.
.
GREEK POETRY
-ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΑΧΑΡΝΗΣ-
Παραβαση,στιχοι 497-556,Δικαιοπολις-Λαμαχος λογομαχια ,στιχοι 572-619
[μεταφραση σχολια-χ.ν.κουβελης]-
POETRY-c.n.couvelis-ΠΟΙΗΜΑΤΑ-χ.ν.κουβελης
.
.
Αριστοφανης αρχαιο ελληνικο θεατρο μασκες
ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΑΧΑΡΝΗΣ
Παραβαση,στιχοι 497-556,Δικαιοπολις-Λαμαχος λογομαχια ,στιχοι 572-619
[μεταφραση σχολια-χ.ν.κουβελης]
.
.
Παραβαση,στιχοι 497-556
[μεταφραση σχολια-χ.ν.κουβελης]
Δικαιοπολις
μή μοι φθονήσητ᾽, ἄνδρες οἱ θεώμενοι,
εἰ πτωχὸς ὢν ἔπειτ᾽ ἐν Ἀθηναίοις λέγειν
μέλλω περὶ τῆς πόλεως, τρυγῳδίαν ποιῶν.
500 τὸ γὰρ δίκαιον οἶδε καὶ τρυγῳδία.
ἐγὼ δὲ λέξω δεινὰ μέν, δίκαια δέ.
οὐ γάρ με νῦν γε διαβαλεῖ Κλέων ὅτι
ξένων παρόντων τὴν πόλιν κακῶς λέγω.
αὐτοὶ γάρ ἐσμεν οὑπὶ Ληναίῳ τ᾽ ἀγών,
505 κοὔπω ξένοι πάρεισιν· οὔτε γὰρ φόροι
ἥκουσιν οὔτ᾽ ἐκ τῶν πόλεων οἱ ξύμμαχοι·
ἀλλ᾽ ἐσμὲν αὐτοὶ νῦν γε περιεπτισμένοι·
τοὺς γὰρ μετοίκους ἄχυρα τῶν ἀστῶν λέγω.
ἐγὼ δὲ μισῶ μὲν Λακεδαιμονίους σφόδρα,
510 καὐτοῖς ὁ Ποσειδῶν, οὑπὶ Ταινάρῳ θεός,
σείσας ἅπασιν ἐμβάλοι τὰς οἰκίας·
κἀμοὶ γάρ ἐστι τἀμπέλια κεκομμένα.
ἀτάρ, φίλοι γὰρ οἱ παρόντες ἐν λόγῳ,
τί ταῦτα τοὺς Λάκωνας αἰτιώμεθα;
515 ἡμῶν γὰρ ἄνδρες, —οὐχὶ τὴν πόλιν λέγω·
μέμνησθε τοῦθ᾽, ὅτι οὐχὶ τὴν πόλιν λέγω,—
ἀλλ᾽ ἀνδράρια μοχθηρά, παρακεκομμένα,
ἄτιμα καὶ παράσημα καὶ παράξενα,
ἐσυκοφάντει· «Μεγαρέων τὰ χλανίσκια.»
520 κεἴ που σίκυον ἴδοιεν ἢ λαγῴδιον
ἢ χοιρίδιον ἢ σκόροδον ἢ χόνδρους ἅλας,
ταῦτ᾽ ἦν Μεγαρικὰ κἀπέπρατ᾽ αὐθημερόν.
καὶ ταῦτα μὲν δὴ σμικρὰ κἀπιχώρια,
πόρνην δὲ Σιμαίθαν ἰόντες Μεγαράδε
525 νεανίαι ᾽κκλέπτουσι μεθυσοκότταβοι·
κᾆθ᾽ οἱ Μεγαρῆς ὀδύναις πεφυσιγγωμένοι
ἀντεξέκλεψαν Ἀσπασίας πόρνα δύο·
κἀντεῦθεν ἀρχὴ τοῦ πολέμου κατερράγη
Ἕλλησι πᾶσιν ἐκ τριῶν λαικαστριῶν.
530 ἐντεῦθεν ὀργῇ Περικλέης οὑλύμπιος
ἤστραπτ᾽, ἐβρόντα, ξυνεκύκα τὴν Ἑλλάδα,
ἐτίθει νόμους ὥσπερ σκόλια γεγραμμένους,
ὡς χρὴ Μεγαρέας μήτε γῇ μήτ᾽ ἐν ἀγορᾷ
μήτ᾽ ἐν θαλάττῃ μήτ᾽ ἐν ἠπείρῳ μένειν.
535 ἐντεῦθεν οἱ Μεγαρῆς, ὅτε δὴ ᾽πείνων βάδην,
Λακεδαιμονίων ἐδέοντο τὸ ψήφισμ᾽ ὅπως
μεταστραφείη τὸ διὰ τὰς λαικαστρίας·
οὐκ ἠθέλομεν δ᾽ ἡμεῖς δεομένων πολλάκις.
κἀντεῦθεν ἤδη πάταγος ἦν τῶν ἀσπίδων.
540 ἐρεῖ τις. «οὐ χρῆν·» ἀλλὰ τί ἐχρῆν, εἴπατε.
φέρ᾽, εἰ Λακεδαιμονίων τις ἐκπλεύσας σκάφει
ἀπέδοτο φήνας κυνίδιον Σεριφίων,
καθῆσθ᾽ ἂν ἐν δόμοισιν; ἦ πολλοῦ γε δεῖ·
καὶ κάρτα μέντἂν εὐθέως καθείλκετε
545 τριακοσίας ναῦς, ἦν δ᾽ ἂν ἡ πόλις πλέα
θορύβου στρατιωτῶν, περὶ τριηράρχου βοῆς,
μισθοῦ διδομένου, παλλαδίων χρυσουμένων,
στοᾶς στεναχούσης, σιτίων μετρουμένων,
ἀσκῶν, τροπωτήρων, κάδους ὠνουμένων,
550 σκορόδων, ἐλαῶν, κρομμύων ἐν δικτύοις,
στεφάνων, τριχίδων, αὐλητρίδων, ὑπωπίων·
τὸ νεώριον δ᾽ αὖ κωπέων πλατουμένων,
τύλων ψοφούντων, θαλαμιῶν τροπουμένων,
αὐλῶν, κελευστῶν, νιγλάρων, συριγμάτων.
555 ταῦτ᾽ οἶδ᾽ ὅτι ἂν ἐδρᾶτε· τὸν δὲ Τήλεφον
οὐκ οἰόμεσθα; νοῦς ἄρ᾽ ἡμῖν οὐκ ἔνι.
.
[μεταφραση-χ.ν.κουβελης]
Δικαιοπολις
μη με κατηγορηστε,εσεις οι θεατες,
που κι αν φτωχος οντας τολμω στους Αθηναιους να πω
τα της πολης,ενω κωμωδια κανω,
500 γιατι και το σωστο ξερει κι η κωμωδια.
Εγω τα δυσαρεστα θα πω αλλα και σωστα
ουτε μπορει τωρα βεβαια ο Κλεωνας να με μηνυσει οτι
μπροστα σε ξενους κακολογω τη πολη
γιατι εμεις μονοι ειμαστε εδω στη γιορτη τα Ληναια
505 και καθολου ξενοι δεν παρευβρισκονται,ουτε φοροι
ηρθαν ουτε απ'τις πολεις οι συμμαχοι
αλλ'ειμαστε εμεις μονοι τωρα καθαρισμενο σταρι
γιατι τους μετοικους αχυρα στο σταρι των πολιτων λεω
εγω δε μισω τους Λακεδαινονες σφοδρα
510 κι αυτους ο Ποσειδωνας,εκει θεος στο Ταιναρο,
να τους σεισει ολους και να ριξει τα σπιτια
γιατι και σε μενα τ'αμπελια ειναι κομματια
αλλα,φιλοι παροντες στα λογια μου,
γιατι γι'αυτα τους Λακωνες θεωρουμε υπαιτιους;
515 γιατι σε μας αντρες,δεν λεω την πολη,
να το θυμαστ'αυτο,οτι δεν λεω την πολη,
αλλ'αντρακια μοχθηρα,περιθωριακα,
ατιμα και παρασιτα κι αλλοπροσαλλα,
συκοφαντουσαν.''των Μεγαρεων τα πανωφορακια,λαθραια''
520 κι οπου αγγουρακι η' λαγουδακι
η' γουρουνοπουλακι η' σκορδο η' χοντρο αλατι,
αυτα'ναι απ'τα Μεγαρα φωναζαν και τα'στελναν πισω αυθημερον.
κι αυτα βεβαια ασημαντα και ντοπια δικα μας,
τη Σιμαιθα τη πουτανα πηγαινοντας στα Μεγαρα
525 καποια τζογλανια νεαροι κλεβουν κουταβια στο μεθυσι
κι οι Μεγαριτες απ'τους πονους υποφεροντας φουσκωτοι απ'τα σκορδα
γι'αντιπραξη εκλεψαν απ'της Ασπασιας δυο πουτανες.
κι απο και περα αρχισ'ο πολεμος που καταξεσκισε
τους Ελληνες ολους για τρεις ψωλαρπαχτρες,
530 απο'κει κι η οργη του Περικλη απ'τ'ολυμπιο υψος
αστραφτε,κι εβροντα και συνταρασσε την Ελλαδα,
νομοθετουσε οπως στιχακια ρυθμικα γραμμενα,
πως πρεπει Μεγαριτης μητε σ'υπαιθρο μητε σ'αγορα
μητε σε θαλασσα μητε σε στερια να μενει,
535 απο'κει κι οι Μεγαριτες,οταν λοιπον απ'τη πεινα στριμωχτηκαν,
τους Λακεδαιμονες παρακαλεσαν οπως το ψηφισμα
αλλαξουν αυτο για τις ψωλαρπαχτρες.
εμεις δεν το'θελαμε αν και πολλες φορες μας παρακαλαγαν,
κι απο κει να λοιπον παταγος απ'ασπιδες εγινε.
540 καποιος θα ρωτησει ''τι δεν επρεπε να γινει;''αλλα τι επρεπε,να πεις,
φερ'ειπειν,αν καποιος των Λακεδαιμονιων αποπλεοντας με σκαφος
αρπαζε για πουλημα βυζανιαρικο σκυλακι απ'τους Σεριφιωτες,
θα καθοσασταν απραγοι στα σπιτια μεσα;δεν το νομιζω πολυ,
κι αστραπιαια βεβαια ευθυς θα ριχνατε στη θαλασσα
545 τρακοσια καραβια,και θα'ταν η πολη γεματη
απο θορυβο στρατιωτων,κι απο τριηραρχου εκλογης βοη,
κι απο μισθοδοσιες,κι απο παλλαδια της θεας επιχρυσωμενα,
κι οι στοες της αγορας θα στεναζαν απ'τις συναξεις.και σταρια ζυγιαζμενα,
τ'ασκια,τις θηλιες για τα κουπια,τους καδους αγορασμενα,
550 τα σκορδα,τις ελιες,τις πλεχτρες τα κρεμμυδια,
τα στεφανια,τις ατζουγιες,τις αυλητριδες,τα μπλαβα ματια,
στο ναυσταθμο παταγος απ'το πελεκημα των κουπιων,
σκαρμων κροτουντων,το τρουπωμα των κουπιων,
των αυλων,των διαταγων,των σφυριχτρων,των συριγμων,
555 αυτα ξερω οτι θα κανατε.και απ'τον Τηλεφο
τα ιδια δεν θα περιμεναμε;γιατι μυαλο σ'εμας δεν ειναι.
.
.
Σχολια:
.στη Παραβαση ο Δικαιοπολις Αριστοφανης δανειζεται κουρελια απο τον Ευριπιδη,
την τραγωδια του Τηλεφος παραποιωντας την:
Ευριπιδη Τηλεφος
μη μοι φθονησητ΄,ανδρες Ελληνων ακροι,
ει πτωχος ων τετληκ'εν εσθλοισιν λεγειν
μη με κατηγορηστε,αντρες των Ελληνων αρχηγοι,
αν και φτωχος οντας εχω τολμησει σ'ευγενεις να μιλησω
.κατα τον Ηροδοτο η πραγματικη αιτια των Περσικων Πολεμων ειναι η αρπαγη
γυναικων ,''χειρων λαβων''
οι Φοινικες[γειτονες Περσων] εκλεψαν την Ιω απο το Ελληνικο Αργος
οι Ελληνες[Κρητες]αντεκλεψαν την Ευρωπη απο τους Φοινικες
Οι Ελληνες κατα την Αργοναυτικη εκστρατεια με τον Ιασονα εκλεψαν την Μηδεια
απο την Κολχιδα[γειτονες Περσων]
Ο Τρωας Παρις απο την Ασια[γειτονες Περσων]εκλεψε απο τους Ελληνες την ωραια
Ελενη της Σπαρτης κι αυτη η αρπαγη γυναικας ηταν η αιτια του Τρωικου Πολεμου
.ο Κλεωνας μηνυσε τον Αριστοφανη,''εκανε εισαγγελια'' εναντιον του,για την κωμωδια
του ''Βαβυλωνιοι'',το 426 π.χ στα Διονυσια[που τα παρακολουθουσαν και συμμαχοι
θεατες] ,οπου πηρε το πρωτο βραβειο,[Οι Αχαρνης διδαχτηκαν την επομενη χρονια
το 425 π.Χ στα Ληναια,οπου παιζονταν μονο κωμωδιες και την παρακολουθουσαν μονο
Αθηναιοι,οι Αχαρνης πηραν το πρωτο βραβειο],
Στους ''Βαβυλωνιους'' ο χορος σατυριζει τον δημαγωγο στρατιωτικο διοικητη Κλεωνα
που στον μυλο του δουλευουν σαν σκλαβοι οι ανθρωποι των πολεων της Δηλιακης
Συμμαχιας και επισης την ιμπεριαλιστικη πολιτικη της Αθηνας
.
το ''Μεγαρικο Ψηφισμα''ψηφιστηκε απο την Αθηνα και τον Περικλη το 433/2 π.Χ οικο-
νομικος αποκλεισμος των Αθηνων και της Αθηναικης Συμμαχιας κατα των Μεγαρων γιατι
δεχονταν φυγαδες απο την Αθηνα και γιατι καλλιεργουσαν ιερα κτηματα της Ελευσινας,
θεωτρειται σαν αιτια του Πελοποννησιακου Πολεμου,
ο Θουκυδιδης Ιστορια Α΄,139 γραφει:
Λακεδαιμόνιοι ...φοιτῶντες παρ' Ἀθηναίους Ποτειδαίας τε ἀπανίστασθαι ἐκέλευον καὶ
Αἴγιναν αὐτόνομον ἀφιέναι, καὶ μάλιστά γε πάντων καὶ ἐνδηλότατα προύλεγον τὸ περὶ
Μεγαρέων ψήφισμα καθελοῦσι μὴ ἂν γίγνεσθαι πόλεμον, ἐν ᾧ εἴρητο αὐτοὺς μὴ χρῆσθαι
τοῖς λιμέσι τοῖς ἐν τῇ Ἀθηναίων ἀρχῇ μηδὲ τῇ Ἀττικῇ ἀγορᾷ. οἱ δὲ Ἀθηναῖοι οὔτε τἆλλα
ὑπήκουον οὔτε τὸ ψήφισμα καθῄρουν, ἐπικαλοῦντες ἐπεργασίαν Μεγαρεῦσι τῆς γῆς τῆς
ἱερᾶς καὶ τῆς ἀορίστου καὶ ἀνδραπόδων ὑποδοχὴν τῶν ἀφισταμένων.
βεβαια η ιστορια της εχθροτητας ειναι παλιοτερη οταν το 446 π.Χ οι Μεγαρεις εφυγαν
απο τους Αθηναιους και προσχωρησαν στους παλαιοτερους συμμαχους των τους
Πελοποννησιους οταν σκοτωσαν με αιφνιδιαστικη επιθεση τους Αθηναιους φρουρους
στα λιμανια τους
.
.
.
Δικαιοπολις-Λαμαχος λογομαχια,στιχοι 572-619
[μεταφραση σχολια-χ.ν.κουβελης]
Λάμαχος
πόθεν βοῆς ἤκουσα πολεμιστηρίας;
ποῖ χρὴ βοηθεῖν; ποῖ κυδοιμὸν ἐμβαλεῖν;
τίς Γοργόν᾽ ἐξήγειρεν ἐκ τοῦ σάγματος;
Δικ.:
ὦ Λάμαχ᾽ ἥρως, τῶν λόφων καὶ τῶν λόχων. 575
Ἡμιχόριον Α
ὦ Λάμαχ᾽, οὐ γὰρ οὗτος ἅνθρωπος πάλαι
ἅπασαν ἡμῶν τὴν πόλιν κακοῤῥοθεῖ;
Λάμ.:
οὗτος σὺ τολμᾷς πτωχὸς ὢν λέγειν τάδε;
Δικ.:
ὦ Λάμαχ᾽ ἥρως, ἀλλὰ συγγνώμην ἔχε,
εἰ πτωχὸς ὢν εἶπόν τι κἀστωμυλάμην. 580
Λάμ.:
τί δ᾽ εἶπας ἡμᾶς; οὐκ ἐρεῖς;
Δικ.:
οὐκ οἶδά πω·
ὑπὸ τοῦ δέους γὰρ τῶν ὅπλων εἰλιγγιῶ.
ἀλλ᾽ ἀντιβολῶ σ᾽ ἀπένεγκέ μου τὴν μορμόνα.
Λάμ.:
ἰδού.
Δικ.:
παράθες νυν ὑπτίαν αὐτὴν ἐμοί.
Λάμ.:
κεῖται.
Δικ.:
φέρε νυν ἀπὸ τοῦ κράνους μοι τὸ πτερόν.
Λάμ.:
τουτὶ πτίλον σοι. 585
Δικ.:
τῆς κεφαλῆς νύν μου λαβοῦ,
ἵν᾽ ἐξεμέσω· βδελύττομαι γὰρ τοὺς λόφους.
Λάμ.:
οὗτος τί δράσεις; τῷ πτίλῳ μέλλεις ἐμεῖν;
πτίλον γάρ ἐστιν--
Δικ.:
εἰπέ μοι τίνος ποτὲ
ὄρνιθός ἐστιν; ἆρα κομπολακύθου;
Λάμ.:
οἴμ᾽ ὡς τεθνήξεις. 590
Δικ.:
μηδαμῶς ὦ Λάμαχε·
οὐ γὰρ κατ᾽ ἰσχύν ἐστιν· εἰ δ᾽ ἰσχυρὸς εἶ,
τί μ᾽ οὐκ ἀπεψώλησας; εὔοπλος γὰρ εἶ.
Λάμ.:
ταυτὶ λέγεις σὺ τὸν στρατηγὸν πτωχὸς ὤν;
Δικ.:
ἐγὼ γάρ εἰμι πτωχός;
Λάμ.:
ἀλλὰ τίς γὰρ εἶ;
Δικ.:
ὅστις; πολίτης χρηστός, οὐ σπουδαρχίδης, 595
ἀλλ᾽ ἐξ ὅτου περ ὁ πόλεμος, στρατωνίδης,
σὺ δ᾽ ἐξ ὅτου περ ὁ πόλεμος, μισθαρχίδης.
Λάμ.:
ἐχειροτόνησαν γάρ με --
Δικ.:
κόκκυγές γε τρεῖς.
ταῦτ᾽ οὖν ἐγὼ βδελυττόμενος ἐσπεισάμην,
ὁρῶν πολιοὺς μὲν ἄνδρας ἐν ταῖς τάξεσιν, 600
νεανίας δ᾽ οἵους σὺ διαδεδρακότας,
τοὺς μὲν ἐπὶ Θρᾴκης μισθοφοροῦντας τρεῖς δραχμάς,
Τεισαμενοφαινίππους Πανουργιππαρχίδας,
ἑτέρους δὲ παρὰ Χάρητι τοὺς δ᾽ ἐν Χάοσιν,
Γερητοθεοδώρους Διομειαλαζόνας, 605
τοὺς δ᾽ ἐν Καμαρίνῃ κἀν Γέλα κἀν Καταγέλᾳ.
Λάμ.:
ἐχειροτονήθησαν γάρ.
Δικ.:
αἴτιον δὲ τί
ὑμᾶς μὲν ἀεὶ μισθοφορεῖν ἁμῃγέπῃ,
τωνδὶ δὲ μηδέν᾽; ἐτεὸν ὦ Μαριλάδη
ἤδη πεπρέσβευκας σὺ πολιὸς ὢν ἓν ἢ; 610
ἀνένευσε· καίτοι γ᾽ ἐστὶ σώφρων κἀργάτης.
τί δαὶ Δράκυλλος ἢ Εὐφορίδης ἢ Πρινίδης;
εἶδέν τις ὑμῶν τἀκβάταν᾽ ἢ τοὺς Χάονας;
οὔ φασιν. ἀλλ᾽ ὁ Κοισύρας καὶ Λάμαχος,
οἷς ὑπ᾽ ἐράνου τε καὶ χρεῶν πρώην ποτέ, 615
ὥσπερ ἀπόνιπτρον ἐκχέοντες ἑσπέρας,
ἅπαντες ᾽ἐξίστω᾽ παρῄνουν οἱ φίλοι.
Λάμ.:
ὦ δημοκρατία ταῦτα δῆτ᾽ ἀνασχετά;
Δικ.:
οὐ δῆτ᾽ ἐὰν μὴ μισθοφορῇ γε Λάμαχος.
.
[μεταφραση-χ.ν.κουβελης]
Λάμαχος
απο που κραυγη ακουσα πολεμιστηρια;
που πρεπει να βοηθησω;που φασαρια μαχης να χωσω;
ποιος τη Γοργονα εξαγριωσε απ'την ασπιδα;
Δικ.:
ω Λαμαχε ηρωα των λοφων και των λοχων 575
Ἡμιχόριον Α
ω Λαμαχε,δεν ειν'αυτος ο ανθρωπος π'απο καιρο
ολην μας τη πολη με θορυβο;
Λάμ.:
ε! συ τολμας φτωχος οντας να λες αυτα;
Δικ.:
ω Λαμαχε ηρωα,αλλα συγχωρα με,
αν και φτωχος οντας να μη βαζω γλωσσα μεσα μου 580
Λάμ.:
τι'πες για μας,δεν λες;
Δικ.:
δεν ξερω πως να πω.
ο τρομος των οπλων με ζαλισε.
αλλα σε ικετευω παρεμερισ'απο με τη μορμονα το τερας
Λάμ.:
να δες την πηρα
Δικ.:
παρατησε την τωρα αναποδα να μην την βλεπω
Λάμ.:
ετσι ειναι
Δικ.:
δωσ'μου απ' το κρανος το φτερο
Λάμ.:
να το πουπουλο 585
Δικ.:
το κεφαλι μου τωρα πιασε,
για να κανω εμετο.μ'αηδιαζουν τα λοφια
Λάμ.:
ε! συ τι κανεις;με το φτερο θελεις να κανεις εμετο;
το φτερο ειναι του...
Δικ.:
πεσ'μου ποιανου καποτε
πουλιου ειναι;μηπως κομπαστηφλυαροπουλιου;
Λάμ.:
αλλιμονο θα πεθανεις 590
Δικ.:
καθολου θα λεγα ω Λαμαχε
γιατι το θαρρος δεν εχεις.αν θαρραλεος εισαι,
γιατι δεν μ'απεψωλιασες;αν κι αρματωμενος εισαι
Λάμ.:
τετοια συ τολμας να λες στον στρατηγο φτωχος οντας;
Δικ.:
εγω'μαι λοιπον φτωχος;
Λάμ.:
αλλα ποιος λοιπον εισαι;
Δικ.:
αυτος ειμαι,πολιτης ωφελιμος,οχι θεσιτης 595
αλλ'αφ'οτου εγινε πολεμος,εφ'οπλω στρατιτης,
συ δ'αφ'οτου εγινε πολεμος,μισθοτρωκτιτης
Λάμ.:
γιατι μ'εκλεξαν
Δικ.:
τρεις κι ο κουκος.
γι'αυτα λοιπον εγω αηδιασμενος εκλεισα ειρηνη,
βλεποντας ασπρομαλληδες αντρες στα εμπροσθεν 600
και νεαρους ομοιους με σενα στα μετοπισθεν να ξεφευγουν
αυτους που στη Θρακη μισθοφορουντες γενναιως μισθους,
τους Τεισαμενοφαινίππες τους Πανουργιππαρχίδες,
αλλους στον Χαρητα αλλους στους Χαονες
τους Γερητοθεοδώρους τους Διομειαλαζόνας, 605
αυτους απ'τη Καμαρινα και τη Γελα και τη Καταγελα
Λάμ.:
γιατι εκλεχτηκαν
Δικ.:
ποιος ειν' ο λογος,δεν το καταλαβα ποτε,
εσεις παντα να πληρωνεστε μιστους με καθε τροπο,
κι αυτοι τιποτα;αληθεια Μαριλαδη Καβουνοσκονε Αχαρνη
εχεις γινεις πρεσβης ποτε ως τωρα π'ασπρισες;610
εκανε νευμα οχι.αν κι ειναι φρονιμος κι εργατικος.
αληθεια ποιος ο Δρακυλλος ο Καρβουνιαρης η' ο Ευφοριδης η' ο Πρινονιδης
ειδε καποιος απο σας τα Εκβατανα η' τους Χαονες;
οχι λενε.αλλ'ο Κοισυρας κι ο Λαμαχος
που τους ερανους τρωνε και τα χρεη δεν γυρνανε πρωτοι παντου και παντα,615
οπως αποπλυματα χυμενα τ'απογευματα,
ολοι παραμεριζουν να τους αποφυγουν οι φιλοι
Λάμ.:
ω δημοκρατια αυτα πως αληθεια τ'ανεχεσαι;
Δικ.:
αληθεια οχι αν δε λαμβανει μιστους βεβαια ο Λαμαχος
.
.
Σχολια:
.Λαμαχος(;470-414 π.Χ.), Αθηναιος στρατηγος ,ενας απο τους αρχηγους της Αθηναικης
ναυτικης δυναμης κατα την Σικελικη Εκστρατεια,σκοτωθηκε το 414 π.Χ στη μαχη των
με τους Συρακουσιους,κατα τους αρχαιους συγγραφεις ηταν γενναιος στρατηγος,
ο Αριστοφανης τον διακωμωδισε σκληρα στις κωμωδιες του Αχαρνης ,Ειρηνη και
Βατραχους,τον θεωρουσε φανατικο φιλοπολεμο και αντιειρηνιστη,πολεμοκαπηλο,εκανε
λογοπαιγνιο με το ονομα του:Λαμαχος/Κλαυσιμαχος,τον απεκαλεσε υποτιμητικα και
Λαμαχιππιον δηλαδη μικρον ιππεα[Αχαρνης ,στ.1207]
στους Βατραχους,στ.1039, μετα τον θανατο του τον ονομαζει ηρωα:
Αἰσχύλος
ἀλλ᾽ ἄλλους τοι πολλοὺς ἀγαθούς, ὧν ἦν καὶ Λάμαχος ἥρως
.Χαονες ,λαος της Θεσπρωτιας Ηπειρου
.Τεισαμενοφαινίππους Πανουργιππαρχίδας,
ἑτέρους δὲ παρὰ Χάρητι τοὺς δ᾽ ἐν Χάοσιν,
Γερητοθεοδώρους Διομειαλαζόνας,
ο Αριστοφανης εδω διακωμωδει σαν πανουργους πονηρους αμαθεις κι αλλαζονες
τον Τεισαμενον,τον Φαινιππο,τον Ιππαρχιδη,τον Χαρη,τον Γερητα,τον Θεοδωρο τον
Διομεα
.Δομεια ,κωμοπολη της Αττικης
.Καμαρινη,Γελα πολεις της Κατω Ιταλιας
.Καταγελα,λογοπαιγνιο με τη Γελα
.Μαριλαδης,απο τη μαριλη,οτι το αμαυρον πυρ δηλοι,το καρβουνο,την καρβουνοσκονη
.Πρινιδης,λογοπαιγνιο απο τον πρινο που χρησιμοποιουσαν για παρασκευη καρβουνο
.Κοισυρα,πλουσια κι ευγενης Αθηναια,μητερα του Μεγακλη και συζυγος του Πεισιστρατου
.
.
.
GREEK POETRY
-ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΑΧΑΡΝΗΣ-
Παραβαση,στιχοι 497-556,Δικαιοπολις-Λαμαχος λογομαχια ,στιχοι 572-619
[μεταφραση σχολια-χ.ν.κουβελης]-
POETRY-c.n.couvelis-ΠΟΙΗΜΑΤΑ-χ.ν.κουβελης
.
.
Αριστοφανης αρχαιο ελληνικο θεατρο μασκες
ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΑΧΑΡΝΗΣ
Παραβαση,στιχοι 497-556,Δικαιοπολις-Λαμαχος λογομαχια ,στιχοι 572-619
[μεταφραση σχολια-χ.ν.κουβελης]
.
.
Παραβαση,στιχοι 497-556
[μεταφραση σχολια-χ.ν.κουβελης]
Δικαιοπολις
μή μοι φθονήσητ᾽, ἄνδρες οἱ θεώμενοι,
εἰ πτωχὸς ὢν ἔπειτ᾽ ἐν Ἀθηναίοις λέγειν
μέλλω περὶ τῆς πόλεως, τρυγῳδίαν ποιῶν.
500 τὸ γὰρ δίκαιον οἶδε καὶ τρυγῳδία.
ἐγὼ δὲ λέξω δεινὰ μέν, δίκαια δέ.
οὐ γάρ με νῦν γε διαβαλεῖ Κλέων ὅτι
ξένων παρόντων τὴν πόλιν κακῶς λέγω.
αὐτοὶ γάρ ἐσμεν οὑπὶ Ληναίῳ τ᾽ ἀγών,
505 κοὔπω ξένοι πάρεισιν· οὔτε γὰρ φόροι
ἥκουσιν οὔτ᾽ ἐκ τῶν πόλεων οἱ ξύμμαχοι·
ἀλλ᾽ ἐσμὲν αὐτοὶ νῦν γε περιεπτισμένοι·
τοὺς γὰρ μετοίκους ἄχυρα τῶν ἀστῶν λέγω.
ἐγὼ δὲ μισῶ μὲν Λακεδαιμονίους σφόδρα,
510 καὐτοῖς ὁ Ποσειδῶν, οὑπὶ Ταινάρῳ θεός,
σείσας ἅπασιν ἐμβάλοι τὰς οἰκίας·
κἀμοὶ γάρ ἐστι τἀμπέλια κεκομμένα.
ἀτάρ, φίλοι γὰρ οἱ παρόντες ἐν λόγῳ,
τί ταῦτα τοὺς Λάκωνας αἰτιώμεθα;
515 ἡμῶν γὰρ ἄνδρες, —οὐχὶ τὴν πόλιν λέγω·
μέμνησθε τοῦθ᾽, ὅτι οὐχὶ τὴν πόλιν λέγω,—
ἀλλ᾽ ἀνδράρια μοχθηρά, παρακεκομμένα,
ἄτιμα καὶ παράσημα καὶ παράξενα,
ἐσυκοφάντει· «Μεγαρέων τὰ χλανίσκια.»
520 κεἴ που σίκυον ἴδοιεν ἢ λαγῴδιον
ἢ χοιρίδιον ἢ σκόροδον ἢ χόνδρους ἅλας,
ταῦτ᾽ ἦν Μεγαρικὰ κἀπέπρατ᾽ αὐθημερόν.
καὶ ταῦτα μὲν δὴ σμικρὰ κἀπιχώρια,
πόρνην δὲ Σιμαίθαν ἰόντες Μεγαράδε
525 νεανίαι ᾽κκλέπτουσι μεθυσοκότταβοι·
κᾆθ᾽ οἱ Μεγαρῆς ὀδύναις πεφυσιγγωμένοι
ἀντεξέκλεψαν Ἀσπασίας πόρνα δύο·
κἀντεῦθεν ἀρχὴ τοῦ πολέμου κατερράγη
Ἕλλησι πᾶσιν ἐκ τριῶν λαικαστριῶν.
530 ἐντεῦθεν ὀργῇ Περικλέης οὑλύμπιος
ἤστραπτ᾽, ἐβρόντα, ξυνεκύκα τὴν Ἑλλάδα,
ἐτίθει νόμους ὥσπερ σκόλια γεγραμμένους,
ὡς χρὴ Μεγαρέας μήτε γῇ μήτ᾽ ἐν ἀγορᾷ
μήτ᾽ ἐν θαλάττῃ μήτ᾽ ἐν ἠπείρῳ μένειν.
535 ἐντεῦθεν οἱ Μεγαρῆς, ὅτε δὴ ᾽πείνων βάδην,
Λακεδαιμονίων ἐδέοντο τὸ ψήφισμ᾽ ὅπως
μεταστραφείη τὸ διὰ τὰς λαικαστρίας·
οὐκ ἠθέλομεν δ᾽ ἡμεῖς δεομένων πολλάκις.
κἀντεῦθεν ἤδη πάταγος ἦν τῶν ἀσπίδων.
540 ἐρεῖ τις. «οὐ χρῆν·» ἀλλὰ τί ἐχρῆν, εἴπατε.
φέρ᾽, εἰ Λακεδαιμονίων τις ἐκπλεύσας σκάφει
ἀπέδοτο φήνας κυνίδιον Σεριφίων,
καθῆσθ᾽ ἂν ἐν δόμοισιν; ἦ πολλοῦ γε δεῖ·
καὶ κάρτα μέντἂν εὐθέως καθείλκετε
545 τριακοσίας ναῦς, ἦν δ᾽ ἂν ἡ πόλις πλέα
θορύβου στρατιωτῶν, περὶ τριηράρχου βοῆς,
μισθοῦ διδομένου, παλλαδίων χρυσουμένων,
στοᾶς στεναχούσης, σιτίων μετρουμένων,
ἀσκῶν, τροπωτήρων, κάδους ὠνουμένων,
550 σκορόδων, ἐλαῶν, κρομμύων ἐν δικτύοις,
στεφάνων, τριχίδων, αὐλητρίδων, ὑπωπίων·
τὸ νεώριον δ᾽ αὖ κωπέων πλατουμένων,
τύλων ψοφούντων, θαλαμιῶν τροπουμένων,
αὐλῶν, κελευστῶν, νιγλάρων, συριγμάτων.
555 ταῦτ᾽ οἶδ᾽ ὅτι ἂν ἐδρᾶτε· τὸν δὲ Τήλεφον
οὐκ οἰόμεσθα; νοῦς ἄρ᾽ ἡμῖν οὐκ ἔνι.
.
[μεταφραση-χ.ν.κουβελης]
Δικαιοπολις
μη με κατηγορηστε,εσεις οι θεατες,
που κι αν φτωχος οντας τολμω στους Αθηναιους να πω
τα της πολης,ενω κωμωδια κανω,
500 γιατι και το σωστο ξερει κι η κωμωδια.
Εγω τα δυσαρεστα θα πω αλλα και σωστα
ουτε μπορει τωρα βεβαια ο Κλεωνας να με μηνυσει οτι
μπροστα σε ξενους κακολογω τη πολη
γιατι εμεις μονοι ειμαστε εδω στη γιορτη τα Ληναια
505 και καθολου ξενοι δεν παρευβρισκονται,ουτε φοροι
ηρθαν ουτε απ'τις πολεις οι συμμαχοι
αλλ'ειμαστε εμεις μονοι τωρα καθαρισμενο σταρι
γιατι τους μετοικους αχυρα στο σταρι των πολιτων λεω
εγω δε μισω τους Λακεδαινονες σφοδρα
510 κι αυτους ο Ποσειδωνας,εκει θεος στο Ταιναρο,
να τους σεισει ολους και να ριξει τα σπιτια
γιατι και σε μενα τ'αμπελια ειναι κομματια
αλλα,φιλοι παροντες στα λογια μου,
γιατι γι'αυτα τους Λακωνες θεωρουμε υπαιτιους;
515 γιατι σε μας αντρες,δεν λεω την πολη,
να το θυμαστ'αυτο,οτι δεν λεω την πολη,
αλλ'αντρακια μοχθηρα,περιθωριακα,
ατιμα και παρασιτα κι αλλοπροσαλλα,
συκοφαντουσαν.''των Μεγαρεων τα πανωφορακια,λαθραια''
520 κι οπου αγγουρακι η' λαγουδακι
η' γουρουνοπουλακι η' σκορδο η' χοντρο αλατι,
αυτα'ναι απ'τα Μεγαρα φωναζαν και τα'στελναν πισω αυθημερον.
κι αυτα βεβαια ασημαντα και ντοπια δικα μας,
τη Σιμαιθα τη πουτανα πηγαινοντας στα Μεγαρα
525 καποια τζογλανια νεαροι κλεβουν κουταβια στο μεθυσι
κι οι Μεγαριτες απ'τους πονους υποφεροντας φουσκωτοι απ'τα σκορδα
γι'αντιπραξη εκλεψαν απ'της Ασπασιας δυο πουτανες.
κι απο και περα αρχισ'ο πολεμος που καταξεσκισε
τους Ελληνες ολους για τρεις ψωλαρπαχτρες,
530 απο'κει κι η οργη του Περικλη απ'τ'ολυμπιο υψος
αστραφτε,κι εβροντα και συνταρασσε την Ελλαδα,
νομοθετουσε οπως στιχακια ρυθμικα γραμμενα,
πως πρεπει Μεγαριτης μητε σ'υπαιθρο μητε σ'αγορα
μητε σε θαλασσα μητε σε στερια να μενει,
535 απο'κει κι οι Μεγαριτες,οταν λοιπον απ'τη πεινα στριμωχτηκαν,
τους Λακεδαιμονες παρακαλεσαν οπως το ψηφισμα
αλλαξουν αυτο για τις ψωλαρπαχτρες.
εμεις δεν το'θελαμε αν και πολλες φορες μας παρακαλαγαν,
κι απο κει να λοιπον παταγος απ'ασπιδες εγινε.
540 καποιος θα ρωτησει ''τι δεν επρεπε να γινει;''αλλα τι επρεπε,να πεις,
φερ'ειπειν,αν καποιος των Λακεδαιμονιων αποπλεοντας με σκαφος
αρπαζε για πουλημα βυζανιαρικο σκυλακι απ'τους Σεριφιωτες,
θα καθοσασταν απραγοι στα σπιτια μεσα;δεν το νομιζω πολυ,
κι αστραπιαια βεβαια ευθυς θα ριχνατε στη θαλασσα
545 τρακοσια καραβια,και θα'ταν η πολη γεματη
απο θορυβο στρατιωτων,κι απο τριηραρχου εκλογης βοη,
κι απο μισθοδοσιες,κι απο παλλαδια της θεας επιχρυσωμενα,
κι οι στοες της αγορας θα στεναζαν απ'τις συναξεις.και σταρια ζυγιαζμενα,
τ'ασκια,τις θηλιες για τα κουπια,τους καδους αγορασμενα,
550 τα σκορδα,τις ελιες,τις πλεχτρες τα κρεμμυδια,
τα στεφανια,τις ατζουγιες,τις αυλητριδες,τα μπλαβα ματια,
στο ναυσταθμο παταγος απ'το πελεκημα των κουπιων,
σκαρμων κροτουντων,το τρουπωμα των κουπιων,
των αυλων,των διαταγων,των σφυριχτρων,των συριγμων,
555 αυτα ξερω οτι θα κανατε.και απ'τον Τηλεφο
τα ιδια δεν θα περιμεναμε;γιατι μυαλο σ'εμας δεν ειναι.
.
.
Σχολια:
.στη Παραβαση ο Δικαιοπολις Αριστοφανης δανειζεται κουρελια απο τον Ευριπιδη,
την τραγωδια του Τηλεφος παραποιωντας την:
Ευριπιδη Τηλεφος
μη μοι φθονησητ΄,ανδρες Ελληνων ακροι,
ει πτωχος ων τετληκ'εν εσθλοισιν λεγειν
μη με κατηγορηστε,αντρες των Ελληνων αρχηγοι,
αν και φτωχος οντας εχω τολμησει σ'ευγενεις να μιλησω
.κατα τον Ηροδοτο η πραγματικη αιτια των Περσικων Πολεμων ειναι η αρπαγη
γυναικων ,''χειρων λαβων''
οι Φοινικες[γειτονες Περσων] εκλεψαν την Ιω απο το Ελληνικο Αργος
οι Ελληνες[Κρητες]αντεκλεψαν την Ευρωπη απο τους Φοινικες
Οι Ελληνες κατα την Αργοναυτικη εκστρατεια με τον Ιασονα εκλεψαν την Μηδεια
απο την Κολχιδα[γειτονες Περσων]
Ο Τρωας Παρις απο την Ασια[γειτονες Περσων]εκλεψε απο τους Ελληνες την ωραια
Ελενη της Σπαρτης κι αυτη η αρπαγη γυναικας ηταν η αιτια του Τρωικου Πολεμου
.ο Κλεωνας μηνυσε τον Αριστοφανη,''εκανε εισαγγελια'' εναντιον του,για την κωμωδια
του ''Βαβυλωνιοι'',το 426 π.χ στα Διονυσια[που τα παρακολουθουσαν και συμμαχοι
θεατες] ,οπου πηρε το πρωτο βραβειο,[Οι Αχαρνης διδαχτηκαν την επομενη χρονια
το 425 π.Χ στα Ληναια,οπου παιζονταν μονο κωμωδιες και την παρακολουθουσαν μονο
Αθηναιοι,οι Αχαρνης πηραν το πρωτο βραβειο],
Στους ''Βαβυλωνιους'' ο χορος σατυριζει τον δημαγωγο στρατιωτικο διοικητη Κλεωνα
που στον μυλο του δουλευουν σαν σκλαβοι οι ανθρωποι των πολεων της Δηλιακης
Συμμαχιας και επισης την ιμπεριαλιστικη πολιτικη της Αθηνας
.
το ''Μεγαρικο Ψηφισμα''ψηφιστηκε απο την Αθηνα και τον Περικλη το 433/2 π.Χ οικο-
νομικος αποκλεισμος των Αθηνων και της Αθηναικης Συμμαχιας κατα των Μεγαρων γιατι
δεχονταν φυγαδες απο την Αθηνα και γιατι καλλιεργουσαν ιερα κτηματα της Ελευσινας,
θεωτρειται σαν αιτια του Πελοποννησιακου Πολεμου,
ο Θουκυδιδης Ιστορια Α΄,139 γραφει:
Λακεδαιμόνιοι ...φοιτῶντες παρ' Ἀθηναίους Ποτειδαίας τε ἀπανίστασθαι ἐκέλευον καὶ
Αἴγιναν αὐτόνομον ἀφιέναι, καὶ μάλιστά γε πάντων καὶ ἐνδηλότατα προύλεγον τὸ περὶ
Μεγαρέων ψήφισμα καθελοῦσι μὴ ἂν γίγνεσθαι πόλεμον, ἐν ᾧ εἴρητο αὐτοὺς μὴ χρῆσθαι
τοῖς λιμέσι τοῖς ἐν τῇ Ἀθηναίων ἀρχῇ μηδὲ τῇ Ἀττικῇ ἀγορᾷ. οἱ δὲ Ἀθηναῖοι οὔτε τἆλλα
ὑπήκουον οὔτε τὸ ψήφισμα καθῄρουν, ἐπικαλοῦντες ἐπεργασίαν Μεγαρεῦσι τῆς γῆς τῆς
ἱερᾶς καὶ τῆς ἀορίστου καὶ ἀνδραπόδων ὑποδοχὴν τῶν ἀφισταμένων.
βεβαια η ιστορια της εχθροτητας ειναι παλιοτερη οταν το 446 π.Χ οι Μεγαρεις εφυγαν
απο τους Αθηναιους και προσχωρησαν στους παλαιοτερους συμμαχους των τους
Πελοποννησιους οταν σκοτωσαν με αιφνιδιαστικη επιθεση τους Αθηναιους φρουρους
στα λιμανια τους
.
.
.
Δικαιοπολις-Λαμαχος λογομαχια,στιχοι 572-619
[μεταφραση σχολια-χ.ν.κουβελης]
Λάμαχος
πόθεν βοῆς ἤκουσα πολεμιστηρίας;
ποῖ χρὴ βοηθεῖν; ποῖ κυδοιμὸν ἐμβαλεῖν;
τίς Γοργόν᾽ ἐξήγειρεν ἐκ τοῦ σάγματος;
Δικ.:
ὦ Λάμαχ᾽ ἥρως, τῶν λόφων καὶ τῶν λόχων. 575
Ἡμιχόριον Α
ὦ Λάμαχ᾽, οὐ γὰρ οὗτος ἅνθρωπος πάλαι
ἅπασαν ἡμῶν τὴν πόλιν κακοῤῥοθεῖ;
Λάμ.:
οὗτος σὺ τολμᾷς πτωχὸς ὢν λέγειν τάδε;
Δικ.:
ὦ Λάμαχ᾽ ἥρως, ἀλλὰ συγγνώμην ἔχε,
εἰ πτωχὸς ὢν εἶπόν τι κἀστωμυλάμην. 580
Λάμ.:
τί δ᾽ εἶπας ἡμᾶς; οὐκ ἐρεῖς;
Δικ.:
οὐκ οἶδά πω·
ὑπὸ τοῦ δέους γὰρ τῶν ὅπλων εἰλιγγιῶ.
ἀλλ᾽ ἀντιβολῶ σ᾽ ἀπένεγκέ μου τὴν μορμόνα.
Λάμ.:
ἰδού.
Δικ.:
παράθες νυν ὑπτίαν αὐτὴν ἐμοί.
Λάμ.:
κεῖται.
Δικ.:
φέρε νυν ἀπὸ τοῦ κράνους μοι τὸ πτερόν.
Λάμ.:
τουτὶ πτίλον σοι. 585
Δικ.:
τῆς κεφαλῆς νύν μου λαβοῦ,
ἵν᾽ ἐξεμέσω· βδελύττομαι γὰρ τοὺς λόφους.
Λάμ.:
οὗτος τί δράσεις; τῷ πτίλῳ μέλλεις ἐμεῖν;
πτίλον γάρ ἐστιν--
Δικ.:
εἰπέ μοι τίνος ποτὲ
ὄρνιθός ἐστιν; ἆρα κομπολακύθου;
Λάμ.:
οἴμ᾽ ὡς τεθνήξεις. 590
Δικ.:
μηδαμῶς ὦ Λάμαχε·
οὐ γὰρ κατ᾽ ἰσχύν ἐστιν· εἰ δ᾽ ἰσχυρὸς εἶ,
τί μ᾽ οὐκ ἀπεψώλησας; εὔοπλος γὰρ εἶ.
Λάμ.:
ταυτὶ λέγεις σὺ τὸν στρατηγὸν πτωχὸς ὤν;
Δικ.:
ἐγὼ γάρ εἰμι πτωχός;
Λάμ.:
ἀλλὰ τίς γὰρ εἶ;
Δικ.:
ὅστις; πολίτης χρηστός, οὐ σπουδαρχίδης, 595
ἀλλ᾽ ἐξ ὅτου περ ὁ πόλεμος, στρατωνίδης,
σὺ δ᾽ ἐξ ὅτου περ ὁ πόλεμος, μισθαρχίδης.
Λάμ.:
ἐχειροτόνησαν γάρ με --
Δικ.:
κόκκυγές γε τρεῖς.
ταῦτ᾽ οὖν ἐγὼ βδελυττόμενος ἐσπεισάμην,
ὁρῶν πολιοὺς μὲν ἄνδρας ἐν ταῖς τάξεσιν, 600
νεανίας δ᾽ οἵους σὺ διαδεδρακότας,
τοὺς μὲν ἐπὶ Θρᾴκης μισθοφοροῦντας τρεῖς δραχμάς,
Τεισαμενοφαινίππους Πανουργιππαρχίδας,
ἑτέρους δὲ παρὰ Χάρητι τοὺς δ᾽ ἐν Χάοσιν,
Γερητοθεοδώρους Διομειαλαζόνας, 605
τοὺς δ᾽ ἐν Καμαρίνῃ κἀν Γέλα κἀν Καταγέλᾳ.
Λάμ.:
ἐχειροτονήθησαν γάρ.
Δικ.:
αἴτιον δὲ τί
ὑμᾶς μὲν ἀεὶ μισθοφορεῖν ἁμῃγέπῃ,
τωνδὶ δὲ μηδέν᾽; ἐτεὸν ὦ Μαριλάδη
ἤδη πεπρέσβευκας σὺ πολιὸς ὢν ἓν ἢ; 610
ἀνένευσε· καίτοι γ᾽ ἐστὶ σώφρων κἀργάτης.
τί δαὶ Δράκυλλος ἢ Εὐφορίδης ἢ Πρινίδης;
εἶδέν τις ὑμῶν τἀκβάταν᾽ ἢ τοὺς Χάονας;
οὔ φασιν. ἀλλ᾽ ὁ Κοισύρας καὶ Λάμαχος,
οἷς ὑπ᾽ ἐράνου τε καὶ χρεῶν πρώην ποτέ, 615
ὥσπερ ἀπόνιπτρον ἐκχέοντες ἑσπέρας,
ἅπαντες ᾽ἐξίστω᾽ παρῄνουν οἱ φίλοι.
Λάμ.:
ὦ δημοκρατία ταῦτα δῆτ᾽ ἀνασχετά;
Δικ.:
οὐ δῆτ᾽ ἐὰν μὴ μισθοφορῇ γε Λάμαχος.
.
[μεταφραση-χ.ν.κουβελης]
Λάμαχος
απο που κραυγη ακουσα πολεμιστηρια;
που πρεπει να βοηθησω;που φασαρια μαχης να χωσω;
ποιος τη Γοργονα εξαγριωσε απ'την ασπιδα;
Δικ.:
ω Λαμαχε ηρωα των λοφων και των λοχων 575
Ἡμιχόριον Α
ω Λαμαχε,δεν ειν'αυτος ο ανθρωπος π'απο καιρο
ολην μας τη πολη με θορυβο;
Λάμ.:
ε! συ τολμας φτωχος οντας να λες αυτα;
Δικ.:
ω Λαμαχε ηρωα,αλλα συγχωρα με,
αν και φτωχος οντας να μη βαζω γλωσσα μεσα μου 580
Λάμ.:
τι'πες για μας,δεν λες;
Δικ.:
δεν ξερω πως να πω.
ο τρομος των οπλων με ζαλισε.
αλλα σε ικετευω παρεμερισ'απο με τη μορμονα το τερας
Λάμ.:
να δες την πηρα
Δικ.:
παρατησε την τωρα αναποδα να μην την βλεπω
Λάμ.:
ετσι ειναι
Δικ.:
δωσ'μου απ' το κρανος το φτερο
Λάμ.:
να το πουπουλο 585
Δικ.:
το κεφαλι μου τωρα πιασε,
για να κανω εμετο.μ'αηδιαζουν τα λοφια
Λάμ.:
ε! συ τι κανεις;με το φτερο θελεις να κανεις εμετο;
το φτερο ειναι του...
Δικ.:
πεσ'μου ποιανου καποτε
πουλιου ειναι;μηπως κομπαστηφλυαροπουλιου;
Λάμ.:
αλλιμονο θα πεθανεις 590
Δικ.:
καθολου θα λεγα ω Λαμαχε
γιατι το θαρρος δεν εχεις.αν θαρραλεος εισαι,
γιατι δεν μ'απεψωλιασες;αν κι αρματωμενος εισαι
Λάμ.:
τετοια συ τολμας να λες στον στρατηγο φτωχος οντας;
Δικ.:
εγω'μαι λοιπον φτωχος;
Λάμ.:
αλλα ποιος λοιπον εισαι;
Δικ.:
αυτος ειμαι,πολιτης ωφελιμος,οχι θεσιτης 595
αλλ'αφ'οτου εγινε πολεμος,εφ'οπλω στρατιτης,
συ δ'αφ'οτου εγινε πολεμος,μισθοτρωκτιτης
Λάμ.:
γιατι μ'εκλεξαν
Δικ.:
τρεις κι ο κουκος.
γι'αυτα λοιπον εγω αηδιασμενος εκλεισα ειρηνη,
βλεποντας ασπρομαλληδες αντρες στα εμπροσθεν 600
και νεαρους ομοιους με σενα στα μετοπισθεν να ξεφευγουν
αυτους που στη Θρακη μισθοφορουντες γενναιως μισθους,
τους Τεισαμενοφαινίππες τους Πανουργιππαρχίδες,
αλλους στον Χαρητα αλλους στους Χαονες
τους Γερητοθεοδώρους τους Διομειαλαζόνας, 605
αυτους απ'τη Καμαρινα και τη Γελα και τη Καταγελα
Λάμ.:
γιατι εκλεχτηκαν
Δικ.:
ποιος ειν' ο λογος,δεν το καταλαβα ποτε,
εσεις παντα να πληρωνεστε μιστους με καθε τροπο,
κι αυτοι τιποτα;αληθεια Μαριλαδη Καβουνοσκονε Αχαρνη
εχεις γινεις πρεσβης ποτε ως τωρα π'ασπρισες;610
εκανε νευμα οχι.αν κι ειναι φρονιμος κι εργατικος.
αληθεια ποιος ο Δρακυλλος ο Καρβουνιαρης η' ο Ευφοριδης η' ο Πρινονιδης
ειδε καποιος απο σας τα Εκβατανα η' τους Χαονες;
οχι λενε.αλλ'ο Κοισυρας κι ο Λαμαχος
που τους ερανους τρωνε και τα χρεη δεν γυρνανε πρωτοι παντου και παντα,615
οπως αποπλυματα χυμενα τ'απογευματα,
ολοι παραμεριζουν να τους αποφυγουν οι φιλοι
Λάμ.:
ω δημοκρατια αυτα πως αληθεια τ'ανεχεσαι;
Δικ.:
αληθεια οχι αν δε λαμβανει μιστους βεβαια ο Λαμαχος
.
.
Σχολια:
.Λαμαχος(;470-414 π.Χ.), Αθηναιος στρατηγος ,ενας απο τους αρχηγους της Αθηναικης
ναυτικης δυναμης κατα την Σικελικη Εκστρατεια,σκοτωθηκε το 414 π.Χ στη μαχη των
με τους Συρακουσιους,κατα τους αρχαιους συγγραφεις ηταν γενναιος στρατηγος,
ο Αριστοφανης τον διακωμωδισε σκληρα στις κωμωδιες του Αχαρνης ,Ειρηνη και
Βατραχους,τον θεωρουσε φανατικο φιλοπολεμο και αντιειρηνιστη,πολεμοκαπηλο,εκανε
λογοπαιγνιο με το ονομα του:Λαμαχος/Κλαυσιμαχος,τον απεκαλεσε υποτιμητικα και
Λαμαχιππιον δηλαδη μικρον ιππεα[Αχαρνης ,στ.1207]
στους Βατραχους,στ.1039, μετα τον θανατο του τον ονομαζει ηρωα:
Αἰσχύλος
ἀλλ᾽ ἄλλους τοι πολλοὺς ἀγαθούς, ὧν ἦν καὶ Λάμαχος ἥρως
.Χαονες ,λαος της Θεσπρωτιας Ηπειρου
.Τεισαμενοφαινίππους Πανουργιππαρχίδας,
ἑτέρους δὲ παρὰ Χάρητι τοὺς δ᾽ ἐν Χάοσιν,
Γερητοθεοδώρους Διομειαλαζόνας,
ο Αριστοφανης εδω διακωμωδει σαν πανουργους πονηρους αμαθεις κι αλλαζονες
τον Τεισαμενον,τον Φαινιππο,τον Ιππαρχιδη,τον Χαρη,τον Γερητα,τον Θεοδωρο τον
Διομεα
.Δομεια ,κωμοπολη της Αττικης
.Καμαρινη,Γελα πολεις της Κατω Ιταλιας
.Καταγελα,λογοπαιγνιο με τη Γελα
.Μαριλαδης,απο τη μαριλη,οτι το αμαυρον πυρ δηλοι,το καρβουνο,την καρβουνοσκονη
.Πρινιδης,λογοπαιγνιο απο τον πρινο που χρησιμοποιουσαν για παρασκευη καρβουνο
.Κοισυρα,πλουσια κι ευγενης Αθηναια,μητερα του Μεγακλη και συζυγος του Πεισιστρατου
.
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου