LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ -Hölderlin's state-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis- ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis

.

.

LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

-Hölderlin's state-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis-

ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis

.

.

Friedrich Hölderlin by Franz Carl Hiemer [de], 1792

Hölderlin's state-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

κοίταξε απ'τό παράθυρο τα νερά του Neckar,ακίνητα,εκεί μέσα βρίσκεται η Διοτίμα του,

αν απλώσει το χέρι του αυτό θα επιμηκυνθει και θα αγγίξει το σώμα της Σουζετε, βυθισμένο 

στα νερά,πόσο όμορφη είναι,ένα καλοκαίρι έμενε στην Κόρινθο αρραβωνιασμένη με κάποιον σταφιδεμπορο Υπερίωνα,αυτή η φωτογραφια είναι στο Σούνιο,στο βάθος ο ναός,η άρπα των κιόνων στον θαλάσσιο ανεμο,ο ήλιος έδυε,της άρεσε η μυρωδιά του θυμαριού,έκοψε ένα κλωναρακι,άφησε 

τη φωτογραφία να πέσει,το νερό σιγά σιγά τη διαποτισε,βούλιαξε,λένε πως η τρέλα είναι βουλιαγμα των αισθήσεων,διάλυση του πραγματικού,Ich,Meine Liebe,bin Yperion γράφει,Ich bin nicht Friedrich Hölderlin,άκουσε μια κραυγή: Εμπεδοκλέα!,

η φωνή της,καθώς έπεφτε μέσα στις φλόγες της Αιτνας,ήταν με τον άντρα της,

η λάβα τον έκαψε,Πόσο χρόνο,του είπε η Διοτίμα,θα ζήσω χωρίς ένα σημάδι σου;,

κύριε,άκουσε,στο δωμάτιο δύο επισκέπτες,ένα ζευγάρι Ιταλών,να κάνουν μια ερώτηση;ποια είναι 

η Sussete Gontard;τι συνέβηκε το 1798;το 1802;τι το 1806;,Pallaksch Pallaksch ,τους απάντησε,

σηκώθηκαν να φύγουν,ήταν δική μου και δική  μου θα μεινει,

ο Ερνστ Τσίμερ,εκτελεί εθελοντικά χρέη γραμματέα μου,πόσο καλός και φιλάνθρωπος είναι,έχει κανονίσει το εβδομαδιαίο πρόγραμμα μου:

Δευτέρα:10-12 πμ συνάντηση εδώ στον πύργο με τον Hegel:

Συζήτηση:Wissenschaft der Logik 

Einheit des Seins und Nichts

Das reine Sein und das reine Nichts ist also dasselbe. Was die Wahrheit ist, ist weder das Sein noch 

das Nichts, sondern daß das Sein in Nichts und das Nichts in Sein

Τετάρτη:10-12 πμ συνάντηση εδώ στον πύργο με τον Kant:

Συζήτηση:Kritik der reinen Vernunft

Πέμπτη:10-12 πμ η Sussete -Diotima διαβαζει από το Συμπόσιο του Πλάτωνα

τη θέση της Διοτίμας,ο Holderlin-εγω παίζω στο πιάνο την Bagatelle No. 25 in A minor ,Für Elise 

του Ludwig van Beethoven,σύνθεση του 1810

η Σουζετε κοιμάται στο διπλανό δωμάτιο,ησυχία,απ'τό παράθυρο του βλέπει,

Ihr Städte des Euphrats! Ihr Gassen von Palmyra! Ihr Säulenwälder in der Ebne der Wüste,Was seid ihr?Εδώ κάθομαι κάτω από τα σύννεφα(καθένα με τη δική του ησυχία)και ξένα και νεκρωμενα μου φαίνονται τα πνεύματα των μακαριων,

η Σουζετε ξύπνησε,δεν μου φαίνεται παράξενο και παράλογο,κάθεται στο πιάνο,έτοιμοι λέει,η Σουζετε διαβάζει,εκείνος παίζει:

XXII. [201d] Καὶ σὲ μέν γε ἤδη ἐάσω· τὸν δὲ λόγον τὸν περὶ τοῦ Ἔρωτος, ὅν ποτ᾽ ἤκουσα γυναικὸς Μαντινικῆς Διοτίμας, ἣ ταῦτά τε σοφὴ ἦν καὶ ἄλλα πολλά , καὶ Ἀθηναίοις ποτὲ θυσαμένοις πρὸ τοῦ λοιμοῦ δέκα ἔτη ἀναβολὴν ἐποίησε τῆς νόσου, ἣ δὴ καὶ ἐμὲ τὰ ἐρωτικὰ ἐδίδαξεν 

Σουζετε,την διακόπτω,η Ελίζα μπορεί να είναι η Therese Malfatti η,' η Elisabeth Röckel, η' 

η Elise Barensfeld.

ακούω τον Kant:αναλυτική πρόταση είναι εκείνη της οποίας η κατηγορηματική έννοια περιέχεται στην υποκείμενη έννοια πχ 'ολοι οι ανύπαντροι δεν είναι παντρεμενοι' η' 'ολα τα σώματα καταλαμβάνουν χωρο'

'είναι τρελός,έχει εμμονες ιδέες'υπογραφουν οι γιατροί τη γνωμάτευση της ασθένειας του,

'υποστηριζει πως είναι ο Hyperion; oder, Der Eremit in Griechenland'

ο Immanuel Kant συνεχίζει:συνθετική πρόταση είναι εκείνη της οποίας η κατηγορηματική έννοια δεν περιέχεται στην υποκειμενική έννοια πχ ' όλοι οι ανύπαντροι είναι μονοι' η' 'ολα τα σώματα έχουν βαρος'

πρέπει να γράψει την επιστολή στον Bellarmin και στην -Diotima,να προλάβει η καρδιά της είναι αδύνατη,στις 5-7 Ιουλίου 1770 θα γίνει η Ναυμαχια του Τσεσμε,ανάμεσα Ανατόλια και Χίο μεταξύ Οθωμανικου και Ρωσικού Στόλου,

'Η ενοτητα του Είναι και του Τιποτα' λέει ο Hegel,και συνεχίζει:το καθαρό Είναι και το καθαρό Τίποτα είναι το ίδιο,αυτό που η Αλήθεια είναι,δεν είναι ούτε το Είναι ούτε το Τίποτα,αλλά ότι το Είναι στο Τίποτα και το Τίποτα στο Ειναι,

Είμαι καθαρός Έλληνας,απαντάει,δέστε την ομορφιά,την ομορφιά μου,

Τι ωραία που διαβάζεις Σουζετε:

ἅτε οὖν Πόρου καὶ Πενίας ὑὸς ὢν ὁ Ἔρως ἐν τοιαύτῃ τύχῃ καθέστηκεν. πρῶτον μὲν πένης ἀεί ἐστι, καὶ πολλοῦ δεῖ ἁπαλός τε καὶ καλός, οἷον οἱ πολλοὶ οἴονται, ἀλλὰ σκληρὸς [203d] καὶ αὐχμηρὸς καὶ ἀνυπόδητος καὶ ἄοικος, χαμαιπετὴς ἀεὶ ὢν καὶ ἄστρωτος, ἐπὶ θύραις καὶ ἐν ὁδοῖς ὑπαίθριος κοιμώμενος, τὴν τῆς μητρὸς φύσιν ἔχων, ἀεὶ ἐνδείᾳ ξύνοικος. κατὰ δὲ αὖ τὸν πατέρα ἐπίβουλός ἐστι τοῖς καλοῖς καὶ τοῖς ἀγαθοῖς, ἀνδρεῖος ὢν καὶ ἴτης καὶ σύντονος, θηρευτὴς δεινός, ἀεί τινας πλέκων μηχανάς, καὶ φρονήσεως ἐπιθυμητὴς καὶ πόριμος, φιλοσοφῶν διὰ παντὸς τοῦ βίου, δεινὸς γόης καὶ φαρμακεὺς καὶ σοφιστής· καὶ οὔτε ὡς [203e] ἀθάνατος πέφυκεν οὔτε ὡς θνητός, ἀλλὰ τοτὲ μὲν τῆς αὐτῆς ἡμέρας θάλλει τε καὶ ζῇ, ὅταν εὐπορήσῃ, τοτὲ δὲ ἀποθνῄσκει, πάλιν δὲ ἀναβιώσκεται διὰ τὴν τοῦ πατρὸς φύσιν, τὸ δὲ ποριζόμενον ἀεὶ ὑπεκρεῖ· ὥστε οὔτε ἀπορεῖ Ἔρως ποτὲ οὔτε πλουτεῖ, σοφίας τε αὖ καὶ ἀμαθίας ἐν μέσῳ ἐστίν. [204a] ἔχει γὰρ ὧδε. θεῶν οὐδεὶς φιλοσοφεῖ οὐδ᾽ ἐπιθυμεῖ σοφὸς γενέσθαι· ἔστι γάρ· οὐδ᾽ εἴ τις ἄλλος σοφός, οὐ φιλοσοφεῖ· οὐδ᾽ αὖ οἱ ἀμαθεῖς φιλοσοφοῦσιν οὐδ᾽ ἐπιθυμοῦσι σοφοὶ γενέσθαι· αὐτὸ γὰρ τοῦτό ἐστι χαλεπὸν ἀμαθία, τὸ μὴ ὄντα καλὸν κἀγαθὸν μηδὲ φρόνιμον δοκεῖν αὑτῷ εἶναι ἱκανόν· οὔκουν ἐπιθυμεῖ ὁ μὴ οἰόμενος ἐνδεὴς εἶναι οὗ ἂν μὴ οἴηται ἐπιδεῖσθαι

Αν πηδήξω απ'τό παράθυρο δύο μπορούν να συμβούν, το ένα είναι σίγουρο,

σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Νόμο της Βαρύτητας του Νεύτωνα θα πέσω

κάτω στον ποταμό Neckar και μεσ'στα νερά του θα μεταμορφωθω σ'ένα επίμηκες ευλυγιστο αεικίνητο κίτρινο ψάρι,η',αυτό μάλλον αδύνατον,θα αναλειφθω και στον αέρα θα μεταμορφωθω σε ένα αεικίνητο κίτρινο πουλί,

μεσημέρι,γράφει την δεύτερη επιστολή στον Bellarmin:

Ich Yperion:δεν έχω πραγματικά τίποτα που να το θεωρήσω δικό μου,πολύ μακριά και νεκρωμενα είναι αυτά που αγάπησα και καμιά φωνή δεν ακούω απ'αυτα,η αποστολή μου στη γη τελειωσε,

τότε ο Kant,σχεδόν τυφλός,μίλησε και τον ακούω:όλη η γνώση μας αρχίζει από τιςαισθήσεις,προχωρά στη κατανόηση και.τελειωνει στη λογική.Δεν υπάρχει 

τίποτα υψηλότερο από τη λογικη

Σχιζοφρένεια,υποχόνδριος,υπόγραψαν οι ψυχίατροι,

Απώλεια επαφής, με την πραγματικότητα, αυτοαναδίπλωση σε φανταστικό εσωτερικό κόσμο (αυτισμός,)

Παραληρηματικές εκδηλώσεις, άνευ ειρμού, αφηρημένες, ανεξιχνίαστες, συνοδευόμενες συχνά με ψευδαισθήσεις

Αποδιοργανωμένη ομιλία (π.χ. συχνές ασυνάρτητες ή αποδιοργανωμένες προτάσεις)

Αποδιοργανωμένη ή κατατονική συμπεριφορά (π.χ. ακινησία, υπερδιέγερση)

τελευταία φορά είδα τη Σουζετε το 1800,το 1802 έμαθα ότι πεθανε,

στο δάσος βρήκε όλα τα φύλλα των δέντρων πεσμένα στο χώμα,σάπια,μυριζε μούχλα,και όλα τα πουλιά σκοτωμένα,δεν άντεξε τον ήχο της σιωπής του δάσους κι εφυγε τρέχοντας,

τώρα πρέπει να συνεχίζει το γράμμα στη Diotima:

Yperion zu Diotima(L):δυσκολεύομαι να μιλήσω,κορίτσι μου,σκοτεινιάζει γύρω μου,

η ομιλία είναι περιττή,

με τριγυριζουν φλύαροι,ενοχλητικοί άνθρωποι,νιώθω σαν μαϊμού που κάνει ακροβατικά σε τσίρκο,όλοι οι θεατές ξεκαρδιζονται στα γέλια,τι γελοίο θεαμα

η μητέρα και η αδερφή μου δεν ήρθαν ποτέ να με δουν,

τρομερή,αδιαπέραστη,τραγική μοναξια

36 χρόνια στον πύργο του Zimmer

Die Linien des Lebens sind verschieden,

Wie Wege sind, und wie der Berge Grenzen.

Was hier wir sind, kann dort ein Gott ergänzen

Mit Harmonien und ewigem Lohn und Frieden.

πιστεύω πως δεν υπάρχει μόνο αυτό το δωμάτιο που μένω,αλλά χιλιάδες,άπειρα όμοια δωμάτια,κάθε μέρα ξυπναω και σε ένα από αυτά,είναι τόσο,μα τόσο όμοια που δεν καταλαβαίνω καμιά διαφορά,αν θελήσω να μετακομίσω στο διπλανό δωμάτιο,ανοίγοντας τη πόρτα που τα χωρίζει,δεν θα είναι παρά ένα ολότελα ίδιο  δωμάτιο,κάποιες φορές ο φωτισμός στο δωμάτιο ελλατωνεται,δεν μπορώ να υπολογίσω πόσο χρόνο,ούτε σε τι ωφειλεται,τότε μέσα στο σκοτάδι αισθάνομαι πως είμαι εντελως τυφλός,όμως δεν φοβάμαι,μάλλον,θα έλεγα,ευχαριστήση νιωθω,άλλοτε δεν ακούγεται κανένας ήχος,ούτε η φωνή μου,ούτε το χτύπημα των ποδιών μου στο πάτωμα,ούτε ο ήχος στα πλήκτρα του πιάνου καθώς παιζω,νιώθω τέλεια κουφός,άλλοτε η όραση μου είναι διαπεραστική,βλέπω λεπτομέρειες που ούτε με το τελειότερο μικροσκόπιο δεν θα μπορούσα να δω,άλλοτε η μνημη με εγκαταλείπει,δεν θυμάμαι τίποτα,και πολλές φορές βλέπω στο δωμάτιο την Σουζετε με τον άντρα της,αυτός κάτι μου λέει αυστηρά,το πρόσωπο του πολύ σοβαρό, άτεγκτο,αλυγιστο,εκείνη δεν αντιδρά,αντίθετα συναινεί στα λόγια του,γιατί το κάνει;σε τι αποσκοπεί;και τη βλέπω να φεύγει αγκαζε μαζί του,που την πάει;τι θα της πει;δεν θα τη ξαναδώ;

γιατί μένω sprachlos?

πρέπει να επέμβω γρήγορα και σ'ενα από τα άπειρα δωμάτια της είπα,η' μάλλον της έγραψα:

μη με παρεξηγείς,μη με κατηγορείς,πρέπει να μ'αφήσεις Διοτίμα,δε μπορω

να ειμαι κάτι για σένα,αγαπημένη μου,η καρδιά μου ξεράθηκε και τα μάτια δεν βλέπουν πια το φως της ζωής,τα χείλη μου μαραθηκαν

τον τελευταίο καιρό τον ταλαιπωρούν αϋπνίες,σηκώνεται και περπατάει τη νύχτα κάτω από τα ψηλά μαύρα δέντρα,η υγρασία του τρυπάει τα κόκκαλα,

ακούει φωνές,ένας δυνατός αέρας φυσάει,η μάχη για την οποία έγραψα στη Διοτίμα άρχισε,να εκεί,τα πλοία των Τούρκων βρίσκονται στο κανάλι ανάμεσα στη Χίο και την ασιατική ακτή,καταμηκως στο ακρωτήριο του Τσεσμε,

γύρισε σπίτι,πηγαινοέρχονταν στο δωμάτιο,απ'τό παράθυρο ορμούσαν μέσα  εκτυφλωτικες λάμψεις,και εκοφαντικοι θόρυβοι,πέρασε έτσι πολύς χρόνος,

ίσως τότε που γεννηθηκε,δεν ξέρω πως τέλειωσε η φοβερή ναυμαχια,ούρλιαξα,

ο ένας τύραννος ξεπαστρευει τον άλλον τύραννο,

νομίζω,είπαμε η μνήμη μου δεν με βοηθά,την άλλη μέρα ένας επισκέπτης μου έδωσε μια πρόσκληση για μια μουσική παράσταση,

διαβασε:

Drei Phantasien nach Friedrich Hölderlin,του Ούγγρου συνθετη  György Ligeti,

έργο του 1982, για 16 φωνές,4 σοπράνο,4 αλτο,4 τενοροι,4 μπασοι,

σε 3 μέρη:

1.Hälfte des Lebens - Lento

2.Wenn aus der Ferne - Andante con tenerezza

3.Abendphantasie- Maestoso – Più mosso, agitato

πρεμιέρα Stockholm 23 Σεπτεμβρίου 1983 με την Χορωδια της Σουηδικής Ραδιοφωνίας υπό την διεύθυνση του μαέστρου Eric Ericson,περίπου 11 min,

η Διοτίμα,μου είπε, είδε τη παράσταση,και σ'ένα από τα όμοια δωμάτια προσκάλεσε 16 φωνές και εκτέλεσαν το έργο ενώπιον του,οι στίχοι των ποιημάτων του ήταν αδύνατο να διακριθούν σ'έναν λαβύρινθο φωνητικών διακλαδωσεων,οι λέξεις διασπώνται,η μία εισχωρεί μέσα στην άλλη,την μεταλλάσσει,την διαλύει,σωματικοποιειται,αληθεύει,είναι εδώ αυτό που ηταν εκεί,

https://youtu.be/8JLMBy8ny2A

τότε ήταν που η Σουζετε μιλούσε μαζί του όλη τη νύχτα,

αυτός της μετέφρασε από την Αντιγόνη του Σοφοκλή:

ἀρχαῖα τὰ Λαβδακιδᾶν οἴκων ὁρῶμαι

πήματα φθιτῶν ἐπὶ πήμασι πίπτοντ’, 595

οὐδ’ ἀπαλλάσσει γενεὰν γένος,

(τις αρχαιες στων Λαβδακιδών τους ρημαγμενους οικους

συμφορές βλέπω πάνω σε συμφορές να πεφτουν,

ουτε η καινούργια ξεφεύγει γενιά)

Η Διοτίμα μου απηγγειλε:

Alternd von Labdakos Häusern

Den untergegangenen, seh’ ich Ruin fallen

Auf Ruin; noch löset ab ein Geschlecht

das andre

εγώ αυτοσχεδιάζα στο πιανο,

όταν κοιμήθηκε ονειρεύτηκε μια λίμνη με κύκνους και γύρω αχλαδιές κι αγριοτριανταφυλλιες,όμως ένιωθε μόνος,sprachlos und kalt

ξύπνησε,εκεί μέσα στον καθρέφτη η Σουζετε,την είδε ν'απομακρύνεται,ήταν έτοιμη ν'ανοιξει τη πόρτα,o dorthin nehmt mich της φώναξε,εκεί πάρε με,Komm du nun, sanfter Schlummer! ελα,σ'εναν απαλό υπνο

7/6/1843

.

.

György Ligeti: Drei Fantasien nach Friedrich Hölderlin | 70 Jahre SWR Vokalensemble

https://youtu.be/8JLMBy8ny2A

<iframe width="640" height="360" src="https://www.youtube.com/embed/8JLMBy8ny2A" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>

.

.