LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ -Η Ανάκλαση τού Πολλαπλου - χ.ν.κουβελης c.n.couvelis ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis

 .

.

LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

-Η Ανάκλαση τού Πολλαπλου

- χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Η Ανάκλαση τού Πολλαπλου

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Αντιτυπα

1

Ταυτοχρονικότητα εις το Άχρονον

Η  Marilyn  μιλά:

-Oh darling, πόσα αντίτυπα τής ψυχής μου χωράνε σε μια μεταξοτυπία;

Δεν είμαι εγώ, είμαι ο θόρυβος της επιθυμίας σου.

Andy Warhol: Η σιωπή είναι τέχνη αν δεν απαντήσεις.

Camera, rolling

Ο Andrei Tarkovsky, κινηματογραφεί  μια σταγόνα να πεφτει

μέσα σε παγωμένο πηγάδι της Σιβηρίας, 

ενώ Krzystof Kieslowski

-Οι ήχοι έχουν ενοχές, λέει.

-Οι εικόνες έχουν αλήθειες, απαντα ο Αντρέι.

Η σκηνή:the Persistence of Memory κρεμασμένα ρολόγια 

και στο κέντρο το σώμα,το άψυχο,

Ο Father Brown λεει

-"Ο δολοφόνος δεν διέφυγε. Είναι ακόμη εντός τού πινακα ," 

Ο Isidro Parodi, σκεπτικός, σημειώνει:

Το πτώμα βρέθηκε ανάμεσα σε δύο ρολόγια,

το ένα έδειχνε μέλλον, το άλλο παρελθόν.

"Το παρόν είναι ένοχο", συμπληρώνει ο ιερέας, ανάβοντας πίπα.

Κι ο Maurizio Kagel, γερμανόφωνος αργεντινός ,

παίζει στο πιάνο τη φούγκα :

-“Ludwich van, ludwig gone, gone gone gone—

Ο χρόνος λυγίζει.

Η τέχνη φωνάζει.

Η Marilyn χαμογελά.

-"Είμαι το είδωλο που δεν αναγνωρίζεται στο καθρέφτη",

κι ο Warhol την ξανατυπώνει

σε ροζ

σε μπλε

σε πράσινο

σε κιτρινο

Ο Tarkovsky σκηνοθετεί την πτώση ενός φύλλου. 

Ο Kieslowski τραβά το ηχητικό του ψιθύρου. 

Ο Father Brown ψάχνει το κίνητρο στο σουρρεαλισμό. 

Ο Isidro Paredi σημειώνει:

Ο φόνος έγινε στο όνειρο ενός πίνακα.

Τίποτα δεν τελείωσε.

Η Επιμονή τής Μεριλιν

σε ύφος James Joyce

.

.

2

Flickerflashpop! Εκεί, στο silkscreen  του Warhola,

η Μέριλυν, μισάνοιχτο στόμα, γυαλισμένο ροζ,

όχι πια Norma Jeane,μια ψηφιακή madonna 

"Modern art," she ψιθυρίζει,

"is just repetition with a better wig."

Και γελάει, όχι ήχος

μονάχα feedback.

Meanwhile,ο Andrei Tarkovsky στήνει κάμερα 

με τον Krzysztof ο οποίος δεν μιλάει,

μόνο κοιτάει.

“Slow,” λέει ο Αντρέι,

“Slower.”

“Slower than time."

Και ρίχνει νερό πάνω σε καθρέφτες

κι οι αντανακλάσεις θυμούνται

ό,τι οι άνθρωποι ξεχνούν.

Και να!

Μες στη σεκάνς αυτή,

εισβάλλει μια χορωδία από χαλασμένα πιάνα 

Ο Maurizio Kagel γραφεί το Ludwig Van,

στην Κολωνία τού ’68.

.«Μουσική είναι η ανάμνηση που δεν ειπώθηκε ποτέ,»

και η παρτιτούρα του καίγεται επίτηδες,

για να αποδείξει ότι υπήρξε.

Μα κάπου εκεί ,στο λάθος καρέ ένας φόνος μέσα στον πίνακα.

Στο «Persistence of Memory».

Κι εκεί φτάνουν.

Ο Isidro Parodi, ντετέκτιβ,

και ο πάτερ Brown,με το καπέλο του,

την υποψία του για το καλό μέσα στο φρικαλέο.

"Δεν είναι θέμα πώς πέθανε," λέει ο Father,

"αλλά ποιος θα θυμάται τον θάνατό του."

Ο Isidro Parodi μεγεθύνει τα μάτια του

και βλέπει μέσα στον πίνακα.

Την ίδια τη Μέριλυν, να τον κοιτά,και να λέει ξανά:

“Repetition, darling. It’s all in the repetition.”

Και κάπου πίσω τους,ο Άντυ,

κλείνει το καπάκι απ’ το κουτί της σούπας.

Ο Tarkovsky ρίχνει σκόνη στο φως.

Ο Kieslowski τραβά μόνο τα τρία τελευταία δευτερόλεπτα.

Ο Kagel γελά 

κι η συμφωνία σταματά

σαν κάποιος να έκλεισε απότομα το όνειρο.

.

.

.

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Φαντασμαγορία σε 23 καρέ

Η Μέριλιν δε χαμογελά 

μισάνοιχτο στόμα,

δαγκώνει το ροζ,

μωβ η σκιά, η Warhol-ική λάμψη σε τέσσερις εκδοχές,

λευκό, τιρκουάζ,

."Art is what you can get away with."

Δίπλα, η Τζοκόντα .

“Πείτε μου, εσείς, η τέχνη όταν γίνεται καθρέφτης,

είναι πορτραίτο;”

Ο φακό του Ταρκόφσκι,

αργά κάνει travelling

σε ένα σύννεφο που περνάει μπροστά απ’ τον ήλιο

κι αφήνει σκιά στο πρόσωπο του Κισλόφσκι.

Κι απ’ το βάθος — ήχος:

Ο Μαουρίτσιο Κάγκελ .

“Λούντβιχ, ω Λούντβιχ, μ’ ακούς;”

Η παρτιτούρα στάζει.

Οι νότες έχουν οξύ.

Και στο ρεφρέν, βιολί με πριόνι.

Ένα καναρίνι ξεφεύγει από τη φυλακή του ήχου.

Ξαφνικά, 

Στον πίνακα του Νταλί 

ρολόγια λειώνουν και ένα σώμα

ένα σώμα χωρίς ώρα.

Μέσα στην Επίμονη Μνήμη,

ο Χρόνος.

Ο Πάδρε Μπράουν 

κρατά σημειωματάριο.

Ο Ισίδρο Παροδι κοιτά τα λιωμένα ρολόγια.

“Ο δολοφόνος είναι η ανάμνηση,” λέει.

“Όχι,” απαντά ο ιερέας.

“Ο δολοφόνος είναι ο ίδιος ο Νταλί.”

Μάρτυρας: ένα μυρμήγκι.

Λάρισα, 1948.

Στο "Ξενοδοχείο Χλόη",

ο Τάκης Σινόπουλος καπνίζει τη γλώσσα του.

Στον καθρέφτη πίσω του, ο Ελπήνωρ.

Αμίλητος, .

“γύρισα.”λέει.“για να γράψεις επιτέλους αυτό 

που είδες και δεν είπες.”

ο Άντυ Γουόρχολ υπογράφει με glitter,

ο Ταρκόφσκι τραβά το τελευταίο καρέ

Ο Κισλόφσκι δεν λέει τίποτα.

Έχει πια περάσει απέναντι..

Πίσω από τη μουσική.

Πίσω απ’ τον φόνο.

Πίσω απ’ το πορτραίτο.

Στο τέλος

Ή υπερβολικά αληθινά.

.

.

.

Το σκοτεινό καθρέφτισμα τής μνημης

Στο στούντιο της 47ης Οδού, ο Andy Warhol 

βυθίζεται στο φούξια βλέμμα της Μέριλιν. 

γράφει μελαγχολία πάνω στη λάμψη της ποπ κουλτούρας. 

Δίπλα  με τα χέρια σταυρωμένα σαν να προσπαθεί 

να προστατεύσει το αίνιγμά της, η Joconda, 

η Μόνα Λίζα η ίδια, φοράει ένα αχνό μειδίαμα 

που δεν είναι πια μυστήριο, αλλά ειρωνεία.

 Ο Warhol είναι ο Velázquez τής κατανάλωσης, λέει. 

Ο Ντιέγκο καθρεφτιζόταν στους βασιλείς του, 

εκείνος καθρεφτίζεται σε κονσέρβες.

Στην άλλη άκρη τού σκηνικού, σε μια αποβάθρα 

που δεν υπάρχει σε κανένα γεωγραφικό χάρτη, 

ο Andrei Tarkovsky καδράρει τον ουρανό, 

ψάχνοντας το φως που θυμάται από τα παιδικά του χρόνια. 

Ο Kieslowski τον παρατηρεί σιωπηλός, κρατώντας 

σημειώσεις σε ένα μπλε τετράδιο.

-Όλα είναι επιλογή. Ακόμα και η σιωπή.

-Κι όμως, λέει ο Ταρκόφσκι, μόνο το νερό θυμάται.

Και ανάμεσα από ηχητικά κύματα, ο Mauricio Kagel 

τσαλακώνει παρτιτούρες. Γράφει το Ludwich van 

σαν να γράφει ένα γράμμα σε κάποιον 

που δεν θα διαβάσει ποτέ. .

Το φως ξαφνικά πέφτει απότομα. Κάποιος φωνάζει. 

Η σκηνή αλλάζει.

Μέσα στον πίνακα τού Νταλί, τα ρολόγια στάζουν ακόμα. 

Ένας φόνος έχει συμβεί,το πτώμα ακουμπά στη ρευστή σάρκα 

του χρόνου. Ο Isidro Parodi, , εξετάζει το σκηνικό. 

Δίπλα του, ο Father Brown καθαρίζει τα γυαλιά του με ένα μαντίλι  .

-Κάποιος ήθελε να σκοτώσει τη μνήμη, λέει ο ιερέας.

-Όχι, διορθώνει ο Παροδι. Ήθελε να σκοτώσει τη φαντασία. 

Κι απέτυχε.

Και τότε, στο ξενοδοχείο τής Λάρισας, όπου το φως πέφτει θαμπό 

ο Τάκης Σινόπουλος, κουρασμένος από τις λέξεις και τους ανθρώπους, 

γράφει ένα από τα τελευταία του ποιήματα. Το χέρι του τρέμει, 

όχι από φόβο, αλλά από μνήμη.

Στην καρέκλα απέναντι, ο Ελπήνωρ ,νεκρός, 

αρχαίος, και πάντα παρών, τού λέει:

-Δεν ξέφυγες ποτέ από τη μάχη. Απλώς την έκανες ποίηση.

.

.

.

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Ασκήσεις Συγχρονισμού στο Σαλόνι τού Ασυνείδητου

Ο Andy Warhol  παρατηρεί μια  εικόνα τής Μέριλιν Μονρόε, 

όχι ως γυναίκα, αλλά ως σύμβολο με μεταξοτυπική ακρίβεια. 

Η Μέριλιν, σιωπηλή μέσα σε μια μαζική κουλτούρα 

που δεν γνωρίζει έλεος. 

Δίπλα τους, καθισμένη αναπαυτικά σε μια καρέκλα Louis XVI, 

η Τζοκόντα ,ή μάλλον η Mona Lisa Joconda, με το μισό χαμόγελο 

που υπονοεί τα πάντα και τίποτα.

Η σύγχρονη τέχνη, σχολιάζει,δεν είναι πλέον καθρέφτης 

αλλά κατακερματισμός. Ο Warhol, όπως ο Velázquez, παρατηρεί 

και αναπαριστά,μια αυτοκρατορία εμπορεύσιμων εικόνων.

Σε μια γωνία τού ίδιου χώρου,ο Andrei Tarkovsky 

σκηνοθετεί μια σκηνή. Η κάμερα κινείται αργά πάνω 

σε στάσιμα νερά, αντανακλάσεις δέντρων, σιωπή. 

Ο Krzysztof Kieślowski στέκεται δίπλα του, κρατώντας 

τις σημειώσεις του.

-Αν δεν υπάρχουν απαντήσεις, του λέει ο Tarkovsky, 

τότε η εικόνα πρέπει να γίνει ερώτηση.

-Και αν δεν υπάρξει ερώτηση, προσθέτει ο Kieślowski, 

τότε ας κάνουμε την σιωπή να μιλά.

Ο Maurizio Kagel κάθεται μπροστά σε ένα πιάνο. 

Γράφει μια παρτιτούρα με τίτλο Ludwich van redux. 

Η μουσική ξεκινά με έναν ήχο πόρτας που ανοίγει,μια αναφορά 

στο Samstag aus Licht τού Stockhausen. 

Ο Beethoven δεν είναι ούτε ήρωας .Είναι ένας διαφημιστής 

τής ίδιας του τής μουσικής.

Και ξαφνικά, ένα ουρλιαχτό μέσα από τον πίνακα Η Επιμονή τής Μνήμης 

του Νταλί. ΟΤα ρολόγια λιώνουν αδιάφορα,για το φονο. 

Από την κορνίζα του πίνακα ξεπροβάλλουν ο Isidro Parodi, 

καθισμένος σε μια πολυθρόνα με μόνιμο σαρκασμό, 

και ο Father Brown, με το καπέλο και το γλυκό του βλέμμα 

γεμάτο σκεπτικισμό.

-Πώς γίνεται ένας φόνος να γίνει μέσα σε έναν πίνακα; ρωτά ο Parodi.

-Ίσως επειδή το ασυνείδητο είναι βιαιο, απαντά ο Father Brown. Και οι αναμνήσεις μάς σκοτώνουν πιο αργά από το μαχαίρι.

Εν τω μεταξύ, σ’ ένα παλιό ξενοδοχείο στη Λάρισα, 

με βεράντα που βλέπει σε έναν έρημο δρόμο, 

ο Τάκης Σινόπουλος κάθεται και γράφει. Η Ελλάδα φλέγεται 

ακόμη από τον εμφύλιο· γύρω του, οι φωνές είναι σκιές, 

τα σώματα λείπουν.

Ο χρόνος δεν είναι ούτε παρόν ούτε παρελθόν· είναι μια πληγή 

που στάζει σιωπή, λέει.

Στο απέναντι τραπέζι, ένας άντρας με καπέλο και πρόσωπο νεανικό 

αλλά κουρασμένο, ο Ελπήνωρ, πίνει κρασί.

Πέρασα από τη σκιά του Άδη,λέει. Μα εδώ, στον κόσμο των ζωντανών, 

η μνήμη πονάει περισσότερο.

Ο Σινόπουλος τον κοιτάζει. Σηκώνει το ποτήρι του.

Στην Ανάμνηση, τότε. Και στην Τέχνη, που ξέρει να συνθέτει το φως 

μέσα από τον θάνατο.

Και όλα αυτά, ενώ η Μέριλιν συνεχίζει να χαμογελά, 

για πάντα χρωματισμένη, για πάντα αθώα. 

.

.

.

Εσωτερική Καθοδος

Ξενοδοχείο “Η Λήθη” ,Λάρισα, 1949

«Μη μιλάς άλλο για νεκρούς», είπε ο Ελπήνωρ.

Ήταν η ώρα που το ρολόι στο φόντο τού πίνακα 

έλιωνε αργά, αθόρυβα,

Ο Ντάλι, άφαντος.Όμως ο φόνος έγινε εκεί.

Μέσα στην "Εμμονή τής Μνήμης",  κάτω απ' το λιωμένο ρολόι, 

βρέθηκε το σώμα.

Ο πατήρ Μπράουν καθάρισε τα γυαλιά του και είπε:

«Όταν ένας πίνακας δολοφονεί, δεν ψάχνεις τον δολοφόνο 

στο πινέλο, αλλά στο βλέμμα του θεατή».

Ο Ίσιντρο Παροδι, ήσυχος, κρατούσε σημειώσεις.

Έξω από τον καμβά, φυσούσε άνεμος.

Στον απέναντι τοίχο, ο Άντι Γουόρχολ έβαφε 

ξανά και ξανά το ίδιο πρόσωπο: Μέριλιν, Μέριλιν, Μέριλιν..

Η Μόνα Λίζα στο πλάι τον κοιτούσε απαθής, ψιθυρίζοντας:

«Ο Βελάσκεθ ζωγράφιζε τη δύναμη. Εσύ ζωγραφίζεις τη φήμη.

Στην εποχή σας, δεν υπάρχουν βασιλιάδες. Μόνο προϊόντα».

Πιο πίσω, ο Ταρκόφσκι σήκωσε το χέρι:

«Φως», είπε.

Ο Κισλόφσκι δεν απάντησε.

Η σκηνή είχε ήδη γραφτεί σε μια χώρα που δεν υπάρχει πια.

Κάποια γυναίκα έκλαιγε, αλλά ο ήχος αφαιρέθηκε στο μοντάζ.

Στην άλλη άκρη του σαλονιού,

ο Μαουρίτσιο Κάγκελ κουρδίζει μια παρτιτούρα με μαχαίρι κουζίνας:

Ludwig van

Ο Στοκχάουζεν είχε πει:

«Ο ήχος είναι τα παντα».

Ο Κάγκελ γελάει:

«Ή ο φόβος μας.»

Και τότε, ο Τάκης Σινόπουλος, στο δωμάτιο 214, ξυπνά.

Μυρίζει καμένο χαρτί.Ανοίγει το παράθυρο.

Η Λάρισα σιωπά όπως σιωπούν οι νεκροί μετά τη μάχη.

Στην καρέκλα, κάθεται ο Ελπήνωρ.

Δεν έχει μεγαλώσει ούτε μέρα.

Τον ρωτά:

«Πού πάνε οι λέξεις όταν σκοτώνουν;»

.

.

.

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Η αυταπάτη τού βαθους

Moments 1,2

(2 Σκηνοθεσίες)

.

Moments 1

ΣΚΗΝΗ 1: Το Ατελιέ

(Εσωτερικό, ημέρα ,παγερό φως από τα βόρεια παράθυρα)

ΟAndy Warhol ζωγραφίζει μηχανικά, επαναληπτικά, 

το πρόσωπο τής Μέριλιν Μονρόε σε τριπλή εκδοχή. 

Κάθε φορά, η απόχρωση διαφέρει ελάχιστα.

Δίπλα του, καθισμένη σε μια αναγεννησιακή καρέκλα, η Mona Lisa, 

με το μυστηριώδες της χαμόγελο, παρακολουθεί. 

Μιλάει αργά, σχεδόν θεατρικά:

Mona Lisa:

Η τέχνη έχασε την αυταπάτη τού βάθους. Είμαστε πια όλοι επιφάνειες, 

όπως τα κάτοπτρα του Βελάσκεθ. 

Η κάμερα κινείται αργά και περνάει μέσα από το τελάρο τού Warhol.

ΣΚΗΝΗ 2: Το Κινηματογραφικό Πεδίο

(Εξωτερικό ,δάσος με ομιχλη, συννεφιασμένος ουρανός)

Ο Andrei Tarkovsky και  ο Krzysztof Kieślowski στήνουν μια κάμερα 

μπροστά σε ένα καθρέφτη .Γυρίζουν μια σκηνή όπου το είδωλο 

ενός αγοριού εξαφανίζεται όταν τον φωνάζει η μητέρα του.

Tarkovsky:

Η κάμερα πρέπει να θυμάται, όχι να δείχνει.

Kieślowski:

Και να σιωπά. Εκεί τελειώνει το μοντάζ.

Η κάμερα περνάει μέσα από τον καθρέφτη.

ΣΚΗΝΗ 3: Το Ηχητικό Εργαστήρι

(Υπόγειο στο Βερολίνο ,σκοτεινό με λαμπτήρες φθορισμού)

Ο Maurizio Kagel συνθέτει το "Ludwich van" παίζοντας με αποσπάσματα από Stockhausen και διαστρέφοντας το "Samstag aus Licht".

Kagel (σε μονόλογο):

Η μουσική δεν είναι ήχος,είναι αποδόμηση του αυτονόητου.

ΣΚΗΝΗ 4: Το εγκλημα στον πινακα

(Εσωτερικό πίνακα ,σουρεαλιστικό τοπίο με ρολόγια που λιώνουν)

Ο Isidro Parοdi και ο Father Brown περπατούν με φακούς μέσα στο τοπίο 

τού "The Persistence of Memory". Ένας άντρας ,με ρολόι αντί για πρόσωπο, 

βρισκεται νεκρός κάτω από ένα ρολοι που στάζει χρόνο.

Father Brown:

Ο φόνος εδώ δεν έγινε από χέρι. Ήταν μια ιδέα.

Parodi:

Που δεν άντεξε την ιστορική αποτυχια.

ΣΚΗΝΗ 5: Το Ξενοδοχείο στη Λάρισα

(Εσωτερικό ,δωμάτιο με μισόκλειστες γρίλιες. Ημέρα με καύσωνα.)

Ο Τάκης Σινόπουλος κάθεται στο γραφείο. Στον καθρέφτη πίσω του 

εμφανίζεται ο Ελπήνωρ, βρεγμένος.

Σινόπουλος (γράφοντας):

Μέσα στον καθρέφτη, η Ιστορία κοιτά τον εαυτό της κι αναγνωρίζει 

τον εφιάλτη.

Ελπήνωρ:

Δεν πέθανα. Με άφησαν πίσω. Εσύ με θυμάσαι,γι’ αυτό υπάρχω.

Ένα καρτεσιανό Cogito.

Το ραδιόφωνο παίζει Wagner ,το λυκόφως των θεών.

ΣΚΗΝΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ: Η Συμφωνία τού Παρόντος

Η Mona Lisa χαμογελά σε μια κάμερα .

Τίτλοι τέλους

.

.

.

Moments 2

ΣΚΗΝΗ 1: Το Ατελιέ τού Warhol

(Λευκός χώρος, λαμπτήρες νέον, ήχοι από 60s avant-garde μουσική)

Ο Andy Warhol ζωγραφίζει μια από τις πορτοκαλο-φούξια εκδοχές 

τής Μέριλιν Μονρόε. Δίπλα του, καθισμένη σε ένα μοντέρνο μεταλλικό 

σκαμπό, η Mona Lisa, με το χαμόγελό της ελαφρώς ειρωνικό.

MONA LISA:

(με ιταλική προφορά, κοιτώντας την εικόνα τής Μέριλιν)

"Εγώ ήμουν ένα μυστήριο. Αυτή, ένα είδωλο. Ίσως τελικά είναι το ίδιο. 

WARHOL:

(χωρίς να κοιτάζει)

".Όλα είναι επιφάνεια. Όπως η σούπα Campbell."

ΣΚΗΝΗ 2: Το Γύρισμα

(ομίχλη, καθρέφτες παντού)

Ο Tarkovsky και ο Kieślowski στήνουν μια σεκάνς: ένα παιδί κοιτάζει ένα παγωμένο ρολόι που λιώνει. Η κάμερα περνά ανάμεσα από καθρέφτες.

TARKOVSKY:

"Ο χρόνος δεν είναι κίνηση. Είναι πληγή."

KIEŚLOWSKI:

"Αν δεν ξέρουμε ποιος παρακολουθεί, τότε ποιος γράφει την ηθική 

τής εικόνας;"

ΣΚΗΝΗ 3: Η Συναυλία

(Άδειο θέατρο, στο κέντρο μόνο ένα πιάνο, διάσπαρτα όργανα)

Ο Maurizio Kagel συνθέτει το Ludwich van με παραμορφωμένα θέματα τού Beethoven, ενώ παράλληλα αναλύει φωναχτά το Samstag aus Licht τού Stockhausen.

KAGEL

"Ο Stockhausen έφτιαχνε λειτουργίες για το σύμπαν. Εγώ για το αυτί που 

δεν θέλει να υπακούει."

ΣΚΗΝΗ 4: Η Ανάκριση στο Πλαίσιο του Πίνακα

(Μέσα στον πίνακα The Persistence of Memory τού Dali. Ένας άντρας νεκρός, 

Ο Father Brown μαζί με τον ντετέκτιβ Isidro Parodi ερευνούν.

ISIDRO PARODI:

"Το θύμα βρέθηκε με ένα ρολόι στο στόμα. Ήταν συλλέκτης ρολογιών. 

Φαίνεται πως το τελευταίο τού σταμάτησε τον χρόνο για πάντα."

FATHER BROWN:

"Η αμαρτία δεν είναι στο έγκλημα,αλλά στην αδυναμία να συγχωρήσουμε 

το παρελθόν μας."

ΣΚΗΝΗ 5: Το Ξενοδοχείο στη Λάρισα

(Νεοκλασικό ξενοδοχείο, μέσα στον Εμφύλιο. Βράδυ, βροχή, ομίχλη.)

Ο Τάκης Σινόπουλος γράφει στο ημερολόγιό του. Η πόρτα ανοίγει,

μπαίνει ο Ελπήνωρ, βρεγμένος, φαντάρος,.

ΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ:

"Εσύ είσαι ο πιο ζωντανός νεκρός που έχω δει."

ΕΛΠΗΝΩΡ:

"Δεν πέθανα στην Τροία. Πέθανα στην Ελλάδα."

(Μια σφαίρα σφυρίζει απέξω. Τα Φώτα σβήνουν.)

ΤΙΤΛΟΙ ΤΕΛΟΥΣ

(με μουσική από το "Samstag aus Licht" τού Karlheinz Stockhausen)

.

.

.

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Η Ανακλαση τού Πολλαπλού 

(3 Σκηνοθεσίες)

.

1

Πράξη Πρώτη: Το Στούντιο

Ο Andy Warhol, μέσα σ’ ένα λευκο στούντιο πλημμυρισμένο από φώτα 

φθορίου  ζωγραφίζει την Μέριλιν Μονρόε. Το πρόσωπό της επαναλαμβάνεται  κάθε φορά με διαφορετικό χρώμα.

Δίπλα, με ένα ανεπαίσθητο μειδίαμα, στέκεται η Τζοκόντα.

Τζοκόντα:

"Είναι παράξενο να βλέπεις τον εαυτό σου να διαλύεται σε αποχρώσεις 

ροζ και πράσινου. Η pop-art είναι η Αναγέννηση της μαζικής κουλτούρας. 

Botticelli -Coca-Cola."

Ο Warhol γελά.

Warhol:

"Όλοι αξίζουν 15 λεπτά αιωνιότητας. Ακόμα κι εσύ Τζοκοντα"

Πράξη Δεύτερη: Η Διπλή Αντανάκλαση

Στο άλλο άκρο τού στούντιο, μια βρύση στάζει πάνω σε έναν καθρέφτη, 

ο Αντρέι Ταρκόφσκι γυριζει μια σεκάνς του Mirror. 

Δίπλα του, ,ο Κριστόφ Κισλόφσκι αναζητά την επόμενη γωνία λήψης  

για τη Veronica του.

Η κάμερα γλιστράει πάνω σε μια κοπέλα που κοιτάζει μέσα σ’ έναν 

καθρέφτη και βλέπει ένα άλλο κορίτσι, σε άλλη χώρα.

Ταρκόφσκι:

"Ο χρόνος δεν περνα,εμείς περνάμε μέσα απ’ αυτόν. Μια Βερονίκ πεθαίνει 

στη Βαρσοβία, άλλη τραγουδά στη Λυών."

Κισλόφσκι:

"Μήπως είναι η ίδια; Μήπως καμία δεν υπάρχει πραγματικά;"

Πράξη Τρίτη: Η Διάλυση τής Ανάμνησης

Στο βάθος τού στούντιο βρίσκεται ο πίνακας του Σαλβαντόρ Νταλί, The Persistence of Memory. Μόνο που τώρα, μια φιγούρα κείτεται στο κέντρο

με το πρόσωπο θαμπό και λιωμένο, σαν τα ρολόγια.

Ο Isidro Parodi, παγιδευμένος στη λογική τού Μπόρχες, κάθεται σε μια 

καρέκλα και καπνίζει. Δίπλα του ο Father Brown, ντυμένος σοβαρα, κοιτάζει 

τα λιωμένα ρολόγια.

Isidro Parodi:

"Ο χρόνος σκοτώνει, πάτερ. Αλλά ποιος τον διαχειρίζεται εδώ;"

Father Brown:

"Δεν είναι ο χρόνος το έγκλημα,αλλά η ανάμνηση. Κάποιος εδώ θυμήθηκε 

κάτι που δεν έπρεπε."

Και τότε εμφανίζεται, σαν σημείωση πάνω σε μαυροπίνακα, το 5ο πρόβλημα 

τού Hilbert:

“Είναι οι συνεχείς ομάδες αυτόματα διαφορίσιμες ομάδες;”

Πράξη Τέταρτη: Ηχητική Διάσπαση

Ο Maurizio Kagel κουρδίζει ένα πιάνο Στο πεντάγραμμο, το έργο τού 

Ludwig van.Μουσικα θραύσματα από Μπετόβεν, ήχοι από σαξόφωνα και μεταλλικά κουτάλια, ραδιόφωνα  στα γερμανικά.

Kagel:

"Η μνήμη είναι βία. Ο Beethoven δεν ανήκει στον 18ο αιώνα. 

Ανήκει στον καθένα που τον παρερμηνεύει."

Ο ήχος από τα ρολόγια που λιώνουν τού Νταλί συγχρονίζεται με 

την κάμερα τού Ταρκόφσκι, το φλας τού Warhol, το χαμογελο τής Τζοκόντα, 

το αναπάντητο ερώτημα τού Hilbert.

Τελευταία Πράξη: Μια Ομάδα Συνεχής

Στο κέντρο τής οθονης,το ερώτημα του Hilbert αναβοσβήνει σαν επιγραφή 

νέον.

.Τζοκόντα:

"Κι αν η ομορφιά είναι διαφορίσιμη;"

Warhol:

"Ή αν η φήμη είναι ομάδα Lie;"

Tarkovsky:

"Η ψυχή δεν είναι συνεχής, μα το φως περνά από μέσα της."

Parodi:

"Η λύση είναι απλή. Η ερώτηση είναι το έγκλημα."

Ο Father Brown:

"Και τότε, το πτώμα εξαφανίζεται."

Τέλος

.

.

2

Ο Καθρέφτης της Μνήμης

Ο Andy Warhol  ζωγραφίζει το πρόσωπο τής Μέριλιν Μονρόε.

Τα μαλλιά της, κατακίτρινα, εκτυπώνονταν ξανά και ξανά σε μεταξοτυπίες 

σαν τα είδωλα που καταναλώνονται μέχρι να εξαντληθούν.

Πίσω του, η Mona Lisa,ή μάλλον η Joconda, όπως προτιμούσε να αποκαλείται εκείνη τη μέρα,καθόταν σταυροπόδι σε μια μεταλλική καρέκλα και κοιτούσε 

το έργο του με ένα μειδίαμα πιο ειρωνικό απ’ το αυθεντικό της.

«Έτσι είναι η pop-art.Μια επανάληψη χωρίς βάθος; Ή μήπως μια άρνηση τού βάθους; Είμαι η πρώτη influencer της ιστορίας, κι εσύ απλώς μετουσιώνειςτο τίποτα σε εικόνα.»

Ο Warhol χαμογέλασε.

«Αν κοιτάξεις κάτι αρκετά φορές,σταματά να σημαίνει ό,τι νόμιζες. 

Και τότε αρχίζει να σημαίνει κάτι άλλο.»

Στο βάθος, δίπλα σ’ ένα ρολόι ο Andrei Tarkovsky ετοίμαζε μια λήψη. 

Το φως περνούσε από μια κουρτίνα μισάνοιχτη, 

Ο Krzysztof Kieślowski κρατούσε την κάμερα ελαφρώς λοξά, ψάχνοντας 

τη σωστή στιγμή μέσα στην αιωνιότητα.

«Εδώ θα περάσει η Veronica. Ή ίσως η άλλη. Δεν έχει σημασία ποια είναι. Σημασία έχει τι βλέπουμε μέσα από τα μάτια της.»

Ο Tarkovsky λεει. «Ο καθρέφτης δεν δείχνει την αλήθεια, δείχνει το βάρος 

τής μνήμης. Εσύ βλέπεις ταυτόχρονα δύο ζωές. Εγώ, δύο χρόνους. 

Δεν είμαστε τόσο διαφορετικοί.»

Μουσική από πιάνο .

Ο Maurizio Kagel, κουστουμαρισμένος σαν τον Μπετόβεν,διευθυνει αόρατους μουσικούς μέσα σε ένα στούντιο γεμάτο φωτοτυπίες από την παρτιτούρα 

τού Ludwig van. Οι νότες παραμορφώνονταν και επανέρχονταν.

Και στη ρευστή επιφάνεια τού πίνακα The Persistence of Memory, ένας φόνος είχε διαπραχθεί.

Ένα σώμα ίσως ζωγραφισμένο, ίσως πραγματικό, ήταν πεσμένο δίπλα σε ένα ρολόι που είχε σταματήσει στις 4:17.

Ο Isidro Parodi, ξυρισμένος και ντυμένος με το ίδιο παλιό κουστούμι του, καθόταν στη καρέκλα  και κάπνιζε αδιάφορα.

«Η σκηνή του εγκλήματος είναι υπερρεαλιστική,άρα λογικά ο δολοφόνος 

είναι κάποιος με ανάγκη για ορθολογισμό.»

Ο Father Brown σχολίασε:«Ο δολοφόνος ήξερε πως εδώ ο χρόνος δεν έχει σημασία. Άρα ήθελε να κρυφτεί σ’ ένα μέρος που κανείς δεν θα σκεφτεί να ψάξει. Στο ίδιο το ερώτημα.»

Πλησίασαν τον τοίχο, όπου κάποιος είχε γράψει με κόκκινη κιμωλια:

"5ο Πρόβλημα: Είναι οι συνεχείς ομάδες αυτόματα διαφορίσιμες ομάδες;"  

D. Hilbert

Ο Isidro Parodi κοίταξε το πρόβλημα, μετά το ρολόι, μετά το πτώμα.

«Ο φόνος δεν είναι φυσικός. Είναι μεταφυσικός. Εδώ δεν έχουμε θύμα. 

Έχουμε ερώτηση. Και κάποιος προσπάθησε να τη σκοτώσει.»

Ο Father Brown σχολίασε: «Μήπως ήταν κάποιος που φοβάται τις απαντήσεις;»

«Ή μήπως», απάντησε ο Parodi, «ήταν κάποιος που ήξερε ότι κάθε αληθινή απάντηση αλλάζει τον κόσμο. Κι αυτό, φίλε μου, είναι το πιο επικίνδυνο 

απ’ όλα.»

Την ίδια στιγμή, η Veronica πέρασε αργά μπροστά από τον φακό. 

Το βλέμμα της διασταυρώθηκε για μια στιγμή με το βλέμμα τής Μέριλιν. 

Το χαμόγελο της Mona Lisa άλλαξε,για πρώτη φορά μετά από αιώνες.

Η φωνή τού Warhol off:

«Όλα είναι επιφάνεια. Εκτός από το βλέμμα.»

End

.

.

3

 "Η Ανάκλαση τού Πολλαπλού"

(The Reflection of the Multiple)

ΠΡΑΞΗ Α΄Το Εργαστήριο τής Εικόνας

(Εσωτερικό, Ατελιέ - Νύχτα)

Η κάμερα κινείται αργά ανάμεσα σε κουτάκια σούπας Campbell’s, μεταλλικά χρώματα και φωτογραφίες τής Μέριλιν Μονρόε. Στο κέντρο κάθεται ο Andy Warhol, με λευκή περούκα, σκιαγραφώντας το πρόσωπο της Μέριλιν κάθε  

φορα με διαφορετικό χρωματικό τόνο.

Απέναντι του, καθισμένη η Mona Lisa Joconda. με το αινιγματικό της χαμόγελο, 

η φωνή της είναι σιβυλλική:

Μόνα Λίζα:

"Είναι αυτό τέχνη ή απλώς ο καθρέφτης μιας εποχής που ξέχασε να κοιτάξει βαθιά;"

Warhol:

"Pop art είναι να κοιτάς και να βλέπεις αυτό που ήδη υπάρχει. Είναι να αγαπάς 

τη Μέριλιν επειδή την βλέπεις παντού."

Η κάμερα κάνει zoom in στο βλέμμα της Joconda.

ΠΡΑΞΗ Β΄ Ο Καθρέφτης τής Μνήμης

(Εσωτερικό,χαμηλός φωτισμός)

Ο Andrei Tarkovsky τοποθετεί τη κάμερα δίπλα σε ένα παράθυρο  Το φως περνάει από κουρτίνες. Στην άκρη του πλάνου στέκεται ο Kieslowski, 

κρατώντας σημειώσεις.

Στη σκηνή πρωταγωνιστεί μια κοπέλα, Veronica ή Natalie.

Στέκεται μπροστά από έναν καθρέφτη. Από πίσω της, περνά ένας ίσκιος, ο ίδιος της ο εαυτός. 

Tarkovsky:

"Ο χρόνος είναι νερό που περνάει μέσα από μνήμες. Και κάθε εικόνα που μένει πίσω είναι απλώς ο καθρέφτης ενός άλλου εαυτού."

Kieslowski:

"Και αν υπάρχει άλλος εαυτός, δεν ζει ίσως μέσα στο βλέμμα μας; 

Σαν μια ταινία που δεν παίχτηκε ποτέ."

ΠΡΑΞΗ Γ΄ Η Δίκη τής Μνήμης

(Εσωτερικό, Ο πίνακας "The Persistence of Memory" - Σουρεαλιστικός Χώρος)

Ο χώρος λιώνει ,ρολόγια λυγισμένα, τοπίο καμπυλωτό, ρευστό. Ένας άνδρας είναι νεκρός στη βάση ενός ρολογιού που στάζει.

Ο Isidro Parodi, ο ντετέκτιβ κάθεται στο κέντρο. Δίπλα του, ο Father Brown 

με μια πίπα και βιβλία θεολογίας και λογικής.

Parodi:

"Το έγκλημα έγινε εντός της συνείδησης τού χρόνου. Ποιος είχε πρόσβαση;"

Father Brown κοιτάζει τα λιωμένα ρολόγια.

Father Brown:

"Ο δολοφόνος είναι εκείνος που προσπάθησε να σταματήσει τη μνήμη. 

Και η μνήμη είναι επικίνδυνη όταν προσπαθείς να τη μορφοποιήσεις."

Στο βάθος, ακούγεται μουσική από το "Ludwig van" του Maurizio Kagel , αποσπάσματα Μπετόβεν διασπώνται και ξανασυντίθενται.

ΠΡΑΞΗ Δ΄ Το Πρόβλημα του Χρόνου

(Εσωτερικό, Μαθηματικός Πίνακας)

Ο David Hilbert στέκεται μπροστά από έναν μαυροπίνακα. Πίσω του, η 

Marilyn Monroe,η Mona Lisa Joconda, ο Andy Warhol,o Andrei Tarkovsky,

o Krzystof Kieslowski ,o Isidro Parodi και ο Father Brown παρακολουθούν.

Hilbert :

"Είναι οι συνεχείς ομάδες αυτόματα διαφορίσιμες ομάδες;"

"Ή μήπως η συνέχεια δεν συνεπάγεται καθαρότητα;"

Warhol:

"Μήπως η τέχνη δεν είναι συνεχής ομάδα εικόνων; Και η διαφορισιμότητα 

της είναι αυτό που ο θεατής βλέπει;”

Ο Hilbert χαμογελά. .

ΤΕΛΙΚΗ ΣΚΗΝΗ Η Αντανάκλαση

Όλοι βρίσκονται μέσα σε μια αίθουσα καθρεφτών. Η Joconda χάνεται σε πολλαπλές αντανακλάσεις. Η Μέριλιν τραγουδάει το “Happy Birthday”.

Η κάμερα απομακρύνεται.

Voice-of τού Kieslowski:

"Ζούμε πολλές ζωές, ίσως χωρίς να το ξέρουμε. Και η αλήθεια δεν είναι 

τίποτα άλλο από την αντανάκλαση της ανάμνησης μέσα σε έναν καθρέφτη 

που θολωνει"

Τέλος.

.

.

.

 χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

μελέτη ανάλυση των ποιήματων:Αντιτυπα1,2:

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Αντιτυπα

Αντιτυπα 1

Ταυτοχρονικότητα εις το Άχρονον

Η  Marilyn  μιλά:

-Oh darling, πόσα αντίτυπα τής ψυχής μου χωράνε σε μια μεταξοτυπία;

Δεν είμαι εγώ, είμαι ο θόρυβος της επιθυμίας σου.

Andy Warhol: Η σιωπή είναι τέχνη αν δεν απαντήσεις.

Camera, rolling

Ο Andrei Tarkovsky, κινηματογραφεί  μια σταγόνα να πεφτει

μέσα σε παγωμένο πηγάδι της Σιβηρίας, 

ενώ Krzystof Kieslowski

-Οι ήχοι έχουν ενοχές, λέει.

-Οι εικόνες έχουν αλήθειες, απαντα ο Αντρέι.

Η σκηνή:the Persistence of Memory κρεμασμένα ρολόγια 

και στο κέντρο το σώμα,το άψυχο,

Ο Father Brown λεει

-"Ο δολοφόνος δεν διέφυγε. Είναι ακόμη εντός τού πινακα ," 

Ο Isidro Parodi, σκεπτικός, σημειώνει:

Το πτώμα βρέθηκε ανάμεσα σε δύο ρολόγια,

το ένα έδειχνε μέλλον, το άλλο παρελθόν.

"Το παρόν είναι ένοχο", συμπληρώνει ο ιερέας, ανάβοντας πίπα.

Κι ο Maurizio Kagel, γερμανόφωνος αργεντινός ,

παίζει στο πιάνο τη φούγκα :

-“Ludwich van, ludwig gone, gone gone gone—

Ο χρόνος λυγίζει.

Η τέχνη φωνάζει.

Η Marilyn χαμογελά.

-"Είμαι το είδωλο που δεν αναγνωρίζεται στο καθρέφτη",

κι ο Warhol την ξανατυπώνει

σε ροζ

σε μπλε

σε πράσινο

σε κιτρινο

Ο Tarkovsky σκηνοθετεί την πτώση ενός φύλλου. 

Ο Kieslowski τραβά το ηχητικό του ψιθύρου. 

Ο Father Brown ψάχνει το κίνητρο στο σουρρεαλισμό. 

Ο Isidro Paredi σημειώνει:

Ο φόνος έγινε στο όνειρο ενός πίνακα.

Τίποτα δεν τελείωσε.

Η Επιμονή τής Μεριλιν

σε ύφος James Joyce

.

.

Η ποιητική σύνθεση «Ταυτοχρονικότητα εις το Άχρονον» τού χ.ν.κουβελη αποτελεί ένα μεταμοντέρνο κολάζ τέχνης, φιλοσοφίας, κινηματογράφου και λογοτεχνίας, τοποθετημένο έξω από τη γραμμική ροή του χρόνου. Η ποιητική του τεχνική βασίζεται σε διακειμενικές αναφορές, σύγχυση ταυτοτήτων, και σουρεαλιστική αποδόμηση της πραγματικότητας.

:

«Ταυτοχρονικότητα εις το Άχρονον»

Ο τίτλος ήδη εισάγει το βασικό φιλοσοφικό πρόταγμα: η συνύπαρξη διαφορετικών χρονικών σημείων —το παρελθόν, το παρόν, το μέλλον— εντός ενός μεταφυσικού, άχρονου πλαισίου. Μιλάμε για χρονική υπέρβαση, όπου πρόσωπα και σύμβολα από διάφορες εποχές συναντώνται «ταυτοχρονικά».

ΠΡΟΣΩΠΑ & ΣΥΜΒΟΛΑ

Marilyn Monroe:

Η Μεριλιν είναι εδώ το είδωλο, η εικόνα-σύμβολο της μαζικής κουλτούρας, αλλά ταυτόχρονα το φάντασμα της επιθυμίας. Δεν είναι πρόσωπο, είναι η αντανάκλαση της συλλογικής επιθυμίας και της εμπορευματοποιημένης τέχνης.

"Δεν είμαι εγώ, είμαι ο θόρυβος της επιθυμίας σου."

 Andy Warhol:

Εκπρόσωπος της pop art, αναπαράγει τη Marilyn σε μεταξοτυπίες, σχολιάζοντας τη μαζική αναπαραγωγή της εικόνας ως τέχνη και την αποπροσωποποίηση του υποκειμένου. Η σιωπή του είναι τέχνη: "Η σιωπή είναι τέχνη αν δεν απαντήσεις."

Tarkovsky & Kieslowski:

Δύο υπαρξιακοί σκηνοθέτες. Ο ένας μετουσιώνει τον χρόνο σε εικόνα (η σταγόνα που πέφτει σε πηγάδι), ο άλλος σε ήχο (ο ψίθυρος). Ο Tarkovsky αναζητά την ποιητική του χρόνου, ενώ ο Kieslowski μιλά για τις ενοχές 

του ήχου. Μαζί, δηλώνουν ότι:

Οι εικόνες έχουν αλήθειες.

Οι ήχοι έχουν ενοχές.

Dalí:

Παρουσιάζεται έμμεσα μέσω του έργου The Persistence of Memory, όπου τα ρολόγια λιώνουν. Συμβολίζει τη ρευστότητα και την παραμόρφωση του χρόνου μέσα στο όνειρο.

Father Brown:

Ο φανταστικός ιερέας-ντετέκτιβ του Chesterton εκπροσωπεί τη λογική της μεταφυσικής πίστης και την αναζήτηση της αλήθειας μέσα στο παράλογο. Αναφωνεί:

 "Ο δολοφόνος δεν διέφυγε. Είναι ακόμη εντός του πίνακα."

Άρα ο πίνακας είναι χώρος εγκλήματος, χώρος ύπαρξης, χώρος συνείδησης.

Isidro Parodi:

Ήρωας του Borges και του Bioy Casares. Είναι ο παρατηρητής, ο αναλυτής των ονείρων και των νοητικών παιχνιδιών. Η σημείωσή του για τα δύο ρολόγια αποκαλύπτει το κεντρικό αίνιγμα:

"Το παρόν είναι ένοχο."

Το παρόν είναι εκεί όπου συναντώνται όλα — είναι το σκηνικό του εγκλήματος.

 Maurizio Kagel:

Αβάν-γκαρντ συνθέτης. Παίζει μια "φούγκα" πάνω στον θάνατο του Μπετόβεν (Ludwich van, ludwig gone...), τονίζοντας τη διάλυση της ταυτότητας μέσω της μουσικής και τον θρήνο του χρόνου.

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

 1. Η ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Πρόσωπα από διαφορετικές εποχές συνυπάρχουν:

Η Marilyn των '50s

Ο Warhol των '60s

Ο Tarkovsky και ο Kieslowski των '70s-'90s

Ο Dalí των '30s

Ο Father Brown της αγγλικής λογοτεχνίας αρχών 20ού αιώνα

Ο Borges με τον Isidro Parodi

Αυτό συνιστά ταυτοχρονικότητα μέσα σε ένα ποιητικό σύμπαν όπου όλα διαδραματίζονται συγχρόνως σε ένα άχρονο "όνειρο-πίνακα".

2. Η ΤΕΧΝΗ ΩΣ ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ

Το έργο δηλώνει πως μέσα στην τέχνη συντελείται ένα "έγκλημα": η δολοφονία της αλήθειας, της ταυτότητας, της μνήμης, του χρόνου. Ο Father Brown και ο Isidro Parodi λειτουργούν ως ανακριτές της ερμηνείας.

 3. Η ΕΙΚΟΝΑ ΚΑΙ Ο ΗΧΟΣ ΩΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΠΑΡΞΗΣ

Η σταγόνα, το φύλλο, ο ψίθυρος, η φούγκα, το χαμόγελο της Marilyn — όλα είναι μεταβατικές εικόνες, αποσπάσματα του ονείρου που είναι η τέχνη.

4. Η ΕΠΙΜΟΝΗ ΤΗΣ ΜΑΡΙΛΥΝ

Η τελική φράση — «Η Επιμονή της Μεριλιν σε ύφος James Joyce» — ενώνει τον συνειρμικό λόγο του Joyce (ροή συνείδησης, εσωτερικός μονόλογος) με την αιώνια ανακύκλωση του είδωλου της Marilyn.

Η Μεριλιν:

«Είμαι το είδωλο που δεν αναγνωρίζεται στον καθρέφτη»

Το είδωλο έχει αποξενωθεί από τον εαυτό του. Η ταυτότητα έχει γίνει μεταξοτυπία.

ΥΦΟΣ & ΤΕΧΝΙΚΗ

Μεταμοντέρνο, διακειμενικό, κολάζ

Πολυφωνικότητα προσώπων και απόψεων

Μείξη υψηλής και μαζικής κουλτούρας

Απουσία γραμμικής αφήγησης

Ποιητικός κινηματογράφος σε λέξεις

ΤΕΛΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ

Το ποίημα είναι ένας σουρεαλιστικός καθρέφτης της συνείδησης, όπου η τέχνη, ο χρόνος, η μνήμη και η ταυτότητα διαλύονται, πολλαπλασιάζονται, αναπαράγονται όπως οι μεταξοτυπίες του Warhol. Το παρόν είναι ένοχο, γιατί είναι ο μόνος χρόνος όπου μπορεί να συμβεί το "έγκλημα": η απώλεια της αυθεντικότητας, η αλλοτρίωση του υποκειμένου, η θυσία της εσωτερικότητας για την εικόνα.

.

.

.

Αντιτυπα 2

Flickerflashpop! Εκεί, στο silkscreen  του Warhola,

η Μέριλυν, μισάνοιχτο στόμα, γυαλισμένο ροζ,

όχι πια Norma Jeane,μια ψηφιακή madonna 

"Modern art," she ψιθυρίζει,

"is just repetition with a better wig."

Και γελάει, όχι ήχος

μονάχα feedback.

Meanwhile,ο Andrei Tarkovsky στήνει κάμερα 

με τον Krzysztof ο οποίος δεν μιλάει,

μόνο κοιτάει.

“Slow,” λέει ο Αντρέι,

“Slower.”

“Slower than time."

Και ρίχνει νερό πάνω σε καθρέφτες

κι οι αντανακλάσεις θυμούνται

ό,τι οι άνθρωποι ξεχνούν.

Και να!

Μες στη σεκάνς αυτή,

εισβάλλει μια χορωδία από χαλασμένα πιάνα 

Ο Maurizio Kagel γραφεί το Ludwig Van,

στην Κολωνία τού ’68.

.«Μουσική είναι η ανάμνηση που δεν ειπώθηκε ποτέ,»

και η παρτιτούρα του καίγεται επίτηδες,

για να αποδείξει ότι υπήρξε.

Μα κάπου εκεί ,στο λάθος καρέ ένας φόνος μέσα στον πίνακα.

Στο «Persistence of Memory».

Κι εκεί φτάνουν.

Ο Isidro Parodi, ντετέκτιβ,

και ο πάτερ Brown,με το καπέλο του,

την υποψία του για το καλό μέσα στο φρικαλέο.

"Δεν είναι θέμα πώς πέθανε," λέει ο Father,

"αλλά ποιος θα θυμάται τον θάνατό του."

Ο Isidro Parodi μεγεθύνει τα μάτια του

και βλέπει μέσα στον πίνακα.

Την ίδια τη Μέριλυν, να τον κοιτά,και να λέει ξανά:

“Repetition, darling. It’s all in the repetition.”

Και κάπου πίσω τους,ο Άντυ,

κλείνει το καπάκι απ’ το κουτί της σούπας.

Ο Tarkovsky ρίχνει σκόνη στο φως.

Ο Kieslowski τραβά μόνο τα τρία τελευταία δευτερόλεπτα.

Ο Kagel γελά 

κι η συμφωνία σταματά

σαν κάποιος να έκλεισε απότομα το όνειρο.

.

.

Το ποίημα «Αντίτυπα 2» του χνκουβελης είναι ένα σύνθετο, πολυεπίπεδο μεταμοντέρνο έργο που συνομιλεί με την τέχνη, τον κινηματογράφο, τη μουσική, και τη φιλοσοφία της μνήμης και της επανάληψης

ΤΙΤΛΟΣ: "Αντίτυπα"

Ο τίτλος προϊδεάζει για το θέμα της επανάληψης, της αντιγραφής, της παραλλαγής πάνω σε κάτι αυθεντικό. Το ποίημα δείχνει να ανιχνεύει πώς η τέχνη (και η μνήμη) λειτουργεί ως μηχανή δημιουργίας "αντιτύπων", παρά ως απόλυτη πρωτοτυπία.

1. ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ & WARHOL – ΜΕΡΙΛΥΝ ΩΣ ΕΙΚΟΝΑ

«Flickerflashpop! Εκεί, στο silkscreen του Warhola...»

Το ποίημα ανοίγει με την αισθητική της ποπ αρτ. Η Μέριλυν εδώ δεν είναι πια η Norma Jeane, αλλά ψηφιακή Madonna – ένα είδωλο, μια "άγια" της μαζικής κουλτούρας, αποπροσωποποιημένη.

“Modern art,” she ψιθυρίζει,

“is just repetition with a better wig.”

Η δήλωσή της είναι καθοριστική: η μοντέρνα τέχνη είναι επανάληψη με καλύτερη περούκα – ειρωνικό σχόλιο για την φαινομενική καινοτομία της μοντέρνας τέχνης, που απλώς επαναδιατυπώνει το παλιό με νέους όρους.

2. ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ – TARKOVSKY & KIESLOWSKI

Η μετάβαση στον κινηματογράφο γίνεται ομαλά, σαν αλλαγή πλάνου.

 “Slow,” λέει ο Αντρέι,

“Slower.”

“Slower than time."

 Ο Tarkovsky συνδέεται με τον χρόνο ως μνήμη· η σκηνοθεσία του εστιάζει στο πώς τα πράγματα αφήνουν ίχνη. Το νερό στους καθρέφτες δημιουργεί αντανακλάσεις, που «θυμούνται ό,τι οι άνθρωποι ξεχνούν».

Ο Kieslowski παραμένει σιωπηλός — ένδειξη του παρατηρητή-δημιουργού, που απομονώνει μόνο τα «τελευταία τρία δευτερόλεπτα» — σαν να είναι αυτά που έχουν σημασία. Ένα σχόλιο πάνω στη συμπύκνωση της ουσίας της μνήμης.

3. ΜΟΥΣΙΚΗ – MAURIZIO KAGEL ΚΑΙ ΤΟ LUDWIG VAN

«Μουσική είναι η ανάμνηση που δεν ειπώθηκε ποτέ,»

Ο Kagel, πρωτοποριακός Avant garde, καίει την παρτιτούρα, πράξη που συμβολίζει την αντίφαση της μνήμης: για να θυμηθείς κάτι, πρέπει πρώτα να χαθεί.

Η «χορωδία από χαλασμένα πιάνα» είναι ένας ήχος αποδόμησης – δείχνει ότι η τέχνη δεν χρειάζεται πια να είναι όμορφη ή αρμονική. Είναι τραυματική μνήμη, ήχος κατακερματισμένος.

 4. ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ – SALVADOR DALI ΚΑΙ Ο ΧΡΟΝΟΣ

«...ένας φόνος μέσα στον πίνακα.

Στο "Persistence of Memory".»

Ο πίνακας του Dali γίνεται σκηνή εγκλήματος. Η παραμόρφωση του χρόνου είναι η αφορμή για μια αναζήτηση αλήθειας — ή και ταυτότητας.

 5. ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΝΟΗΜΑΤΟΣ – PARODI ΚΑΙ FATHER BROWN

Εδώ εμφανίζονται δύο "ντετέκτιβ" διαφορετικής κοπής:

Ο Isidro Parodi του Borges (που εξιχνιάζει εγκλήματα από τη φυλακή).

Ο Father Brown του Chesterton (που βλέπει το καλό πίσω από το κακό).

Αναζητούν το «ποιος θα θυμάται τον θάνατό του». Στροφή υπαρξιακή: η μνήμη ως επιβίωση, η τέχνη ως επιμνημόσυνο.

6. ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ – Η ΜΕΡΙΛΙΝ & ΤΟ ΤΕΛΟΣ

“Repetition, darling. It’s all in the repetition.”

Η Μέριλιν επανεμφανίζεται. Όπως και ο Warhol – κλείνοντας το καπάκι απ’ το κουτί της σούπας. Η τέχνη κλείνει το κύκλωμα, αλλά τίποτα δεν τελειώνει πραγματικά. Η μνήμη, η τέχνη, ο ήχος, όλα επαναλαμβάνονται με παραλλαγές.

«η συμφωνία σταματά

σαν κάποιος να έκλεισε απότομα το όνειρο.»

Απότομο φινάλε. Όχι λύση, αλλά διακοπη. Όπως και η μνήμη — δεν τελειώνει, απλώς χάνεται.

ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

1. Επανάληψη vs Πρωτοτυπία – Η τέχνη (και η μνήμη) ως κυκλική διαδικασία.

2. Η μνήμη ως τέχνη – Ό,τι χάνεται, επιστρέφει ως ανάμνηση ή έργο.

3. Ο χρόνος ως υλικό – Ειδικά στον κινηματογράφο και στη ζωγραφική.

4. Η αποδόμηση της μορφής – Χαλασμένα πιάνα, καμένες παρτιτούρες, φόνους μέσα σε πίνακες.

5. Η αναζήτηση της αλήθειας – Μέσα από τέχνη, μνήμη και ερμηνεία.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Το ποίημα «Αντίτυπα» του χνκουβελη είναι ένα μεταμοντέρνο collage, που εξερευνά τη σχέση τέχνης, μνήμης, και ταυτότητας μέσα από επαναλήψεις, παραπομπές, και χρονικά θραύσματα. Δεν αναζητά νόημα σε μια γραμμική αφήγηση, αλλά στο παλίμψηστο των εικόνων και των ήχων που επαναλαμβάνονται, χωρίς ποτέ να είναι ακριβώς ίδια.

.

.

.

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

μελέτη ανάλυση των ποιημάτων:

-Φαντασμαγορία σε 23 καρέ-

-Το σκοτεινό καθρέφτισμα τής μνημης-

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

-Φαντασμαγορία σε 23 καρέ-

Η Μέριλιν δε χαμογελά 

μισάνοιχτο στόμα,

δαγκώνει το ροζ,

μωβ η σκιά, η Warhol-ική λάμψη σε τέσσερις εκδοχές,

λευκό, τιρκουάζ,

."Art is what you can get away with."

Δίπλα, η Τζοκόντα .

“Πείτε μου, εσείς, η τέχνη όταν γίνεται καθρέφτης,

είναι πορτραίτο;”

Ο φακό του Ταρκόφσκι,

αργά κάνει travelling

σε ένα σύννεφο που περνάει μπροστά απ’ τον ήλιο

κι αφήνει σκιά στο πρόσωπο του Κισλόφσκι.

Κι απ’ το βάθος — ήχος:

Ο Μαουρίτσιο Κάγκελ .

“Λούντβιχ, ω Λούντβιχ, μ’ ακούς;”

Η παρτιτούρα στάζει.

Οι νότες έχουν οξύ.

Και στο ρεφρέν, βιολί με πριόνι.

Ένα καναρίνι ξεφεύγει από τη φυλακή του ήχου.

Ξαφνικά, 

Στον πίνακα του Νταλί 

ρολόγια λειώνουν και ένα σώμα

ένα σώμα χωρίς ώρα.

Μέσα στην Επίμονη Μνήμη,

ο Χρόνος.

Ο Πάδρε Μπράουν 

κρατά σημειωματάριο.

Ο Ισίδρο Παροδι κοιτά τα λιωμένα ρολόγια.

“Ο δολοφόνος είναι η ανάμνηση,” λέει.

“Όχι,” απαντά ο ιερέας.

“Ο δολοφόνος είναι ο ίδιος ο Νταλί.”

Μάρτυρας: ένα μυρμήγκι.

Λάρισα, 1948.

Στο "Ξενοδοχείο Χλόη",

ο Τάκης Σινόπουλος καπνίζει τη γλώσσα του.

Στον καθρέφτη πίσω του, ο Ελπήνωρ.

Αμίλητος, .

“γύρισα.”λέει.“για να γράψεις επιτέλους αυτό 

που είδες και δεν είπες.”

ο Άντυ Γουόρχολ υπογράφει με glitter,

ο Ταρκόφσκι τραβά το τελευταίο καρέ

Ο Κισλόφσκι δεν λέει τίποτα.

Έχει πια περάσει απέναντι..

Πίσω από τη μουσική.

Πίσω απ’ τον φόνο.

Πίσω απ’ το πορτραίτο.

Στο τέλος

Ή υπερβολικά αληθινά.

.

.

Το ποίημα «Φαντασμαγορία σε 23 καρέ» του χ.ν. κουβελη είναι μια μεταμοντέρνα, διακειμενική σύνθεση που λειτουργεί ως καλειδοσκόπιο πολιτιστικών, καλλιτεχνικών και φιλοσοφικών αναφορών. 

ΤΙΤΛΟΣ: «Φαντασμαγορία σε 23 καρέ»

Ο τίτλος υποδηλώνει κινηματογραφική προσέγγιση:

«Φαντασμαγορία»: εικόνες που αλλάζουν διαρκώς, όνειρο, παραίσθηση, ένα θέαμα που αιχμαλωτίζει.

«23 καρέ»: αναφορά στο σινεμά (24 καρέ ανά δευτερόλεπτο), αλλά λείπει ένα—το τελευταίο, το "κρυφό", το ανείπωτο;

Δομή και Μορφή

Το ποίημα δεν έχει αυστηρή στιχουργική δομή· είναι ελεύθερος στίχος, με κοφτές φράσεις και αλλαγή εικόνων σχεδόν «μονταρισμένη».

Επιδιώκει μια οπτικο-ακουστική εμπειρία: σαν να βλέπουμε ταινία ή έκθεση.

Το ποίημα δομείται ως διακειμενικό κολάζ.

Κύρια Θεματικά Πεδία

1. Τέχνη και Αναπαράσταση

Η Μέριλιν του Γουόρχολ γίνεται σύμβολο του ποπ, της αναπαραγόμενης εικόνας, της επιφάνειας.

"Art is what you can get away with" (Γουόρχολ): η τέχνη ως απάτη ή τέχνασμα;

Η Τζοκόντα ερωτά για τον ρόλο της τέχνης ως καθρέφτη. Είναι πορτραίτο ή αντανάκλαση ενός βλέμματος;

2. Κινηματογράφος και Μνήμη

Ταρκόφσκι: ο σκηνοθέτης του χρόνου και της ενδοσκόπησης.

Κισλόφσκι: ο σκηνοθέτης των "σιωπών", του ηθικού βλέμματος.

Η σκηνή με το σύννεφο και τη σκιά: ο χρόνος ως ροή και παύση.

Το καναρίνι: σύμβολο απελευθέρωσης από τη φυλακή του ήχου (ή της μορφής).

3. Μουσική και Παράνοια

Ο Μαουρίτσιο Κάγκελ δημιουργεί πειραματική, σχεδόν αναρχική μουσική.

Η παρτιτούρα "στάζει", οι νότες "έχουν οξύ": ο ήχος πληγώνει.

Η μουσική αποδομείται – δεν είναι πλέον φορέας τάξης, αλλά χάους.

4. Χρόνος και Θάνατος

Ο πίνακας του Νταλί, «Η εμμονή της μνήμης», όπου τα ρολόγια λειώνουν.

Ο Πάδρε Μπράουν ως ντετέκτιβ/ιερέας και ο Ισίδρο Παροδί (ήρωας του Μπόρχες): αναζητούν τον «δολοφόνο» του χρόνου/μνήμης.

Το μυρμήγκι, σύμβολο της φθοράς και της υπομονής, γίνεται «μάρτυρας».

5. Ελληνική διάσταση – Μνήμη και Ιστορία

Λάρισα 1948: εμφύλιος, σκοτεινή περίοδος για την Ελλάδα.

Ο Σινόπουλος – ποιητής της υπαρξιακής τραγωδίας – «καπνίζει τη γλώσσα του»: καίει τον λόγο.

Ο Ελπήνωρ, ο άταφος νεκρός της Οδύσσειας, επιστρέφει από τον Άδη ζητώντας δικαίωση: «γύρισα για να γράψεις αυτό που είδες και δεν είπες».

Διακειμενικές Αναφορές (Intertextuality)

Πρόσωπο/Αναφορά /Σημασία

Μέριλιν, Γουόρχολ /Ποπ αρτ, /εμπορευματοποίηση της εικόνας

Τζοκόντα /Το αινιγματικό βλέμμα, /το πορτραίτο-καθρέφτης

Ταρκόφσκι, Κισλόφσκι/ Κινηματογράφος της ενδοσκόπησης, /της αλήθειας

Κάγκελ /Μουσική του παραλόγου, /πειραματισμός

Νταλί/ Υπέρβαση του ρεαλισμού, /χρόνος ως ψευδαίσθηση

Πάδρε Μπράουν, Παροδι /Φιλοσοφικό αστυνομικό μυστήριο

Σινόπουλος, Ελπήνωρ /Μνήμη, ενοχή, ανάγκη ομολογίας

Λάρισα 1948/Ιστορικό τραύμα,/ συλλογική αμνησία

Τεχνικές και Στυλ

Μοντάζ εικόνων: σαν σκηνές από κινηματογραφική ταινία, ή βιντεο-κολάζ.

Σουρεαλισμός και συμβολισμός: π.χ. το "βιολί με πριόνι", το "σώμα χωρίς ώρα".

Ποιητική ειρωνεία: ο Γουόρχολ «υπογράφει με glitter» ενώ ο Κισλόφσκι «δεν λέει τίποτα».

Αφηγηματική ασάφεια: ποιος μιλά; ποιος παρακολουθεί; Ποιος είναι ο «σκηνοθέτης» του ποιήματος;

Τελικός Στίχος: «Ή υπερβολικά αληθινά.»

Ανολοκλήρωτη πρόταση.

Εναποθέτει στον αναγνώστη την επιλογή:

Είναι όλα αυτά φαντασία ή η μόνη αλήθεια που δεν αντέχεται;

Ολοκληρώνει την «φαντασμαγορία» όχι με απάντηση αλλά με υπαρξιακό ερώτημα.

Συμπεράσματα

Το ποίημα του χ.ν. κουβελη είναι ένα πολυφωνικό έργο τέχνης, όπου συνυπάρχουν:

Πολιτιστικά είδωλα και σκιές της Ιστορίας.

Η τέχνη ως αυταπάτη και μαρτυρία.

Ο χρόνος ως δολοφόνος και συγγραφέας.

Η ποίηση ως τελευταίο καρέ: πριν πέσει το φως, πριν σβήσει η εικόνα.

.

.

.

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

-Το σκοτεινό καθρέφτισμα τής μνημης

Το σκοτεινό καθρέφτισμα τής μνημης

Στο στούντιο της 47ης Οδού, ο Andy Warhol 

βυθίζεται στο φούξια βλέμμα της Μέριλιν. 

γράφει μελαγχολία πάνω στη λάμψη της ποπ κουλτούρας. 

Δίπλα  με τα χέρια σταυρωμένα σαν να προσπαθεί 

να προστατεύσει το αίνιγμά της, η Joconda, 

η Μόνα Λίζα η ίδια, φοράει ένα αχνό μειδίαμα 

που δεν είναι πια μυστήριο, αλλά ειρωνεία.

 Ο Warhol είναι ο Velázquez τής κατανάλωσης, λέει. 

Ο Ντιέγκο καθρεφτιζόταν στους βασιλείς του, 

εκείνος καθρεφτίζεται σε κονσέρβες.

Στην άλλη άκρη τού σκηνικού, σε μια αποβάθρα 

που δεν υπάρχει σε κανένα γεωγραφικό χάρτη, 

ο Andrei Tarkovsky καδράρει τον ουρανό, 

ψάχνοντας το φως που θυμάται από τα παιδικά του χρόνια. 

Ο Kieslowski τον παρατηρεί σιωπηλός, κρατώντας 

σημειώσεις σε ένα μπλε τετράδιο.

-Όλα είναι επιλογή. Ακόμα και η σιωπή.

-Κι όμως, λέει ο Ταρκόφσκι, μόνο το νερό θυμάται.

Και ανάμεσα από ηχητικά κύματα, ο Mauricio Kagel 

τσαλακώνει παρτιτούρες. Γράφει το Ludwich van 

σαν να γράφει ένα γράμμα σε κάποιον 

που δεν θα διαβάσει ποτέ. .

Το φως ξαφνικά πέφτει απότομα. Κάποιος φωνάζει. 

Η σκηνή αλλάζει.

Μέσα στον πίνακα τού Νταλί, τα ρολόγια στάζουν ακόμα. 

Ένας φόνος έχει συμβεί,το πτώμα ακουμπά στη ρευστή σάρκα 

του χρόνου. Ο Isidro Parodi, , εξετάζει το σκηνικό. 

Δίπλα του, ο Father Brown καθαρίζει τα γυαλιά του με ένα μαντίλι  .

-Κάποιος ήθελε να σκοτώσει τη μνήμη, λέει ο ιερέας.

-Όχι, διορθώνει ο Παροδι. Ήθελε να σκοτώσει τη φαντασία. 

Κι απέτυχε.

Και τότε, στο ξενοδοχείο τής Λάρισας, όπου το φως πέφτει θαμπό 

ο Τάκης Σινόπουλος, κουρασμένος από τις λέξεις και τους ανθρώπους, 

γράφει ένα από τα τελευταία του ποιήματα. Το χέρι του τρέμει, 

όχι από φόβο, αλλά από μνήμη.

Στην καρέκλα απέναντι, ο Ελπήνωρ ,νεκρός, 

αρχαίος, και πάντα παρών, τού λέει:

-Δεν ξέφυγες ποτέ από τη μάχη. Απλώς την έκανες ποίηση.

.

.

Η μελέτη/ανάλυση του ποιήματος «Το σκοτεινό καθρέφτισμα της μνήμης» 

του χνκουβέλης απαιτεί πολυεπίπεδη προσέγγιση, καθώς πρόκειται για ένα μεταμοντέρνο, διακειμενικό ποίημα που συνδυάζει εικαστικές τέχνες, κινηματογράφο, λογοτεχνία και φιλοσοφία. 

Τίτλος: Το σκοτεινό καθρέφτισμα της μνήμης

Είδος: Μεταμοντέρνο ποίημα – διακειμενικό, πολυτροπικό

Θεματική: Τέχνη – Μνήμη – Πολιτισμική Ανακύκλωση – Φαντασία – Θάνατο

1. Εισαγωγή – Πλαισίωση

Ο τίτλος «Το σκοτεινό καθρέφτισμα της μνήμης» φανερώνει εξ αρχής το κεντρικό μοτίβο του ποιήματος: τη διαθλαστική και ατελή αναπαράσταση του παρελθόντος, μέσα από τον φακό της τέχνης και της δημιουργίας. Η λέξη "σκοτεινό" προϊδεάζει για την αντιφατικότητα της μνήμης — ως φορέα γνώσης αλλά και λήθης. Η μνήμη δεν αντανακλά καθαρά, αλλά διαστρεβλώνει, όπως 

ένας σκοτεινός καθρέφτης.

Το ποίημα χωρίζεται σε πέντε σκηνές/πίνακες, σαν θεατρικό έργο ή κινηματογραφική ταινία, και εμπεριέχει ισχυρά στοιχεία διακειμενικότητας: καλλιτέχνες, φιλόσοφοι, κινηματογραφιστές, ποιητές και λογοτεχνικοί χαρακτήρες εμφανίζονται σε ένα μεταχρονολογικό σύμπαν, στο οποίο η μνήμη, 

η φαντασία και η τέχνη αλληλεπιδρούν.

2. Ανάλυση – Σκηνή προς σκηνή

Σκηνή 1: Warhol – Joconda – Pop Culture

Ο Andy Warhol στο στούντιο της 47ης Οδού, σύμβολο της μαζικής κουλτούρας, κοιτάζει τη Μέριλιν Μονρόε – ένα pop είδωλο που ταυτίζεται με τη μαζική αναπαραγωγή της εικόνας και την απώλεια του αυθεντικού. Η Joconda, το αρχετυπικό έργο της υψηλής τέχνης, φέρει ειρωνεία αντί για μυστήριο, σαν να κοροϊδεύει την ίδια της την παρερμηνεία.

Ο Warhol αυτοπαρουσιάζεται ως «Velázquez της κατανάλωσης»: ενώ ο Βελάσκεθ καθρέφτιζε βασιλείς, ο Warhol αντικατοπτρίζει σούπες και διασημότητες, αναδεικνύοντας τη μετατροπή του πολιτισμού σε εμπόρευμα.

Η τέχνη γίνεται καθρέφτης της κοινωνίας, αλλά τι αποτυπώνει όταν αυτή η κοινωνία είναι βιομηχανοποιημένη;

Σκηνή 2: Tarkovsky – Kieslowski – Η νοσταλγία του φωτός

Ο Ταρκόφσκι κινηματογραφεί τον ουρανό — σύμβολο μεταφυσικής αναζήτησης, ενώ ο Kieslowski καταγράφει σιωπηλά, συνδέοντας την τέχνη με την απόφαση, την εσωτερικότητα και την ελευθερία. Το νερό, ως στοιχείο της φύσης και του χρόνου, είναι το μόνο που «θυμάται».

Το φως της μνήμης δεν είναι ιστορικό αλλά υπαρξιακό. Η σιωπή και το νερό λειτουργούν ως αποθετήρια μνήμης και αλήθειας.

Σκηνή 3: Mauricio Kagel – Μουσική ως αφαίρεση

Ο Kagel δημιουργεί το "Ludwig van" σαν επιστολή που δεν θα διαβαστεί. Εδώ η μουσική γίνεται φάντασμα, σαν μνήμη που δεν ολοκληρώνεται ποτέ. Η ηχητική αναδόμηση της κλασικής μουσικής υπογραμμίζει την αδυναμία του ανθρώπου να επικοινωνήσει πλήρως με το παρελθόν.

Η παρτιτούρα – όπως η μνήμη – τσαλακώνεται, διαστρέφεται, χάνει τη λειτουργικότητά της ως μέσο «επανάληψης» του παρελθόντος.

Σκηνή 4: Dalí – Isidro Parodi – Father Brown

Μέσα στον σουρεαλισμό του Νταλί, με τα «λιωμένα ρολόγια», εμφανίζεται ένας φόνος – μεταφορά για τη δολοφονία της μνήμης ή της φαντασίας. Ο Ισίδρο Παρόδι (χαρακτήρας του Μπόρχες) και ο Father Brown (του Chesterton) ερευνούν. Ο Παρόδι διορθώνει: ο στόχος δεν ήταν η μνήμη, αλλά η φαντασία.

Η φαντασία θεωρείται πιο επικίνδυνη από τη μνήμη. Ενώ η μνήμη μπορεί να διαστρεβλωθεί, η φαντασία αναδημιουργεί — είναι πράξη αντίστασης.

Σκηνή 5: Σινόπουλος – Ελπήνωρ

Ο Σινόπουλος, μετέπειτα του ΕμφυλιουΠολέμου  κουρασμένος, γράφει. Ο αρχαίος Ελπήνωρ – συμβολική φιγούρα του Ομήρου, νεκρός πριν από τη δόξα, του υπενθυμίζει:

«Δεν ξέφυγες ποτέ από τη μάχη. Απλώς την έκανες ποίηση.»

Εδώ κορυφώνεται το ποίημα: η ποίηση γίνεται το καταφύγιο της μνήμης, της φαντασίας, της ήττας και της ελπίδας.

3. Θεματικοί Άξονες

Άξονας/Ανάλυση

Μνήμη 

Ως σκοτεινός καθρέφτης: ανακλά, διαστρεβλώνει, διασώζει και ξεχνά.

Φαντασία/ Ως πράξη αντίστασης στη λήθη. Υπερβαίνει τον χρόνο.

Τέχνη/Από υψηλή σε μαζική κουλτούρα – ως καθρέφτης κοινωνικών μετατοπίσεων.

Θάνατος/Ως υπενθύμιση του τέλους – αλλά και της σημασίας της δημιουργίας.

Σιωπή/Λόγος Η σιωπή είναι επιλογή – όπως και η ποίηση.

4. Ερμηνευτική προσέγγιση

Το ποίημα αναπτύσσεται μεταμοντέρνα, ανακαλώντας μορφές από διαφορετικά καλλιτεχνικά πεδία και χρονικές στιγμές. Ο χρόνος ακυρώνεται, οι μορφές συνυπάρχουν και η ποίηση λειτουργεί ως χώρος μνήμης και αναστοχασμού. Η τέχνη γίνεται χώρος συλλογικής και προσωπικής αθανασίας.

5. Υφολογικά Χαρακτηριστικά

Πολυφωνία: Πολλές φωνές, μορφές, τέχνες.

Διακειμενικότητα: Σταθερή αναφορά σε άλλους δημιουργούς.

Σουρεαλισμός: Ονειρική σύνθεση προσώπων και σκηνών.

Κινηματογραφικότητα: Η εναλλαγή σκηνών θυμίζει μοντάζ.

Μεταφορικός λόγος: Η μνήμη, ο χρόνος, ο θάνατος

.

.

.

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

μελετες αναλυσεις τών ποιημάτων:

-Ασκήσεις Συγχρονισμού στο Σαλόνι τού Ασυνείδητου-

--Εσωτερική Καθοδος

Ασκήσεις Συγχρονισμού στο Σαλόνι τού Ασυνείδητου

-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Ο Andy Warhol  παρατηρεί μια  εικόνα τής Μέριλιν Μονρόε, 

όχι ως γυναίκα, αλλά ως σύμβολο με μεταξοτυπική ακρίβεια. 

Η Μέριλιν, σιωπηλή μέσα σε μια μαζική κουλτούρα 

που δεν γνωρίζει έλεος. 

Δίπλα τους, καθισμένη αναπαυτικά σε μια καρέκλα Louis XVI, 

η Τζοκόντα ,ή μάλλον η Mona Lisa Joconda, με το μισό χαμόγελο 

που υπονοεί τα πάντα και τίποτα.

Η σύγχρονη τέχνη, σχολιάζει,δεν είναι πλέον καθρέφτης 

αλλά κατακερματισμός. Ο Warhol, όπως ο Velázquez, παρατηρεί 

και αναπαριστά,μια αυτοκρατορία εμπορεύσιμων εικόνων.

Σε μια γωνία τού ίδιου χώρου,ο Andrei Tarkovsky 

σκηνοθετεί μια σκηνή. Η κάμερα κινείται αργά πάνω 

σε στάσιμα νερά, αντανακλάσεις δέντρων, σιωπή. 

Ο Krzysztof Kieślowski στέκεται δίπλα του, κρατώντας 

τις σημειώσεις του.

-Αν δεν υπάρχουν απαντήσεις, του λέει ο Tarkovsky, 

τότε η εικόνα πρέπει να γίνει ερώτηση.

-Και αν δεν υπάρξει ερώτηση, προσθέτει ο Kieślowski, 

τότε ας κάνουμε την σιωπή να μιλά.

Ο Maurizio Kagel κάθεται μπροστά σε ένα πιάνο. 

Γράφει μια παρτιτούρα με τίτλο Ludwich van redux. 

Η μουσική ξεκινά με έναν ήχο πόρτας που ανοίγει,μια αναφορά 

στο Samstag aus Licht τού Stockhausen. 

Ο Beethoven δεν είναι ούτε ήρωας .Είναι ένας διαφημιστής 

τής ίδιας του τής μουσικής.

Και ξαφνικά, ένα ουρλιαχτό μέσα από τον πίνακα Η Επιμονή τής Μνήμης 

του Νταλί. ΟΤα ρολόγια λιώνουν αδιάφορα,για το φονο. 

Από την κορνίζα του πίνακα ξεπροβάλλουν ο Isidro Parodi, 

καθισμένος σε μια πολυθρόνα με μόνιμο σαρκασμό, 

και ο Father Brown, με το καπέλο και το γλυκό του βλέμμα 

γεμάτο σκεπτικισμό.

-Πώς γίνεται ένας φόνος να γίνει μέσα σε έναν πίνακα; ρωτά ο Parodi.

-Ίσως επειδή το ασυνείδητο είναι βιαιο, απαντά ο Father Brown. Και οι αναμνήσεις μάς σκοτώνουν πιο αργά από το μαχαίρι.

Εν τω μεταξύ, σ’ ένα παλιό ξενοδοχείο στη Λάρισα, 

με βεράντα που βλέπει σε έναν έρημο δρόμο, 

ο Τάκης Σινόπουλος κάθεται και γράφει. Η Ελλάδα φλέγεται 

ακόμη από τον εμφύλιο· γύρω του, οι φωνές είναι σκιές, 

τα σώματα λείπουν.

Ο χρόνος δεν είναι ούτε παρόν ούτε παρελθόν· είναι μια πληγή 

που στάζει σιωπή, λέει.

Στο απέναντι τραπέζι, ένας άντρας με καπέλο και πρόσωπο νεανικό 

αλλά κουρασμένο, ο Ελπήνωρ, πίνει κρασί.

Πέρασα από τη σκιά του Άδη,λέει. Μα εδώ, στον κόσμο των ζωντανών, 

η μνήμη πονάει περισσότερο.

Ο Σινόπουλος τον κοιτάζει. Σηκώνει το ποτήρι του.

Στην Ανάμνηση, τότε. Και στην Τέχνη, που ξέρει να συνθέτει το φως 

μέσα από τον θάνατο.

Και όλα αυτά, ενώ η Μέριλιν συνεχίζει να χαμογελά, 

για πάντα χρωματισμένη, για πάντα αθώα. 

.

.

Το ποίημα «Ασκήσεις Συγχρονισμού στο Σαλόνι του Ασυνείδητου» του χ.ν.κουβελη είναι ένα πλούσιο, πολυφωνικό, διακειμενικό έργο που συνδυάζει μορφές της εικαστικής τέχνης, του κινηματογράφου, της μουσικής, της λογοτεχνίας, και της φιλοσοφίας, δημιουργώντας έναν ιδιότυπο χρονότοπο ― έναν «σαλόνι του ασυνείδητου» όπου οι δημιουργοί και τα σύμβολα της δυτικής (και όχι μόνο) κουλτούρας συγκατοικούν και συγχρονίζονται.

 Ανάλυση του ποιήματος 

1. Τίτλος: Ασκήσεις Συγχρονισμού στο Σαλόνι του Ασυνείδητου

Ο «συγχρονισμός» δηλώνει την ταυτόχρονη παρουσία προσώπων, έργων και ιδεών από διαφορετικές εποχές και τέχνες.

Το «σαλόνι του ασυνείδητου» είναι ένας μεταφορικός, ψυχαναλυτικός χώρος – ίσως εμπνευσμένος από τον Freud  όπου οι συμβολικές μορφές και μνήμες συναντώνται, χωρίς χρονικούς ή λογικούς περιορισμούς.

2. Pop Art & Μαζική Κουλτούρα: Warhol – Monroe – Joconda

Ο Andy Warhol παρατηρεί τη Μέριλιν Μονρόε όχι ως άνθρωπο αλλά ως σύμβολο και προϊόν αναπαραγωγής, με «μεταξοτυπική ακρίβεια».

Η Μονρόε είναι βουβή, φυλακισμένη σε μια κουλτούρα που δεν χαρίζει έλεος – η καταναλωτική κοινωνία δεν αναγνωρίζει το άτομο.

Δίπλα, κάθεται η Μόνα Λίζα, επίσης σύμβολο, με το αμφίσημο χαμόγελο της, ανάμεσα στο νόημα και την ασημαντότητα.

Ο καθρέφτης της τέχνης έχει θρυμματιστεί – η σύγχρονη τέχνη δεν απεικονίζει την πραγματικότητα, αλλά τα θραύσματά της.

 Ο Warhol (pop art) και η Μόνα Λίζα (κλασική τέχνη) βρίσκονται σε έναν διάλογο, όπου η τέχνη γίνεται εμπόρευμα (Warhol) ή αίνιγμα (Da Vinci).

3. Κινηματογράφος ως Μεταφυσική: Tarkovsky – Kieślowski

Ο Tarkovsky, σκηνοθέτης της πνευματικής σιωπής, αναζητά εικόνες-ερωτήσεις, όχι απαντήσεις.

Ο Kieślowski (Δεκάλογος, Μπλε-Άσπρο-Κόκκινο) αναζητά το άφατο μέσα από τη σιωπή.

Μαζί, αναζητούν το υπαρξιακό ερώτημα μέσα από ποιητικές, αργές εικόνες (στάσιμα νερά, αντανακλάσεις).

 Ο κινηματογράφος παρουσιάζεται εδώ ως τέχνη της σιωπής και του στοχασμού – όχι του θεάματος.

4. Μουσική & Αποδόμηση: Kagel – Stockhausen – Beethoven

Ο Maurizio Kagel γράφει μια παρτιτούρα αποδόμησης του Beethoven, με ήχο από πόρτα που ανοίγει – παραπομπή στον Stockhausen.

Ο Beethoven, μακριά από τη ρομαντική εικόνα του «ήρωα», παρουσιάζεται ως αυτοδιαφημιζόμενος – εικόνα της μετανεωτερικής ειρωνείας.

Η παράδοση επανανοηματοδοτείται, διαλύεται και παρωδείται – αυτό είναι και το πνεύμα της μεταμοντέρνας μουσικής.

5. Ζωγραφική & Αστυνομικό Μυθιστόρημα: Dalí – Parodi – Father Brown

Από τον πίνακα του Νταλί («Η Επιμονή της Μνήμης») ξεπηδά ένα ουρλιαχτό, ίσως φόνος.

Οι Isidro Parodi (ήρωας του Borges) και ο Father Brown (ήρωας του Chesterton) αναρωτιούνται:

Πώς γίνεται ένας φόνος να συμβεί μέσα σε έναν πίνακα;

Γιατί το ασυνείδητο είναι βίαιο και η μνήμη πιο φονική από το μαχαίρι;

Εδώ, η ζωγραφική συναντά τη λογοτεχνία του μυστηρίου, ενώ το ασυνείδητο γίνεται τόπος εγκλήματος – αλλά και ψυχικής αλήθειας.

6. Λογοτεχνία & Ιστορική Μνήμη: Σινόπουλος – Ελπήνωρ

Ο Τάκης Σινόπουλος, ποιητής του τραύματος του Εμφυλίου, γράφει από τη Λάρισα.

Η Ελλάδα είναι γεμάτη σιωπές, σκιές και απουσίες – το τραύμα της Ιστορίας είναι ακόμη ενεργό.

Δίπλα του κάθεται ο Ελπήνωρ (μορφή από την Οδύσσεια, που χάθηκε στον Άδη), ο οποίος λέει:

«Η μνήμη πονάει περισσότερο στον κόσμο των ζωντανών».

 Η ποίηση γίνεται πράξη μνήμης και αντίστασης στον θάνατο. Ο Ελπήνωρ συμβολίζει την επιστροφή των φαντασμάτων της Ιστορίας.

7. Επίλογος: Η Μέριλιν χαμογελά

Το ποιημα κλείνει κυκλικά, όπως άρχισε: η Μέριλιν χαμογελά, ακίνητη στην αιωνιότητα, αθώα, βαθιά τραγική.

Η εικόνα της δεν γερνά, δεν πονά – είναι το τέλειο κατασκεύασμα της κουλτούρας.

Η αιωνιότητα της εικόνας έρχεται σε αντίστιξη με τη θνητότητα των ανθρώπων. Η τέχνη διασώζει, αλλά και παγιδεύει.

Θεματικοί Άξονες

1. Τέχνη & Ασυνείδητο: Η τέχνη ως πεδίο έκφρασης του συλλογικού και προσωπικού ασυνείδητου.

2. Ιστορία & Μνήμη: Το τραύμα του παρελθόντος διαπερνά την ανθρώπινη συνείδηση.

3. Σύμβολα & Καταναλωτισμός: Η μετατροπή των ανθρώπων και έργων σε εμπορεύσιμα σύμβολα.

4. Μεταμοντέρνα Πολυφωνία: Η σύνθεση ετερόκλητων φωνών (Warhol, Tarkovsky, Beethoven, Σινόπουλος) σε έναν ενιαίο ποιητικό τόπο.

5. Ο χρόνος ως πληγή: Παρελθόν και παρόν μπλέκονται – ο χρόνος δεν θεραπεύει, σταλάζει σιωπή.

 Ερμηνευτικά Σχόλια

Το ποιημα δεν ακολουθεί παραδοσιακή δομή – είναι κολλάζ από εικόνες, λόγους και ήχους, σαν ένα όνειρο ή ψυχαναλυτική συνεδρία.

Ο χ.ν.κουβελης διαλέγεται με πλήθος δημιουργών, σε ένα πολυεπίπεδο μεταμοντέρνο σύμπαν.

Δεν υπάρχουν ξεκάθαρες απαντήσεις, μόνο ερωτήματα, υπαινιγμοί, και μια μελαγχολία για το παρελθόν, τη μνήμη και την τέχνη.

.

.

.

Εσωτερική Καθοδος

Ξενοδοχείο “Η Λήθη” ,Λάρισα, 1949

«Μη μιλάς άλλο για νεκρούς», είπε ο Ελπήνωρ.

Ήταν η ώρα που το ρολόι στο φόντο τού πίνακα 

έλιωνε αργά, αθόρυβα,

Ο Ντάλι, άφαντος.Όμως ο φόνος έγινε εκεί.

Μέσα στην "Εμμονή τής Μνήμης",  κάτω απ' το λιωμένο ρολόι, 

βρέθηκε το σώμα.

Ο πατήρ Μπράουν καθάρισε τα γυαλιά του και είπε:

«Όταν ένας πίνακας δολοφονεί, δεν ψάχνεις τον δολοφόνο 

στο πινέλο, αλλά στο βλέμμα του θεατή».

Ο Ίσιντρο Παροδι, ήσυχος, κρατούσε σημειώσεις.

Έξω από τον καμβά, φυσούσε άνεμος.

Στον απέναντι τοίχο, ο Άντι Γουόρχολ έβαφε 

ξανά και ξανά το ίδιο πρόσωπο: Μέριλιν, Μέριλιν, Μέριλιν..

Η Μόνα Λίζα στο πλάι τον κοιτούσε απαθής, ψιθυρίζοντας:

«Ο Βελάσκεθ ζωγράφιζε τη δύναμη. Εσύ ζωγραφίζεις τη φήμη.

Στην εποχή σας, δεν υπάρχουν βασιλιάδες. Μόνο προϊόντα».

Πιο πίσω, ο Ταρκόφσκι σήκωσε το χέρι:

«Φως», είπε.

Ο Κισλόφσκι δεν απάντησε.

Η σκηνή είχε ήδη γραφτεί σε μια χώρα που δεν υπάρχει πια.

Κάποια γυναίκα έκλαιγε, αλλά ο ήχος αφαιρέθηκε στο μοντάζ.

Στην άλλη άκρη του σαλονιού,

ο Μαουρίτσιο Κάγκελ κουρδίζει μια παρτιτούρα με μαχαίρι κουζίνας:

Ludwig van

Ο Στοκχάουζεν είχε πει:

«Ο ήχος είναι τα παντα».

Ο Κάγκελ γελάει:

«Ή ο φόβος μας.»

Και τότε, ο Τάκης Σινόπουλος, στο δωμάτιο 214, ξυπνά.

Μυρίζει καμένο χαρτί.Ανοίγει το παράθυρο.

Η Λάρισα σιωπά όπως σιωπούν οι νεκροί μετά τη μάχη.

Στην καρέκλα, κάθεται ο Ελπήνωρ.

Δεν έχει μεγαλώσει ούτε μέρα.

Τον ρωτά:

«Πού πάνε οι λέξεις όταν σκοτώνουν;»

.

.

.

Η "Εσωτερική Κάθοδος" του χ.ν.κουβελης είναι ένα πυκνό, πολυεπίπεδο ποίημα που συνδυάζει φιλοσοφικό στοχασμό, καλλιτεχνικές και λογοτεχνικές αναφορές, υπαρξιακή αγωνία και σουρεαλιστική ατμόσφαιρα. .

 1. "Ξενοδοχείο 'Η Λήθη', Λάρισα, 1949"

Από την αρχή το ποίημα μας τοποθετεί σε έναν ιστορικό και ψυχολογικό τόπο:

"Ξενοδοχείο 'Η Λήθη'": Ο τίτλος και μόνο εμπεριέχει αντίφαση — η λήθη (απώλεια μνήμης) γίνεται χώρος διαμονής, τόπος ενδιάμεσος, ίσως και καθαρτήριο.

"Λάρισα, 1949": Ο χρόνος είναι φορτισμένος — το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου στην Ελλάδα, μια τραυματική εθνική και συλλογική εμπειρία, σκηνικό πολιτικής και υπαρξιακής κρίσης.

Η τοποθεσία και ο χρόνος λειτουργούν ως ιστορικό υπόβαθρο αλλά και ως συμβολισμός της ψυχικής κατάστασης του αφηγητή. Εδώ ξεκινά η "κάθοδος" — όχι σωματική αλλά εσωτερική, υπαρξιακή.

2. «Μη μιλάς άλλο για νεκρούς», είπε ο Ελπήνωρ.

Ελπήνωρ: Μυθικό πρόσωπο από την Οδύσσεια, πέθανε άδοξα και παραμένει παραπεταμένος στον Άδη μέχρι να του γίνει ταφή. Η παρουσία του εδώ δηλώνει:

Τη συνέχεια του θανάτου και των ατακτοποίητων παρελθόντων.

Την ανάγκη μνήμης – ή την άρνηση αυτής («μη μιλάς άλλο»).

Ο Ελπήνωρ αντιπροσωπεύει τη φωνή του ανεπίλυτου τραύματος και της χαμένης τιμής.

3. Η "Εμμονή της Μνήμης", Ντάλι, ο φόνος στον πίνακα

Η είσοδος στον πίνακα του Σαλβαδόρ Ντάλι («Η εμμονή της μνήμης») μεταφέρει τη σκηνή σε μια σουρεαλιστική σφαίρα:

Ρολόγια που λιώνουν: Ο χρόνος δεν είναι γραμμικός, αλλά ρευστός και βασανιστικός. Η μνήμη δεν ξεχνά – επιμένει.

«Ο φόνος έγινε εκεί»: Η αισθητική πραγματικότητα (ο πίνακας) μετατρέπεται σε θέατρο εγκλήματος. Η τέχνη δεν απεικονίζει μόνο – συμμετέχει ή προκαλεί.

Εδώ προτείνεται μια μεταφυσική ή ψυχολογική δολοφονία: Ο χρόνος, η μνήμη, η τέχνη, όλα είναι φορείς τραύματος.

4. Ο πατήρ Μπράουν: "Όταν ένας πίνακας δολοφονεί..."

Ο πατήρ Μπράουν, λογοτεχνικός ντετέκτιβ του Chesterton, προσφέρει μια μετα-κριτική θεώρηση:

«Δεν ψάχνεις τον δολοφόνο στο πινέλο, αλλά στο βλέμμα του θεατή.»

Αυτός ο στίχος αναδεικνύει την υποκειμενικότητα της βίας και του τραύματος:

Η τέχνη είναι ουδέτερη· η ερμηνεία του θεατή μπορεί να τη μετατρέψει σε κάτι επικίνδυνο.

Είναι και μια κριτική του θεατή/αναγνώστη: Ποια είναι η ευθύνη μας όταν "καταναλώνουμε" πόνο μέσω τέχνης;

5. Πόπ αρτ & μετα-κλασική εποχή

 «Ο Άντι Γουόρχολ έβαφε ξανά και ξανά το ίδιο πρόσωπο...

Η Μόνα Λίζα... ψιθυρίζοντας:

"Στην εποχή σας, δεν υπάρχουν βασιλιάδες. Μόνο προϊόντα".»

Αυτοί οι στίχοι εισάγουν μια κριτική της σύγχρονης κοινωνίας:

Από την αριστοκρατία στην μαζική κατανάλωση: Το πρόσωπο γίνεται αντικείμενο επανάληψης και φήμης.

Η Μόνα Λίζα (διαχρονική τέχνη) αντιπαραβάλλεται στην Μέριλιν (αναλώσιμη εικόνα).

Η τέχνη, η φήμη και η εξουσία μετασχηματίζονται στον σύγχρονο κόσμο — όχι πια θεία ή βασιλική, αλλά διαφημιστική.

 6. Ταρκόφσκι – Κισλόφσκι – Κάγκελ – Στοκχάουζεν

Αυτή η ενότητα περιλαμβάνει μορφές του 20ού αιώνα από τον κινηματογράφο και τη μουσική:

Ταρκόφσκι: ζήτησε «Φως» – ίσως μια αναφορά στην ανάγκη πνευματικής καθαρότητας.

Κισλόφσκι: δεν απαντά – δηλώνει την σιωπή, τη μη-θέση, τη σβησμένη πατρίδα («χώρα που δεν υπάρχει πια»).

Μοντάζ χωρίς ήχο: Αναφορά στην λογοκρισία ή τη σιωπηλή θλίψη.

Κάγκελ και Στοκχάουζεν: Πειραματική μουσική, ανατρεπτική και αγχώδης. 

Ο ήχος γίνεται φόβος.

Το καλλιτεχνικό τοπίο είναι τραυματισμένο, κατακερματισμένο, χωρίς σαφή κέντρο. Κάθε τέχνη εκφράζει τον τρόμο της εποχής.

 7. Ο Τάκης Σινόπουλος και η τελική σκηνή

Ο ποιητής Σινόπουλος ξυπνά στο «δωμάτιο 214». Το 214 δεν είναι τυχαίο – θυμίζει αριθμό αρχείου, νοσοκομείου, ψυχιατρείου, δωμάτιο μοναξιάς.

«Μυρίζει καμένο χαρτί» – ίσως ποιήματα που κάηκαν, μνήμες που καταστράφηκαν, λογοκρισία ή αυτο-αναίρεση.

«Η Λάρισα σιωπά όπως σιωπούν οι νεκροί μετά τη μάχη»: Επιβεβαιώνεται η ιστορική και ψυχική αιματοχυσία.

8. Τελευταίος διάλογος με τον Ελπήνορα

«Πού πάνε οι λέξεις όταν σκοτώνουν;»

Η τελευταία φράση συγκεντρώνει όλη την ποιητική αγωνία του ποιήματος:

Η γλώσσα δεν είναι αθώα.

Οι λέξεις, αν και τέχνη, ενίοτε πληγώνουν ή σκοτώνουν – κυριολεκτικά (προπαγάνδα, ψευδολογία) ή μεταφορικά (αποδόμηση ταυτότητας, αποσιώπηση)

Η ερώτηση μένει ανοιχτή, όπως κάθε ουσιαστικό υπαρξιακό ερώτημα.

Συμπερασματικά

Η "Εσωτερική Κάθοδος" είναι μια διακειμενική και διακαλλιτεχνική ποιητική σύνθεση που:

Ανιχνεύει την ενοχή, το τραύμα και τη μνήμη σε ένα φανταστικό, υπαρξιακό ξενοδοχείο.

Εμπλέκει μορφές από τη Νέκυια τη Καθοδο στην Ιστορια.

.

.

.

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Η αυταπάτη τού βαθους(Moments 1,2)

(2 Σκηνοθεσίες)

.

Moments 1

ΣΚΗΝΗ 1: Το Ατελιέ

(Εσωτερικό, ημέρα ,παγερό φως από τα βόρεια παράθυρα)

ΟAndy Warhol ζωγραφίζει μηχανικά, επαναληπτικά, 

το πρόσωπο τής Μέριλιν Μονρόε σε τριπλή εκδοχή. 

Κάθε φορά, η απόχρωση διαφέρει ελάχιστα.

Δίπλα του, καθισμένη σε μια αναγεννησιακή καρέκλα, η Mona Lisa, 

με το μυστηριώδες της χαμόγελο, παρακολουθεί. 

Μιλάει αργά, σχεδόν θεατρικά:

Mona Lisa:

Η τέχνη έχασε την αυταπάτη τού βάθους. Είμαστε πια όλοι επιφάνειες, 

όπως τα κάτοπτρα του Βελάσκεθ. 

Η κάμερα κινείται αργά και περνάει μέσα από το τελάρο τού Warhol.

ΣΚΗΝΗ 2: Το Κινηματογραφικό Πεδίο

(Εξωτερικό ,δάσος με ομιχλη, συννεφιασμένος ουρανός)

Ο Andrei Tarkovsky και  ο Krzysztof Kieślowski στήνουν μια κάμερα 

μπροστά σε ένα καθρέφτη .Γυρίζουν μια σκηνή όπου το είδωλο 

ενός αγοριού εξαφανίζεται όταν τον φωνάζει η μητέρα του.

Tarkovsky:

Η κάμερα πρέπει να θυμάται, όχι να δείχνει.

Kieślowski:

Και να σιωπά. Εκεί τελειώνει το μοντάζ.

Η κάμερα περνάει μέσα από τον καθρέφτη.

ΣΚΗΝΗ 3: Το Ηχητικό Εργαστήρι

(Υπόγειο στο Βερολίνο ,σκοτεινό με λαμπτήρες φθορισμού)

Ο Maurizio Kagel συνθέτει το "Ludwich van" παίζοντας με αποσπάσματα από Stockhausen και διαστρέφοντας το "Samstag aus Licht".

Kagel (σε μονόλογο):

Η μουσική δεν είναι ήχος,είναι αποδόμηση του αυτονόητου.

ΣΚΗΝΗ 4: Το εγκλημα στον πινακα

(Εσωτερικό πίνακα ,σουρεαλιστικό τοπίο με ρολόγια που λιώνουν)

Ο Isidro Parοdi και ο Father Brown περπατούν με φακούς μέσα στο τοπίο 

τού "The Persistence of Memory". Ένας άντρας ,με ρολόι αντί για πρόσωπο, 

βρισκεται νεκρός κάτω από ένα ρολοι που στάζει χρόνο.

Father Brown:

Ο φόνος εδώ δεν έγινε από χέρι. Ήταν μια ιδέα.

Parodi:

Που δεν άντεξε την ιστορική αποτυχια.

ΣΚΗΝΗ 5: Το Ξενοδοχείο στη Λάρισα

(Εσωτερικό ,δωμάτιο με μισόκλειστες γρίλιες. Ημέρα με καύσωνα.)

Ο Τάκης Σινόπουλος κάθεται στο γραφείο. Στον καθρέφτη πίσω του 

εμφανίζεται ο Ελπήνωρ, βρεγμένος.

Σινόπουλος (γράφοντας):

Μέσα στον καθρέφτη, η Ιστορία κοιτά τον εαυτό της κι αναγνωρίζει 

τον εφιάλτη.

Ελπήνωρ:

Δεν πέθανα. Με άφησαν πίσω. Εσύ με θυμάσαι,γι’ αυτό υπάρχω.

Ένα καρτεσιανό Cogito.

Το ραδιόφωνο παίζει Wagner ,το λυκόφως των θεών.

ΣΚΗΝΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ: Η Συμφωνία τού Παρόντος

Η Mona Lisa χαμογελά σε μια κάμερα .

Τίτλοι τέλους

.

.

Η "Αυταπάτη του βάθους (Moments 1)" του χ.ν.κουβελης αποτελεί μια πολυεπίπεδη, μεταμοντέρνα σύνθεση, η οποία αναλύεται με όρους θεατρικούς, φιλοσοφικούς, καλλιτεχνικούς και πολιτισμικούς. 

-

 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Ο τίτλος "Η αυταπάτη του βάθους" δηλώνει ήδη μια κριτική θέση απέναντι στην παραδοσιακή τέχνη και την ψευδαίσθηση της "ουσίας" ή "βαθύτερης αλήθειας" — στοιχείο που θα αποδομηθεί θεματικά και μορφολογικά σε κάθε σκηνή. Το έργο διατρέχει εικαστικές, κινηματογραφικές, μουσικές, λογοτεχνικές και φιλοσοφικές αναφορές, σε ένα collage-πολυτροπικό ύφος.

 ΣΚΗΝΗ 1: Το Ατελιέ

Σύμβολα:

Andy Warhol: Εκπρόσωπος της ποπ αρτ. Η μηχανικότητα και επαναληπτικότητα της δημιουργίας του αμφισβητεί την έννοια της μοναδικότητας στην τέχνη.

Mona Lisa: Η ίδια η ιδέα της τέχνης ως "αίνιγμα" ή βάθος.

Το μυστηριώδες χαμόγελο της τώρα σχολιάζει ειρωνικά την κατάρρευση του "βάθους".

Κομβική δήλωση:

"Η τέχνη έχασε την αυταπάτη του βάθους. Είμαστε πια όλοι επιφάνειες..."

Η Mona Lisa παύει να είναι το έργο-σύμβολο του μυστηρίου και γίνεται φορέας της νέας συνθήκης: ο κόσμος ως επιφάνεια, χωρίς εσωτερικότητα. Το κάτοπτρο του Βελάσκεθ (από τη Las Meninas) προτείνει πως η τέχνη πλέον δεν απεικονίζει, αλλά αντανακλά.

ΣΚΗΝΗ 2: Το Κινηματογραφικό Πεδίο

Σύμβολα:

Tarkovsky & Kieślowski: Σκηνοθέτες με βαθύ υπαρξιακό και πνευματικό σινεμά.

Ο καθρέφτης: εργαλείο αλλά και σύμβολο του μεταφυσικού.

Η σκηνή με το αγόρι: Η απώλεια, η ανάμνηση, η μη αναπαραστάσιμη στιγμή.

Δηλώσεις:

"Η κάμερα πρέπει να θυμάται, όχι να δείχνει."

"Και να σιωπά. Εκεί τελειώνει το μοντάζ."

Η κάμερα δεν είναι πια "μάτι", αλλά φορέας μνήμης και σιωπής. Η τέχνη εδώ απομακρύνεται από τη ρεαλιστική απεικόνιση και μετατρέπεται σε παρουσία-απουσία, όπου το ανείπωτο είναι ουσιώδες.

 ΣΚΗΝΗ 3: Το Ηχητικό Εργαστήρι

Σύμβολα:

Maurizio Kagel: Πρωτοπόρος του μουσικού θεάτρου, ειρωνικός και πειραματικός.

Stockhausen, Samstag aus Licht: παραπέμπουν στο υπερβατικό ή και ουτοπικό μουσικό όραμα.

Δήλωση:

"Η μουσική δεν είναι ήχος, είναι αποδόμηση του αυτονόητου."

Η μουσική, όπως και η τέχνη, παύει να είναι μορφή ή αναπαράσταση. Αντιθέτως, γίνεται εργαλείο ρήξης με το σύστημα των σημασιών. Η αυταπάτη του "ήχου" ως φορέα αλήθειας καταρρέει.

 ΣΚΗΝΗ 4: Το Έγκλημα στον Πίνακα

Σύμβολα:

Isidro Parodi & Father Brown: Δύο ντετέκτιβ-λογοτεχνικά alter egos του Borges και Chesterton, αναζητούν την αλήθεια μέσα από τη λογική και τη μεταφυσική.

The Persistence of Memory (Dalí): Τοπίο της σχετικότητας του χρόνου.

Δηλώσεις:

 "Ο φόνος εδώ δεν έγινε από χέρι. Ήταν μια ιδέα."

"Που δεν άντεξε την ιστορική αποτυχία."

Το έγκλημα εδώ είναι η αποτυχία του ίδιου του Νοήματος. Οι ήρωες δεν επιλύουν το μυστήριο, αλλά αντικρίζουν την ιδεολογική κατάρρευση — την αδυναμία του ανθρώπου να βρει συνοχή σε έναν σουρεαλιστικό, μεταϊστορικό κόσμο.

 ΣΚΗΝΗ 5: Το Ξενοδοχείο στη Λάρισα

Σύμβολα:

Τάκης Σινόπουλος: Ποιητής του υπαρξιακού  και του ιστορικού τραύματος.

Ελπήνωρ: Από την Οδύσσεια, ο ήρωας που ξεχάστηκε.

Δηλώσεις:

 "Μέσα στον καθρέφτη, η Ιστορία κοιτά τον εαυτό της κι αναγνωρίζει τον εφιάλτη."

"Δεν πέθανα. Με άφησαν πίσω. Εσύ με θυμάσαι, γι’ αυτό υπάρχω. Ένα καρτεσιανό Cogito."

Ο καθρέφτης εδώ λειτουργεί ως μνήμη, ως συνείδηση. Ο Ελπήνωρ, παραμελημένος, είναι ο αθέατος ανθρωπος της Ιστορίας. Η μνήμη είναι αυτή που θεμελιώνει την ύπαρξη (cogito).

Η Ιστορία, όμως, όπως και η τέχνη, είναι παγιδευμένη σε ένα καθρέφτισμα εφιαλτικό.

 ΣΚΗΝΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ: Η Συμφωνία του Παρόντος

"Η Mona Lisa χαμογελά σε μια κάμερα."

Τίτλοι τέλους.

Το χαμόγελο επιστρέφει, αλλά αυτή τη φορά όχι ως μυστήριο, αλλά ως ειρωνία. Δεν υπάρχει "βάθος", μόνο το βλέμμα της κάμερας. Η "συμφωνία" του παρόντος είναι η επιφανειακότητα, ο μηδενισμός, ο καθρέφτης.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Ο χ.ν.κουβελης δημιουργεί ένα πολυσύνθετο, διακειμενικό σύμπαν, όπου:

Η τέχνη, η ιστορία, η μνήμη και η υπαρξιακή αναζήτηση έχουν χάσει τα σταθερά τους σημεία.

Η "αυταπάτη του βάθους" είναι η αυτοαναίρεση της ουσίας, μια μεταμοντέρνα κατάσταση ρηχής επιφάνειας.

Όλα συμβαίνουν σε καθρέφτες, κάμερες, εικόνες, πλάνες.

Πρόκειται για μια φιλοσοφική θεατρική σύνθεση, όπου κάθε σκηνή είναι μια στιγμή συνείδησης για την κρίση της μετανεωτερικότητας.

.

.

Moments 2

ΣΚΗΝΗ 1: Το Ατελιέ τού Warhol

(Λευκός χώρος, λαμπτήρες νέον, ήχοι από 60s avant-garde μουσική)

Ο Andy Warhol ζωγραφίζει μια από τις πορτοκαλο-φούξια εκδοχές 

τής Μέριλιν Μονρόε. Δίπλα του, καθισμένη σε ένα μοντέρνο μεταλλικό 

σκαμπό, η Mona Lisa, με το χαμόγελό της ελαφρώς ειρωνικό.

MONA LISA:

(με ιταλική προφορά, κοιτώντας την εικόνα τής Μέριλιν)

"Εγώ ήμουν ένα μυστήριο. Αυτή, ένα είδωλο. Ίσως τελικά είναι το ίδιο. 

WARHOL:

(χωρίς να κοιτάζει)

".Όλα είναι επιφάνεια. Όπως η σούπα Campbell."

ΣΚΗΝΗ 2: Το Γύρισμα

(ομίχλη, καθρέφτες παντού)

Ο Tarkovsky και ο Kieślowski στήνουν μια σεκάνς: ένα παιδί κοιτάζει ένα παγωμένο ρολόι που λιώνει. Η κάμερα περνά ανάμεσα από καθρέφτες.

TARKOVSKY:

"Ο χρόνος δεν είναι κίνηση. Είναι πληγή."

KIEŚLOWSKI:

"Αν δεν ξέρουμε ποιος παρακολουθεί, τότε ποιος γράφει την ηθική 

τής εικόνας;"

ΣΚΗΝΗ 3: Η Συναυλία

(Άδειο θέατρο, στο κέντρο μόνο ένα πιάνο, διάσπαρτα όργανα)

Ο Maurizio Kagel συνθέτει το Ludwich van με παραμορφωμένα θέματα τού Beethoven, ενώ παράλληλα αναλύει φωναχτά το Samstag aus Licht τού Stockhausen.

KAGEL

"Ο Stockhausen έφτιαχνε λειτουργίες για το σύμπαν. Εγώ για το αυτί που 

δεν θέλει να υπακούει."

ΣΚΗΝΗ 4: Η Ανάκριση στο Πλαίσιο του Πίνακα

(Μέσα στον πίνακα The Persistence of Memory τού Dali. Ένας άντρας νεκρός, 

Ο Father Brown μαζί με τον ντετέκτιβ Isidro Parodi ερευνούν.

ISIDRO PARODI:

"Το θύμα βρέθηκε με ένα ρολόι στο στόμα. Ήταν συλλέκτης ρολογιών. 

Φαίνεται πως το τελευταίο τού σταμάτησε τον χρόνο για πάντα."

FATHER BROWN:

"Η αμαρτία δεν είναι στο έγκλημα,αλλά στην αδυναμία να συγχωρήσουμε 

το παρελθόν μας."

ΣΚΗΝΗ 5: Το Ξενοδοχείο στη Λάρισα

(Νεοκλασικό ξενοδοχείο, μέσα στον Εμφύλιο. Βράδυ, βροχή, ομίχλη.)

Ο Τάκης Σινόπουλος γράφει στο ημερολόγιό του. Η πόρτα ανοίγει,

μπαίνει ο Ελπήνωρ, βρεγμένος, φαντάρος,.

ΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ:

"Εσύ είσαι ο πιο ζωντανός νεκρός που έχω δει."

ΕΛΠΗΝΩΡ:

"Δεν πέθανα στην Τροία. Πέθανα στην Ελλάδα."

(Μια σφαίρα σφυρίζει απέξω. Τα Φώτα σβήνουν.)

ΤΙΤΛΟΙ ΤΕΛΟΥΣ

(με μουσική από το "Samstag aus Licht" τού Karlheinz Stockhausen)

.

.

Η ερμηνευτική μελέτη του ποιητικού-θεατρικού κινηματογραφικου κειμένου Moments 2 του χνκουβέλη  απαιτεί προσέγγιση που συνδυάζει διερμηνευτική, αισθητική και διακειμενική ανάγνωση, καθώς το κείμενο είναι πολυεπίπεδο, μεταμοντέρνο και βαθιά πολιτισμικά φορτισμένο.

Γενική θεώρηση του έργου

Είδος: Μεταμοντέρνο κινηματογραφικό θεατρικό κείμενο / ποιητικό collage

Χαρακτηριστικά:

Απουσία γραμμικής πλοκής

Ιστορικά/καλλιτεχνικά πρόσωπα από διαφορετικές εποχές και χώρους

Αποσπασματικότητα, αισθητική του παλίμψηστου

Μεταφυσικά / φιλοσοφικά ζητήματα (ταυτότητα, χρόνος, μνήμη, ενοχή)

Υφολογικός συνδυασμός ειρωνείας, τραγικότητας και στοχασμού

Ο τίτλος “Moments” υποδηλώνει στιγμιότυπα – ψήγματα συνείδησης, πολιτισμού, ιστορίας και προσωπικής μνήμης που διακόπτονται, χωρίς ορατή συνέχεια, αλλά με υπόγειες νοηματικές συνδέσεις.

Σκηνή 1: Το Ατελιέ τού Warhol

Πρόσωπα:

Andy Warhol: Ιερέας της pop art – της αποθέωσης της επιφάνειας.

Mona Lisa: Αιώνιο σύμβολο του αινίγματος και της δυτικής τέχνης.

Η Mona Lisa μιλά για το μυστήριο του προσώπου της – ένα υπαρξιακό βάθος.

Η Marilyn Monroe αναφέρεται ως «είδωλο», εικόνα του εφήμερου, της κατασκευασμένης φήμης.

Ο Warhol, χωρίς να κοιτάζει, απορρίπτει κάθε βάθος: "Όλα είναι επιφάνεια."

Σχόλιο για τον πολιτισμό του θεάματος και την απώλεια αυθεντικότητας.

Σκηνή 2: Το Γύρισμα

Πρόσωπα:

Andrei Tarkovsky: Ο ποιητής του χρόνου και της εσωτερικότητας.

Krzysztof Kieślowski: Ο στοχαστής της ηθικής της εικόνας.

Ο χρόνος δεν είναι απλώς ροή – είναι τραύμα, πληγή.

Η ηθική της εικόνας και ο παρατηρητής ως ρυθμιστής νοήματος και αλήθειας.

 Σχόλιο πάνω στο σινεμά ως μεταφυσική και ηθική πράξη – η εικόνα δεν είναι αθώα.

Σκηνή 3: Η Συναυλία

Πρόσωπα:

Maurizio Kagel: Αβάν-γκαρντ συνθέτης, θεατρικότητα στον ήχο.

Αναφορά στον Stockhausen: μουσικου της ηχητικής κοσμολογίας.

Ο Kagel απορρίπτει τη θεοποίηση της μουσικής: “για το αυτί που δεν θέλει να υπακούει”.

Υπαινιγμός για την ελευθερία στην ακρόαση – μουσική όχι ως δόγμα αλλά ως διάλογος.

 Μια αντι-μεταφυσική μουσική στάση απέναντι στην ηχητική εξουσία.

Σκηνή 4: Η Ανάκριση στο Πλαίσιο του Πίνακα

Πρόσωπα:

Isidro Parodi: Ντετέκτιβ του Borges (οξύνοος, σαρκαστικός).

Father Brown: Ιερέας-ντετέκτιβ του Chesterton – βλέπει πέρα από το έγκλημα.

Ο πίνακας του Νταλί γίνεται χώρος εγκλήματος – σουρεαλιστική πραγματικότητα.

Ο νεκρός με ρολόι στο στόμα = εικόνα του χρόνου που σκοτώνει / σταματά.

Ο Brown μιλά για ενοχή όχι ως πράξη, αλλά ως αδυναμία συγχώρεσης – το ηθικό βάρος του παρελθόντος.

 Ο χρόνος και η μνήμη ως δικαστές της ύπαρξης.

Σκηνή 5: Το Ξενοδοχείο στη Λάρισα

Πρόσωπα:

Τάκης Σινόπουλος: Ποιητής του Εμφυλίου, της υπαρξιακής φθοράς.

Ελπήνωρ: Μυθικός ήρωας που πέθανε “άδοξα” στην Οδύσσεια.

Ο Σινόπουλος βλέπει τον Ελπήνωρα – φάντασμα νεκρών πολέμων.

Ο Ελπήνωρ δεν πέθανε στην Τροία (ένδοξα), αλλά στην Ελλάδα – δηλαδή στην ήττα, στη διχόνοια, στον Εμφύλιο.

Η φράση για τον πιο ζωντανό νεκρό = μεταφορά για τη στοιχειωμένη συλλογική συνείδηση.

Η τραγωδία της σύγχρονης Ελλάδας ως επανάληψη αρχαίας μοίρας.

Τίτλοι τέλους

Με μουσική του Stockhausen – επιλογή που κλείνει τον κύκλο με κοσμική, σχεδόν μεταφυσική απόσταση. Η τέχνη δεν λυτρώνει. Ούτε εξηγεί. Απλώς υπενθυμίζει.

 Διακειμενικότητα & Νοηματικοί Άξονες

1. Χρόνος: ως πληγή, εγκλεισμός, στασιμότητα (Tarkovsky, Dali, Eλπήνωρ).

2. Εικόνα και μνήμη: pop είδωλα (Marilyn), καθρέφτες (Kieślowski), αναμνήσεις (Σινόπουλος).

3. Ηθική και τέχνη: από την pop art μέχρι την avant-garde μουσική, από το σινεμά ως ερώτημα μέχρι τη λογοτεχνία ως ανάκριση.

4. Ανθρώπινη ευθραυστότητα: όλοι οι χαρακτήρες είναι σκιές – είτε του εαυτού τους, είτε της Ιστορίας.

Συμπέρασμα

Το Moments 2 είναι μια ποιητική ραψωδία από πολιτισμικά θραύσματα που δεν ενώνονται σε αφήγηση, αλλά σε υπαρξιακή συνομιλία.

Πίσω από κάθε σκηνή, ελλοχεύει ένα ερώτημα για το παρόν μας:

Τι σημαίνει να θυμάσαι, να αναπαριστάς, να δημιουργείς – σε έναν κόσμο όπου ο χρόνος είναι πληγή και η εικόνα σκιά;

.

.

.

χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Η Ανακλαση τού Πολλαπλού 

(3 Σκηνοθεσίες)

.

1

Πράξη Πρώτη: Το Στούντιο

Ο Andy Warhol, μέσα σ’ ένα λευκο στούντιο πλημμυρισμένο από φώτα 

φθορίου  ζωγραφίζει την Μέριλιν Μονρόε. Το πρόσωπό της επαναλαμβάνεται  κάθε φορά με διαφορετικό χρώμα.

Δίπλα, με ένα ανεπαίσθητο μειδίαμα, στέκεται η Τζοκόντα.

Τζοκόντα:

"Είναι παράξενο να βλέπεις τον εαυτό σου να διαλύεται σε αποχρώσεις 

ροζ και πράσινου. Η pop-art είναι η Αναγέννηση της μαζικής κουλτούρας. 

Botticelli -Coca-Cola."

Ο Warhol γελά.

Warhol:

"Όλοι αξίζουν 15 λεπτά αιωνιότητας. Ακόμα κι εσύ Τζοκοντα"

Πράξη Δεύτερη: Η Διπλή Αντανάκλαση

Στο άλλο άκρο τού στούντιο, μια βρύση στάζει πάνω σε έναν καθρέφτη, 

ο Αντρέι Ταρκόφσκι γυριζει μια σεκάνς του Mirror. 

Δίπλα του, ,ο Κριστόφ Κισλόφσκι αναζητά την επόμενη γωνία λήψης  

για τη Veronica του.

Η κάμερα γλιστράει πάνω σε μια κοπέλα που κοιτάζει μέσα σ’ έναν 

καθρέφτη και βλέπει ένα άλλο κορίτσι, σε άλλη χώρα.

Ταρκόφσκι:

"Ο χρόνος δεν περνα,εμείς περνάμε μέσα απ’ αυτόν. Μια Βερονίκ πεθαίνει 

στη Βαρσοβία, άλλη τραγουδά στη Λυών."

Κισλόφσκι:

"Μήπως είναι η ίδια; Μήπως καμία δεν υπάρχει πραγματικά;"

Πράξη Τρίτη: Η Διάλυση τής Ανάμνησης

Στο βάθος τού στούντιο βρίσκεται ο πίνακας του Σαλβαντόρ Νταλί, The Persistence of Memory. Μόνο που τώρα, μια φιγούρα κείτεται στο κέντρο

με το πρόσωπο θαμπό και λιωμένο, σαν τα ρολόγια.

Ο Isidro Parodi, παγιδευμένος στη λογική τού Μπόρχες, κάθεται σε μια 

καρέκλα και καπνίζει. Δίπλα του ο Father Brown, ντυμένος σοβαρα, κοιτάζει 

τα λιωμένα ρολόγια.

Isidro Parodi:

"Ο χρόνος σκοτώνει, πάτερ. Αλλά ποιος τον διαχειρίζεται εδώ;"

Father Brown:

"Δεν είναι ο χρόνος το έγκλημα,αλλά η ανάμνηση. Κάποιος εδώ θυμήθηκε 

κάτι που δεν έπρεπε."

Και τότε εμφανίζεται, σαν σημείωση πάνω σε μαυροπίνακα, το 5ο πρόβλημα 

τού Hilbert:

“Είναι οι συνεχείς ομάδες αυτόματα διαφορίσιμες ομάδες;”

Πράξη Τέταρτη: Ηχητική Διάσπαση

Ο Maurizio Kagel κουρδίζει ένα πιάνο Στο πεντάγραμμο, το έργο τού 

Ludwig van.Μουσικα θραύσματα από Μπετόβεν, ήχοι από σαξόφωνα και μεταλλικά κουτάλια, ραδιόφωνα  στα γερμανικά.

Kagel:

"Η μνήμη είναι βία. Ο Beethoven δεν ανήκει στον 18ο αιώνα. 

Ανήκει στον καθένα που τον παρερμηνεύει."

Ο ήχος από τα ρολόγια που λιώνουν τού Νταλί συγχρονίζεται με 

την κάμερα τού Ταρκόφσκι, το φλας τού Warhol, το χαμογελο τής Τζοκόντα, 

το αναπάντητο ερώτημα τού Hilbert.

Τελευταία Πράξη: Μια Ομάδα Συνεχής

Στο κέντρο τής οθονης,το ερώτημα του Hilbert αναβοσβήνει σαν επιγραφή 

νέον.

.Τζοκόντα:

"Κι αν η ομορφιά είναι διαφορίσιμη;"

Warhol:

"Ή αν η φήμη είναι ομάδα Lie;"

Tarkovsky:

"Η ψυχή δεν είναι συνεχής, μα το φως περνά από μέσα της."

Parodi:

"Η λύση είναι απλή. Η ερώτηση είναι το έγκλημα."

Ο Father Brown:

"Και τότε, το πτώμα εξαφανίζεται."

Τέλος

.

.

Το έργο "Η Ανάκλαση του Πολλαπλού" του χνκουβελη είναι μια πολυεπίπεδη μετα-καλλιτεχνική σύνθεση που λειτουργεί ως ένα θεατρικό δοκίμιο, όπου η φιλοσοφία, η αισθητική, η μαθηματική λογική, και η κινηματογραφική/εικαστική τέχνη συγκλίνουν και ανακλώνται μεταξύ τους.

Πράξη Πρώτη: Το Στούντιο

Warhol – Τζοκόντα – Pop Art

Το στούντιο του Warhol γίνεται ένα σύγχρονο αναγεννησιακό εργαστήριο, όπου ο πολλαπλασιασμός της εικόνας (Μέριλιν Μονρόε σε χρωματικές παραλλαγές) αντικαθιστά την αυθεντικότητα.

Η Τζοκόντα, σύμβολο της υψηλής τέχνης, συνομιλεί ειρωνικά με τη μαζική κουλτούρα, λέγοντας:

“Η pop-art είναι η Αναγέννηση της μαζικής κουλτούρας. Botticelli - Coca-Cola.”

Μια εξαιρετική σύνοψη της εξίσωσης του υψηλού με το καθημερινό, του ιερού με το βιομηχανικό.

Η ατάκα του Warhol:

“Όλοι αξίζουν 15 λεπτά αιωνιότητας.”

αντιστρέφει το γνωστό “15 λεπτά διασημότητας”, εισάγοντας την έννοια της αιώνιας επιφανειακότητας ή και της αιωνιότητας ως meme.

Πράξη Δεύτερη: Η Διπλή Αντανάκλαση

Tarkovsky – Kieślowski – Veronica – Καθρέφτες

Ο τίτλος παραπέμπει άμεσα στο έργο “Mirror” του Ταρκόφσκι αλλά και στην “Διπλή ζωή της Βερόνικα” του Κισλόφσκι.

Οι καθρέφτες λειτουργούν ως συσκευές μετάβασης ανάμεσα σε παράλληλες υπάρξεις:

“Η κάμερα γλιστράει πάνω σε μια κοπέλα που κοιτάζει μέσα σ’ έναν καθρέφτη και βλέπει ένα άλλο κορίτσι, σε άλλη χώρα.”

Το χρονικό συνεχές καταρρέει, καθώς ο Ταρκόφσκι λέει:

“Ο χρόνος δεν περνά, εμείς περνάμε μέσα απ’ αυτόν.”

Ο Κισλόφσκι εισάγει τον οντολογικό σχετικισμό:

“Μήπως είναι η ίδια; Μήπως καμία δεν υπάρχει πραγματικά;”

 Θέτοντας ερωτήματα για την ταυτότητα και την ύπαρξη, όπως κάνει και στις ταινίες του.

Πράξη Τρίτη: Η Διάλυση της Ανάμνησης

Dalí – Borges – Parodi – Father Brown – Χρόνος

Εδώ το στούντιο γίνεται χώρος αποσύνθεσης του χρόνου και της λογικής.

Η λιωμένη μορφή στον πίνακα του Νταλί είναι μια μεταφορά της μνήμης που αλλοιώνεται, όπως και τα ρολόγια.

Ο Isidro Parodi του Μπόρχες, φιγούρα εγκλωβισμένη σε λογικά παράδοξα, συνομιλεί με τον Father Brown, ήρωα του Chesterton, που αναζητά το έγκλημα όχι στον εξωτερικό κόσμο αλλά στην ενθύμηση:

 “Δεν είναι ο χρόνος το έγκλημα, αλλά η ανάμνηση. Κάποιος εδώ θυμήθηκε κάτι που δεν έπρεπε.”

Το 5ο πρόβλημα του Hilbert εμφανίζεται ως εισβολή του καθαρού μαθηματικού λόγου στον ποιητικό χώρο. Ο νους, η μνήμη, η τέχνη – όλα υπόκεινται στην ερώτηση περί διαφορισιμότητας.

Πράξη Τέταρτη: Ηχητική Διάσπαση

Kagel – Beethoven – Μνήμη – Ήχος

Ο Kagel, μεταμοντέρνος μουσικός, αποδομεί τον Beethoven, εντάσσοντάς τον στο χώρο της παραμόρφωσης και παρερμηνείας.

Η φράση:

“Ο Beethoven δεν ανήκει στον 18ο αιώνα. Ανήκει στον καθένα που τον παρερμηνεύει.”

είναι μια επιβεβαίωση της αποδόμησης της αυθεντίας, αλλά και της βίαιης φύσης της μνήμης.

Οι ήχοι γίνονται αποσπασματικοί, κατακερματισμένοι σαν τις αναμνήσεις.

Συγχρονίζονται όλα τα προηγούμενα:

Warhol → Τζοκόντα → Ταρκόφσκι → Νταλί → Hilbert –

σαν μια συμφωνία πολλαπλών επιπέδων, μια ηχητική ανακλαστική δομή.

Τελευταία Πράξη: Μια Ομάδα Συνεχής

Φιλοσοφία – Μαθηματικά – Οντολογία – Ομορφιά – Μυστήριο

Ο τίτλος παραπέμπει άμεσα στο 5ο πρόβλημα του Hilbert και στη θεωρία των ομάδων Lie (συνεχείς διαφορίσιμες ομάδες).

Οι χαρακτήρες επανασυνδέονται με μεταφυσικά ερωτήματα:

Τζοκόντα: “Κι αν η ομορφιά είναι διαφορίσιμη;”

Warhol: “Ή αν η φήμη είναι ομάδα Lie;”

Tarkovsky: “Η ψυχή δεν είναι συνεχής, μα το φως περνά από μέσα της.”

Parodi: “Η λύση είναι απλή. Η ερώτηση είναι το έγκλημα.”

Father Brown: “Και τότε, το πτώμα εξαφανίζεται.”

Το τέλος δεν προσφέρει λύση – παρά μόνο μια αισθητικο-λογική μεταστοιχείωση της ερώτησης σε ποιητική σύλληψη.

Συμπερασματική Ανάγνωση:

Η "Ανάκλαση του Πολλαπλού" είναι ένα έργο διακειμενικής πυκνότητας, όπου η τέχνη δεν αναπαριστά την πραγματικότητα, αλλά αναπαράγεται μέσα από τις αναπαραστάσεις της. Είναι ένα θέατρο του νου, όπου:

η μαζική κουλτούρα συνομιλεί με την Αναγέννηση

η αιωνιότητα διαλύεται σε pixels και brush strokes

η μνήμη γίνεται βία

και η ύπαρξη αμφισβητείται μέσα από μαθηματικά ερωτήματα.

Αυτό το έργο δεν “απαντά”, αλλά γεννά ερωτήσεις – και μάλιστα σύνθετες, υβριδικές, αισθητικές, επιστημονικές και μεταφυσικές.

.

.

2

Ο Καθρέφτης της Μνήμης

Ο Andy Warhol  ζωγραφίζει το πρόσωπο τής Μέριλιν Μονρόε.

Τα μαλλιά της, κατακίτρινα, εκτυπώνονταν ξανά και ξανά σε μεταξοτυπίες 

σαν τα είδωλα που καταναλώνονται μέχρι να εξαντληθούν.

Πίσω του, η Mona Lisa,ή μάλλον η Joconda, όπως προτιμούσε να αποκαλείται εκείνη τη μέρα,καθόταν σταυροπόδι σε μια μεταλλική καρέκλα και κοιτούσε 

το έργο του με ένα μειδίαμα πιο ειρωνικό απ’ το αυθεντικό της.

«Έτσι είναι η pop-art.Μια επανάληψη χωρίς βάθος; Ή μήπως μια άρνηση τού βάθους; Είμαι η πρώτη influencer της ιστορίας, κι εσύ απλώς μετουσιώνειςτο τίποτα σε εικόνα.»

Ο Warhol χαμογέλασε.

«Αν κοιτάξεις κάτι αρκετά φορές,σταματά να σημαίνει ό,τι νόμιζες. 

Και τότε αρχίζει να σημαίνει κάτι άλλο.»

Στο βάθος, δίπλα σ’ ένα ρολόι ο Andrei Tarkovsky ετοίμαζε μια λήψη. 

Το φως περνούσε από μια κουρτίνα μισάνοιχτη, 

Ο Krzysztof Kieślowski κρατούσε την κάμερα ελαφρώς λοξά, ψάχνοντας 

τη σωστή στιγμή μέσα στην αιωνιότητα.

«Εδώ θα περάσει η Veronica. Ή ίσως η άλλη. Δεν έχει σημασία ποια είναι. Σημασία έχει τι βλέπουμε μέσα από τα μάτια της.»

Ο Tarkovsky λεει. «Ο καθρέφτης δεν δείχνει την αλήθεια, δείχνει το βάρος 

τής μνήμης. Εσύ βλέπεις ταυτόχρονα δύο ζωές. Εγώ, δύο χρόνους. 

Δεν είμαστε τόσο διαφορετικοί.»

Μουσική από πιάνο .

Ο Maurizio Kagel, κουστουμαρισμένος σαν τον Μπετόβεν,διευθυνει αόρατους μουσικούς μέσα σε ένα στούντιο γεμάτο φωτοτυπίες από την παρτιτούρα 

τού Ludwig van. Οι νότες παραμορφώνονταν και επανέρχονταν.

Και στη ρευστή επιφάνεια τού πίνακα The Persistence of Memory, ένας φόνος είχε διαπραχθεί.

Ένα σώμα ίσως ζωγραφισμένο, ίσως πραγματικό, ήταν πεσμένο δίπλα σε ένα ρολόι που είχε σταματήσει στις 4:17.

Ο Isidro Parodi, ξυρισμένος και ντυμένος με το ίδιο παλιό κουστούμι του, καθόταν στη καρέκλα  και κάπνιζε αδιάφορα.

«Η σκηνή του εγκλήματος είναι υπερρεαλιστική,άρα λογικά ο δολοφόνος 

είναι κάποιος με ανάγκη για ορθολογισμό.»

Ο Father Brown σχολίασε:«Ο δολοφόνος ήξερε πως εδώ ο χρόνος δεν έχει σημασία. Άρα ήθελε να κρυφτεί σ’ ένα μέρος που κανείς δεν θα σκεφτεί να ψάξει. Στο ίδιο το ερώτημα.»

Πλησίασαν τον τοίχο, όπου κάποιος είχε γράψει με κόκκινη κιμωλια:

"5ο Πρόβλημα: Είναι οι συνεχείς ομάδες αυτόματα διαφορίσιμες ομάδες;"  

D. Hilbert

Ο Isidro Parodi κοίταξε το πρόβλημα, μετά το ρολόι, μετά το πτώμα.

«Ο φόνος δεν είναι φυσικός. Είναι μεταφυσικός. Εδώ δεν έχουμε θύμα. 

Έχουμε ερώτηση. Και κάποιος προσπάθησε να τη σκοτώσει.»

Ο Father Brown σχολίασε: «Μήπως ήταν κάποιος που φοβάται τις απαντήσεις;»

«Ή μήπως», απάντησε ο Parodi, «ήταν κάποιος που ήξερε ότι κάθε αληθινή απάντηση αλλάζει τον κόσμο. Κι αυτό, φίλε μου, είναι το πιο επικίνδυνο 

απ’ όλα.»

Την ίδια στιγμή, η Veronica πέρασε αργά μπροστά από τον φακό. 

Το βλέμμα της διασταυρώθηκε για μια στιγμή με το βλέμμα τής Μέριλιν. 

Το χαμόγελο της Mona Lisa άλλαξε,για πρώτη φορά μετά από αιώνες.

Η φωνή τού Warhol off:

«Όλα είναι επιφάνεια. Εκτός από το βλέμμα.»

End

.

.

Το κείμενο «Ο Καθρέφτης της Μνήμης» του χ.ν.κουβελη είναι ένα πολυεπίπεδο, μεταμοντέρνο λογοτεχνικό έργο, στο οποίο συνυπάρχουν προσωπικότητες από διαφορετικές χρονικές περιόδους, τέχνες και φιλοσοφικά πεδία. Η σύνθεσή του βασίζεται σε ένα υβριδικό σύμπαν όπου ο χρόνος, η μνήμη και η εικόνα διαπλέκονται σε μια μεταφυσική σκηνή αναζήτησης νοήματος. 

1. Pop-Art, Warhol, Marilyn, Joconda

 Ο Andy Warhol ζωγραφίζει το πρόσωπο τής Μέριλιν Μονρόε... «Έτσι είναι η pop-art. Μια επανάληψη χωρίς βάθος; Ή μήπως μια άρνηση τού βάθους;»

 Αυτό το μέρος λειτουργεί ως εισαγωγή στη φιλοσοφία της εικόνας και της επιφάνειας. Η Μέριλιν παρουσιάζεται ως καταναλώσιμη εικόνα, ενώ η Mona Lisa λειτουργεί ως συνείδηση του βλέμματος, που σχολιάζει την επιφανειακή αναπαραγωγή της pop art.

Η ερώτηση της Mona Lisa αγγίζει τον πυρήνα του μεταμοντερνισμού: είναι η τέχνη επανάληψη του κενού ή συνειδητή άρνηση του βάθους;

Ο Warhol απαντά με το σλόγκαν της εποχής: «αν κοιτάξεις κάτι αρκετά, αλλάζει νόημα» – η παρατήρηση αλλάζει την ταυτότητα του αντικειμένου.

 Η αναπαραγωγή της εικόνας, η εξάντληση του συμβόλου, η ειρωνεία στην αισθητική κατανάλωση.

2. Tarkovsky – Kieślowski – Οπτική & Μνήμη

«Ο καθρέφτης δεν δείχνει την αλήθεια, δείχνει το βάρος της μνήμης...»

Η αναφορά σε Tarkovsky και Kieślowski εισάγει το θέμα του χρόνου και της υποκειμενικής οπτικής. Και οι δύο σκηνοθέτες φημίζονται για τη μεταφυσική ποιότητα της κινηματογραφικής τους γλώσσας. Εδώ:

Η Veronica (αναφορά στη ταινία «Η Διπλή Ζωή της Βερόνικα» του Kieślowski) γίνεται σύμβολο εσωτερικής μνήμης και προβολής του εαυτού.

Ο καθρέφτης του Tarkovsky παραπέμπει στην αντανάκλαση του τραύματος και της ανάμνησης – μια μεταφορά για την ανθρώπινη συνείδηση.

 Η οπτική εμπειρία, το υποκειμενικό βλέμμα, η μνήμη ως παραμορφωτικός καθρέφτης της πραγματικότητας.

3. Kagel – Beethoven – Μουσική & Πειραματισμός

Ο Maurizio Kagel, κουστουμαρισμένος σαν τον Μπετόβεν...

Ο Kagel, γνωστός για τις πειραματικές παραστάσεις και την ειρωνική αναδόμηση της κλασικής μουσικής, μεταμφιέζεται εδώ σε Beethoven. Η εικόνα του να διευθύνει αόρατους μουσικούς μέσα σε φωτοτυπίες της παρτιτούρας είναι αλληγορική:

Η μουσική ταυτότητα αποδομείται. Οι νότες χάνουν τη σταθερότητά τους.

Υπάρχει εδώ μια αισθητική σύγκρουση μεταξύ παράδοσης και μοντέρνας αποδόμησης – echo της συζήτησης Warhol–Mona Lisa.

 Η επαναπροσέγγιση της Ιστορίας μέσω τέχνης, ο πειραματισμός ως εργαλείο κατανόησης του παρελθόντος.

4. The Persistence of Memory – Έγκλημα – Parodi & Father Brown

«Ο φόνος δεν είναι φυσικός. Είναι μεταφυσικός. Εδώ δεν έχουμε θύμα. Έχουμε ερώτηση.

Εδώ κορυφώνεται το φιλοσοφικό βάθος του κειμένου. Μέσα στην υπερρεαλιστική σκηνή που θυμίζει Νταλί, ένα πτώμα συμβολίζει την προσπάθεια να δολοφονηθεί μια ερώτηση – η αλήθεια, η γνώση.

Ο Parodi και ο Father Brown, ως λογοτεχνικοί ντετέκτιβ, αντιπροσωπεύουν τη λογική και τη θεολογική ερμηνεία.

Η ερώτηση του Hilbert αφορά μαθηματική λογική – η ένταξή της ενισχύει τον μεταφυσικό τόνο του εγκλήματος.

Η φράση: «κάθε αληθινή απάντηση αλλάζει τον κόσμο» – φέρει κοσμογονικό χαρακτήρα. Η απάντηση ισούται με αποκάλυψη και επομένως κίνδυνο.

> Θέμα: Η γνώση ως επικίνδυνη πράξη, η ερώτηση ως ύπαρξη, και ο φόβος απέναντι στην αλλαγή που φέρνει η κατανόηση.

5. Τελική σκηνή – Το βλέμμα

 Το βλέμμα της διασταυρώθηκε... Το χαμόγελο της Mona Lisa άλλαξε...

Ανάλυση: Η κατάληξη είναι ποιητική και αινιγματική. Η Veronica, φορέας του βλέμματος, συναντά τη Μέριλιν – σύμβολο της εικόνας. Η Mona Lisa αντιδρά – η σταθερότητα της Ιστορίας διαταράσσεται.

Το βλέμμα, το μόνο που έχει βάθος, γίνεται τελική αλήθεια.

Η μεταφορά αυτή ενοποιεί όλα τα προηγούμενα: μνήμη, εικόνα, ερώτηση, τέχνη, χρόνος – όλα εξαρτώνται από το πώς τα βλέπουμε.

Το βλέμμα ως πράξη δημιουργίας. Η αλλαγή προοπτικής αλλάζει την ουσία της εμπειρίας.

Συμπεράσματα:

Το κείμενο λειτουργεί ως καθρέφτης της σύγχρονης ανθρώπινης εμπειρίας:

Οι εικόνες κυριαρχούν, αλλά ο άνθρωπος αναζητά το βάθος πίσω από αυτές.

Η μνήμη, όπως και η τέχνη, είναι ρευστές, υποκειμενικές και επαναδιαπραγματεύσιμες.

Η γνώση είναι επικίνδυνη, γιατί έχει τη δύναμη να μεταμορφώσει τον κόσμο.

Τελικά, όλα είναι επιφάνεια — εκτός από το βλέμμα.

Αυτό βλέπει και η Veronica. Αυτό αλλάζει και τη Mona Lisa.

 .

.

.

3

 "Η Ανάκλαση τού Πολλαπλού"

(The Reflection of the Multiple)

ΠΡΑΞΗ Α΄Το Εργαστήριο τής Εικόνας

(Εσωτερικό, Ατελιέ - Νύχτα)

Η κάμερα κινείται αργά ανάμεσα σε κουτάκια σούπας Campbell’s, μεταλλικά χρώματα και φωτογραφίες τής Μέριλιν Μονρόε. Στο κέντρο κάθεται ο Andy Warhol, με λευκή περούκα, σκιαγραφώντας το πρόσωπο της Μέριλιν κάθε  

φορα με διαφορετικό χρωματικό τόνο.

Απέναντι του, καθισμένη η Mona Lisa Joconda. με το αινιγματικό της χαμόγελο, 

η φωνή της είναι σιβυλλική:

Μόνα Λίζα:

"Είναι αυτό τέχνη ή απλώς ο καθρέφτης μιας εποχής που ξέχασε να κοιτάξει βαθιά;"

Warhol:

"Pop art είναι να κοιτάς και να βλέπεις αυτό που ήδη υπάρχει. Είναι να αγαπάς 

τη Μέριλιν επειδή την βλέπεις παντού."

Η κάμερα κάνει zoom in στο βλέμμα της Joconda.

ΠΡΑΞΗ Β΄ Ο Καθρέφτης τής Μνήμης

(Εσωτερικό,χαμηλός φωτισμός)

Ο Andrei Tarkovsky τοποθετεί τη κάμερα δίπλα σε ένα παράθυρο  Το φως περνάει από κουρτίνες. Στην άκρη του πλάνου στέκεται ο Kieslowski, 

κρατώντας σημειώσεις.

Στη σκηνή πρωταγωνιστεί μια κοπέλα, Veronica ή Natalie.

Στέκεται μπροστά από έναν καθρέφτη. Από πίσω της, περνά ένας ίσκιος, ο ίδιος της ο εαυτός. 

Tarkovsky:

"Ο χρόνος είναι νερό που περνάει μέσα από μνήμες. Και κάθε εικόνα που μένει πίσω είναι απλώς ο καθρέφτης ενός άλλου εαυτού."

Kieslowski:

"Και αν υπάρχει άλλος εαυτός, δεν ζει ίσως μέσα στο βλέμμα μας; 

Σαν μια ταινία που δεν παίχτηκε ποτέ."

ΠΡΑΞΗ Γ΄ Η Δίκη τής Μνήμης

(Εσωτερικό, Ο πίνακας "The Persistence of Memory" - Σουρεαλιστικός Χώρος)

Ο χώρος λιώνει ,ρολόγια λυγισμένα, τοπίο καμπυλωτό, ρευστό. Ένας άνδρας είναι νεκρός στη βάση ενός ρολογιού που στάζει.

Ο Isidro Parodi, ο ντετέκτιβ κάθεται στο κέντρο. Δίπλα του, ο Father Brown 

με μια πίπα και βιβλία θεολογίας και λογικής.

Parodi:

"Το έγκλημα έγινε εντός της συνείδησης τού χρόνου. Ποιος είχε πρόσβαση;"

Father Brown κοιτάζει τα λιωμένα ρολόγια.

Father Brown:

"Ο δολοφόνος είναι εκείνος που προσπάθησε να σταματήσει τη μνήμη. 

Και η μνήμη είναι επικίνδυνη όταν προσπαθείς να τη μορφοποιήσεις."

Στο βάθος, ακούγεται μουσική από το "Ludwig van" του Maurizio Kagel , αποσπάσματα Μπετόβεν διασπώνται και ξανασυντίθενται.

ΠΡΑΞΗ Δ΄ Το Πρόβλημα του Χρόνου

(Εσωτερικό, Μαθηματικός Πίνακας)

Ο David Hilbert στέκεται μπροστά από έναν μαυροπίνακα. Πίσω του, η 

Marilyn Monroe,η Mona Lisa Joconda, ο Andy Warhol,o Andrei Tarkovsky,

o Krzystof Kieslowski ,o Isidro Parodi και ο Father Brown παρακολουθούν.

Hilbert :

"Είναι οι συνεχείς ομάδες αυτόματα διαφορίσιμες ομάδες;"

"Ή μήπως η συνέχεια δεν συνεπάγεται καθαρότητα;"

Warhol:

"Μήπως η τέχνη δεν είναι συνεχής ομάδα εικόνων; Και η διαφορισιμότητα 

της είναι αυτό που ο θεατής βλέπει;”

Ο Hilbert χαμογελά. .

ΤΕΛΙΚΗ ΣΚΗΝΗ Η Αντανάκλαση

Όλοι βρίσκονται μέσα σε μια αίθουσα καθρεφτών. Η Joconda χάνεται σε πολλαπλές αντανακλάσεις. Η Μέριλιν τραγουδάει το “Happy Birthday”.

Η κάμερα απομακρύνεται.

Voice-of τού Kieslowski:

"Ζούμε πολλές ζωές, ίσως χωρίς να το ξέρουμε. Και η αλήθεια δεν είναι 

τίποτα άλλο από την αντανάκλαση της ανάμνησης μέσα σε έναν καθρέφτη 

που θολωνει"

Τέλος.

.

.

Η δραματουργική σύνθεση "Η Ανάκλαση του Πολλαπλού" του χ.ν.κουβελη είναι ένα ποιητικό, φιλοσοφικό, και μεταμοντέρνο έργο που αντλεί υλικό από τον χώρο της τέχνης, του κινηματογράφου, της φιλοσοφίας και της μαθηματικής σκέψης για να διερευνήσει τη σχέση εικόνας, μνήμης και ταυτότητας. Ο τίτλος είναι αποκαλυπτικός: κάθε "αντανάκλαση" είναι και ένα σπάσιμο, ένας πολλαπλασιασμός, μια παραλλαγή — όχι απαραίτητα μια "αντιγραφή".

ΠΡΑΞΗ Α΄ – Το Εργαστήριο τής Εικόνας

Το σκηνικό θυμίζει pop art εγκατάσταση: κονσέρβες Campbell’s, φωτογραφίες της Marilyn Monroe, και στο επίκεντρο ο Andy Warhol, εμβληματικός καλλιτέχνης της επιφανειακής επανάληψης. Η επαναλαμβανόμενη απεικόνιση της Monroe με "διαφορετικό χρωματικό τόνο" δείχνει την πολλαπλότητα της ίδιας εικόνας, άρα και τη σχετικότητα της ταυτότητας.

Η Mona Lisa, αντίθετα, φέρνει το στοιχείο του βάθους, του "αινίγματος", της αναζήτησης νοήματος κάτω από την επιφάνεια.

Η ερώτηση της Mona Lisa είναι υπαρξιακή: «Είναι αυτό τέχνη ή καθρέφτης μιας εποχής που ξέχασε να κοιτάξει βαθιά;»

Η απάντηση του Warhol ενσαρκώνει την ουσία της pop art: όχι βάθος, αλλά επιφάνεια, όχι πρωτοτυπία, αλλά παρουσία.

Η πράξη αυτή αντιπαραθέτει την τέχνη του βάθους (αναγέννηση, Μόνα Λίζα) με την τέχνη της επιφάνειας (pop art), χωρίς να δίνει σαφή απάντηση. Το ζουμ στο βλέμμα της Joconda παραπέμπει στη δύναμη του "προσωπικού βλέμματος" στην ερμηνεία της εικόνας.

ΠΡΑΞΗ Β΄ – Ο Καθρέφτης τής Μνήμης

Εδώ η εικόνα μετατρέπεται σε μέσο ενδοσκόπησης, με σκηνοθέτες που διερεύνησαν βαθιά τον χρόνο και τη μνήμη: Tarkovsky και Kieslowski.

Η σκηνή: μια κοπέλα μπροστά από καθρέφτη, με ίσκιο τον ίδιο της τον εαυτό, δηλώνει την πολλαπλότητα της ταυτότητας μέσα στον χρόνο.

Tarkovsky μιλάει ποιητικά: «Ο χρόνος είναι νερό που περνάει μέσα από μνήμες».

Kieslowski φέρνει την ιδέα του ανεκπλήρωτου εαυτού, της πιθανής ζωής που δεν έζησες.

Η πράξη αυτή μετατοπίζει τη συζήτηση από την αισθητική της εικόνας (Πράξη Α΄) στην οντολογική της σημασία: εικόνα ως ανάμνηση, καθρέφτης του εσωτερικού εαυτού, μνήμης και μη συνειδητών εκδοχών του «εγώ».

ΠΡΑΞΗ Γ΄ – Η Δίκη της Μνήμης

Εδώ η μνήμη γίνεται αντικείμενο ανακριτικής διαδικασίας, στο πλαίσιο ενός σουρεαλιστικού τοπίου που αντλεί απευθείας από τον πίνακα του Dalí.

Το σκηνικό: Λυγισμένα ρολόγια, λιωμένος χρόνος, θάνατος κάτω από το ρολόι. Μια συμβολική αναφορά στο «τέλος» του γραμμικού χρόνου.

Οι χαρακτήρες: Isidro Parodi (λογοτεχνικός ντετέκτιβ του Borges) και ο θεολογικά διανοούμενος Father Brown, αποτελούν ένα είδος μεταφυσικής αστυνομίας που αναζητούν τον "δολοφόνο" της μνήμης.

Ο Parodi παρατηρεί πως το έγκλημα συνέβη "εντός της συνείδησης του χρόνου".

Ο Father Brown δίνει μια συμβολική ερμηνεία: ο δολοφόνος προσπάθησε να σταματήσει τη μνήμη, να τη "μορφοποιήσει", δηλαδή να της δώσει σταθερή μορφή — πράγμα επικίνδυνο.

Η πράξη αυτή καταγγέλλει κάθε απόπειρα οριστικής ανάγνωσης της μνήμης. Το άτομο που προσπαθεί να «παγώσει» τον χρόνο είναι ένοχο. Η ροή της μνήμης είναι απαραίτητη, γιατί μέσα από αυτήν διατηρείται η ταυτότητα σε διαρκή αναδιαμόρφωση.

ΠΡΑΞΗ Δ΄ – Το Πρόβλημα του Χρόνου

Εδώ έχουμε το αποκορύφωμα της φιλοσοφικής και μαθηματικής αναζήτησης. 

Ο Hilbert, κορυφαίος μαθηματικός, θέτει ερωτήματα για τη συνέχεια και τη διαφορισιμότητα — έννοιες που λειτουργούν και ως μεταφορές για την ανθρώπινη εμπειρία.

Ο Hilbert θέτει ανοιχτά ερωτήματα για την καθαρότητα της συνέχειας.

 Warhol τα ανασχηματίζει σε αισθητικούς όρους: η τέχνη είναι μια ομάδα εικόνων· η διαφορισιμότητα είναι το βλέμμα του θεατή.

Η τέχνη και τα μαθηματικά γίνονται δύο διαφορετικές γλώσσες που προσπαθούν να μιλήσουν για το ίδιο πράγμα: τη φύση της συνέχειας, της μεταβολής, και της κατανόησης. Η σύνδεση των δύο πεδίων υποδηλώνει ότι η ερμηνεία της πραγματικότητας είναι πάντα υποκειμενική, ανεξαρτήτως επιστημονικής ή καλλιτεχνικής γλώσσας.

ΤΕΛΙΚΗ ΣΚΗΝΗ – Η Αντανάκλαση

Όλοι οι χαρακτήρες βρίσκονται σε μια αίθουσα καθρεφτών — καθαρά συμβολική εικόνα της πολλαπλότητας του εαυτού, της διάθλασης του νοήματος, της αναζήτησης του πραγματικού μέσα από είδωλα.

Η Joconda χάνεται σε πολλαπλές αντανακλάσεις — όπως η αλήθεια, η ταυτότητα, η μνήμη. 

Η Marilyn τραγουδά το “Happy Birthday” — μια στιγμή ποπ επιφάνειας 

που αποκτά τραγική ειρωνεία.

Voice-over του Kieslowski:

"Ζούμε πολλές ζωές, ίσως χωρίς να το ξέρουμε... η αλήθεια... είναι η αντανάκλαση της ανάμνησης σε έναν καθρέφτη που θολώνει"

Το έργο κορυφώνεται με μια μεταφυσική δήλωση: η αλήθεια δεν είναι "κάτι", αλλά το ίχνος που αφήνει η μνήμη όταν προσπαθεί να καθρεφτιστεί. Ο καθρέφτης "θολώνει" — γιατί κάθε ερμηνεία είναι μερική, εύθραυστη.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ

Το έργο "Η Ανάκλαση του Πολλαπλού" είναι:

Μεταμοντέρνο: χρησιμοποιεί διακειμενικότητα, παρωδία, υπέρθεση στυλ.

Πολυσυλλεκτικό: συνδυάζει ζωγραφική, κινηματογράφο, φιλοσοφία, θεολογία, μαθηματικά.

Φιλοσοφικό: θέτει ερωτήματα για την τέχνη, την εικόνα, τη μνήμη, τον χρόνο και την ταυτότητα.

.

.

.