LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ -ΛΟΥΚΙΑΝΟΥ,ΒΙΩΝ ΠΡΑΣΙΣ -Η ΒΙΟΥ ΠΡΑΣΙΣ(ΠΩΛΗΣΙΣ) ΤΟΥ ΣΤΩΙΚΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΧΡΥΣΙΠΠΟΥ -μεταφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis

 .

.

LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

-ΛΟΥΚΙΑΝΟΥ,ΒΙΩΝ ΠΡΑΣΙΣ

-Η ΒΙΟΥ ΠΡΑΣΙΣ(ΠΩΛΗΣΙΣ) ΤΟΥ ΣΤΩΙΚΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΧΡΥΣΙΠΠΟΥ

-μεταφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis

.

.

ΛΟΥΚΙΑΝΟΥ,ΒΙΩΝ ΠΡΑΣΙΣ,

Η ΒΙΟΥ ΠΡΑΣΙΣ(ΠΩΛΗΣΙΣ) ΤΟΥ ΣΤΩΙΚΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΧΡΥΣΙΠΠΟΥ 

-μεταφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Ο Λουκιανός ο Σαμοσατεύς (125 - 180 μ.Χ.) ήταν ρήτορας[3] και σατιρικός συγγραφέας που έγραφε στην ελληνική γλώσσα. Ήταν ο δημιουργός του σατιρικού διαλόγου και από τους σημαντικότερους αττικιστές συγγραφείς της Δεύτερης σοφιστικής[4].

(Βικιπαίδεια)

Ο φιλόσοφος Χρύσιππος (280 π.Χ. – 206 π.Χ.), γιος του Απολλωνίου από την Ταρσό, υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους της Στωικής σχολής, θεωρούμενος ως ένας από τους θεμελιωτές της

(Βικιπαίδεια)

Εδώ στο Βίων Πρασις ο Λουκιανός σατυρίζει τους ψευδοφιλοσοφουντες της 

εποχής του που μιμούνται κακά τους αρχαίους φιλοσοφους

ΖΕΥΣ

[20] άλλον κάλεσε,αυτόν τον εν χρω κουρεμένο,τον σκυθρωπό,από την Στοα

ΕΡΜΗΣ

Καλά λες.γιατι φαίνεται πολυ πλήθος να τον περιμένει από τους συγκεντρωμένους στην αγορά.την ίδια την αρετή πουλώ.των βίων τον τελειοτατον.ποιος όλα μόνος να τα ξέρει θέλει;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

πως αυτό το λες;

ΕΡΜΗΣ

ότι μόνος αυτός σοφός,μόνος καλος,μόνος δίκαιος, ανδρείος,βασιλιάς,

ρήτορας,πλούσιος,νομοθέτης και τ'αλλα όσα ειναι

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

λοιπόν και μάγειρας μόνος,και βέβαια μα τον Δία, βυρσοδεψης,η ' ξυλουργός,

και τα τοιαύτα;

ΕΡΜΗΣ

φαινεται

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

[21] έλα,φίλε μου,και πες σε με τον αγοραστή ποιος τις είσαι,και πρώτον

αν δεν σε στεναχωρεί που πουλιεσαι και δούλος εισαι

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

καθόλου.γιατι αυτά δεν είναι από μας.αυτα τα  όχι από μας αδιάφορα ειναι

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

δεν καταλαβαίνω οτι λες

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

τι λες;δεν καταλαβαίνεις ότι από τα τέτοια τα μεν είναι προτιμητέα τα δε αντιθετως μη προτιμητεα;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

ούτε τώρα καταλαβαινω

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

εύλογως.γιατι δεν είσαι συνειθισμενος στα δικες μας ονομασίες ουτε την

αντιληπτική φαντασία έχεις,όμως ο εναρετος ο οποίος την λογική

θεωρία έμαθε όχι μόνο αυτά γνωρίζει ,αλλά και το τυχαιο συμβάν  και

το επακόλουθο του τυχαίο συμβάν ποια είναι και πόσο το ένα με το αλλο

διαφερει

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

στη Σοφια σου,μην αρνηθείς τι'ναι τούτο να πεις,τι το τυχαίο συμβάν και το

επακόλουθο του τυχαίο συμβάν,γιατί δεν γνωρίζω πως εξεπλαγειν από την

ευρυθμία των ονοματων

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

όχι καμια άρνηση.γιατι αν κάποιος κουτσός όντας με εκείνο το κουτσό

πόδι σε πέτρα πέσει θα τραυματισθεί ,ο τέτοιος είχε μεν χωρίς αμφιβολία

τυχαίο συμβάν την χωλότητα,το δε τραύμα το επακόλουθο του τυχαίο 

συμβάν επιπλέον ελαβε

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

[22] τι οξύτητα νου.τι άλλο πιο πολύ λες ότι γνωρίζεις;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

των λόγων τις περιστροφες με τις οποίες μπερδεύω τους  συνομιλούντας

και τους  αποστομονω και τους κάνω να σιωπούν,απλά φίμωτρο σ'αυτους

γύρω βαζοντας.το όνομα δε στη δύναμη αυτή ο φημισμένος συλλογισμος

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Ηρακλή,για κάποιον αμαχητο και  ισχυρο λες

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

πρόσεξε λοιπόν.υπαρχει σε σε παιδί;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

και τι;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

αυτό,αν με κάποιο τρόπο κορκοδειλος το αρπάξει βρίσκοντας πλησίον του

ποταμού να περιπλανιέται,κι ύστερα να στο αποδώσει υπόσχεται,αν του πεις

αυτό το οποίο  πραγματικά αυτός έχει αποφασίσει για την απόδοση του βρέφους,τι θα του πεις ότι έχει σκεφτει;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

πολύ δύσκολα να αποκριθεί ρωτάς.γιατι σ'απορια είμαι ποια απ'τα δυο λέγοντας θα το λαβω πίσω,αλλά εσύ,στο Δια,αποκρισου να μου δώσει το παιδί,μη και

φτάσει να το καταπιει

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

πάρε θαρρος.γιατι κι άλλα θαυμασιωτερα θα σε διδαξω

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

τα ποια;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

αυτόν που θερίζει κι αυτόν που κυριεύει και παν'απ'ολα την Ηλέκτρα και τον 

καλυμενον

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

για ποιον καλυμενον η' για ποια Ηλέκτρα λες;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

την Ηλέκτρα εκείνη την ξακουστή,του Αγαμέμνονα,η οποία τα αυτά και συγχρόνως τα γνωρίζει και δεν γνωρίζει.γιατι ενώ στέκεται μπροστά της 

ο Ορέστης ακόμη άγνωστος γνωρίζει μεν τον Ορέστη ότι αδελφός της,ότι 

δε ο Ορέστης αυτός αγνοεί.τον δε πάλι καλυμενον και πολύ θαυμαστόν 

θ'ακουσει λόγο.αποκρισου σε με,τον δικό σου πατέρα τον γνωρίζεις;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

ναι.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

τι λοιπόν;αν σε σένα παρουσιαζοντας κάποιον καλυμενο ρωτήσω,αυτόν

τον γνωρίζεις;τι θα πεις;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

φανερά το αγνοω

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

[23]αλλ'ομως αυτός ετουτος ήταν ο πατέρας ο δικός σου.ωστε αν τούτον 

αγνοείς,φανερό είναι ότι τον πατέρα τον δικό σου αγνοεις

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

όχι βεβαιως,αλλα αποκαλύπτοντας αυτόν θα μάθω την αλήθεια.ομως 

πραγματικά ποιος σε σένα είναι ο στόχος της σοφίας,η ' τι θα πράξεις 

στο πιο ακραίο σημείο της αρετής αφού είσαι φθασμενος;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

με τα πρώτα κατά τη φύση τους θα καταπιαστώ,λέω τον πλούτο,την υγεία 

και τα τετοια,προτυτερα είναι αναγκη πολύ να ασκηθω σε ψιλογραμμενα 

βιβλία ακονιζοντας την όραση και σχόλια συναθροίζοντας και σολοικισμων

γεμάτα και άστοχων λέξεων.και ανακεφαλαιοντας,δεν είναι ορθό να γίνεις σοφός,αν δεν πιεις τρεις φορές τη μία μετά την άλλη από τον ελλεβορο

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

ευγενικά σου αυτά και αρκετά ανδρεία.το ότι είσαι φιλαργυρος και

τοκογλυφος-κι επειδη βλέπω αυτά εδώ σε σένα προσοντα-τι να πούμε,για 

άνδρα που ήδη έχει πιει τον ελλεβορον και τελειον στην αρετη;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

ναι,σε μόνον λοιπόν στον σοφό  να δανείζει πρέπει.επειδη το ίδιον αυτού

το συλλογιζεσθαι,το  δανείζειν και το υπολογίζειν του τόκους πλησίον είναι

φαίνεται με το συλλογιζεσθαι.θα ηταν μόνος ο ενάρετος ακριβώς για εκείνο 

και τούτο.και όχι μονο για απλούς,όπως ακριβώς οι άλλοι,τόκους,αλλά και

από τούτους άλλους τόκους να λαμβάνει.η' αγνοείς ότι από τους τόκους 

μερικοί μεν είναι πρώτοι,άλλοι δε δεύτεροι,ακριβώς αυτοί  απόγονοι εκείνων;

βλέπεις βέβαια και ο συλλογισμός αυτά τα οποία λέει:εάν τον πρώτο τόκο

πάρει,θα πάρει και τον δεύτερο.αλλα οπωσδήποτε τον πρώτο θα πάρει,

επομένως θα πάρει και τον δευτερο

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

[24] λοιπόν και περί των μισθών τα ίδια θα πούμε,τους οποίους εσύ λαμβάνεις

για τη σοφία από τους νέους,και φανερό είναι ότι μόνο ο ενάρετος μισθό

για την αρετή θα λαμβανει;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

κατάλαβες.γιατι όχι ένεκα του εαυτού μου τα λαμβάνω,αλλα  για χάρη αυτού

που τα δίνει.επειδη είναι ο μεν τις σκορπιστης,ο δε μαζωχτης,τον μεν

εαυτό ασκώ να είναι μαζωχτης,τον δε μαθητη σκορπιστης

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

και μήπως το εναντίον έπρεπε ο  νέος μεν  να είναι μαζωχτης,συ δε ο μόνος πλούσιος σκορπιστης

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Αστειεύεσαι.αυτε μου.αλλα κοιτά μη σε τοξευσω με τον αναπόδεικτο

συλλογισμο

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

και τι τρομερό από το βέλος;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

απορία και σιωπή και διαστροφή της διάνοιας.[25] το δε μέγιστο,αν θέλω,πολύ γρήγορα σε αποδεικνύω πετρα

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

πως πέτρα;αφού ο Περσέας,μεγάλε,δεν μου φαίνεται να'σαι.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

να πως.η πέτρα σώμα ειναι;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

ναι

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

τι λοιπόν;το ζωντανό ον δεν είναι σώμα;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

ναι

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

εσύ δεν είσαι ζωντανο ον;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

έτσι φαινεται

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

επομένως πέτρα αν σώμα οντας.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Καθόλου,αλλά διαχώρισε με για τ'ονομα του Δια και εξ αρχής κάνε με

ανθρωπο

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

όχι δύσκολο.ελα πάλι να εισαι άνθρωπος.ομως πες μου,κάθε σώμα ζωντανό ον;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

οχι

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

τι;η πέτρα ζωντανό ον;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

οχι

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

συ σώμα είσαι;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

ναι

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

σώμα οντας ζωντανό ον είσαι;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

ναι

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

επομένως δεν είσαι πέτρα αφού ζωντανό ον εισαι

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

εύγε,ωραία το έκανες.γιατι τα μέλη όπως ακριβώς της Νιότης πάγωναν 

και στερεωμενα ηταν.αλλα βεβαίως θα σ'αγορασω.ποσο γι'αυτόν να καταβαλω;

ΕΡΜΗΣ

δώδεκα μνες.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

παρε

ΕΡΜΗΣ

εσύ μόνον αυτόν αγόρασες;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

μα τον Δία,αλλά αυτοί όλοι που βλεπεις

ΕΡΜΗΣ

πολλοι και με τους ώμους που υπομένουν και του θεριζοντος λόγου αξιοι

.

.

ΖΕΥΣ

[20] Ἄλλον κάλει, τὸν ἐν χρῷ κουρίαν ἐκεῖνον, τὸν σκυθρωπόν, τὸν ἀπὸ τῆς 

στοᾶς.

ΕΡΜΗΣ

Εὖ λέγεις· ἐοίκασι γὰρ πολύ τι πλῆθος αὐτὸν περιμένειν τῶν ἐπὶ τὴν ἀγορὰν ἀπηντηκότων. αὐτὴν τὴν ἀρετὴν πωλῶ, τῶν βίων τὸν τελειότατον. τίς ἅπαντα μόνος εἰδέναι θέλει;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Πῶς τοῦτο φής;

ΕΡΜΗΣ

Ὅτι μόνος οὗτος σοφός, μόνος καλός, μόνος δίκαιος ἀνδρεῖος βασιλεὺς ῥήτωρ πλούσιος νομοθέτης καὶ τὰ ἄλλα ὁπόσα ἐστίν.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Οὐκοῦν καὶ μάγειρος μόνος, καὶ νὴ Δία γε σκυτοδέψης ἢ τέκτων καὶ τὰ τοιαῦτα;

ΕΡΜΗΣ

Ἔοικεν.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

[21] Ἐλθέ, ὦγαθέ, καὶ λέγε πρὸς τὸν ὠνητὴν ἐμὲ ποῖός τις εἶ, καὶ πρῶτον εἰ οὐκ ἄχθῃ πιπρασκόμενος καὶ δοῦλος ὤν.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Οὐδαμῶς· οὐ γὰρ ἐφ᾽ ἡμῖν ταῦτά ἐστιν. ἃ δὲ οὐκ ἐφ᾽ ἡμῖν, ἀδιάφορα εἶναι συμβέβηκεν.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Οὐ μανθάνω ᾗ καὶ λέγεις.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Τί φής; οὐ μανθάνεις ὅτι τῶν τοιούτων τὰ μέν ἐστι προηγμένα, τὰ δ᾽ ἀνάπαλιν ἀποπροηγμένα;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Οὐδὲ νῦν μανθάνω.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Εἰκότως· οὐ γὰρ εἶ συνήθης τοῖς ἡμετέροις ὀνόμασιν οὐδὲ τὴν καταληπτικὴν φαντασίαν ἔχεις, ὁ δὲ σπουδαῖος ὁ τὴν λογικὴν θεωρίαν ἐκμαθὼν οὐ μόνον ταῦτα οἶδεν, ἀλλὰ καὶ σύμβαμα καὶ παρασύμβαμα ὁποῖα καὶ ὁπόσον ἀλλήλων διαφέρει.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Πρὸς τῆς σοφίας, μὴ φθονήσῃς κἂν τοῦτο εἰπεῖν, τί τὸ σύμβαμα καὶ τὸ παρασύμβαμα· καὶ γὰρ οὐκ οἶδ᾽ ὅπως ἐπλήγην ὑπὸ τοῦ ῥυθμοῦ τῶν ὀνομάτων.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Ἀλλ᾽ οὐδεὶς φθόνος· ἢν γάρ τις χωλὸς ὢν αὐτῷ ἐκείνῳ τῷ χωλῷ ποδὶ προσπταίσας λίθῳ τραῦμα ἐξ ἀφανοῦς λάβῃ, ὁ τοιοῦτος εἶχε μὲν δήπου σύμβαμα τὴν χωλείαν, τὸ τραῦμα δὲ παρασύμβαμα προσέλαβεν.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

[22] Ὢ τῆς ἀγχινοίας· τί δὲ ἄλλο μάλιστα φὴς εἰδέναι;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Τὰς τῶν λόγων πλεκτάνας αἷς συμποδίζω τοὺς προσομιλοῦντας καὶ ἀποφράττω καὶ σιωπᾶν ποιῶ, φιμὸν ἀτεχνῶς αὐτοῖς περιτιθείς· ὄνομα δὲ τῇ δυνάμει ταύτῃ 

ὁ ἀοίδιμος συλλογισμός.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Ἡράκλεις, ἄμαχόν τινα καὶ βίαιον λέγεις.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Σκόπει γοῦν· ἔστι σοι παιδίον;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Τί μήν;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Τοῦτο ἤν πως κροκόδειλος ἁρπάσῃ πλησίον τοῦ ποταμοῦ πλαζόμενον εὑρών, κᾆτά σοι ἀποδώσειν ὑπισχνῆται αὐτό, ἢν εἴπῃς τἀληθὲς ὅ τι δέδοκται αὐτῷ 

περὶ τῆς ἀποδόσεως τοῦ βρέφους, τί φήσεις αὐτὸν ἐγνωκέναι;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Δυσαπόκριτον ἐρωτᾷς. ἀπορῶ γὰρ ὁπότερον εἰπὼν ἀπολάβοιμι. ἀλλὰ σὺ πρὸς Διὸς ἀποκρινάμενος ἀνάσωσαί μοι τὸ παιδίον, μὴ καὶ φθάσῃ αὐτὸ καταπιών.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Θάρρει· καὶ ἄλλα γάρ σε διδάξομαι θαυμασιώτερα.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Τὰ ποῖα;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Τὸν θερίζοντα καὶ τὸν κυριεύοντα καὶ ἐπὶ πᾶσι τὴν Ἠλέκτραν καὶ τὸν ἐγκεκαλυμμένον.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Τίνα τοῦτον τὸν ἐγκεκαλυμμένον ἢ τίνα τὴν Ἠλέκτραν λέγεις;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Ἠλέκτραν μὲν ἐκείνην τὴν πάνυ, τὴν Ἀγαμέμνονος, ἣ τὰ αὐτὰ οἶδέ τε ἅμα καὶ 

οὐκ οἶδε· παρεστῶτος γὰρ αὐτῇ τοῦ Ὀρέστου ἔτι ἀγνῶτος οἶδε μὲν Ὀρέστην, 

ὅτι ἀδελφὸς αὐτῆς, ὅτι δὲ οὗτος Ὀρέστης ἀγνοεῖ. τὸν δ᾽ αὖ ἐγκεκαλυμμένον 

καὶ πάνυ θαυμαστὸν ἀκούσῃ λόγον· ἀπόκριναι γάρ μοι, τὸν πατέρα οἶσθα τὸν σεαυτοῦ;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Ναί.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Τί οὖν; ἤν σοι παραστήσας τινὰ ἐγκεκαλυμμένον ἔρωμαι, τοῦτον οἶσθα; τί φήσεις;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Δηλαδὴ ἀγνοεῖν.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

[23] Ἀλλὰ μὴν αὐτὸς οὗτος ἦν ὁ πατὴρ ὁ σός· ὥστε εἰ τοῦτον ἀγνοεῖς, δῆλος 

εἶ τὸν πατέρα τὸν σὸν ἀγνοῶν.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Οὐ μὲν οὖν· ἀλλ᾽ ἀποκαλύψας αὐτὸν εἴσομαι τὴν ἀλήθειαν. ὅμως δ᾽ οὖν τί σοι 

τῆς σοφίας τὸ τέλος, ἢ τί πράξεις πρὸς τὸ ἀκρότατον τῆς ἀρετῆς ἀφικόμενος;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Περὶ τὰ πρῶτα κατὰ φύσιν τότε γενήσομαι, λέγω δὲ πλοῦτον, ὑγίειαν καὶ τὰ τοιαῦτα. πρότερον δὲ ἀνάγκη πολλὰ προπονῆσαι λεπτογράφοις βιβλίοις παραθήγοντα τὴν ὄψιν 

καὶ σχόλια συναγείροντα καὶ σολοικισμῶν ἐμπιπλάμενον καὶ ἀτόπων ῥημάτων· καὶ τὸ κεφάλαιον, οὐ θέμις γενέσθαι σοφόν, ἢν μὴ τρὶς ἐφεξῆς τοῦ ἐλλεβόρου πίῃς.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Γενναῖά σου ταῦτα καὶ δεινῶς ἀνδρικά. τὸ δὲ Γνίφωνα εἶναι καὶ τοκογλύφον 

—καὶ γὰρ τάδε ὁρῶ σοι προσόντα— τί φῶμεν, ἀνδρὸς ἤδη πεπωκότος τὸν ἐλλέβορον καὶ τελείου πρὸς ἀρετήν;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Ναί· μόνῳ γοῦν τὸ δανείζειν πρέποι ἂν τῷ σοφῷ· ἐπεὶ γὰρ ἴδιον αὐτοῦ συλλογίζεσθαι, τὸ δανείζειν δὲ καὶ λογίζεσθαι τοὺς τόκους πλησίον εἶναι 

δοκεῖ τῷ συλλογίζεσθαι, μόνου ἂν εἴη τοῦ σπουδαίου καθάπερ ἐκεῖνο καὶ 

τοῦτο, καὶ οὐ μόνον γε ἁπλοῦς, ὥσπερ οἱ ἄλλοι, τοὺς τόκους, ἀλλὰ καὶ τούτων ἑτέρους τόκους λαμβάνειν· ἢ γὰρ ἀγνοεῖς ὅτι τῶν τόκων οἱ μέν εἰσι πρῶτοί τινες, οἱ δὲ δεύτεροι, καθάπερ αὐτῶν ἐκείνων ἀπόγονοι; ὁρᾷς δὲ δὴ καὶ τὸν συλλογισμὸν ὁποῖά φησιν· εἰ τὸν πρῶτον τόκον λήψεται, λήψεται καὶ τὸν δεύτερον· ἀλλὰ μὴν τὸν πρῶτον λήψεται, ἄρα καὶ τὸν δεύτερον

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

[24] Οὐκοῦν καὶ μισθῶν πέρι τὰ αὐτὰ φῶμεν, οὓς σὺ λαμβάνεις ἐπὶ τῇ σοφίᾳ 

παρὰ τῶν νέων, καὶ δῆλον ὅτι μόνος ὁ σπουδαῖος μισθὸν ἐπὶ τῇ ἀρετῇ λήψεται;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Μανθάνεις· οὐ γὰρ ἐμαυτοῦ ἕνεκα λαμβάνω, τοῦ δὲ διδόντος αὐτοῦ χάριν· 

ἐπεὶ γάρ ἐστιν ὁ μέν τις ἐκχύτης, ὁ δὲ περιεκτικός, ἐμαυτὸν μὲν ἀσκῶ εἶναι περιεκτικόν, τὸν δὲ μαθητὴν ἐκχύτην.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Καὶ μὴν τοὐναντίον ἐχρῆν τὸν νέον μὲν εἶναι περιεκτικόν, σὲ δὲ τὸν μόνον πλούσιον ἐκχύτην.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Σκώπτεις, ὦ οὗτος. ἀλλ᾽ ὅρα μή σε ἀποτοξεύσω τῷ ἀναποδείκτῳ συλλογισμῷ.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Καὶ τί δεινὸν ἀπὸ τοῦ βέλους;

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Ἀπορία καὶ σιωπὴ καὶ διαστραφῆναι τὴν διάνοιαν. [25] ὃ δὲ μέγιστον, ἢν ἐθέλω, τάχιστά σε ἀποδείξω λίθον.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Πῶς λίθον; οὐ γὰρ Περσεὺς σύ, ὦ βέλτιστε, εἶναί μοι δοκεῖς.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Ὧδέ πως· ὁ λίθος σῶμά ἐστι;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Ναί.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Τί δέ; τὸ ζῷον οὐ σῶμα;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Ναί.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Σὺ δὲ ζῷον;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Ἔοικα γοῦν.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Λίθος ἄρα εἶ σῶμα ὤν.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Μηδαμῶς. ἀλλ᾽ ἀνάλυσόν με πρὸς τοῦ Διὸς καὶ ἐξ ὑπαρχῆς ποίησον ἄνθρωπον.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Οὐ χαλεπόν· ἀλλ᾽ ἔμπαλιν ἴσθι ἄνθρωπος. εἰπὲ γάρ μοι, πᾶν σῶμα ζῷον;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Οὔ.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Τί δέ; λίθος ζῷον;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Οὔ.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Σὺ δὲ σῶμα εἶ;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Ναί.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Σῶμα δὲ ὢν ζῷον εἶ;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Ναί.

ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ

Οὐκ ἄρα λίθος εἶ ζῷόν γε ὤν.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Εὖ γε ἐποίησας, ὡς ἤδη μου τὰ σκέλη καθάπερ τῆς Νιόβης ἀπεψύχετο καὶ 

πάγια ἦν. ἀλλὰ ὠνήσομαί γε σέ. πόσον ὑπὲρ αὐτοῦ καταβαλῶ;

ΕΡΜΗΣ

Μνᾶς δώδεκα.

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Λάμβανε.

ΕΡΜΗΣ

Μόνος δὲ αὐτὸν ἐώνησαι;

ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ

Μὰ Δί᾽, ἀλλ᾽ οὗτοι πάντες οὓς ὁρᾷς.

ΕΡΜΗΣ

Πολλοί γε καὶ τοὺς ὤμους καρτεροὶ καὶ τοῦ θερίζοντος ἄξιοι.

.

.