.
.
LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
-ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΙ,Βιβλίο Γ' Θαλεια.150-160
-Ο ΖΩΠΥΡΟΣ ΜΕΓΑΒΥΖΟΥ ΚΑΙ Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΛΩΣΙΣ ΤΗΣ ΒΑΒΥΛΩΝΟΣ
-μεταφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
-ΠΕΡΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΩΝ-x.ν.κουβελης c.n.couvelis
ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis
.
.
ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΙ,Βιβλίο Γ' Θαλεια.150-160
Ο ΖΩΠΥΡΟΣ ΜΕΓΑΒΥΖΟΥ ΚΑΙ Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΛΩΣΙΣ ΤΗΣ ΒΑΒΥΛΩΝΟΣ
-μεταφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
ΠΕΡΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΩΝ-x.ν.κουβελης c.n.couvelis
Η μετάφραση δεν πρέπει να είναι ναρκισσιστικη επίδειξη του μεταφραστη,
αλλά να ακολουθεί το κείμενο,το ύφος του συγγραφέα του πρωτότυπου,
επειδή κάθε συγγραφέας είναι αυτόνομος στο λογο,δεν πρέπει να
εξαλείφονται οι ιδιαιτερότητες του στο βωμό της ματαιοδοξίας
του Εγώ του μεταφραστή,ο μεταφραστής είναι υπηρέτης,με την αυστηρή έννοια,
και όχι κύριος,δεν χρειάζεται τα φώτα του,και μάλιστα πολλές
φορές εκτυφλωτικά,για να φανερωθεί ο συγγραφέας,πρέπει ο συγγραφέας
να φανερώνεται ακριβώς όπως είναι,όπως είναι αυτό που έγραψε,
οι αυθαιρεσίες,απλοποιήσεις, του μεταφραστη για χάριν του νοήματος και
του ευαναγνωστου είναι επιζήμιες,επειδή αυτός,ο μεταφρασμενος,
συγγραφέας έγραψε έτσι και όχι αλλιώς,δεν είναι ο συγγραφέας του
μεταφραστή του,δυστυχώς αυτό σπάνια(η' και καθόλου)τηρείται,
με τις μεταφράσεις να είναι(έως παντελώς) ασχετες,φουλ στο ναρκισσισμο,
'κοιταται τι πετυχημένη μετάφραση έκανα εγω',μια ωραιοποιημένη
του Εγώ του κενοδοξια εις βάρος του έργου του συγγραφέα,αυτό το
να συγχρονισουμε τους αρχαίους ειναι μια εγωιστική ιδεοληψία,
ο συγγραφέας έγραψε τότε έτσι για εκείνους τους ανθρώπους,αυτό
το έτσι έγραψετότε πρέπει να μας ενδιαφέρει,αν δεν μπορούμε να το
κάνουμε ας τον αφήσουμε ήσυχο,απείραχτο,άλλωστε έχει τεράστια γοητεία
πωςωτότε έτσι έγραψε για εκεινους,πως σκέφτονταν,σε ποια πραγματικότητα
σε ποια λογοτεχνία και φιλοσοφία,απαράδεκτες οι μεταφράσεις του νοήματος,
γι'αυτούς που αγνοούν τη γλώσσα από αυτούς που αγνοούν τη γλώσσα,και
μάλιστα τους τεμπέληδες της γλώσσας,
γιατί η γλώσσα είναι πρωτίστως εργασια,αν δεν εργασθεις σε αυτή(με αυτή)
θα μείνεις στην επιφάνεια του έργου του συγγραφέα,
θα φανείς εσύ,ο μεταφραστής,και θα χαθεί,θα αφανίσει,ο συγγραφέας
εμείς,οπωσδήποτε,θέλουμε τον έναν και μοναδικό συγγραφέα,
όχι τον παρασιτικό ναρκισσο συγγραφεα
ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΙ,Βιβλίο Γ' Θαλεια.150-160
Ο ΖΩΠΥΡΟΣ ΜΕΓΑΒΥΖΟΥ ΚΑΙ Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΛΩΣΙΣ ΤΗΣ ΒΑΒΥΛΩΝΟΣ
-μεταφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
150.1.οταν στη Σάμο το ναυτικο στράτευμα είχε πάει,οι Βαβυλώνιοι επαναστάτησαν,
γιατί εν'οσω χρόνο και ο Μάγος κυβερνούσε και οι επτά επαναστάτησαν,όλον αυτό
τον χρόνο και μέσα στην διαταραχή για την πολιορκία προετοιμάζονταν.2.και πως αυτά έκαναν δεν γνωρίζω.επειτα δε φανερά επαναστάτησαν,κι έκαναν αυτό εδώ.τις μητερες διώχνοντας,κάθε ένας μια γυναίκα διάλεξε αυτήν που ήθελε απ'αυτες του σπιτιού του,
τις δε υπόλοιπεςνόλες συγκεντρώνοντας έπνιξαν.την δε μια κάθε ένας να κάνει
ψωμί διάλεξε.αυτες τις έπνιξαν για να μην το ψωμί τους καταναλωνουν
151.1.μαθαινοντας αυτά ο Δαρείος και μαζεύοντας όλη την δύναμη του εκστράτευσε εναντίον τους,και επελαυνοντας στην Βαβυλώνα την πολιορκησε που δεν την ένοιαξε καθόλου για τη πολιορκία.γιατι ανεβαίνοντας πάνω στους προμαχώνες του τείχους οι Βαβυλώνιοι ενεπαιζαν χορεύοντας και περιγελουσαντον Δαρείο και τον στρατόν του.και κάποιος απ'αυτους είπε αυτό το λόγο.2.τι κάθεστε Πέρσες εδώ,και δεν φεύγετε,γιατί τότε θα μας πάρετε,οταντα μουλάρια γεννησουν.αυτο είπε απ'τους Βαβυλώνιους κάποιος ελπίζονταςότι ουδέποτε μουλάρι θα γεννησει
152.1.επτα μήνες κι ένας χρόνος είχε περάσει ήδη και ο Δαρείος δυσανασχετούσε και ο στρατός όλος που δεν ήταν δυνατόν να καταλάβουν τους Βαβυλώνιους.αν και όλα τα σοφίσματα κι όλες τις μηχανές είχε κάνει εναντίον τους ο Δαρείος.αλλα δεν κατόρθωσε αυτούς να καταλάβει.και αλλά σοφίσματα δοκιμασε ,και μάλιστα με αυτά που ο Κύρος τους κατέλαβε,και σ'αυτό δοκιμάσθηκε,αλλά ήταν σε πολύ αυστηρή επιφυλακή οι Βαβυλώνιοι,και δεν ήταν ικανός να τους καταλαβει
153.1.στον εικοστό μήνα στον Ζωπυρο του Μεγαβυζου,αυτού απ'αυτους που κατέβαλαν τον Μάγο,σ'αυτό του Μεγαβυζου το παιδί τον Ζωπυρο έγινε το θαύμα αυτό εδω.απο τις μουλες μια που κουβαλούσε τα τρόφιμα γέννησε.μόλις εξαγγέλθηκε και αφού μη πιστεύοντας το ο ίδιος ο Ζωπυρος είδε το βρέφος είπε σ'αυτους που το είδαν ότι ήθελε
σε κανένα να μην πουν το γεγονος.2.και τα λόγια θυμηθηκε του Βαβυλώνιου,ο οποίος στην αρχή είπε,όταν τα μουλάρια γεννήσουν,τότε το τείχος θα αλωσετε,απ'αυτον τον
λόγο στον Ζωπυρο φάνηκε ότι είναι δυνατόν να αλωθεί η Βαβυλώνα.επομενως
μαζί με τον Θεό κι εκείνου το λόγο και τη γέννηση απ'το δικό του μουλαρι
154.1.οταν πίστεψε ότι είναι πεπρωμένο πλέον η Βαβυλώνα να αλωθεί,προσερχόμενος στον Δαρείο ρώτησε να μάθει αν παρά πολύ επέμενε την Βαβυλώνα να καταλάβει.αφου έμαθε πως ήταν πολύ σημαντικο,ένα άλλο έβαλε στο μυαλό του,όπως και αυτός να ειναι που θα την καταλάβει και δικό του το έργο να είναι.γιατι παρά πολύ στους Πέρσες τα καλά έργα σε πολυ μεγάλο βαθμό τιμουνται.2.τωρα με άλλο τρόπο δεν περιμένε δυνατό
να είναι αυτή στα χέρια να βάλει,παρά αν τον εαυτό του ακρωτηριαζοντας αυτομόλησε σ'αυτους.ετσι λοιπόν χωρίς πολύ σκέψη τον εαυτό του ακρωτηριαζει με ακρωτηριασμό αγιατρευτο. αφού έκοψε την μύτη του και τ'αυτια και μαλλιά φρικτά ζυριζοντας και μαστιγωθηκε πήγε στον Δαρειο
155 1.ο Δαρείος πολύ βαριά το έφερε βλέπωντας τον πολύ άξιον άνδρα ακρωτηριασμένο,
κι απ'τον θρόνο αναπηδωντας φώναξε και τον ρώτησε ποιος ήταν αυτός που τον ακρωτηρίασε και τι του έκανε.2.αυτος είπε:δεν υπάρχει τέτοιος ανδρας,εκτός από σένα,στον οποίο να'ναι δύναμη τόση που εμένα έτσι να μεταχειρισθει.ουτε κάποιος απ'τους ξενους βασιλιά αυτά εδώ έκανε,αλλά ο ίδιος εγώ μόνος μου,τι πολύ βαριά το
πήρα οι Ασσύριοι τους Πέρσες να περιγελουν
3.αυτος του αποκρίθηκε:απ'τους άνδρες πιο παράλογε,στο έργο το πιο αισχιστο το πιο ωραίο όνομα έθεσες,λέγοντας πως για τους πολιορκημένους τον εαυτό σου αγιατρευτα μεταχειρισθηκες.γιατι,ματαιοδοξε,επειδή εσυ ακρωτηριάστηκες γρηγορότερα οι εχθροί θα υποκύψουν;πως να μην εχεις ξεφύγει από τα φρενα τον εαυτό σου αφανίζοντας;
4 αυτός είπε.αν σε σένα κοινοποιουσα αυτά που επρόκειτο να κάνω,ούτε καν θα μου έδινες προσοχή,τώρα όμως επιβαλλοντας το στον εαυτό μου το εκανα.αυτή τη στιγμή αν τα δικά σου δεν παραμελήσεις,θα την πάρουμε την Βαβυλώνα.γιατι εγώ όπως έχω θα αυτομολησω μέσα στο τείχος και θα πω σ'αυτους πως από σένα αυτά εδώ έπαθα.και πιστεύω,πείθοντας τους πως αυτά έχουν έτσι,να πετύχω να λάβω στρατο
5 εσύ απ'τη μέρα που θα εγω μπω μέσα στο τείχος,απ'αυτή στη δέκατη μέρα από το στρατό σου,που καθολου δεν θα σε λυπησει να χαθεί,απ'αυτον χίλιους παρέταξε κατά τις καλεσμένες πύλες Σεμίραμις.μετα παλι απ:τη δέκατη στην έβδομη άλλους σε μένα παρέταξε δυο χιλιαδες κατά τιςκαλεσμεμες πύλες των Νηνιων.απο δε την εβδομη άφησε διαστημα είκοσι μερες ,και έπειτα άλλους κατηύθυνε κατά τις καλεσμένες πύλες των
Χαλδαιων,τέσσερεις χιλιάδες,να μην έχουν μητε οι πρώτοι κανένα απ'τα αμυντικά μήτε οι άλλοι,εκτός από μαχαίρια.τουτο επέτρεψε να έχουν.6.μετα δε την εικοστή μέρα αμέσως τον άλλο στρατό διέταξε γύρω γυρω να επιτεθεί προς το τείχος,τους Πέρσες παρέταξε και κατά τις καλεσμένες Βηλίδες και Κισσιες πυλες.οπως λοιπον πιστεύω,σε μένα αφού με μεγάλα έργα έχω αποδείξει,και τα άλλα θα επιτρέψουν σε μένα οι Βαβυλώνιοι οπωσδηποτε και των πυλών τους γάντζους για το άνοιγμα.το δε από κεί και πέρα σε μένα
και στους Πέρσες να σκεφθουμε αυτά που πρέπει να κανουμε
156.1.αυτες αφού έδωσε τις εντολές πήγε στις πύλες,κοιτώντας πίσω σαν πραγματικά αυτομολος,βλέπωντας τον από τους πύργους αυτοί που για αυτό ήταν τοποθετημένοι κατέβηκαν γρήγορα κάτω και λίγο τι ανοίγοντας τη μισή πύλη τον ρώτησαν και ποιος είναι και τι ήρθε να ζητησει.αυτος σ'αυτους είπε και πως είναι ο Ζωπυρος και αυτομολει σ'εκεινους.
2 τον πήγαν λοιπόν οι φυλακές των πυλών,αυτά μόλις άκουσαν ,στο κοινό των
Βαβυλωνίων,στεκωντας σ'αυτο θρηνολογουσε,λέγοντας πως από τον Δαρείο έχει πάθει αυτα που έχει πάθει στον εαυτό του.επαθε δε αυτά διότι συμβουλευσε αυτοί να αποσύρουν το στρατο,επειδή πράγματι καμια διέξοδος δεν φαίνονταν για αλωση
3.και τώρα,είπε λέγοντας,εγώ σε σας Βαβυλώνιοι ήρθα για πολύ μεγάλο καλό,και στο στρατό και στους Πέρσες και στο Δαρείο για πολύ μεγάλο κακό.γιατί βέβαια εμένα έτσι που έχει ακρωτηριασει δεν θα μείνει ατιμώρητος.γνωρίζω δε όλους τους σχεδιασμούς
των σκοπών του.τετοια είπε.
157.1.οι Βαβυλώνιοι βλέπωντας τον άνδρα που στους Πέρσες πολύ άξιος ήταν και από μύτη και απ'αυτιά στερημένον ,και απ'το μαστίγωμα στα αίματα ανακατεμένο,
ολοκληρωτικα θεωρώντας ότι αυτός λέει την αλήθεια και σ'αυτους ήρθε σύμμαχος,να του εμπιστευτούν έτοιμοι ήταν αυτά που ζητουσε.ζητούσε δε στρατο.
2.οταν απ'αυτούς αυτόν παρέλαβε,έκανε αυτά που με τον Δαρειο συμφώνησαν.γιατί βγάζοντας στη δέκατη μέρα τον στρατό των Βαβυλωνίων και αφού κύκλωσε τους χίλιους,τους πρώτους που έδωσε εντολή στον Δαρείο να παρατάξει,αυτούς τους κατέσφαξε.
3.μαθαινοντας οι Βαβυλώνιοι ότι στα λόγια του τα έργα αποδεικνύονται όμοια,
ολοκληρωτικά ευχαριστημένοι όντες στα παντα ήταν έτοιμοι να τον υπηρετήσουν .αυτός αφήνοντας να περάσουν οι συμφωνημενες μέρες,πάλι αφού έκανε επιλογή απ'τους Βαβυλώνιους τους εβγαλε έξω και κατέσφαξε απ'του Δαρείου τους στρατιώτες τους δύο χιλιαδες4.βλεπωντας κι αυτό το έργο οι Βαβυλωνιοι όλοι τον Ζωπυρο είχαν στα
στόματα υμνώντας.αυτος δε πάλι αφήνοντας να περάσουν οι συμφωνημενες μέρες τους έβγαλε εξω σ'αυτο που προείπανε,και αφού τους κύκλωσε κατέσφαξε τους τέσσερεις χιλιάδες,όταν κι αυτό κατόρθωσε,τα πάντα ήταν στους Βαβυλώνιους ο Ζωπυρος,και στρατάρχης αυτός σ'αυτους και φύλακας των τειχών εχει αναδειχθει
158.1.οταν λοιπόν ο Δαρείος την επίθεση έκανε κατά τα συμφωνημένα γύρω γύρω απ'το τείχος τότε εκεί όλο το δόλο ο Ζωπυρος φανερωσε.γιατι οι μεν Βαβυλώνιοι ανεβαίνοντας πάνω στο τείχος αμύνονταν στο στρατό του Δαρείου που επιτίθονταν ,ο δε Ζωπυρος και τις Κισσιες και τις Βηλίδες καλεσμένες πύλες ανοίγοντας διάπλατα έβαλε τους Περσες μεσα στο τειχος.2.απ'τους Βαβυλώνιους.που είδαν αυτό που.εγινε,αυτοί κατέφυγαν
στου Διός Βηλου το ιερό,αυτοί όμως που δεν το είδαν,έμειναν ο καθένας στη θέση του,έως ότου κι αυτοί έμαθαν ότι ήταν προδομενοι.
159.1.η Βαβυλωνα έτσι τώρα για δεύτερη φορά πάρθηκε.ο Δαρείος αφού επικράτησε των Βαβυλωνίων,το τείχος τους γκρέμισε κι όλες τις πύλες χάλασε.γιατι όταν για πρώτη φορά κατέλαβε ο Κύρος την Βαβυλώνα κανένα απ'τα δύο αυτά δεν έκανε.κι επίσης ο Δαρείος από τους κορυφαίους άνδρες περίπου τρίς χιλιάδες παλουκωσε.στους δε λοιπούς Βαβυλώνιους τους έδωσε την πόλη να την κατοικουν.2.ωστε να έχουν γυναίκες οι Βαβυλώνιοι για να γίνει σ'αυτους γενιά,αυτά εδώ ο Δαρείος προνοωντας έκανε.γιατι τις δίκες των,όπως και στην αρχή έχει αναφερθεί,έπνιξαν οι Βαβυλώνιοι για τα τρόφιμα προβλεποντας.επιταξε τα γειτονικά εθνη γυναίκες στη Βαβυλώνα να εγκαταστήσουν,
τόσες τον καθένα επιτασσοντας,ώστε πενήντα χιλιάδες το σύνολο των γυναικών ανήλθε.απ'αυτές δε τις γυναίκες οι τωρινοί Βαβυλώνιοι έχουν γινει
160.1.του Ζωπυρου κανένας το καλό έργο απ'τους Πέρσες δεν ξεπέρασε κατά τη κρίση του Δαρείου ούτε από τα ύστερα που έγιναν ούτε από τα προτερα.παρα μόνο ο Κύρος.γιατι μ'αυτον κανένας από τους Πέρσες δεν αξίωσε τον εαυτόν του μ'αυτον να συγκριθει.πολλες φορές ο Δαρείος λέγεται πως την αποψη αυτή εδώ δηλωσε,πως θα ήθελε τον Ζωπυρο καλλίτερα να έχει απείραχτο από τη παραμορφωση παρά Βαβυλώνες είκοσι σ''αυτον πέρα απ' αυτήν να προστίθονταν.2.τιμησε δε αυτόν παρα πολυ.γιατι
και δώρα σ''αυτον κάθε χρόνο έδινε αυτά που στους Πέρσες είναι τα πιο τιμητικά.και την Βαβυλώνα σ''αυτον έδωσε χωρίς φόρους να διαχειρίζεται μεχρι εκεινου της ζωης.κι άλλα πολλά έδωσε επιπλέον.απ' τον Ζωπυρο αυτόν γεννιέται ο Μεγαβυζος,ο οποίος στην Αιγυπτο εναντια των Αθηναίων και των συμμάχων ήταν στρατηγος.απ'τον Μεγαβυζο δε αυτόν γεννιέται ο Ζωπυρος ο οποίος στην Αθήνα αυτομόλησε απ'τους Περσες
150
1 Ἐπὶ δὲ Σάμον στρατεύματος ναυτικοῦ οἰχομένου Βαβυλώνιοι ἀπέστησαν,
κάρτα εὖ παρεσκευασμένοι· ἐν ὅσῳ γὰρ ὅ τε Μάγος ἦρχε καὶ οἱ ἑπτὰ ἐπανέστησαν, ἐν τούτῳ παντὶ τῷ χρόνῳ καὶ τῇ ταραχῇ ἐς τὴν πολιορκίην παρεσκευάζοντο. 2 καί κως ταῦτα ποιεῦντες ἐλάνθανον. ἐπείτε δὲ ἐκ τοῦ ἐμφανέος ἀπέστησαν, ἐποίησαν τοιόνδε· τὰς μητέρας ἐξελόντες, γυναῖκα ἕκαστος μίαν προσεξαιρέετο τὴν ἐβούλετο ἐκ τῶν ἑωυτοῦ οἰκίων, τὰς δὲ λοιπὰς ἁπάσας συναγαγόντες ἀπέπνιξαν· τὴν δὲ μίαν ἕκαστος σιτοποιὸν ἐξαιρέετο· ἀπέπνιξαν δὲ αὐτάς, ἵνα μή σφεων τὸν σῖτον ἀναισιμώσωσι.
151
1 Πυθόμενος δὲ ταῦτα ὁ Δαρεῖος καὶ συλλέξας πᾶσαν τὴν ἑωυτοῦ δύναμιν ἐστρατεύετο ἐπ᾽ αὐτούς, ἐπελάσας δὲ ἐπὶ τὴν Βαβυλῶνα ἐπολιόρκεε φροντίζοντας οὐδὲν τῆς πολιορκίης. ἀναβαίνοντες γὰρ ἐπὶ τοὺς προμαχεῶνας τοῦ τείχεος οἱ Βαβυλώνιοι κατωρχέοντο καὶ κατέσκωπτον Δαρεῖον καὶ τὴν στρατιὴν αὐτοῦ, καί τις αὐτῶν εἶπε τοῦτο τὸ ἔπος. 2 “τί κάτησθε ὦ Πέρσαι ἐνθαῦτα, ἀλλ᾽ οὐκ ἀπαλλάσσεσθε; τότε γὰρ αἱρήσετε ἡμέας, ἐπεὰν ἡμίονοι τέκωσι„. τοῦτο εἶπε τῶν τις Βαβυλωνίων οὐδαμὰ ἐλπίζων ἂν ἡμίονον τεκεῖν.
152
1 Ἑπτὰ δὲ μηνῶν καὶ ἐνιαυτοῦ διεληλυθότος ἤδη ὁ Δαρεῖός τε ἤσχαλλε καὶ ἡ στρατιὴ
πᾶσα οὐ δυνατὴ ἐοῦσα ἑλεῖν τοὺς Βαβυλωνίους. καίτοι πάντα σοφίσματα καὶ πάσας μηχανὰς ἐπεποιήκεε ἐς αὐτοὺς Δαρεῖος· ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ὣς ἐδύνατο ἑλεῖν σφεας, ἄλλοισί τε σοφίσμασι πειρησάμενος, καὶ δὴ καὶ τῷ Κῦρος εἷλε σφέας, καὶ τούτῳ ἐπειρήθη. ἀλλὰ γὰρ δεινῶς ἦσαν ἐν φυλακῇσι οἱ Βαβυλώνιοι, οὐδὲ σφέας οἷός τε ἦν ἑλεῖν.
153
1 Ἐνθαῦτα εἰκοστῷ μηνὶ Ζωπύρῳ τῷ Μεγαβύζου, τούτου ὃς τῶν ἑπτὰ ἀνδρῶν ἐγένετο
τῶν τὸν Μάγον κατελόντων, τούτῳ τῷ Μεγαβύζου παιδὶ Ζωπύρῳ ἐγένετο τέρας τόδε· τῶν οἱ σιτοφόρων ἡμιόνων μία ἔτεκε. ὡς δέ οἱ ἐξαγγέλθη καὶ ὑπὸ ἀπιστίης αὐτὸς ὁ Ζώπυρος εἶδε τὸ βρέφος, ἀπείπας τοῖσι ἰδοῦσι μηδενὶ φράζειν τὸ γεγονὸς ἐβουλεύετο. 2 καί οἱ πρὸς τὰ τοῦ Βαβυλωνίου ῥήματα, ὃς κατ᾽ ἀρχὰς ἔφησε, ἐπεάν περ ἡμίονοι τέκωσι,
τότε τὸ τεῖχος ἁλώσεσθαι, πρὸς ταύτην τὴν φήμην Ζωπύρῳ ἐδόκεε εἶναι ἁλώσιμος ἡ Βαβυλών· σὺν γὰρ θεῷ ἐκεῖνόν τε εἰπεῖν καὶ ἑωυτῷ τεκεῖν τὴν ἡμίονον.
154
1 Ὡς δέ οἱ ἐδόκεε μόρσιμον εἶναι ἤδη τῇ Βαβυλῶνι ἁλίσκεσθαι, προσελθὼν Δαρείου ἀπεπυνθάνετο εἰ περὶ πολλοῦ κάρτα ποιέεται τὴν Βαβυλῶνα ἑλεῖν. πυθόμενος δὲ ὡς πολλοῦ τιμῷτο, ἄλλο ἐβουλεύετο, ὅκως αὐτός τε ἔσται ὁ ἑλὼν αὐτὴν καὶ ἑωυτοῦ τὸ ἔργον ἔσται· κάρτα γὰρ ἐν τοῖσι Πέρσῃσι αἱ ἀγαθοεργίαι ἐς τὸ πρόσω μεγάθεος τιμῶνται. 2 ἄλλῳ μέν νυν οὐκ ἐφράζετο ἔργῳ δυνατὸς εἶναί μιν ὑποχειρίην ποιῆσαι, εἰ δ᾽ ἑωυτὸν λωβησάμενος αὐτομολήσειε ἐς αὐτούς. ἐνθαῦτα ἐν ἐλαφρῷ ποιησάμενος ἑωυτὸν λωβᾶται λώβην ἀνήκεστον· ἀποταμὼν γὰρ ἑωυτοῦ τὴν ῥῖνα καὶ τὰ ὦτα καὶ τὴν κόμην κακῶς περικείρας καὶ μαστιγώσας ἦλθε παρὰ Δαρεῖον.
155
1 Δαρεῖος δὲ κάρτα βαρέως ἤνεικε ἰδὼν ἄνδρα δοκιμώτατον λελωβημένον,
ἔκ τε τοῦ θρόνου ἀναπηδήσας ἀνέβωσέ τε καὶ εἴρετό μιν ὅστις εἴη ὁ λωβησάμενος καὶ
ὅ τι ποιήσαντα. 2 ὁ δὲ εἶπε “οὐκ ἔστι οὗτος ὡνήρ, ὅτι μὴ σύ, τῷ ἐστὶ δύναμις τοσαύτη ἐμὲ δὴ ὧδε διαθεῖναι· οὐδέ τις ἀλλοτρίων ὦ βασιλεῦ τάδε ἔργασται, ἀλλ᾽ αὐτὸς ἐγὼ ἐμεωυτόν, δεινόν τι ποιεύμενος Ἀσσυρίους Πέρσῃσι καταγελᾶν„. 3 ὃ δ᾽ ἀμείβετο “ὦ σχετλιώτατε ἀνδρῶν, ἔργῳ τῷ αἰσχίστῳ οὔνομα τὸ κάλλιστον ἔθευ, φὰς διὰ τοὺς πολιορκεομένους σεωυτὸν ἀνηκέστως διαθεῖναι. τί δ᾽, ὦ μάταιε, λελωβημένου σεῦ θᾶσσον
οἱ πολέμιοι παραστήσονται; κῶς οὐκ ἐξέπλωσας τῶν φρενῶν σεωυτὸν διαφθείρας;
4 ὁ δὲ εἶπε “εἰ μέν τοι ὑπερετίθεα τὰ ἔμελλον ποιήσειν, οὐκ ἄν με περιεῖδες· νῦν δ᾽ ἐπ᾽ ἐμεωυτοῦ βαλόμενος ἔπρηξα. ἤδη ὦν ἢν μὴ τῶν σῶν δεήσῃ, αἱρέομεν Βαβυλῶνα. ἐγὼ μὲν γὰρ ὡς ἔχω αὐτομολήσω ἐς τὸ τεῖχος καὶ φήσω πρὸς αὐτοὺς ὡς ὑπὸ σεῦ τάδε ἔπαθον· καὶ δοκέω, πείσας σφέας ταῦτα ἔχειν οὕτω, τεύξεσθαι στρατιῆς. 5 σὺ δέ, ἀπ᾽ ἧς ἂν ἡμέρης ἐγὼ ἐσέλθω ἐς τὸ τεῖχος, ἀπὸ ταύτης ἐς δεκάτην ἡμέρην τῆς σεωυτοῦ στρατιῆς, τῆς οὐδεμία ἔσται ὤρη ἀπολλυμένης, ταύτης χιλίους τάξον κατὰ τὰς Σεμιράμιος καλεομένας πύλας· μετὰ δὲ αὖτις ἀπὸ τῆς δεκάτης ἐς ἑβδόμην ἄλλους μοι τάξον δισχιλίους κατὰ τὰς Νινίων καλεομένας πύλας· ἀπὸ δὲ τῆς ἑβδόμης διαλείπειν εἴκοσι ἡμέρας, καὶ ἔπειτα ἄλλους κάτισον ἀγαγὼν κατὰ τὰς Χαλδαίων καλεομένας πύλας, τετρακισχιλίους. ἐχόντων δὲ μήτε οἱ πρότεροι μηδὲν τῶν ἀμυνεύντων μήτε οὗτοι, πλὴν ἐγχειριδίων· τοῦτο δὲ
ἐᾶν ἔχειν. 6 μετὰ δὲ τὴν εἰκοστὴν ἡμέρην ἰθέως τὴν μὲν ἄλλην στρατιὴν κελεύειν πέριξ προσβάλλειν πρὸς τὸ τεῖχος, Πέρσας δέ μοι τάξον κατά τε τὰς Βηλίδας καλεομένας καὶ Κισσίας πύλας. ὡς γὰρ ἐγὼ δοκέω, ἐμέο μεγάλα ἔργα ἀποδεξαμένου, τά τε ἄλλα ἐπιτρέψονται ἐμοὶ Βαβυλώνιοι καὶ δὴ καὶ τῶν πυλέων τὰς βαλανάγρας· τὸ δὲ ἐνθεῦτεν ἐμοί τε καὶ Πέρσῃσι μελήσει τὰ δεῖ ποιέειν„.
156
1 Ταῦτα ἐντειλάμενος ἤιε ἐπὶ τὰς πύλας, ἐπιστρεφόμενος ὡς δὴ ἀληθέως αὐτόμολος. ὁρῶντες δὲ ἀπὸ τῶν πύργων οἱ κατὰ τοῦτο τεταγμένοι κατέτρεχον κάτω καὶ ὀλίγον τι παρακλίναντες τὴν ἑτέρην πύλην εἰρώτων
τίς τε εἴη καὶ ὅτευ δεόμενος ἥκοι. ὁ δέ σφι ἠγόρευε ὡς εἴη τε Ζώπυρος καὶ αὐτομολέοι ἐς ἐκείνους. 2 ἦγον δή μιν οἱ πυλουροί, ταῦτα ὡς ἤκουσαν, ἐπὶ τὰ κοινὰ τῶν Βαβυλωνίων· καταστὰς δὲ ἐπ᾽ αὐτὰ κατοικτίζετο, φὰς ὑπὸ Δαρείου πεπονθέναι τὰ ἐπεπόνθεε ὑπ᾽ ἑωυτοῦ, παθεῖν δὲ ταῦτα διότι συμβουλεῦσαι οἱ ἀπανιστάναι τὴν στρατιήν, ἐπείτε δὴ οὐδεὶς πόρος ἐφαίνετο τῆς ἁλώσιος. 3 “νῦν τε„ ἔφη λέγων “ἐγὼ ὑμῖν ὦ Βαβυλώνιοι
ἥκω μέγιστον ἀγαθόν, Δαρείῳ δὲ καὶ τῇ στρατιῇ καὶ Πέρσῃσι μέγιστον κακόν· οὐ γὰρ δὴ ἐμέ γε ὧδε λωβησάμενος καταπροΐξεται· ἐπίσταμαι δ᾽ αὐτοῦ πάσας τὰς διεξόδους τῶν βουλευμάτων„. τοιαῦτα ἔλεγε.
157
1 Οἳ δὲ Βαβυλώνιοι ὁρῶντες ἄνδρα τὸν ἐν Πέρσῃσι δοκιμώτατον ῥινός τε καὶ ὤτων
ἐστερημένον, μάστιξί τε καὶ αἵματι ἀναπεφυρμένον, πάγχυ ἐλπίσαντες λέγειν μιν ἀληθέα καί σφι ἥκειν σύμμαχον, ἐπιτρέπεσθαι ἕτοιμοι ἦσαν τῶν ἐδέετο σφέων· ἐδέετο δὲ στρατιῆς. 2 ὁ δὲ ἐπείτε αὐτῶν τοῦτο παρέλαβε, ἐποίεε τά περ τῷ Δαρείῳ συνεθήκατο· ἐξαγαγὼν γὰρ τῇ δεκάτῃ ἡμέρῃ τὴν στρατιὴν τῶν Βαβυλωνίων καὶ κυκλωσάμενος
τοὺς χιλίους, τοὺς πρώτους ἐνετείλατο Δαρείῳ τάξαι, τούτους κατεφόνευσε. 3 μαθόντες δέ μιν οἱ Βαβυλώνιοι τοῖσι ἔπεσι τὰ ἔργα παρεχόμενον ὅμοια, πάγχυ περιχαρέες ἐόντες πᾶν δὴ ἕτοιμοι ἦσαν ὑπηρετέειν. ὁ δὲ διαλιπὼν ἡμέρας τὰς συγκειμένας, αὖτις ἐπιλεξάμενος
τῶν Βαβυλωνίων ἐξήγαγε καὶ κατεφόνευσε τῶν Δαρείου στρατιωτέων τοὺς δισχιλίους.
4 ἰδόντες δὲ καὶ τοῦτο τὸ ἔργον οἱ Βαβυλώνιοι πάντες Ζώπυρον εἶχον ἐν στόμασι αἰνέοντες. ὁ δὲ αὖτις διαλιπὼν τὰς συγκειμένας ἡμέρας ἐξήγαγε ἐς τὸ προειρημένον, καὶ κυκλωσάμενος κατεφόνευσε τοὺς τετρακισχιλίους. ὡς δὲ καὶ τοῦτο κατέργαστο, πάντα δὴ ἦν ἐν τοῖσι Βαβυλωνίοισι Ζώπυρος, καὶ στρατάρχης τε οὗτός σφι καὶ τειχοφύλαξ ἀπεδέδεκτο.
158
1 Προσβολὴν δὲ Δαρείου κατὰ τὰ συγκείμενα ποιευμένου πέριξ τὸ τεῖχος, ἐνθαῦτα δὴ πάντα τὸν δόλον ὁ Ζώπυρος ἐξέφαινε. οἱ μὲν γὰρ Βαβυλώνιοι ἀναβάντες ἐπὶ τὸ τεῖχος ἠμύνοντο τὴν Δαρείου στρατιὴν προσβάλλουσαν, ὁ δὲ Ζώπυρος τάς τε Κισσίας καὶ Βηλίδας καλεομένας πύλας ἀναπετάσας ἐσῆκε τοὺς Πέρσας ἐς τὸ τεῖχος. 2 τῶν δὲ Βαβυλωνίων οἳ μὲν εἶδον τὸ ποιηθέν, οὗτοι μὲν ἔφευγον ἐς τοῦ Διὸς τοῦ Βήλου τὸ ἱρόν·
οἳ δὲ οὐκ εἶδον, ἔμενον ἐν τῇ ἑωυτοῦ τάξι ἕκαστος, ἐς ὃ δὴ καὶ οὗτοι ἔμαθον προδεδομένοι.
159
1 Βαβυλὼν μέν νυν οὕτω τὸ δεύτερον αἱρέθη. Δαρεῖος δὲ ἐπείτε ἐκράτησε
τῶν Βαβυλωνίων, τοῦτο μὲν σφέων τὸ τεῖχος περιεῖλε καὶ τὰς πύλας πάσας ἀπέσπασε· τὸ γὰρ πρότερον ἑλὼν Κῦρος τὴν Βαβυλῶνα ἐποίησε τούτων οὐδέτερον· τοῦτο δὲ ὁ Δαρεῖος τῶν ἀνδρῶν τοὺς κορυφαίους μάλιστα ἐς τρισχιλίους ἀνεσκολόπισε, τοῖσι δὲ λοιποῖσι Βαβυλωνίοισι ἀπέδωκε τὴν πόλιν οἰκέειν. 2 ὡς δ᾽ ἕξουσι γυναῖκας οἱ Βαβυλώνιοι ἵνα σφι γενεὴ ὑπογίνηται, τάδε Δαρεῖος προϊδὼν ἐποίησε· τὰς γὰρ ἑωυτῶν, ὡς καὶ
κατ᾽ ἀρχὰς δεδήλωται, ἀπέπνιξαν οἱ Βαβυλώνιοι τοῦ σίτου προορέοντες· ἐπέταξε τοῖσι περιοίκοισι ἔθνεσι γυναῖκας ἐς Βαβυλῶνα κατιστάναι, ὅσας δὴ ἑκάστοισι ἐπιτάσσων, ὥστε πέντε μυριάδων τὸ κεφαλαίωμα τῶν γυναικῶν συνῆλθε· ἐκ τουτέων δὲ τῶν γυναικῶν οἱ νῦν Βαβυλώνιοι γεγόνασι.
160
1 Ζωπύρου δὲ οὐδεὶς ἀγαθοεργίην Περσέων ὑπερεβάλετο παρὰ Δαρείῳ κριτῇ οὔτε τῶν ὕστερον γενομένων οὔτε τῶν πρότερον, ὅτι μὴ Κῦρος μοῦνος· τούτῳ γὰρ οὐδεὶς Περσέων ἠξίωσέ κω ἑωυτὸν συμβαλεῖν. πολλάκις δὲ Δαρεῖον λέγεται γνώμην τήνδε ἀποδέξασθαι, ὡς βούλοιτο ἂν Ζώπυρον εἶναι ἀπαθέα τῆς ἀεικείης μᾶλλον ἢ Βαβυλῶνάς οἱ εἴκοσι
πρὸς τῇ ἐούσῃ προσγενέσθαι. 2 ἐτίμησε δέ μιν μεγάλως· καὶ γὰρ δῶρά
οἱ ἀνὰ πᾶν ἔτος ἐδίδου ταῦτα τὰ Πέρσῃσι ἐστὶ τιμιώτατα, καὶ τὴν
Βαβυλῶνά οἱ ἔδωκε ἀτελέα νέμεσθαι μέχρι τῆς ἐκείνου ζόης, καὶ ἄλλα
πολλὰ ἐπέδωκε. Ζωπύρου δὲ τούτου γίνεται Μεγάβυζος, ὃς ἐν Αἰγύπτῳ
ἀντία Ἀθηναίων καὶ τῶν συμμάχων ἐστρατήγησε· Μεγαβύζου δὲ τούτου
γίνεται Ζώπυρος, ὃς ἐς Ἀθήνας ηὐτομόλησε ἐκ Περσέων.
.
.
