GREEK POETRY- ΗΡΙΝΝΑ Η ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΙΗΤΡΙΑ [4ος αιωνας π.Χ] και το ποιημα της ''Ηλακατη'' -μεταφραση χ.ν.κουβελης- POETRY-c.n.couvelis-ΠΟΙΗΜΑΤΑ-χ.ν.κουβελης

.
. 
GREEK POETRY-
POETRY-c.n.couvelis-ΠΟΙΗΜΑΤΑ-χ.ν.κουβελης
.
.

Ηριννα αρχαια ποιητρια-το ποιημα Αλακαταν-Ηλακατην-μεταφραση-_χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Η Ηριννα και η Βαυκις-_χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Ηριννα αρχαια ποιητρια_χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
.
.
ΗΡΙΝΝΑ Η ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΙΗΤΡΙΑ [4ος αιωνας π.Χ] και το ποιημα της ''Ηλακατη''
-μεταφραση χ.ν.κουβελης
.
ΗΡΙΝΝΑ
Αρχαια Ελληνιδα ποιητρια απο την Τηλο[4ος αιωνας π.χ]
[Ηριννα>Εαρ>Ανοιξιατικη]
γραφει το Λεξικο της Σουδας για την Ηριννα:
Ηριννα Τεια[an Τηνια]η' Λεσβια,ως λεγουσι δε αλλοι ,
Τηλια[Τηλος δε εστι νησιδιον εγγυς Κνιδου].τινες δε και
Ροδιαν αυτην εδοξασαν.ην δε εποποιος.εγραψεν Ηλακατην.
ποιημα δε εστιν αιολικη και δωριδι διαλεκτω.επων τ'.
εποιησε δε και επιγραμματα.τελευτα παρθενος εννιακαιδεκετις.
οι δε στιχοι αυτης εκριθησαν ισοι Ομηρου.ην δε εταιρα Σαπφους
και ομοχρονος.
[η Ηριννα ηταν απο την Τηνο η' τη Λεσβο,οπως λενε αλλοι
ηταν απο τη Τηλο[η Τηλος ειναι ενα νησακι κοντα στη Κνιδο]
καποιοι πιστευουν πως ηταν απο τη Ροδο.ηταν ποιητρια,
εγραψε την Ηλακατην.το ποιημα ειναι γραμμενο στην αιολικη
και στη δωρικη διαλεκτο.και επη.εγραψε και επιγραμματα.
πεθανε παρθενος δεκαενια χρονων.οι στιχοι της κριθηκαν
ισαξιοι με τους στιχους του Ομηρου.ηταν φιλη της Σαπφους
και εζησε στα ιδια χρονια μ'αυτην]
κατα το λεξικο της Σουδας η Ηριννα ηταν φιλη και συγχρονη της Σαπφως. 
η Σαπφω εζησε τον 7ο αιωνα-[630 -570 π.Χ]
ομως κατα τον εκκλησιαστικο συγγραφεα Ευσεβιο της Καισαρειας στο καταλογο
των Χρονικων του η Ηριννα εζησε στην εποχη της 107ης Ολυμπιαδος,το 352 π.χ
πεθανε 19 χρονων
εγραψε την Αλακαταν[Ηλακατην]ενα ποιημα αποτελουμενο απο 300 εξαμετρους
στιχους,εχουν διασωθει σε αποσπασματικη κατασταση μονο 54 στιχοι,σε έναν
πάπυρο,περιπου τον 2ο αιώνα μ.Χ. που βρέθηκε το 1928. ο πάπυρος βρίσκεται
στην Biblioteca Medicea Laurenziana.
-η ποιηση της Ηριννας θαυμαζονταν πολυ 
-ενα επιγραμμα αγνώστου για την Ηριννα απο την Παλατινή Ανθολογία, ΙΧ 190:
οἱ δὲ στίχοι αὐτῆς ἐκρίθησαν ἐνάμιλλοι τοῖς Ὁμήρου.
ἀπῆλθε δὲ ἐννεακαιδεκέτις.
Δήλωσις δὲ τῶν ῥηθέντων καὶ τὸ εἰς αὐτὴν ἐπίγραμμα τοῦτο·
«Λέσβιον Ἠρίννης τόδε κηρίον, ἁδὺ τὸ μικρόν,
ἀλλ' ὅλον ἐκ Μουσέων κιρνάμενον μέλιτι. οἱ δὲ
τριηκόσιοι αὐτῆς στίχοι ἶσοι Ὁμήρῳ τῆς καὶ
παρθενικῆς ἐννεακαιδεκάτευς,...
[οι στιχοι της κριθηκαν ισαξιοι των Ομηρικων
εφυγε απ'τη ζωη δεκαεννια χρονων
Αποδειξη γι'αυτα που λεω το επιγραμμα που γραφτηκε γι'αυτην:
Αυτη ειναι της Ηριννας η Λεσβιακη κερηθρα,μικρη γλυκεια,
γεματη ολη απ'το μελι των Μουσων.κι οι τριακοσιοι στιχοι της
ισαξιοι των στιχων του Ομηρου και σε παρθενικη ηληκια πεθανε
μολις δεκαεννια χρονων]
η μητερα της Ηριννας ηταν πολυ αυταρχικη και την εξαναγκαζε
συνεχεια να γνεθει στη ροκα[ηλακατη]και να υφαινει.στον αργαλειο
εκεινες τις ωρες της κοπιαστικης εξαναγκαστικης δουλειας η μικρη κι ευαισθητη
ποιητρια εμπνεονταν  τους τρυφερους λυρικους της στιχους [κατεχομενη πλη-
ρως απ'τις Μουσες]
....ἣ καὶ ἐπ' ἠλακάτῃ μητρὸς φόβῳ καὶ ἐφ' ἱστῷ
ἑστήκει Μουσῶν λάτρις ἐφαπτομένη.
-στο ποιημα Αλακαταν [Ηλακατην] περιγραφει με θαυμαστο λυρικο τροπο γεματο
ευγενικα συναισθηματα και μεγαλη συγκινηση τη νοσταλγια της για τη παιδικη
της ζωη με τις αλλες κοπελλες και τα παιχνιδια τους.
-αναφερεται ιδιαιτερα στην αγαπημενη της φιλη Βαυκιδα που παντρευτηκε και
πεθανε στο ανθος της ηληκιας της 19 χρονων.
και πως της απαγορευθηκε,δεν επιτρεπονταν,να παραβρεθει στη κηδεια της Βαυ-
κιδας να θρηνησει  να κλαψει να τραβηξει τα μαλλια της για την αγαπημενη φιλη
κι ηταν κλεισμενη στο δωματιο της πολυ λυπημενη και απελπισμενη
[μια αρχαια δεισιδαιμονια που κρατησε μεχρι τα νεωτερα χρονια.να μην επιτρεπεται
σε μικρα και νεαρα ανυπαντρα κοριτσια να παραβρισκονται σε κηδειες].
-ενα παιδικο παιχνιδι που επαιζαν τα κοριτσια ηταν η Χελωνα[Χελυννη].
το αρχαιο παιχνιδι της Χελωνας:
χαραζανε στο χωμα ενα κυκλο και μεσα καθονταν ενα κοριτσι.
τ'αλλα κοριτσια ετρεχαν γυρω-γυρω στο κυκλο εξωτερικα και
ρωτουσαν διαφορα το κοριτσι-Χελωνα κι εκεινη απαντουσε,
ταυτοχρονα προσπαθουσε να πιασει καποια απ'τα κοριτσια,
αν επιανε καποια τοτε εκεινη εκανε τη χελωνα,και το παιχνιδι
συνεχιζονταν με χαρα και ξεγνοισια
-τα κοριτσια ρωτουσαν τη χελωνα:
χελύννη-χελύννη, τι ποιείς εν τω μέσω;
[χελώνα-χελώνα, τι κάνεις εκει μεσα;]
κι εκεινη απαντούσε:
έρια μαρύομαι και κρόκην Μιλησίαν
μαλλία γνεθω κι απ'τη Μιλητο νημα βαμμενο κροκο
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ] χελύνναν

’[..]λ̣ισχ̣ω’ μ̣έγ̣' ἄϋσα· φ[ ⏑ –⏔ –⏑] χ̣ελύννα
[ἁλ]λ̣ομένα μεγάλασ̣ [μαλακὸν περὶ] χορτίον αὐλᾶς.
σ'επιασα φωναζωντας ''χελωνα''
και γυροφερνες με μεγαλα πηδηματα πανω στο μαλακο
χορταρι της αυλης-
-θυμαται και τη Μορμω,το Μπαμπουλα,ποσο πολυ τρομαζε ολα τα παιδια
με τα τεραστια αυτια στο κεφαλι της που περπατουσε με τα τεσσερα ποδια
κι αλλαζε συνεχεια μορφη τη μια μετα την αλλη
ἇι̣ μικρᾶι στ[ ⏔ –⏔ – ]ν̣ φόβον ἄ̄γαγε Μο[ρ]μώ,
[τᾶ]σ̣ ἐν μὲν κο[ρυφᾶι μεγάλ' ὤ]ατα, ποσσὶ δὲ φοιτῆι
[τέ]τ̣ρ̣[α]σιν· ἐκ δ' [ἑτέρας ἑτέραν] μετεβάλλετ' ὀπωπάν
.
οι 54 αποσπασματικα σωζομενοι  στιχοι του ποιηματος:

ΑΛΑΚΑΤΑΝ

τουτόθεν εἰς Ἀίδαν κενεὰ διανήχεται ἀχώ·
σιγὰ δ' ἐν νεκύεσσι, τὸ δὲ σκότος ὄσσε κατέρρει
col I huius columnae perierunt sex uersus.
1b.1
[ ].κ[ ]
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ] ἐοίσ̣[α]ς-
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ]ε κώρας
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ]σ̣ι νύμφαι·
1b.5
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ] χελύνναν
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ς]ελάννα·
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ χε]λ̣ύννα·
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ]τ̣ε̣ λῆς[⏒]
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑⏑ ]ώ̣ι̣κ̣ει·
1b.10
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ]α φύλλοις
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ μ]α̣λάσσ̣ει·
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ σε]λ̣άνναν
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ ἀμ]νίδ̣α πέξα[ι]
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ ἐς βαθ]ὺ̣ κῦμα
col. II
1b.15
[λε]υκᾶν μαινομέν[οισιν ἐσάλατο π]ο̣σ̣σ̣ὶ̣ν̣ ἀφ' ἵ[π]π̣ω̣[ν]·’
’[..]λ̣ισχ̣ω’ μ̣έγ̣' ἄϋσα· φ[ ⏑ –⏔ –⏑] χ̣ελύννα
[ἁλ]λ̣ομένα μεγάλασ̣ [μαλακὸν περὶ] χορτίον αὐλᾶς.
[τα]ῦ̣τά τῠ, Βαυκὶ τάλαι[να, βαρὺ στονα]χεῖσα γόημ[ι]·
[τα]ῦτά μοι ἐν κρα[δίαι ⏔ –⏔] παίχνια κεῖται
1b.20
θέρμ' ἔτι· τῆν[α δὲ τοῖσιν ἀθ]ύ̣ρ̣ομες ἄνθρακες ἤδη,
δαγύ[δ]ων τε χ̣[ ⏑ –⏔ – ]ί̣δε̣ς ἐν θαλάμοισι
νύμ[φαι]σιν [⏔ –⏔ – ]έες· ἅ τε πὸτ ὄρθρον
μάτηρ ἀε̣[ίδοισα ⏑ –⏔ ]οισιν ἐρεί̣θο̣ις
τ̣ήνας ἦλθ[ε ⏑ –⏔ – μέ]ν̣α ἀμφ' ἁλίπαστον,
1b.25
ἇι̣ μικρᾶι στ[ ⏔ –⏔ – ]ν̣ φόβον ἄ̄γαγε Μο[ρ]μώ,
[τᾶ]σ̣ ἐν μὲν κο[ρυφᾶι μεγάλ' ὤ]ατα, ποσσὶ δὲ φοιτῆι
[τέ]τ̣ρ̣[α]σιν· ἐκ δ' [ἑτέρας ἑτέραν] μετεβάλλετ' ὀπωπάν.
ἁνίκα δ' ἐς [λ]έχος [ἀνδρὸς ἔβας, τ]ό̣κα πάν̣τ̣' ἐλέλασο,
ἅσσ' ἔτι̣ νηπιάσα̣[σα] τ[εᾶς παρὰ] ματρὸς ἄκουσας,
1b.30
[Β]αυκὶ φίλα· λάθα[ν...] ε[ (–)⏔ –] Ἀφρο[δ]ίτα.
τῷ τῠ κατακλαίοισα τα̣[ –⏔ – ].... λείπω·
ο̣ὐ̣ [γ]άρ μοι πόδες [ἐντὶ λιπῆν] ἄ̣π̣ο δῶμα βέβαλοι,
οὐ̣δ̣' ἐσιδῆν φαέε[σσι θέλω νέ]κυν, οὐδὲ γοᾶσαι
γυμναῖσιν χαίταισιν, [ἐπεὶ φο]ινίκεος αἰδώς
col. III
1b.35
δρύπτε[ι] μ' ἀμφι̣[χ]υ[θεῖσα ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
αἰε̣[ὶ] δὲ προπάροιθ[ε ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
ἐννεα[και]δέκατος [⏔ –⏔ – ἐνιαυτός]
Ἠρ̣ίνν̣α̣[ι τ]ε φίλᾱι π[ ⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
ἀλακάταν ἐ[ς]ορεῖ̣[σα ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
1b.40
γνῶθ' ὅτι τοι κ[ ⏔ –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
ἀμφ[έ]λ̣ικε̣ς γελ̣[ ⏑ –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒].
ταῦτ' αἰδώς μ' [⏔ –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
παρθε̣[ν]ίοισι̣[ ⏑ –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
δερκομένα δ' ἐγ̣[ (⏑) –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
1b.45
καὶ χαίταν̣ αν̣[ (⏑) –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
πραϋλόγοι πο̣[⌊λιαί, ταὶ γήραος ἄνθεα θνατοῖς⌋]·
τῷ̣ τῠ, φίλα, φο̣[ (⏑) –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
Βαυκί, κατακλα̣[ί –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒],
ἃν φλόγα μι̣ν τ̣[ ⏔ –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
1b.50
ὠρυγᾶς ἀΐοισα̣ ο[ (⏑) –⏔ –⏑⏑ –⏒].
ὦ πολλὰν Ὑμέν̣[αιε ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
πολλὰ δ' ἐπιψαύ[οισα ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
[π]ά̣νθ̣' ἑνός, ὦ Ὑμ[έναιε, ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
αἰαῖ, Βαυκὶ τάλαιν[α, ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒].
.
ΗΛΑΚΑΤΗ
.
απο'δω πανω  φτανει στην ερημια του Αδη κατω ο αντιλαλος
αλλα δεν μιλουν οι νεκροι και το σκοταδι πεφτει στα ματια
1b.1
[ ].κ[ ]
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –εμοιαζες
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ]κοριτσια
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ]νυφες
1b.5
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ] χελωνα
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ς]σεληνη
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ χελωνα·
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ]τ̣ε̣ λῆς[⏒]
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑⏑ ]ώ̣ι̣κ̣ει·
1b.10
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ ]στα φυλλα
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ μαλακωνει
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ –⏑ σεληνη
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ σφαζει την αρναδα
[–⏔ –⏔ –⏔ –⏔ στο βαθυ κυμα
col. II
1b.15.
με ποση ορμη στα ποδια πηδηξες απ'τ'ασπρα τ'αλογα .
σ'επιασα φωναζοντας ''χελωνα''
και γυροφερνες με μεγαλα πηδηματα πανω στο μαλακο
χορταρι της αυλης
αυτα Βαυκιδα κακοτυχη με κανουν βαρια ν'αναστεναζω
να θρηνω
αυτα βαθεια μεσ'τη καρδια μου παραμενουν χαραγμενα
1b.20
ακομα ειναι ζεστα,τωρα πια ολα αυτα εγιναν σταχτη
χωρις εγνοιες με τις κουκλες στα χερια μας παιζαμε
μεσα στα δωματια
σαν νυφες
και με το ξημερωμα ερχονταν η μανα φωναζοντας
να μοιρασεις το μαλλι στις υφαντρες
και σου φωναζε και το παστο το κρεας να μοιρασεις
1b.25
αχ μικρες θυμασαι ποσο φοβομασταν τη Μορμω
που'χε μεγαλα στο κεφαλι αυτια και με τα τεσσερα ποδια
περπατουσε κι αλλαζε τη μια μετα την αλλη μορφη στην οψη
μα οταν πανω σε κρεβατι αντρα ανεβηκες τα παντα ξεχασες
οσ' απο μικρη μωρο απ'τη μανα σου ακουσες
1b.30
αγαπημενη μου Βαυκιδα σου πηρε τα μυαλα η Αφροδιτη
γι'αυτο και κλαιω πικρα    δεν ειμαι στη κηδεια σου
τα ποδια μου δεν ειναι ελευθερα να φυγω απ'το δωματιο
ουτε να δω μπορω το νεκρο σου σωμα ουτε να θρηνησω
λυνοντας τα μαλλια μου
κοκκινιζω δεν μ'αφηνει η ντροπη
 col. III
1b.35
απολαμβανει να ξεχυλιζει ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
παντοτε στα περασμενα[ε ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
δεκατος εννατος [⏔ –⏔ – χρονος]
Ηριννα αγαπημενη[ ⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
τη ροκα ψαχνει ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
1b.40
να ξερεις οτι[ ⏔ –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
γυροφερνουν[ ⏑ –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒].
αυτα η ντροπη εμενα [⏔ –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
στις παρθενες[ ⏑ –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
βλεπουν καθαρα[ (⏑) –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
1b.45
και τα μαλλια[ (⏑) –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
[γυναικες]με γριζα μαλλια,στα γεραματα,ανθη στους θνητους⌋]·
και συ αγαπημενη[ (⏑) –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
Βαυκίδα,κλαιω πικρα[ί –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒],
η φωτια[ ⏔ –⏔ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
1b.50
ουρλιαχτα,ακουγοντας (⏑) –⏔ –⏑⏑ –⏒].
 Ὑμέν̣αιε ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
συχνα αγγιζουν ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
[π]ά̣νθ̣' ἑνός, ὦ Ὑμ[έναιε, ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒]
αχ, Βαυκὶδα,κακοτυχη ⏑ –⏔ –⏑⏑ –⏒].
.
.
.