LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ -ΟΙ ΟΜΗΡΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΣΤΟ ΙΔΙΟΛΕΚΤΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΜΑΧΑΙΡΑΣ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ -χ.ν.κουβελης c.n.couvelis [Αποσπασμα]- ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis}

.
.
LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

-ΟΙ ΟΜΗΡΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ  ΣΤΟ ΙΔΙΟΛΕΚΤΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΜΑΧΑΙΡΑΣ

ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

[Αποσπασμα]
ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis}
.

.

ΟΙ ΟΜΗΡΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ  ΣΤΟ ΙΔΙΟΛΕΚΤΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΜΑΧΑΙΡΑΣ
ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
[Αποσπασμα]

Ας μιλησουμε,
ομιλεω
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ε',στιχος 86
Ὣς οἳ μὲν πονέοντο κατὰ κρατερὴν ὑσμίνην·
Τυδεΐδην δ᾽ οὐκ ἂν γνοίης ποτέροισι μετείη, 85
ἠὲ μετὰ Τρώεσσιν ὁμιλέοι ἦ μετ᾽ Ἀχαιοῖς.

-αμπολαω αμπολ[υ]-απολυω,
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια α',στιχος 95
Καὶ τότε δὴ θάρσησε καὶ ηὔδα μάντις ἀμύμων·
«Οὔ τ᾽ ἄρ ὅ γ᾽ εὐχωλῆς ἐπιμέμφεται οὐδ᾽ ἑκατόμβης,
ἀλλ᾽ ἕνεκ᾽ ἀρητῆρος, ὃν ἠτίμησ᾽ Ἀγαμέμνων,
οὐδ᾽ ἀπέλυσε θύγατρα καὶ οὐκ ἀπεδέξατ᾽ ἄποινα· 95

-λαμπω,λαμπεταω
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α',στιχος 104
                                                     τοῖσι δ᾽ ἀνέστη
ἥρως Ἀτρεΐδης εὐρὺ κρείων Ἀγαμέμνων
ἀχνύμενος· μένεος δὲ μέγα φρένες ἀμφιμέλαιναι
πίμπλαντ᾽, ὄσσε δέ οἱ πυρὶ λαμπετόωντι ἐΐκτην· 104
Κάλχαντα πρώτιστα κάκ᾽ ὀσσόμενος προσέειπε

-μερμυρξα,μερμηριζω-μερμηρισεν,μερ μεριμνα,αμφιταλαντευομαι,εχω δυο γνωμες
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α',στιχος 189
Ὣς φάτο· Πηλεΐωνι δ᾽ ἄχος γένετ᾽, ἐν δέ οἱ ἦτορ
στήθεσσιν λασίοισι διάνδιχα μερμήριξεν, 189
ἢ ὅ γε φάσγανον ὀξὺ ἐρυσσάμενος παρὰ μηροῦ
τοὺς μὲν ἀναστήσειεν, ὃ δ᾽ Ἀτρεΐδην ἐναρίζοι,
ἦε χόλον παύσειεν ἐρητύσειέ τε θυμόν.

νογαω,νοω,αντιλαμβανομαι
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ε',στιχος 95
Τὸν δ᾽ ὡς οὖν ἐνόησε Λυκάονος ἀγλαὸς υἱὸς 95
θύνοντ᾽ ἂμ πεδίον πρὸ ἕθεν κλονέοντα φάλαγγας,
αἶψ᾽ ἐπὶ Τυδεΐδῃ ἐτιταίνετο καμπύλα τόξα

πεπονι,πεπον,ωριμο γλυκο μαραμενο στον ηλιο
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ε',στιχος 109
Ὣς ἔφατ᾽ εὐχόμενος· τὸν δ᾽ οὐ βέλος ὠκὺ δάμασσεν,
ἀλλ᾽ ἀναχωρήσας πρόσθ᾽ ἵπποιιν καὶ ὄχεσφιν
ἔστη, καὶ Σθένελον προσέφη Καπανήϊον υἱόν·
«ὄρσο πέπον Καπανηϊάδη, καταβήσεο δίφρου, 109
ὄφρά μοι ἐξ ὤμοιο ἐρύσσῃς πικρὸν ὀϊστόν.» 110

-αμολαρω,μολων,ερχομαι
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ζ',στιχος 286
Ὣς ἔφαθ᾽, ἣ δὲ μολοῦσα ποτὶ μέγαρ᾽ ἀμφιπόλοισι 286
κέκλετο· ταὶ δ᾽ ἄρ᾽ ἀόλλισσαν κατὰ ἄστυ γεραιάς.
αὐτὴ δ᾽ ἐς θάλαμον κατεβήσετο κηώεντα,
ἔνθ᾽ ἔσάν οἱ πέπλοι παμποίκιλα ἔργα γυναικῶν
Σιδονίων, τὰς αὐτὸς Ἀλέξανδρος θεοειδὴς 290
ἤγαγε Σιδονίηθεν ἐπιπλὼς εὐρέα πόντον,

-μπαλιος-βαλιος,μ'ενα ασπρο σημαδι στο μετωπο
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Π',στιχος 149
τῷ δὲ καὶ Αὐτομέδων ὕπαγε ζυγὸν ὠκέας ἵππους
Ξάνθον καὶ Βαλίαν, τὼ ἅμα πνοιῇσι πετέσθην,
τοὺς ἔτεκε Ζεφύρῳ ἀνέμῳ Ἅρπυια Ποδάργη    150
βοσκομένη λειμῶνι παρὰ ῥόον Ὠκεανοῖο.

-κρενω,κραινω,τελειωνω,
Ομηρου Οδυσσεια,ραψωδια ε',στιχος 170
αὐτὰρ ἐγὼ σῖτον καὶ ὕδωρ καὶ οἶνον ἐρυθρὸν
ἐνθήσω μενοεικέ', ἅ κέν τοι λιμὸν ἐρύκοι,
εἵματά τ' ἀμφιέσω· πέμψω δέ τοι οὖρον ὄπισθεν,
ὥς κε μάλ' ἀσκηθὴς σὴν πατρίδα γαῖαν ἵκηαι,
αἴ κε θεοί γ' ἐθέλωσι, τοὶ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν,
οἵ μευ φέρτεροί εἰσι νοῆσαί τε κρῆναί τε.    170

-απαυδησα,απο+αυδη,εξαντληθηκα,
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α',στιχος 92
Καὶ τότε δὴ θάρσησε καὶ ηὔδα μάντις ἀμύμων· 92
«Οὔ τ᾽ ἄρ ὅ γ᾽ εὐχωλῆς ἐπιμέμφεται οὐδ᾽ ἑκατόμβης,
ἀλλ᾽ ἕνεκ᾽ ἀρητῆρος, ὃν ἠτίμησ᾽ Ἀγαμέμνων,
οὐδ᾽ ἀπέλυσε θύγατρα καὶ οὐκ ἀπεδέξατ᾽ ἄποινα·

-σαλτο,αλτο,αλλομαι,πηδω
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ε',στιχος 111
Ὣς ἄρ᾽ ἔφη, Σθένελος δὲ καθ᾽ ἵππων ἆλτο χαμᾶζε,111
πὰρ δὲ στὰς βέλος ὠκὺ διαμπερὲς ἐξέρυσ᾽ ὤμου·
αἷμα δ᾽ ἀνηκόντιζε διὰ στρεπτοῖο χιτῶνος

-χολιασε,χολουμαι,εξοργιζομαι
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α',στιχος 9
Τίς γάρ σφωε θεῶν ἔριδι ξυνέηκε μάχεσθαι;
Λητοῦς καὶ Διὸς υἱός· ὃ γὰρ βασιλῆϊ χολωθεὶς
νοῦσον ἀνὰ στρατὸν ὦρσε κακήν, ὀλέκοντο δὲ λαοί, 10
οὕνεκα τὸν Χρύσην ἠτίμασεν ἀρητῆρα
Ἀτρεΐδη

-ψες,αψ,οπισω
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α',στιχος 60
τοῖσι δ᾽ ἀνιστάμενος μετέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·
«Ἀτρεΐδη, νῦν ἄμμε παλιμπλαγχθέντας ὀίω
ἂψ ἀπονοστήσειν, εἴ κεν θάνατόν γε φύγοιμεν, 60

-λωβα,λωβη,λωβαομαι,ατιμε βρωμιαρη ελεεινε
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α',στιχος 232
δημοβόρος βασιλεὺς ἐπεὶ οὐτιδανοῖσιν ἀνάσσεις·
ἦ γὰρ ἂν Ἀτρεΐδη νῦν ὕστατα λωβήσαιο. 232

-ξεφρασκα,φραζω,φραζομαι,λεω δεν κρατιεμαι
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α',στιχος 83
εἴ περ γάρ τε χόλον γε καὶ αὐτῆμαρ καταπέψῃ,
ἀλλά τε καὶ μετόπισθεν ἔχει κότον, ὄφρα τελέσσῃ,
ἐν στήθεσσιν ἑοῖσι· σὺ δὲ φράσαι εἴ με σαώσεις. 83

-ορμηνευω,ορμαινω,ορμαω,φερνω στο νου,ωθω,κινω
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α',στιχος 193
ἧος ὃ ταῦθ᾽ ὥρμαινε κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν, 193

-θαμπωνομαι,θαμβω,εκπλησσομαι
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α',στιχος 199
στῆ δ᾽ ὄπιθεν, ξανθῆς δὲ κόμης ἕλε Πηλεΐωνα
οἴῳ φαινομένη· τῶν δ᾽ ἄλλων οὔ τις ὁρᾶτο·
θάμβησεν δ᾽ Ἀχιλεύς, μετὰ δ᾽ ἐτράπετ᾽, αὐτίκα δ᾽ ἔγνω 199
Παλλάδ᾽ Ἀθηναίην

-λεπιασες,βρωμισες,φλουδα,λεπω,λεπις
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α',στιχος 236
ναὶ μὰ τόδε σκῆπτρον, τὸ μὲν οὔ ποτε φύλλα καὶ ὄζους
φύσει, ἐπεὶ δὴ πρῶτα τομὴν ἐν ὄρεσσι λέλοιπεν, 235
οὐδ᾽ ἀναθηλήσει· περὶ γάρ ῥά ἑ χαλκὸς ἔλεψε 236
φύλλά τε καὶ φλοιόν

-πω! πω! ω ποποι
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α',στιχος 254
Ὦ πόποι, ἦ μέγα πένθος Ἀχαιΐδα γαῖαν ἱκάνει·254
ἦ κεν γηθήσαι Πρίαμος Πριάμοιό τε παῖδες 255
ἄλλοι τε Τρῶες μέγα κεν κεχαροίατο θυμῷ
εἰ σφῶϊν τάδε πάντα πυθοίατο μαρναμένοιϊν

-πασσαλι,πασσαλος
αγκυλι,αγκυλος,κυρτος,καμπυλωτος
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ε',στιχος 209
τώ ῥα κακῇ αἴσῃ ἀπὸ πασσάλου ἀγκύλα τόξα
ἤματι τῷ ἑλόμην ὅτε Ἴλιον εἰς ἐρατεινὴν 210
ἡγεόμην Τρώεσσι φέρων χάριν Ἕκτορι δίῳ.

-απαλαμη,παλαμαων,κτυπηματα χεριων
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Γ',στιχος 128
Ἶρις δ᾽ αὖθ᾽ Ἑλένῃ λευκωλένῳ ἄγγελος ἦλθεν
εἰδομένη γαλόῳ Ἀντηνορίδαο δάμαρτι,
τὴν Ἀντηνορίδης εἶχε κρείων Ἑλικάων
Λαοδίκην Πριάμοιο θυγατρῶν εἶδος ἀρίστην.
τὴν δ᾽ εὗρ᾽ ἐν μεγάρῳ· ἣ δὲ μέγαν ἱστὸν ὕφαινε, 125
δίπλακα πορφυρέην, πολέας δ᾽ ἐνέπασσεν ἀέθλους
Τρώων θ᾽ ἱπποδάμων καὶ Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων,
οὕς ἑθεν εἵνεκ᾽ ἔπασχον ὑπ᾽ Ἄρηος παλαμάων· 128
ἀγχοῦ δ᾽ ἱσταμένη προσέφη πόδας ὠκέα Ἶρις·

-επερασε,επερησεν,διαπερασε
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ε',στιχος 291
Ὣς φάμενος προέηκε· βέλος δ᾽ ἴθυνεν Ἀθήνη 290
ῥῖνα παρ᾽ ὀφθαλμόν, λευκοὺς δ᾽ ἐπέρησεν ὀδόντας.291
τοῦ δ᾽ ἀπὸ μὲν γλῶσσαν πρυμνὴν τάμε χαλκὸς ἀτειρής,
αἰχμὴ δ᾽ ἐξελύθη παρὰ νείατον ἀνθερεῶνα·

-συνομηλικος,ομηλικιος
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Γ',στιχος 175
Τὸν δ᾽ Ἑλένη μύθοισιν ἀμείβετο δῖα γυναικῶν·
«αἰδοῖός τέ μοί ἐσσι φίλε ἑκυρὲ δεινός τε·
ὡς ὄφελεν θάνατός μοι ἁδεῖν κακὸς ὁππότε δεῦρο
υἱέϊ σῷ ἑπόμην θάλαμον γνωτούς τε λιποῦσα
παῖδά τε τηλυγέτην καὶ ὁμηλικίην ἐρατεινήν. 175

-γδουπος,δουπος,δουπεω,ηχος πτωσης,ηχοποιητικη λεξη,γντουπ
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ε',στιχος 42
πρώτῳ γὰρ στρεφθέντι μεταφρένῳ ἐν δόρυ πῆξεν 40
ὤμων μεσσηγύς, διὰ δὲ στήθεσφιν ἔλασσε,
δούπησεν δὲ πεσών, ἀράβησε δὲ τεύχε᾽ ἐπ᾽ αὐτῷ. 42

-αλαποτινιαξα,αλαπαζω,καταβαλλω,εξολοθρευω
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ε',στιχος 166
Τὸν δ᾽ ἴδεν Αἰνείας ἀλαπάζοντα στίχας ἀνδρῶν,166
βῆ δ᾽ ἴμεν ἄν τε μάχην καὶ ἀνὰ κλόνον ἐγχειάων
Πάνδαρον ἀντίθεον διζήμενος εἴ που ἐφεύροι·
εὗρε Λυκάονος υἱὸν ἀμύμονά τε κρατερόν τε,
στῆ δὲ πρόσθ᾽ αὐτοῖο ἔπος τέ μιν ἀντίον ηὔδα

-ανευθε,χωρις
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ε',στιχος 185
εἰ δ᾽ ὅ γ᾽ ἀνὴρ ὅν φημι δαΐφρων Τυδέος υἱὸς
οὐχ ὅ γ᾽ ἄνευθε θεοῦ τάδε μαίνεται, ἀλλά τις ἄγχι 185
ἕστηκ᾽ ἀθανάτων νεφέλῃ εἰλυμένος ὤμους,

-λεχωνα,λεχος,στρωμα
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ω',στιχος 600
Ἦ ῥα, καὶ ἐς κλισίην πάλιν ἤϊε δῖος Ἀχιλλεύς,
ἕζετο δ' ἐν κλισμῷ πολυδαιδάλῳ ἔνθεν ἀνέστη
τοίχου τοῦ ἑτέρου, ποτὶ δὲ Πρίαμον φάτο μῦθον·
υἱὸς μὲν δή τοι λέλυται γέρον ὡς ἐκέλευες,
κεῖται δ' ἐν λεχέεσσ'· ἅμα δ' ἠοῖ φαινομένηφιν    600
ὄψεαι αὐτὸς ἄγων· νῦν δὲ μνησώμεθα δόρπου

-ταχα ποτε,γρηγορα καποτε
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α',στιχος 205
Τίπτ᾽ αὖτ᾽ αἰγιόχοιο Διὸς τέκος εἰλήλουθας;
ἦ ἵνα ὕβριν ἴδῃ Ἀγαμέμνονος Ἀτρεΐδαο;
ἀλλ᾽ ἔκ τοι ἐρέω, τὸ δὲ καὶ τελέεσθαι ὀΐω·
ᾗς ὑπεροπλίῃσι τάχ᾽ ἄν ποτε θυμὸν ὀλέσσῃ. 205

-κατσε,καθισε,καθιζω
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ζ',στιχος 360
Τὴν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ
μή με κάθιζ᾽ Ἑλένη φιλέουσά περ· οὐδέ με πείσεις· 360
ἤδη γάρ μοι θυμὸς ἐπέσσυται ὄφρ᾽ ἐπαμύνω
Τρώεσσ᾽, οἳ μέγ᾽ ἐμεῖο ποθὴν ἀπεόντος ἔχουσιν.

-γελαω
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ζ',στιχος 471
δεινὸν ἀπ᾽ ἀκροτάτης κόρυθος νεύοντα νοήσας. 470
ἐκ δ᾽ ἐγέλασσε πατήρ τε φίλος καὶ πότνια μήτηρ·471
αὐτίκ᾽ ἀπὸ κρατὸς κόρυθ᾽ εἵλετο φαίδιμος Ἕκτωρ,
καὶ τὴν μὲν κατέθηκεν ἐπὶ χθονὶ παμφανόωσαν·

-ποκος,ποκαρι,ακατεργαστο μαλλι,
αυλη
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ε',στιχος 137,138
Ἡ μὲν ἄρ᾽ ὣς εἰποῦσ᾽ ἀπέβη γλαυκῶπις Ἀθήνη,
Τυδεΐδης δ᾽ ἐξαῦτις ἰὼν προμάχοισιν ἐμίχθη
καὶ πρίν περ θυμῷ μεμαὼς Τρώεσσι μάχεσθαι· 135
δὴ τότε μιν τρὶς τόσσον ἕλεν μένος ὥς τε λέοντα
ὅν ῥά τε ποιμὴν ἀγρῷ ἐπ᾽ εἰροπόκοις ὀΐεσσι 137
χραύσῃ μέν τ᾽ αὐλῆς ὑπεράλμενον οὐδὲ δαμάσσῃ 138

-μυρλιζει,μυρεται,δακρυζει,κλαιει
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ζ',στιχος 373
Ὣς ἄρα φωνήσας ἀπέβη κορυθαίολος Ἕκτωρ·
αἶψα δ᾽ ἔπειθ᾽ ἵκανε δόμους εὖ ναιετάοντας, 370
οὐδ᾽ εὗρ᾽ Ἀνδρομάχην λευκώλενον ἐν μεγάροισιν,
ἀλλ᾽ ἥ γε ξὺν παιδὶ καὶ ἀμφιπόλῳ ἐϋπέπλῳ
πύργῳ ἐφεστήκει γοόωσά τε μυρομένη τε.

-φιλος,φιλευω,φιλεμα
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ζ',στιχος 366
καὶ γὰρ ἐγὼν οἶκον δὲ ἐλεύσομαι ὄφρα ἴδωμαι 365
οἰκῆας ἄλοχόν τε φίλην καὶ νήπιον υἱόν.366
οὐ γὰρ οἶδ᾽ εἰ ἔτι σφιν ὑπότροπος ἵξομαι αὖτις,
ἦ ἤδη μ᾽ ὑπὸ χερσὶ θεοὶ δαμόωσιν Ἀχαιῶν.

-εντεσα,τινω,πληρωνω,τιμωρουμαι
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α',στιχος 42
Σμινθεῦ, εἴ ποτέ τοι χαρίεντ᾽ ἐπὶ νηὸν ἔρεψα,
ἢ εἰ δή ποτέ τοι κατὰ πίονα μηρί᾽ ἔκηα 40
ταύρων ἠδ᾽ αἰγῶν, τὸδε μοι κρήηνον ἐέλδωρ·
τίσειαν Δαναοὶ ἐμὰ δάκρυα σοῖσι βέλεσσιν.

-ξορεξο,ορεγομαι
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Ζ ',στιχος 466
Ὣς εἰπὼν οὗ παιδὸς ὀρέξατο φαίδιμος Ἕκτωρ·466
ἂψ δ᾽ ὃ πάϊς πρὸς κόλπον ἐϋζώνοιο τιθήνης
ἐκλίνθη ἰάχων πατρὸς φίλου ὄψιν ἀτυχθεὶς
ταρβήσας χαλκόν τε ἰδὲ λόφον ἱππιοχαίτην,

-χουγιαζω,χοωμαι,φωναζω θυμωμενα,οργιζομαι
Ομηρου Ιλιαδα,ραψωδια Α ',στιχος 44
Ὣς ἔφατ᾽ εὐχόμενος, τοῦ δ᾽ ἔκλυε Φοῖβος Ἀπόλλων,
βῆ δὲ κατ᾽ Οὐλύμποιο καρήνων χωόμενος κῆρ, 44
.
.