.
.
LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis}
.
.
Λιας Τσαπαρελης,καραγκιοζοπαιχτης-Μαχαιρα Αιτωλοακαρνανιας-Λευκαδα
-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
ο Καραγκιοζης και ο Κολλητηρης-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
.
.
ΛΙΑΣ ΤΣΑΠΑΡΕΛΗΣ Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΟΠΑΙΧΤΗΣ
ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΧΑΙΡΑ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ-χ.ν.κουβελης
Ο Λιας Τσαπαρελης πρεπει να γεννηθηκε απο το 1920 μεχρι το 1922,
ηταν παιδι του Πανου Τσαπαρελη απο δευτερο γαμο με τη Βασω[Γιωργαλη]απο
το Δραγαμεστο,σημερινο Καραισκακη,,παιδια της Βασως ηταν ο Λιας,
ο Αντρεας,ο Γιαννος και μια κοπελα,απο τον πρωτο γαμο του πατερα του
με την Γιουλα αδερφη του Χρηστου Παπατρεχα[Καμπανα]ειχε αδερφια,ξαναδερφια,
τον Γακια Τσαπαρελη ,τον Νασο,την Τσαντα [Αλεξανδρα]Χαβα[Λιαπη],ο πατερας του
ηταν ανθρωπος του πιοτου του φαγητου και του κυνηγιου,γυριζε παντα μ'ενα δι
κανο στον ωμο,απο Μαχαιρα Δραγαμεστο χτυπαγε κανα λαγο και παλι
πισω Μαχαιρα,ο Λιας και τ'αδερφια του ορφανεψαν μικρα απο μανα,
καποιος θυμαται τη Μαρια Βοτση,μια πολυ ομορφη κοπελα,ξαδερφη τους,
μεσα σ'ενα μεγαλο τηγανι να ζεστενει τραχανα κι αυτα τα ορφανα παιδια
να τρωνε απ'το τηγανι με τα χερια,ποτε εμαθε τον Καραγκιοζη κι απο ποιον
δεν ξερω,στο στρατο;καπου αλλου;παντως αρχισε να παιζει καραγκιοζη,
ηταν καλος,εκανε ολες τις φωνες και τραγουδουσε πολυ καλα,πολλοι πη-
γαιναν να τον ακουσουν για το τραγουδι του,ηταν κι αυτος ανθρωπος του
πιοτου και του φαγητου,σαν τον ηρωα του τον Καραγκιοζη,χωρατατζης,
παντρευτηκε μια γυναικα απ'τη Λευκαδα γι'αυτο πηγε μετα στη Λευκαδα
κι εμενε και κει πεθανε,εδω εμενε στ'αδερφια του,στον Γακια Τσαπαρελη,
νοικιασε οταν παντρευτηκε σπιτι στου Γρηγορη του Μακρη,αποκτησε τεσ-
σερα παιδια,δυο αγορια και δυο κορες,ενα παιδι του το βαφτισε Πανο στο
ονομα του πατερα του,
οπου πηγαινε να παιξει ειχε γνωριμιες και ρωτουσε που εχει καλο κρασι και
φαι,τυρι,γυριζε κι επαιζε και στα γυρω χωρια,στη Σκουρτου,στη Μπαμπινη,
στη Χρυσοβιτσα,στον Προδρομο,στη Μαχαιρα επαιζε στο μαγαζι του Λια Κου-
τρομανου,στο μαγαζι του Χαριλαου Μποζωνη,στου Μακρυπιδη και
στου Κασαλη,Σταματη Παπασταμου,επαιξε μια φορα,το εισιτηριο
ηταν μια δραχμη,δυο,αλλα και καμια μπουκαλα κρασι,πηγαιναν
και γυναικες και τα παιδια,αυτα καθονταν μπροστα και κατω,οι
αλλοι σε σειρες καθονταν σε σανιδες,ταβλες,τρεις καρεκλες και
πανω μια σανιδα,οι παραστασεις γινονταν οταν νυχτωνε,στη σκηνη
για φωτισμο ειχε λαμπα λουξ,εδωνε δυο παραστασεις στη Μαχαιρα
και μετα πηγαινε στ'αλλα χωρια,ηταν χαρα το γεγονος να παιξει στο
χωριο,παιδια γυριζανε στα σοκακια του χωριου και χτυπουσαν ενα
κουδουνι και φωναζαν:''αποψε θα παιξει Καραγκιοζης'',τα παιδια
αυτα εβλεπαν τζαμπα,μεσα στη σκηνη ηταν μονος του,επαιζε και
τραγουδουσε,δεν ειχε μουσικους,ολα μονος του,εκανε με μαεστρια
ολες τις φωνες,γυριζε τις φωνες του Καραγκιοζη,του Χατζηβατη[Χατζα-
τζαρη],του Μπαρμπα Γιωργου,του Νιουνιου,του Σταυρακα,του Μορ-
φονιου,τα Κολλητηρια[Κολλητηρης-Κοπριτης-Μυριγκοκος],του Πασα,
του Βελιγκεκα,της Βεζυροπουλας,της γυναικας του Αγλαιας,του Εβραι-
ου],του Μεγαλεξανδρου κι ολων των αλλων ηρωων,ολα τα χαραχτη-
ριστικα και τα ημιτονια των φωνων τους,ωραιοτερο καραγκιοζη δεν εχω
ακουσει,τα εργα του ηταν απ'ολο το ρεπερτοριο του Καραγκιοζη,κωμικα
και ηρωικα,ο Καραγκιοζης Μαγειρας,ο Καραγκιοζης Φουρναρης,ο Καραγκι-
οζης Προφητης,ο Καραγκιοζης Γραμματικος,ο Γαμος του Καραγκιοζη,ο Γα-
μος του Μπαρμπα Γιωργου,ο Μεγαλεξανδρος και το καταραμενο φιδι,
ο Καπεταν Γκρης,ο Αθανασιος Διακος,ο Κατσαντωνης,η Γκολφω και αλλα,
τραγουδαγε και πολυ καλα,ελεγε ενα τραγουδι:
αποψε ειδα στον υπνο μου
ειδα και στ'ονειρο μου
μελισσι με τριγυριζε
απανω στο κεφαλι
μια μελισσα με τσιμπησε
αναμεσα στα χειλια
και στο δεξι μου μαγουλο
ειχε και μια συνηθεια να πειραζει με τον Καραγκιοζη καποιους
απ'τους θεατες,πολλοι δεχονταν τ'αστεια και τα πειραγματα του
και γελαγαν,καποιοι δεν τα δεχονταν και θυμωναν και ακουγες
''Λια σταματα γιατι θα βαλω τον μπαρμπα Γιωργο να σε δειρει'',
μετα τους περνουσε.
οταν εφυγε απο τη Μαχαιρα κι εμενε με την οικογενεια του στη
Λευκαδα ερχονταν δυο-τρεις φορες το χρονο να παιξει,
τελευταια,μετα απο χρονια αφου ειχε αποσυρθει απο το επαγγελμα
του καραγκιοζοπαιχτη,[κυνηγηθηκε απο τη Χουντα του 1967 για τα πο-
λιτικα του φρονηματα]ηρθε δυο φορες στο χωριο το 1982-και το 1983 ,
τον εφερε ο Πολιτιστικος Συλογος,
πεθανε στη Λευκαδα κι απ'αυτον τον πολυ σπουδαιο καλιτεχνη καραγκιο-
ζοπαιχτη δεν εχει μεινει σχεδον τιποτα,ουτε οι φιγουρες του,ουτε καμια
ηχογραφιση,ουτε καμια βιντεογραφιση καποιας παραστασης του,μονο
καποιες σκορπιες μνημες ανθρωπων απο το χωριο που τον ειδαν και τον
ακουσαν να παιζει Καραγκιοζη και να τραγουδα και τον θαυμασαν
κι εγω τον ειδα και τον ακουσα να παιζει Καραγκιοζη στο μαγαζι του Μπο-
ζωνη,ηταν καταπληκτικος,και μου φαινονταν πως και φυσιογνωμικα πολυ
εμοιαζε στον Καραγκιοζη,μελαχροινος,το σωμα του,το κοψιμο του κεφα-
λιου,
αυτος ηταν ο Λιας Τσαπαρελης ενας αυθεντικος Καραγκιοζοπαιχτης απο
τη Μαχαιρα Ξηρομερου
.
.
.
Καραγκιοζης Karagiozis -απο τα καραγκιοζικα μου-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
http://artpoeticacouvelis.blogspot.gr/2014/03/karagiozis.html
Καραγκιοζης-Karagiozis-2μ χ 3μ-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ
εβγαζε τον Καραγκιοζη και τραγουδαγε αυτα τα τραγουδια-χ.ν.κουβελης
ο Λιας Τσαπαρελης τη δεκαετια του 1950 οταν ερχονταν στο χωριο να παιξει Καραγκιοζη
στην αρχη της παραστασης εβγαζε τον Καραγκιοζη και τραγουδαγε αυτα τα..πονηρα
τραγουδια:
και μια παπαδια
και μια παπαδια δεν εκανε παιδια
και ηταν παντα η καημενη
ηταν στεναχωρημενη
φευγει ο παπας
φευγει ο παπας παει στη ξενητεια
και στο σπιτι μπηκε ο διακος
που'τανε νεος κι αφρατος
και πανω στους εννια
και πανω στους εννια γενναει η παπαδια
γιε μ' και κανει ενα δρακο
που'μοιαζε στο διακο
.
.
[κυρα Θανασαινα κυρα Θανασαινα]
μια γειτονισα μια χηρα κουτσομπολα
της φιθυρισε μια μερα στο αυτι
κυρα Θανασαινα σα θελεις να γεννησεις
στο παπα να πας να διαβαστεις
κι ο παπας την ευλογα
μα η Θανασαινα ειχε φλογα
που δεν εσβηνε με ξορκια κι αγιασμους
τι κουτος που ευλογουσε
τι κουτος που εξηγουσε
δεν της ερριχνε πεντ'εξι αφορισμους
(κι εδώ ο Καραγκιόζης έκανε τις... κατάλληλες κινήσεις)
.
LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis}
.
.
Λιας Τσαπαρελης,καραγκιοζοπαιχτης-Μαχαιρα Αιτωλοακαρνανιας-Λευκαδα
-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
ο Καραγκιοζης και ο Κολλητηρης-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
.
.
ΛΙΑΣ ΤΣΑΠΑΡΕΛΗΣ Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΟΠΑΙΧΤΗΣ
ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΧΑΙΡΑ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ-χ.ν.κουβελης
Ο Λιας Τσαπαρελης πρεπει να γεννηθηκε απο το 1920 μεχρι το 1922,
ηταν παιδι του Πανου Τσαπαρελη απο δευτερο γαμο με τη Βασω[Γιωργαλη]απο
το Δραγαμεστο,σημερινο Καραισκακη,,παιδια της Βασως ηταν ο Λιας,
ο Αντρεας,ο Γιαννος και μια κοπελα,απο τον πρωτο γαμο του πατερα του
με την Γιουλα αδερφη του Χρηστου Παπατρεχα[Καμπανα]ειχε αδερφια,ξαναδερφια,
τον Γακια Τσαπαρελη ,τον Νασο,την Τσαντα [Αλεξανδρα]Χαβα[Λιαπη],ο πατερας του
ηταν ανθρωπος του πιοτου του φαγητου και του κυνηγιου,γυριζε παντα μ'ενα δι
κανο στον ωμο,απο Μαχαιρα Δραγαμεστο χτυπαγε κανα λαγο και παλι
πισω Μαχαιρα,ο Λιας και τ'αδερφια του ορφανεψαν μικρα απο μανα,
καποιος θυμαται τη Μαρια Βοτση,μια πολυ ομορφη κοπελα,ξαδερφη τους,
μεσα σ'ενα μεγαλο τηγανι να ζεστενει τραχανα κι αυτα τα ορφανα παιδια
να τρωνε απ'το τηγανι με τα χερια,ποτε εμαθε τον Καραγκιοζη κι απο ποιον
δεν ξερω,στο στρατο;καπου αλλου;παντως αρχισε να παιζει καραγκιοζη,
ηταν καλος,εκανε ολες τις φωνες και τραγουδουσε πολυ καλα,πολλοι πη-
γαιναν να τον ακουσουν για το τραγουδι του,ηταν κι αυτος ανθρωπος του
πιοτου και του φαγητου,σαν τον ηρωα του τον Καραγκιοζη,χωρατατζης,
παντρευτηκε μια γυναικα απ'τη Λευκαδα γι'αυτο πηγε μετα στη Λευκαδα
κι εμενε και κει πεθανε,εδω εμενε στ'αδερφια του,στον Γακια Τσαπαρελη,
νοικιασε οταν παντρευτηκε σπιτι στου Γρηγορη του Μακρη,αποκτησε τεσ-
σερα παιδια,δυο αγορια και δυο κορες,ενα παιδι του το βαφτισε Πανο στο
ονομα του πατερα του,
οπου πηγαινε να παιξει ειχε γνωριμιες και ρωτουσε που εχει καλο κρασι και
φαι,τυρι,γυριζε κι επαιζε και στα γυρω χωρια,στη Σκουρτου,στη Μπαμπινη,
στη Χρυσοβιτσα,στον Προδρομο,στη Μαχαιρα επαιζε στο μαγαζι του Λια Κου-
τρομανου,στο μαγαζι του Χαριλαου Μποζωνη,στου Μακρυπιδη και
στου Κασαλη,Σταματη Παπασταμου,επαιξε μια φορα,το εισιτηριο
ηταν μια δραχμη,δυο,αλλα και καμια μπουκαλα κρασι,πηγαιναν
και γυναικες και τα παιδια,αυτα καθονταν μπροστα και κατω,οι
αλλοι σε σειρες καθονταν σε σανιδες,ταβλες,τρεις καρεκλες και
πανω μια σανιδα,οι παραστασεις γινονταν οταν νυχτωνε,στη σκηνη
για φωτισμο ειχε λαμπα λουξ,εδωνε δυο παραστασεις στη Μαχαιρα
και μετα πηγαινε στ'αλλα χωρια,ηταν χαρα το γεγονος να παιξει στο
χωριο,παιδια γυριζανε στα σοκακια του χωριου και χτυπουσαν ενα
κουδουνι και φωναζαν:''αποψε θα παιξει Καραγκιοζης'',τα παιδια
αυτα εβλεπαν τζαμπα,μεσα στη σκηνη ηταν μονος του,επαιζε και
τραγουδουσε,δεν ειχε μουσικους,ολα μονος του,εκανε με μαεστρια
ολες τις φωνες,γυριζε τις φωνες του Καραγκιοζη,του Χατζηβατη[Χατζα-
τζαρη],του Μπαρμπα Γιωργου,του Νιουνιου,του Σταυρακα,του Μορ-
φονιου,τα Κολλητηρια[Κολλητηρης-Κοπριτης-Μυριγκοκος],του Πασα,
του Βελιγκεκα,της Βεζυροπουλας,της γυναικας του Αγλαιας,του Εβραι-
ου],του Μεγαλεξανδρου κι ολων των αλλων ηρωων,ολα τα χαραχτη-
ριστικα και τα ημιτονια των φωνων τους,ωραιοτερο καραγκιοζη δεν εχω
ακουσει,τα εργα του ηταν απ'ολο το ρεπερτοριο του Καραγκιοζη,κωμικα
και ηρωικα,ο Καραγκιοζης Μαγειρας,ο Καραγκιοζης Φουρναρης,ο Καραγκι-
οζης Προφητης,ο Καραγκιοζης Γραμματικος,ο Γαμος του Καραγκιοζη,ο Γα-
μος του Μπαρμπα Γιωργου,ο Μεγαλεξανδρος και το καταραμενο φιδι,
ο Καπεταν Γκρης,ο Αθανασιος Διακος,ο Κατσαντωνης,η Γκολφω και αλλα,
τραγουδαγε και πολυ καλα,ελεγε ενα τραγουδι:
αποψε ειδα στον υπνο μου
ειδα και στ'ονειρο μου
μελισσι με τριγυριζε
απανω στο κεφαλι
μια μελισσα με τσιμπησε
αναμεσα στα χειλια
και στο δεξι μου μαγουλο
ειχε και μια συνηθεια να πειραζει με τον Καραγκιοζη καποιους
απ'τους θεατες,πολλοι δεχονταν τ'αστεια και τα πειραγματα του
και γελαγαν,καποιοι δεν τα δεχονταν και θυμωναν και ακουγες
''Λια σταματα γιατι θα βαλω τον μπαρμπα Γιωργο να σε δειρει'',
μετα τους περνουσε.
οταν εφυγε απο τη Μαχαιρα κι εμενε με την οικογενεια του στη
Λευκαδα ερχονταν δυο-τρεις φορες το χρονο να παιξει,
τελευταια,μετα απο χρονια αφου ειχε αποσυρθει απο το επαγγελμα
του καραγκιοζοπαιχτη,[κυνηγηθηκε απο τη Χουντα του 1967 για τα πο-
λιτικα του φρονηματα]ηρθε δυο φορες στο χωριο το 1982-και το 1983 ,
τον εφερε ο Πολιτιστικος Συλογος,
πεθανε στη Λευκαδα κι απ'αυτον τον πολυ σπουδαιο καλιτεχνη καραγκιο-
ζοπαιχτη δεν εχει μεινει σχεδον τιποτα,ουτε οι φιγουρες του,ουτε καμια
ηχογραφιση,ουτε καμια βιντεογραφιση καποιας παραστασης του,μονο
καποιες σκορπιες μνημες ανθρωπων απο το χωριο που τον ειδαν και τον
ακουσαν να παιζει Καραγκιοζη και να τραγουδα και τον θαυμασαν
κι εγω τον ειδα και τον ακουσα να παιζει Καραγκιοζη στο μαγαζι του Μπο-
ζωνη,ηταν καταπληκτικος,και μου φαινονταν πως και φυσιογνωμικα πολυ
εμοιαζε στον Καραγκιοζη,μελαχροινος,το σωμα του,το κοψιμο του κεφα-
λιου,
αυτος ηταν ο Λιας Τσαπαρελης ενας αυθεντικος Καραγκιοζοπαιχτης απο
τη Μαχαιρα Ξηρομερου
.
.
.
Καραγκιοζης Karagiozis -απο τα καραγκιοζικα μου-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
http://artpoeticacouvelis.blogspot.gr/2014/03/karagiozis.html
Καραγκιοζης-Karagiozis-2μ χ 3μ-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ
εβγαζε τον Καραγκιοζη και τραγουδαγε αυτα τα τραγουδια-χ.ν.κουβελης
ο Λιας Τσαπαρελης τη δεκαετια του 1950 οταν ερχονταν στο χωριο να παιξει Καραγκιοζη
στην αρχη της παραστασης εβγαζε τον Καραγκιοζη και τραγουδαγε αυτα τα..πονηρα
τραγουδια:
και μια παπαδια
και μια παπαδια δεν εκανε παιδια
και ηταν παντα η καημενη
ηταν στεναχωρημενη
φευγει ο παπας
φευγει ο παπας παει στη ξενητεια
και στο σπιτι μπηκε ο διακος
που'τανε νεος κι αφρατος
και πανω στους εννια
και πανω στους εννια γενναει η παπαδια
γιε μ' και κανει ενα δρακο
που'μοιαζε στο διακο
.
.
[κυρα Θανασαινα κυρα Θανασαινα]
μια γειτονισα μια χηρα κουτσομπολα
της φιθυρισε μια μερα στο αυτι
κυρα Θανασαινα σα θελεις να γεννησεις
στο παπα να πας να διαβαστεις
κι ο παπας την ευλογα
μα η Θανασαινα ειχε φλογα
που δεν εσβηνε με ξορκια κι αγιασμους
τι κουτος που ευλογουσε
τι κουτος που εξηγουσε
δεν της ερριχνε πεντ'εξι αφορισμους
(κι εδώ ο Καραγκιόζης έκανε τις... κατάλληλες κινήσεις)
.
.
.
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου