
(και μια μελέτη ανάλυση τού διηγήματος)
1871.Η παγωμένη Αγία Πετρούπολη.Απογευμα.Υγρασια και ομίχλη.
Ο Φιόντορ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι με σκούρο πανωφορι ανέβαινε τις σκάλες μιας παλιάς πολυκατοικίας.
Είχε συναντηση με έναν νεαρό επαναστάτη που θα τού εδινε πληροφορίες για
μια συνομωτική ομαδα.Χρειαζονταν υλικο για το νέο του μυθιστόρημα.
Η πόρτα άνοιξε πριν να χτυπήσει.
Στο άνοιγμα στεκόταν ο Σεργκέι Νετσάγιεφ.
Αυτός θα είναι ο ήρωας μου,σκέφτηκε,Πιοτρ Στεπανοβιτς Βερχοβενσκι
Μπήκε μέσα.Ο Νετσαγιεφ έκλεισε τη πόρτα και την κλείδωσε.
-Κύριε Ντοστογιέφσκι, είπε, Σας περίμενα.
-Έχω ακούσει πολλά για σας, απάντησε.
Κάθησε.Στο τραπέζι υπήρχαν ανάκατα:χαρτιά, προκηρύξεις,όπλα.
Ο Νετσάγιεφ άρχισε να μιλάει:
-Εγώ είμαι φανατικος τής επανάστασης.Δεν έχω οικογένεια, δεν έχω πατρίδα, δεν έχω προσωπική ζωή. Ο επαναστάτης πρέπει να τα καίει όλα μέσα του.
Να σπέρνει το.μισος,την καταστροφη.Τοτε όλα θα ανατραπούν.
Χαμογέλασε.
-Εσείς το καταλαβαίνετε αυτό,συνέχισε.Ησασταν φυλακή.Υποθεση Πετρασεφκσκι.Σας στησαν για εκτελεση.
Ο Ντοστογιέφσκι ένιωσε ένα ρίγος.Η μνήμη δεν έσβησε ποτέ.
22 Δεκεμβρίου 1849.Τους οδήγησαν με όλους τούς τύπους στο τόπο τής εκτέλεσης.Ολα σκηνοθετημένα:ο παπας με τα αμφια,το ευαγγέλιο,το σταυρό,
τα στρατιωτικά τμήματα παρατεταγμένα.Χτυπησαν τα τύμπανα τρεις
φορές.Διαβαστηκε η καταδικαστική απόφαση.Τους χώρισαν σε τριάδες.
Στην τρίτη τριάδα ήταν αυτος.Περιμενα τούς πυροβολισμούς στη πρωτη
τριαδα.Τοτε στη σκηνή ήρθε ένας καβαλάρης αξιωματικός.Ο.τσαρος τούς χαρίζει τη ζωή.Αλλους τούς στέλνουν στη Σιβηρία,όπως αυτόν,αλλους στα κάτεργα,κι άλλους στον Καύκασο.
-Θα σας δώσω ό,τι χρειάζεστε,άκουσε τη φωνή τού Νετσάγιεφ.Τα πρόσωπα,
τις μεθόδους, τον τρόμο. Γιατί η επανάσταση, κύριε Ντοστογιέφσκι, δεν είναι ιδέες, είναι φόβος. Είναι καχυποψία. Είναι η διάλυση της παλιάς τάξης με όποιο κόστος.
Είδε τη πόρτα από το διπλανο.δωματιο να ανοίγει.Ενας νεαρός άντρας άντρας
εμφανίστηκε κρατώντας ένα τηγάνι με ωμά μανιτάρια.
-Συγγνώμη για την ενόχληση, είπε. Τα μανιτάρια θέλουν προσοχή. Μπορούν να
σε σκοτώσουν αν κάνεις λάθος στην επιλογη.
Ο Ντοστογιέφσκι σκέφτηκε τον Νικόλαο Σταβρογκιν.
Ο Νετσάγιεφ χαμογέλασε.
-Να σας συστήσω.Γκρέγκορι Περελμαν μαθηματικος.Φιόντορ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι συγγραφέας.
-Αυτο είναι αδύνατο,είπε ο Ντοστογιέφσκι.
-Αδύνατο είναι μόνο ό,τι ορίζουν τα αξιώματα, είπε ο Περελμαν. Αν τα αλλάξεις, αλλάζει και το αδύνατο. Όπως στην επανάσταση. Όπως στα μαθηματικά.
Αν θέλετε μπορείτε να έρθετε στο διαμέρισμα μου,και νά συνεχίσω το
τηγάνισμα τών μανιταριών μου.
Τον ακολούθησαν.Εκει έβαλε το τηγάνι πάνω στο πετρογκαζ.Τα μανιτάρια τσίριζαν.
Πήρε από τη δισκοθήκη ένα δίσκο και τον έβαλε στο πικ-απ.
-Η Λειτουργία του Ιωάννη τού Χρυσοστόμου τού Σεργκέι Ραχμάνινοφ,είπε.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε την ορθόδοξη Ρωσία μας.
Έβγαλε τα μανιτάρια από το τηγάνι ,τα έβαλε σε ενα πιάτο.
-Το σύμπαν, συνέχισε ο Περελμαν, χτίζεται πάνω σε γεωμετρίες που είτε καταρρέουν είτε κρατούν. Η επανάσταση είναι μια εξίσωση αστάθειας. Θέλει
να καταρρίψει ένα γεωμετρικό σύστημα εξουσίας και να επιβάλει ένα άλλο. Όμωςωόπως και στην υπόθεση Πουανκαρέ, αν δεν αποδείξεις ότι ο χώρος μπορεί να αναδιαμορφωθεί χωρίς να χάσει την ουσία του, η κατάρρευση είναι αναπόφευκτη.
Ο Νετσάγιεφ τον έκοψε:
-Εγώ όμως δεν ενδιαφέρομαι για σταθερές. Εγώ θέλω κατάρρευση. Θέλω
χάος.
Τότε, είπε ο Περελμαν, δεν μιλάμε για επανάσταση, αλλά για τοπολογική καταστροφή. Ένα σύστημα που σπάει χωρίς δυνατότητα μετασχηματισμού.
Στο.κεφαλι τού Ντοστογιέφσκι άρχισε να σχηματίζεται ο κόσμος τών “Δαιμονισμένων”:
Η συζήτηση κράτησε ώρες.
Ο Νετσάγιεφ ξεδίπλωσε όλο το δίκτυο της οργάνωσής του, τα μυστικά, τη μέθοδο τής τρομοκρατίας, τη δολοφονία του Ιβάνοφ.
Ο Περελμαν, με την ίδια ψυχρή ηρεμία, του εξηγούσε πώς κάθε σύστημα που βασίζεται στον φόβο είναι μαθηματικά καταδικασμένο να καταρρεύσει, όπως ένα μη-συνεκτικό πολλαπλό στο οποίο κανείς δεν μπορεί να χαράξει μια συνεχή γραμμή.
Ο Ντοστογιέφσκι δεν μιλούσε,μονο κατέγραφε.
Οι Δαιμονισμένοι.Бесы:Μια αλληγορία για τις καταστροφικές συνέπειες τού πολιτικού και ηθικού μηδενισμού,τη δεκαετία 1860,στη Ρωσία.
Приступая к описанию недавних и столь странных событий, происшедших в нашем, доселе ничем не отличавшемся городе, я принуждён,...
(Ξεκινώντας να περιγράφω τα πρόσφατα και πολύ παράξενα γεγονότα που συνέβησαν στην πόλη μας, η οποία μέχρι τώρα δεν ήταν αξιοσημείωτη για τίποτε, …)
Είχε ξημερώσει όταν έφυγε και κατέβηκε τις σκάλες τής παλιάς πολυκατοικίας.
Στον δρόμο, ο αέρας ήταν παγωμενος.
Η ψυχή τού ανθρώπου, το πιο βαρύ φορτίο,σκεφτηκε,τι αναζητώ σ'αυτους
τούς ανθρώπους;
Γύρισε σπίτι του,στην οδό Κουζνετσνι αριθμός 5,2ος όροφος
-Φιόντορ, πού ήσουν,τον ρώτησε η Άννα Γρηγόριεβνα,με ανησυχία στη φωνή της.
-Εξω,Αννουσκα,στην αταξία τού κόσμου,απαντησε
.
.
Outside, Annoushka, in the disorder of the world.
1871. Frozen Saint Petersburg. Afternoon. Dampness and fog.
Fyodor Mikhailovich Dostoevsky, wearing a dark overcoat, was climbing the stairs of an old apartment building.
He had a meeting with a young revolutionary who would give him information about a conspiratorial group. He needed material for his new novel.
The door opened before he could knock.
Sergei Nechaev was standing in the doorway.
This will be my character, he thought, Pyotr Stepanovich Verkhovensky.
He entered. Nechaev closed the door and locked it.
“Mr. Dostoevsky,” he said, “I’ve been expecting you.”
“I’ve heard much about you,” he replied.
He sat down. On the table lay a chaotic mix of papers, leaflets, weapons.
Nechaev began to speak:
“I am a fanatic of revolution. I have no family, no homeland, no personal life. The revolutionary must burn everything inside him. He must sow hatred, destruction. Only then will everything be overturned.”
He smiled.
“You understand this,” he continued. “You were in prison. The Petrashevsky affair. They set you up for execution.”
Dostoevsky felt a shiver. The memory had never faded.
22 December 1849. They were led, with all formalities, to the place of execution. Everything staged: the priest in his vestments, the Gospel, the cross, the military units drawn up. The drums beat three times. The sentence was read. They were divided into groups of three.
He was in the third group. He waited for the shots in the first group. Then a mounted officer appeared. The Tsar granted them their lives. Some were sent to Siberia—as he was—others to hard labor, others to the Caucasus.
“I will give you everything you need,” he heard Nechaev’s voice. “The faces, the methods, the terror. Because revolution, Mr. Dostoevsky, is not ideas—it's fear. It is suspicion. It is the dissolution of the old order at any cost.”
He saw the door of the next room open. A young man appeared holding a pan with raw mushrooms.
“Forgive the interruption,” he said. “Mushrooms require attention. They can kill you if you make the wrong choice.”
Dostoevsky thought of Nikolai Stavrogin.
Nechaev smiled.
“Let me introduce you. Grigori Perelman, mathematician. Fyodor Mikhailovich Dostoevsky, writer.”
“That is impossible,” said Dostoevsky.
“Impossible is only what the axioms define,” said Perelman. “If you change them, the impossible changes. As in revolution. As in mathematics.
If you want, you may come to my apartment and I’ll continue frying my mushrooms.”
They followed him. There he placed the pan on the small gas stove. The mushrooms hissed.
He took a record from the shelf and placed it on the turntable.
“The Liturgy of St. John Chrysostom, by Sergei Rachmaninoff,” he said. “We must not forget our Orthodox Russia.”
He removed the mushrooms from the pan and placed them on a plate.
“The universe,” Perelman continued, “is built on geometries that either collapse or hold. Revolution is an equation of instability. It seeks to overthrow one geometric system of power and impose another. But, as in the Poincaré conjecture, if you cannot prove that space can be reshaped without losing its essence, collapse is inevitable.”
Nechaev interrupted him:
“But I am not interested in constants. I want collapse. I want chaos.”
“Then,” said Perelman, “we are not speaking of revolution, but of topological destruction—a system that breaks with no possibility of transformation.”
In Dostoevsky’s mind, the world of Demons began to take shape.
The discussion lasted for hours.
Nechaev unfolded the entire network of his organization, the secrets, the method of terror, the murder of Ivanov.
Perelman, with the same cold calm, explained how any system based on fear is mathematically doomed to collapse, like a non-connected manifold where no continuous path can be traced.
Dostoevsky did not speak; he only recorded.
Demons (Бесы): an allegory of the destructive consequences of political and moral nihilism in Russia in the 1860s.
“Приступая к описанию недавних и столь странных событий…”
(Beginning to describe the recent and very strange events that occurred in our city, which until now had nothing remarkable…)
It was dawn when he left, descending the stairs of the old building.
Outside, the air was freezing.
The human soul, the heaviest burden, he thought. What am I seeking in these people?
He returned home, to Kuznechny Street No. 5, 2nd floor.
“Fyodor, where were you?” Anna Grigorievna asked anxiously.
“Outside, Annoushka, in the disorder of the world,” he replied.
.
.
Dehors, Annouchka, dans le désordre du monde.
1871. Saint-Pétersbourg glacée. Après-midi. Humidité et brouillard.
Fiodor Mikhaïlovitch Dostoïevski, vêtu d’un manteau sombre, montait l’escalier d’un vieil immeuble.
Il avait rendez-vous avec un jeune révolutionnaire qui devait lui fournir des informations sur un groupe conspirateur. Il avait besoin de matériau pour son nouveau roman.
La porte s’ouvrit avant qu’il ne frappe.
Sergeï Netchaïev se tenait dans l’embrasure.
Voilà mon personnage, pensa-t-il, Piotr Stepanovitch Verkhovenski.
Il entra. Netchaïev referma la porte et la verrouilla
« Monsieur Dostoïevski, dit-il, je vous attendais. »
« J’ai beaucoup entendu parler de vous », répondit-il.
Il s’assit. Sur la table : papiers, tracts, armes, pêle-mêle.
Netchaïev commença :
« Je suis un fanatique de la révolution. Je n’ai pas de famille, pas de patrie, pas de vie personnelle. Le révolutionnaire doit brûler tout en lui. Il doit semer la haine, la destruction. Alors tout s’effondrera. »
Il sourit.
« Vous comprenez cela. Vous avez été en prison. L’affaire Petrachevski. On vous a conduit au bord de l’exécution. »
Dostoïevski frissonna. Le souvenir n’avait jamais disparu.
Le 22 décembre 1849. On les mena, selon toutes les formes, au lieu d’exécution. Tout était mis en scène : le prêtre, les évangiles, la croix, les troupes alignées. Les tambours battirent trois fois. La sentence fut lue. On les divisa par groupes de trois.
Il était dans le troisième. Il attendait les salves du premier groupe. Puis un officier à cheval arriva : le tsar leur accordait la vie. Certains envoyés en Sibérie—comme lui—d’autres au bagne, d’autres au Caucase.
« Je vous donnerai tout ce dont vous avez besoin, » entendit-il la voix de Netchaïev. « Les visages, les méthodes, la terreur. Car la révolution, monsieur Dostoïevski, ce ne sont pas des idées—c’est la peur. La suspicion. La dissolution de l’ancien ordre, quel qu’en soit le prix. »
Il vit la porte de la chambre voisine s’ouvrir. Un jeune homme apparut avec une poêle pleine de champignons crus.
« Excusez-moi, dit-il. Les champignons exigent de l’attention. Une erreur peut vous tuer. »
Dostoïevski pensa à Nicolas Stavroguine.
Netchaïev sourit.
« Permettez-moi de vous présenter. Grigori Perelman, mathématicien. Fiodor Mikhaïlovitch Dostoïevski, écrivain. »
« C’est impossible », dit Dostoïевski.
« Impossible n’est que ce que définissent les axiomes, dit Perelman. Si on les change, l’impossible change. Comme dans la révolution. Comme en mathématiques.
Si vous voulez, vous pouvez venir chez moi et je continuerai à faire sauter mes champignons. »
Ils le suivirent. Là, il posa la poêle sur le réchaud. Les champignons grésillaient.
Il mit un disque sur le tourne-disque.
« La Liturgie de saint Jean Chrysostome, de Rachmaninov. Il ne faut pas oublier notre Russie orthodoxe. »
Il servit les champignons.
« L’univers, poursuivit Perelman, repose sur des géométries qui s’effondrent ou se maintiennent. La révolution est une équation d’instabilité. Elle vise à renverser un système géométrique de pouvoir et à en imposer un autre. Mais, comme dans la conjecture de Poincaré, si l’on ne peut prouver que l’espace peut être remodelé sans perdre son essence, l’effondrement est inévitable. »
Netchaïev l’interrompit :
« Je ne m’intéresse pas aux constantes. Je veux l’effondrement. Je veux le chaos. »
« Alors, dit Perelman, il ne s’agit plus de révolution, mais de destruction topologique—un système qui se brise sans possibilité de transformation. »
Dans l’esprit de Dostoïевski, le monde des Démons commençait à se former.
La conversation dura des heures.
Netchaïev exposa son réseau, ses secrets, sa méthode de terreur, le meurtre d’Ivanov.
Perelman, avec le même calme glacial, expliquait comment tout système fondé sur la peur est mathématiquement voué à l’effondrement, comme une variété non-connexe où aucune courbe continue ne peut être tracée.
Dostoïевski ne parlait pas ; il notait.
Les Démons (Бесы): une allégorie des conséquences destructrices du nihilisme moral et politique dans la Russie des années 1860.
“Приступая к описанию недавних и столь странных событий…”
(En commençant à décrire les événements récents et si étranges…)
Il faisait jour lorsqu’il partit.
Dehors, l’air était glacial.
L’âme humaine, le fardeau le plus lourd, pensa-t-il. Que cherché-je chez ces hommes ?
Il rentra chez lui, 5 rue Kouznetschny, 2e étage.
« Fiodor, où étais-tu ? » demanda Anna Grigorievna, inquiète.
« Dehors, Annouchka, dans le désordre du monde », répondit-il.
.
.
Draußen, Annuschka, in der Unordnung der Welt.
1871. Das gefrorene Sankt Petersburg. Nachmittag. Feuchtigkeit und Nebel.
Fjodor Michailowitsch Dostojewski stieg in einem dunklen Mantel die Treppen eines alten Mietshauses hinauf.
Er hatte ein Treffen mit einem jungen Revolutionär, der ihm Informationen über eine Verschwörergruppe geben sollte. Er brauchte Material für seinen neuen Roman.
Die Tür öffnete sich, bevor er klopfen konnte.
Sergei Netchajew stand im Türrahmen.
Das wird meine Figur, dachte er, Pjotr Stepanowitsch Werchowenski.
Er trat ein. Netschajew schloss die Tür und verriegelte sie
„Herr Dostojewski,“ sagte er, „ich habe Sie erwartet.“
„Ich habe viel über Sie gehört“, erwiderte er.
Er setzte sich. Auf dem Tisch lagen wirr durcheinander Papiere, Flugblätter, Waffen.
Netschajew begann zu sprechen:
„Ich bin ein Fanatiker der Revolution. Ich habe keine Familie, kein Vaterland, kein persönliches Leben. Der Revolutionär muss alles in sich verbrennen. Er muss Hass säen, Zerstörung. Erst dann wird alles gestürzt.“
Er lächelte.
„Sie verstehen das. Sie waren im Gefängnis. Die Petraschewski-Affäre. Man führte Sie zur Hinrichtung.“
Dostojewski fröstelte. Die Erinnerung war nie verblasst.
22. Dezember 1849. Man führte sie mit allen Förmlichkeiten zum Hinrichtungsplatz. Alles war inszeniert: der Priester, das Evangelium, das Kreuz, die aufgestellten Soldaten. Die Trommeln schlugen dreimal. Das Urteil wurde verlesen. Sie wurden in Dreiergruppen eingeteilt.
Er war in der dritten. Er wartete auf die Salven für die erste Gruppe. Dann erschien ein berittener Offizier. Der Zar schenkte ihnen das Leben. Manche kamen nach Sibirien—wie er—andere zu Zwangsarbeit, andere in den Kaukasus.
„Ich werde Ihnen alles geben, was Sie brauchen“, hörte er Netchajews Stimme. „Die Gesichter, die Methoden, den Terror. Denn die Revolution, Herr Dostojewski, sind keine Ideen—sondern Angst. Misstrauen. Die Auflösung der alten Ordnung um jeden Preis.“
Er sah, wie sich die Tür des Nebenzimmers öffnete. Ein junger Mann erschien mit einer Pfanne voller roher Pilze.
„Verzeihen Sie die Störung“, sagte er. „Pilze brauchen Aufmerksamkeit. Ein Fehler kann töten.“
Dostojewski dachte an Nikolai Stawrogin.
Netschajew lächelte.
„Darf ich vorstellen: Grigori Perelman, Mathematiker. Fjodor Michailowitsch Dostojewski, Schriftsteller.“
„Das ist unmöglich“, sagte Dostojewski.
„Unmöglich ist nur, was die Axiome festlegen“, sagte Perelman. „Wenn man sie ändert, ändert sich auch das Unmögliche. Wie in der Revolution. Wie in der Mathematik.
Wenn Sie wollen, können Sie in meine Wohnung kommen, und ich brate die Pilze fertig.“
Sie folgten ihm. Dort stellte er die Pfanne auf den Gasherd. Die Pilze zischten.
Er legte eine Schallplatte auf.
„Die Liturgie des Heiligen Johannes Chrysostomos von Rachmaninow“, sagte er. „Man darf unser orthodoxes Russland nicht vergessen.“
Er servierte die Pilze.
„Das Universum“, fuhr Perelman fort, „basiert auf Geometrien, die entweder zusammenbrechen oder halten. Die Revolution ist eine Gleichung der Instabilität. Sie will ein geometrisches Machtsystem stürzen und ein anderes einsetzen. Aber wie bei der Poincaré-Vermutung—wenn man nicht beweisen kann, dass sich der Raum umformen lässt, ohne sein Wesen zu verlieren, ist der Zusammenbruch unvermeidlich.“
Netschajew unterbrach:
„Ich interessiere mich nicht für Konstanten. Ich will Zusammenbruch. Ich will Chaos.“
„Dann“, sagte Perelman, „reden wir nicht von Revolution, sondern von topologischer Zerstörung—ein System, das zerbricht ohne Möglichkeit der Transformation.“
In Dostojewskis Kopf begann die Welt der Dämonen Gestalt anzunehmen.
Das Gespräch dauerte Stunden.
Netschajew legte das gesamte Netz seiner Organisation offen, die Geheimnisse, die Methode des Terrors, den Mord an Iwanow.
Perelman erklärte mit derselben kalten Ruhe, wie jedes System, das auf Angst basiert, mathematisch zum Zusammenbruch verurteilt ist—wie eine nicht zusammenhängende Mannigfaltigkeit, auf der keine kontinuierliche Linie gezogen werden kann.
Dostojewski sprach nicht; er notierte nur.
Dämonen (Бесы): eine Allegorie der zerstörerischen Folgen des politischen und moralischen Nihilismus im Russland der 1860er Jahre.
“Приступая к описанию недавних и столь странных событий…”
(Als ich begann, die jüngsten und so seltsamen Ereignisse zu beschreiben…)
Es dämmerte, als er das Haus verließ und die Treppen hinabstieg.
Draußen war die Luft eisig.
Die menschliche Seele, die schwerste Last, dachte er. Was suche ich bei diesen Menschen?
Er ging nach Hause, in die Kusnetschny-Straße Nr. 5, 2. Stock.
„Fjodor, wo warst du?“ fragte Anna Grigorjewna ängstlich.
„Draußen, Annuschka, in der Unordnung der Welt“, antwortete er.
.
.
Fuori, Annuska, nel disordine del mondo.
1871. San Pietroburgo gelata. Pomeriggio. Umidità e nebbia.
Fëdor Michajlovič Dostoevskij, con un cappotto scuro, saliva le scale di un vecchio condominio.
Aveva un incontro con un giovane rivoluzionario che gli avrebbe dato informazioni su un gruppo cospirativo. Gli serviva materiale per il suo nuovo romanzo.
La porta si aprì prima che bussasse.
Sergej Nečaev era sulla soglia.
Questo sarà il mio personaggio, pensò, Pëtr Stepanovič Verchovenskij.
Entrò. Nečaev chiuse la porta e la sprangò.
«Signor Dostoevskij,» disse, «la stavo aspettando.»
«Ho sentito molto su di lei», rispose.
Si sedette. Sul tavolo: carte, volantini, armi alla rinfusa.
Nečaev cominciò:
«Sono un fanatico della rivoluzione. Non ho famiglia, non ho patria, non ho vita personale. Il rivoluzionario deve bruciare tutto dentro di sé. Deve seminare odio, distruzione. Solo allora tutto crollerà.»
Sorrise.
«Lei lo capisce. È stato in prigione. Il caso Petraševskij. L’hanno portata alla finta esecuzione.»
Dostoevskij rabbrividì. Il ricordo non era mai svanito.
22 dicembre 1849. Li portarono, con tutte le formalità, al luogo dell’esecuzione. Tutto era sceneggiato: il prete con i paramenti, il Vangelo, la croce, le truppe schierate. I tamburi batterono tre volte. La sentenza fu letta. Li divisero in terne.
Era nella terza. Aspettava gli spari sulla prima. Poi arrivò un ufficiale a cavallo: lo zar concedeva la vita. Alcuni mandati in Siberia—come lui—altri ai lavori forzati, altri nel Caucaso.
«Le darò tutto ciò che le occorre,» sentì la voce di Nečaev. «I volti, i metodi, il terrore. Perché la rivoluzione, signor Dostoevskij, non sono le idee—è la paura. È il sospetto. È la dissoluzione del vecchio ordine a qualsiasi costo.»
Vide aprirsi la porta della stanza accanto. Un giovane apparve con una padella di funghi crudi.
«Scusate l’interruzione,» disse. «I funghi richiedono attenzione. Una scelta sbagliata può uccidere.»
Dostoevskij pensò a Nikolaj Stavrogin.
Nečaev sorrise.
«Le presento Grigorij Perelman, matematico. Fëdor Michajlovič Dostoevskij, scrittore.»
«È impossibile,» disse Dostoevskij.
«Impossibile è solo ciò che definiscono gli assiomi,» disse Perelman. «Se li cambi, cambia anche l’impossibile. Come nella rivoluzione. Come nella matematica.
Se vuole, può venire al mio appartamento e continuo a friggere i miei funghi.»
Lo seguirono. Mise la padella sul fornello. I funghi sfrigolavano.
Scelse un disco e lo mise sul giradischi.
«La Liturgia di San Giovanni Crisostomo di Rachmaninov,» disse. «Non dobbiamo dimenticare la nostra Russia ortodossa.»
Servì i funghi.
«L’universo,» continuò Perelman, «si fonda su geometrie che crollano o resistono. La rivoluzione è un’equazione d’instabilità. Vuole rovesciare un sistema geometrico di potere e imporne un altro. Ma, come nella congettura di Poincaré, se non puoi dimostrare che lo spazio può essere rimodellato senza perdere la sua essenza, il crollo è inevitabile.»
Nečaev lo interruppe:
«A me non interessano le costanti. Voglio il crollo. Voglio il caos.»
«Allora,» disse Perelman, «non parliamo di rivoluzione, ma di distruzione topologica—un sistema che si spezza senza possibilità di trasformazione.»
Nella mente di Dostoevskij iniziava a formarsi il mondo dei Demoni.
La conversazione durò ore.
Nečaev spiegò tutta la rete della sua organizzazione, i segreti, il metodo del terrore, l’omicidio di Ivanov.
Perelman spiegava, con la stessa calma gelida, come qualunque sistema basato sulla paura sia matematicamente destinato al collasso, come una varietà non connessa sulla quale non si può tracciare una linea continua.
Dostoevskij non parlava; annotava soltanto.
I Demoni (Бесы): un’allegoria delle conseguenze distruttive del nichilismo politico e morale nella Russia degli anni 1860.
“Приступая к описанию недавних и столь странных событий…”
(Cominciando a descrivere gli eventi recenti e così strani…)
Era alba quando uscì e scese le scale del vecchio edificio.
Fuori l’aria era gelata.
L’anima umana, il peso più grande, pensò. Che cosa cerco in questi uomini?
Tornò a casa, in via Kuznechny n.5, secondo piano.
«Fëdor, dove eri?» chiese Anna Grigor’evna, con ansia nella voce.
«Fuori, Annuska, nel disordine del mondo», rispose.
.
.
Afuera, Annushka, en el desorden del mundo.
1871. San Petersburgo helado. Tarde. Humedad y niebla.
Fiódor Mijáilovich Dostoievski, con un abrigo oscuro, subía las escaleras de un viejo edificio.
Tenía una reunión con un joven revolucionario que iba a darle información sobre un grupo conspirativo. Necesitaba material para su nueva novela.
La puerta se abrió antes de que llamara.
Serguéi Necháyev estaba en el umbral.
Éste será mi personaje, pensó, Piotr Stepánovich Verjovenski.
Entró. Necháyev cerró la puerta con llave
“Señor Dostoievski,” dijo, “lo estaba esperando.”
“He oído mucho sobre usted,” respondió.
Se sentó. En la mesa había papeles, panfletos, armas, todo revuelto.
Necháyev comenzó:
“Soy un fanático de la revolución. No tengo familia, ni patria, ni vida personal. El revolucionario debe quemarlo todo dentro de sí. Sembrar odio, destrucción. Solo así todo se derrumbará.”
Sonrió.
“Usted lo entiende. Estuvo en prisión. El caso Petrashevski. Lo llevaron al borde de la ejecución.”
Dostoievski sintió un escalofrío. El recuerdo jamás se borró.
22 de diciembre de 1849. Los llevaron, con todo el ceremonial, al lugar de la ejecución. Todo escenificado: el sacerdote, el evangelio, la cruz, los regimientos alineados. Los tambores sonaron tres veces. Se leyó la sentencia. Los dividieron en grupos de tres.
Él estaba en el tercero. Esperaba los disparos del primero. Entonces apareció un oficial a caballo: el zar les perdonaba la vida. Algunos fueron enviados a Siberia—como él—otros a trabajos forzados, otros al Cáucaso.
“Le daré todo lo que necesita,” oyó la voz de Necháyev. “Los rostros, los métodos, el terror. Porque la revolución, señor Dostoievski, no son ideas—es miedo. Es sospecha. Es la disolución del viejo orden a cualquier precio.”
Vio abrirse la puerta del cuarto contiguo. Un joven apareció con una sartén llena de setas crudas.
“Perdonen la interrupción,” dijo. “Las setas requieren atención. Un error puede matarte.”
Dostoievski pensó en Nikolái Stavroguin.
Necháyev sonrió.
“Permítame presentarlo. Grigori Perelmán, matemático. Fiódor Mijáilovich Dostoievski, escritor.”
“Eso es imposible,” dijo Dostoievski.
“Imposible es solo lo que definen los axiomas,” dijo Perelmán. “Si los cambias, cambia lo imposible. Como en la revolución. Como en las matemáticas.
Si quieren, pueden venir a mi apartamento y continúo friendo mis setas.”
Lo siguieron. Puso la sartén en el fogón. Las setas chisporroteaban.
Puso un disco en el tocadiscos.
“La Liturgia de San Juan Crisóstomo, de Rajmáninov,” dijo. “No debemos olvidar nuestra Rusia ortodoxa.”
Sirvió las setas.
“El universo,” continuó Perelmán, “se construye sobre geometrías que colapsan o se mantienen. La revolución es una ecuación de inestabilidad. Quiere derribar un sistema geométrico de poder e imponer otro. Pero, como en la conjetura de Poincaré, si no puedes demostrar que el espacio puede remodelarse sin perder su esencia, el colapso es inevitable.”
Necháyev lo interrumpió:
“No me interesan las constantes. Yo quiero colapso. Quiero caos.”
“Entonces,” dijo Perelmán, “no hablamos de revolución, sino de destrucción topológica—un sistema que se rompe sin posibilidad de transformación.”
En la mente de Dostoievski empezaba a formarse el mundo de Los demonios.
La conversación duró horas.
Necháyev desplegó toda la red de su organización, los secretos, el método de terror, el asesinato de Ivánov.
Perelmán explicaba, con calma glacial, cómo cualquier sistema basado en el miedo está matemáticamente condenado a colapsar, como una variedad no conectada donde no puede trazarse una línea continua.
Dostoievski no habló; solo anotaba.
Los demonios (Бесы): una alegoría sobre las consecuencias destructivas del nihilismo político y moral en la Rusia de la década de 1860.
“Приступая к описанию недавних и столь странных событий…”
(Comenzando a describir los recientes y extraños acontecimientos…)
Amanecía cuando salió, bajando las escaleras del viejo edificio.
Afuera, el aire era helado.
El alma humana, la carga más pesada, pensó. ¿Qué busco en esta gente?
Regresó a su casa, en la calle Kuznechny n.º 5, segundo piso.
“Fiódor, ¿dónde estabas?” preguntó Anna Grigórievna, con preocupación.
“Afuera, Annushka, en el desorden del mundo,” respondió.
.
.
Lá fora, Annushka, na desordem do mundo.
1871. São Petersburgo congelada. Tarde. Umidade e neblina.
Fiódor Mikhailovitch Dostoiévski, com um sobretudo escuro, subia as escadas de um velho prédio.
Tinha um encontro com um jovem revolucionário que lhe daria informações sobre um grupo conspirador. Precisava de material para seu novo romance.
A porta se abriu antes que ele pudesse bater.
Serguei Necháiev estava no vão da porta.
Este será meu personagem, pensou, Piotr Stepanovitch Verkhôvenski.
Ele entrou. Necháiev fechou e trancou a porta.
“Senhor Dostoiévski,” disse ele, “eu o esperava.”
“Ouvi muito a seu respeito,” respondeu.
Sentou-se. Sobre a mesa havia papéis, panfletos, armas, tudo misturado.
Necháiev começou:
“Sou fanático da revolução. Não tenho família, não tenho pátria, não tenho vida pessoal. O revolucionário deve queimar tudo dentro de si. Deve semear ódio, destruição. Só então tudo será derrubado.”
Sorriu.
“Você entende isso. Esteve na prisão. O caso Petrashevski. Levaram-no ao fuzilamento.”
Dostoiévski estremeceu. A memória jamais se apagou.
22 de dezembro de 1849. Conduziram-nos, com todas as formalidades, ao local da execução. Tudo encenado: o padre, os paramentos, o evangelho, a cruz, as tropas alinhadas. Os tambores rufaram três vezes. O veredito foi lido. Dividiram-nos em grupos de três.
Ele estava no terceiro. Esperava os disparos contra o primeiro. Então apareceu um oficial a cavalo: o czar lhes concedia a vida. Alguns foram enviados à Sibéria—como ele—outros para trabalhos forçados, outros para o Cáucaso.
“Darei a você tudo de que precisa,” ouviu a voz de Necháiev. “Os rostos, os métodos, o terror. Porque a revolução, senhor Dostoiévski, não são ideias—é medo. É suspeita. É a dissolução da velha ordem a qualquer custo.”
Ele viu a porta do quarto ao lado se abrir. Um jovem apareceu segurando uma frigideira com cogumelos crus.
“Desculpem a interrupção,” disse. “Cogumelos exigem cuidado. Uma escolha errada pode matar.”
Dostoiévski pensou em Nikolai Stavróguin.
Necháiev sorriu.
“Permita-me apresentá-lo. Grigori Perelman, matemático. Fiódor Mikhailovitch Dostoiévski, escritor.”
“Isso é impossível,” disse Dostoiévski.
“O impossível é apenas o que os axiomas definem,” disse Perelman. “Se você os muda, muda também o impossível. Como na revolução. Como na matemática.
Se quiser, pode vir ao meu apartamento e continuo fritando meus cogumelos.”
Eles o seguiram. Ele colocou a frigideira no fogão. Os cogumelos chiavam.
Pegou um disco e colocou no toca-discos.
“A Liturgia de São João Crisóstomo, de Rachmaninoff,” disse. “Não devemos esquecer nossa Rússia ortodoxa.”
Serviu os cogumelos.
“O universo,” continuou Perelman, “baseia-se em geometrias que ou colapsam ou permanecem. A revolução é uma equação de instabilidade. Quer derrubar um sistema geométrico de poder e impor outro. Mas, como na conjectura de Poincaré, se não se pode provar que o espaço pode ser remodelado sem perder sua essência, o colapso é inevitável.”
Necháiev o interrompeu:
“Não me interessam constantes. Quero colapso. Quero caos.”
“Então,” disse Perelman, “não estamos falando de revolução, mas de destruição topológica—um sistema que se quebra sem possibilidade de transformação.”
Na mente de Dostoiévski começava a formar-se o mundo de Os Demônios.
A conversa durou horas.
Necháiev detalhou toda a rede de sua organização, os segredos, o método de terror, o assassinato de Ivanov.
Perelman explicava, com a mesma calma fria, como qualquer sistema baseado no medo está matematicamente condenado ao colapso, como uma variedade não conexa onde não é possível traçar uma linha contínua.
Dostoiévski não falava; apenas anotava.
Os Demônios (Бесы): uma alegoria das consequências destrutivas do niilismo político e moral na Rússia da década de 1860.
“Приступая к описанию недавних и столь странных событий…”
(Ao começar a descrever os recentes e estranhos acontecimentos…)
Amanhecia quando ele saiu, descendo as escadas do velho prédio.
Do lado de fora, o ar estava gelado.
A alma humana, o fardo mais pesado, pensou. O que procuro nessas pessoas?
Voltou para casa, na rua Kuznechny nº 5, 2º andar.
“Fiódor, onde você estava?” perguntou Anna Grigórievna, com preocupação.
“Lá fora, Annushka, na desordem do mundo,” respondeu.
.
.
.
Μελέτη ανάλυση του διηγήματος 'Εξω, Αννουσκα, στην αταξία του κόσμου'
του χνκουβέλη.
1. Εισαγωγή: Το διήγημα ως μεταλογοτεχνική σκηνή
Το διήγημα του χνκουβέλη εντάσσεται σε ένα ιδιαίτερα απαιτητικό και σύνθετο υβριδικό είδος: αποτελεί ταυτοχρόνως
ιστορική ανασύνθεση,
λογοτεχνική αναφορά,
φιλοσοφικό-πολιτικό σχόλιο,
και μεταμυθοπλαστική συνομιλία με τον κόσμο του Φιόντορ Μιχαήλοβιτς. Ντοστογιέφσκι.
Ο συγγραφέας δεν γράφει ένα απλό «ιστορικό αφήγημα»: οργανώνει μια φαινομενικά αδύνατη συνάντηση, έναν διάλογο τριών μορφών – του Ντοστογιέφσκι, του νεαρού επαναστάτη Σεργκέι Νετσάγιεφ και του μαθηματικού Γκριγκόρι Περελμαν. Η συνάντηση αυτή λειτουργεί θεματικά, συμβολικά και ιδεολογικά ως αναπαράσταση της ίδιας της σύγκρουσης ανάμεσα στην Ιστορία, την Επανάσταση και την επιστημονική λογική, ενώ παράλληλα αναγγέλλει την γένεση των Δαιμονισμένων (Бесы).
Αν και η παρουσία του Περελμαν αποτελεί αναχρονισμό και θραύση της ιστορικής συνέχειας, αυτή η ρήξη δεν υπονομεύει αλλά ενισχύει την κεντρική θεματική: ότι η πραγματικότητα, η επανάσταση και η λογοτεχνία είναι συστήματα που υπακούουν σε άδηλους νόμους, άλλοτε ευσταθείς, άλλοτε καταρρέοντες.
2. Η σκηνογραφία της Αγίας Πετρούπολης: Το μυθιστορηματικό τοπίο της κρίσης
Από την πρώτη κιόλας πρόταση («1871. Η παγωμένη Αγία Πετρούπολη. Υγρασία και ομίχλη.»), ο χνκουβέλης επαναφέρει το κλασικό ντοστογιεφσκικό τοπίο:
σκοτάδι, ψύχος, ακινησία, αποπνικτική ατμόσφαιρα.
Η πόλη δεν είναι απλώς σκηνικό, αλλά ψυχική κατάσταση, η υλική απεικόνιση της ρωσικής δεκαετίας του 1860, μιας εποχής αναταραχής, ιδεολογικού ριζοσπαστισμού και πολιτικού φανατισμου.
Το διαμέρισμα του Νετσάγιεφ, «παλιά πολυκατοικία», «χαρτιά, προκηρύξεις, όπλα ανάκατα στο τραπέζι», παραπέμπει στην οργάνωση «Народная Расправа» και στην πραγματική υπόθεση της δολοφονίας Ιβάνοφ (1869).
Αυτό το σκηνικό λειτουργεί ως μήτρα της σύλληψης των Δαιμονισμένων.
3. Η φυσιογνωμία του Νετσάγιεφ: Ο μηδενιστής ως «λογική συνέπεια»
Η ταυτότητα του Νετσάγιεφ σκιαγραφείται με τον χαρακτηριστικό αντιφατικό τρόπο των ντοστογιεφσκικών προσώπων:
«Δεν έχω οικογένεια… δεν έχω προσωπική ζωή… Ο επαναστάτης πρέπει να τα καίει όλα μέσα του.»
«Η επανάσταση… είναι φόβος. Είναι καχυποψία. Είναι διάλυση της παλιάς τάξης.»
Ο Νετσάγιεφ δεν είναι απλώς χαρακτήρας. Είναι ιδεολόγημα, είναι η πραγμάτωση της απόλυτης άρνησης, της καταστροφικής ηθικής, του πολιτικού μηδενισμού.
Αποτελεί την «πρώτη ύλη» για τον Βερχοβένσκι των Δαιμονισμένων, αλλά στο διήγημα λειτουργεί και ως δελεαστικός πειρασμός: αυτός προσφέρει στον Ντοστογιέφσκι υλικό, αλλά και απειλεί τις εσωτερικές του ισορροπίες.
Ο διάλογος Νετσάγιεφ – Ντοστογιέφσκι φέρνει στο φως την εμπειρία της «σκηνοθετημένης εκτέλεσης» του 1849, ίσως τη βαθύτερη οντολογική πληγή του Ντοστογιέφσκι. Η ανάδυση της μνήμης λειτουργεί ως βιογραφική ανάφλεξη που θα γίνει λογοτεχνική ύλη.
4. Η είσοδος του Περελμαν: Αναχρονισμός ως φιλοσοφικό εργαλείο
Η εμφάνιση του Γκριγκόρι Περελμαν, εκτός ιστορικού πλαισίου, είναι ένα ριζοσπαστικό αφηγηματικό τέχνασμα.
Η λογική του διηγήματος δεν διαταράσσεται – αντίθετα, ο αναχρονισμός φωτίζει τρεις κομβικούς άξονες:
α. Η μαθηματική αναλογία
Ο Περελμαν μιλά για γεωμετρίες, συστήματα, αστάθεια, πολλαπλότητες.
Αυτό λειτουργεί ως αναλογία της κοινωνικής και πολιτικής δομής.
Η επανάσταση, για τον επιστήμονα, είναι «εξίσωση αστάθειας», ενώ ο μηδενισμός «τοπολογική καταστροφή».
Η μαθηματική ορολογία μετατρέπεται σε ηθική και πολιτική φιλοσοφία.
β. Η σύγκρουση επιστήμης – ιδεοκρατίας
Ο Περελμαν βλέπει τη δομή.
Ο Νετσάγιεφ επιθυμεί την κατάρρευση.
Η σύγκρουση των δύο αναδεικνύει την βασική διάκριση μεταξύ
επιστημονικής συνέπειας
επαναστατικής απόλυτης άρνησης
που συχνά οδηγεί στον φανατισμό.
γ. Μεταμυθοπλασία και ταυτόχρονη χρονικότητα
Η συνάντηση πραγματικών, λογοτεχνικών και αναχρονισμένων μορφών δημιουργεί ένα πολυεπίπεδο παρόν, στο οποίο όλες οι εποχές είναι ταυτόχρονες.
5. Δομή και αφηγηματική τεχνική
Το διήγημα αξιοποιεί:
Συμπύκνωση ιστορικών δεδομένων
Επεξεργασμένη αφηγηματική οικονομία
Μετάβαση από τον ρεαλισμό στον στοχασμό
Εσωτερική εστίαση στην ψυχική κατάσταση του Ντοστογιέφσκι
Ποιητική συμπύκνωση σε καίριες φράσεις («Εξω, Αννουσκα, στην αταξία του κόσμου»)
Η αφήγηση κινείται ανάμεσα σε εξωτερικό διάλογο (Νετσάγιεφ – Περελμαν – Ντοστογιέφσκι) και εσωτερικό μονόλογο, ο οποίος θυμίζει τον ρυθμό και την ψυχολογική αγωνία του ύφους του ίδιου του Φ.Μ. Ντοστογιέφσκι.
Αυτή η διπλή εστίαση επιτρέπει στον χνκουβέλη να αποδώσει:
ιστορική πιστότητα
λογοτεχνική αναφορά
υπαρξιακή διάσταση
χωρίς να παραβιάζει την ενότητα ύφους.
6. Η γένεση των Δαιμονισμένων: Λογοτεχνική βιογραφία μέσα στη μυθοπλασία
Το διήγημα παρουσιάζει τη στιγμή όπου ο Ντοστογιέφσκι συλλαμβάνει τον κόσμο των Δαιμονισμένων:
οι μορφές
οι μέθοδοι
ο τρόμος
η δολοφονία Ιβάνοφ
ο μηδενισμός
η ιδεολογική οργάνωση ως «παράνοια»
αναδύονται μπροστά του όχι ως φαντασία αλλά ως πραγματικότητα που γίνεται λογοτεχνία.
Η φράση του αφηγητή:
«Στο κεφάλι του Ντοστογιέφσκι άρχισε να σχηματίζεται ο κόσμος των Δαιμονισμένων»
ορίζει την μετάβαση από τη ζωή στην τέχνη, και ταυτόχρονα αποκαλύπτει τον μηχανισμό της ντοστογιεφσκικής δημιουργίας:
η πραγματικότητα μετατρέπεται σε ηθική-πολιτική αλληγορία.
7. Ιδεολογική Ανάλυση: Μηδενισμός, επανάσταση, φόβος
Το διήγημα πραγματεύεται τον πυρήνα του πολιτικού μηδενισμού:
κατάργηση προσωπικής ζωής
υποταγή του ανθρώπου στην Ιδέα
χρήση τρόμου και καχυποψίας
αντίληψη της επανάστασης ως καταστροφής
εξαφάνιση της ηθικής ως κριτηρίου
Ο Περελμαν εισάγει την αντίθετη οπτική:
ένα σύστημα δεν έχει αξία αν δεν μπορεί να μετασχηματιστεί χωρίς να καταρρεύσει.
Αυτή η θεώρηση αντικρούει ευθέως τη «θεολογία της καταστροφής» του Νετσάγιεφ.
Ο Ντοστογιέφσκι, ανάμεσα στους δύο, γίνεται η συνείδηση που προσπαθεί να κατανοήσει το ανθρώπινο βάθος του μηδενισμού.
8. Η δραματική έξοδος και η επιστροφή: «Στην αταξία του κόσμου»
Το διήγημα ολοκληρώνεται με τον λυρικό, σχεδόν υπαρξιακό καταληκτικό τόνο:
ο παγωμένος αέρας
το ψυχικό βάρος
η αναζήτηση μέσα στο χάος των ανθρώπων
και τέλος η επιστροφή του συγγραφέα στην Άννα Γρηγορίεβνα, όπου δηλώνει:
«Έξω, Αννουσκα, στην αταξία του κόσμου.»
Η φράση συμπυκνώνει:
την απόγνωση
την φιλοσοφική αποδοχή της ανθρώπινης αστάθειας
την αδυναμία της λογικής να επιβληθεί στο χάος
την μοίρα του καλλιτέχνη να εισέρχεται σε αυτό το χάος για να συλλάβει την αλήθεια του.
9. Συμπέρασμα: Το διήγημα ως σύγχρονη αναβίωση του ντοστογιεφσκικού ήθους
Το έργο του χνκουβέλη πετυχαίνει να δημιουργήσει:
1. Ένα σύγχρονο κείμενο με έντονο ιστορικό υπόβαθρο.
2. Ένα φιλοσοφικό σχόλιο για την αταξία του κόσμου και τις μορφές του φανατισμού.
3. Ένα μεταλογοτεχνικό αφήγημα για τη γένεση ενός μεγάλου μυθιστορήματος.
4. Ένα λογοτεχνικό σύμπλεγμα όπου συνυπάρχουν διαφορετικοί χρόνοι, μορφές και επιστήμες.
5. Μια διαρκή συνομιλία με το ντοστογιεφσκικό ύφος και τη ρωσική ψυχολογική μυθοπλασία.
Η ατμόσφαιρα, η θεματική, η δομή και η χρήση των προσώπων αποδεικνύουν
ότι το διήγημα είναι όχι απλώς άσκηση ύφους αλλά ουσιαστική συμβολή στη σύγχρονη πεζογραφία, με βαθιά κατανόηση της λογοτεχνικής και ιστορικής παράδοσης.
.
.
.
