.
.
LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
.
J.L.Borges-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
J.L.Borges.El espejo de tinta[Ο καθρεφτης απο μελανι]
J.L.Borges.El espejo de tinta
La historia sabe que el más cruel de los gobernadores del Sudán fue Yakub el Doliente, que entregó su país a la iniquidad de los recaudadores egipcios y murió en una cámara del palacio, el día catorceno de la luna de barmajat, el año 1842. Algunos insinúan que el hechicero Abderráhmen El Masmudí (cuyo nombre se puede traducir El Servidor del Misericordioso) lo acabó a puñal o a veneno, pero una muerte natural es más verosímil –ya que le decían el Doliente. Sin embargo, el capitán Richard Francis Burton conversó con ese hechicero el año 1853 y cuenta que le refirió lo que copio:
"Es verdad que yo padecí cautiverio en el alcázar de Yakub el Doliente, a raíz de la conspiración que fraguó mi hermano Ibrahim, con el fementido y vano socorro de los caudillos negros del Kordofán, que lo denunciaron. Mi hermano pereció por la espada, sobre la piel de sangre de la justicia, pero yo me arrojé a los aborrecidos pies del Doliente y le dije que era hechicero y que si me otorgaba la vida, le mostraría formas y apariencias aún más maravillosas que las del Fanusí jiyal (la linterna mágica). El opresor me exigió una prueba inmediata. Yo pedí una pluma de caña, unas tijeras, una gran hoja de papel veneciano, un cuerno de tinta, un brasero, unas semillas de cilantro y una onza de benjuí. Recorté la hoja en seis tiras, escribí talismanes e invocaciones en las cinco primeras, y en la restante las siguientes palabras que están en el glorioso Qurán: 'Hemos retirado tu velo, y la visión de tus ojos es penetrante'. Luego dibujé un cuadro mágico en la mano derecha de Yakub y le pedí que la ahuecara y vertí un círculo de tinta en el medio. Le pregunté si percibía con claridad su reflejo en el círculo y respondió que sí. Le dije que no alzara los ojos. Encendí el benjuí y el cilantro y quemé las invocaciones en el brasero. Le pedí que nombrara la figura que deseaba mirar. Pensó y me dijo que un caballo salvaje, el más hermoso que pastara en los prados que bordean el desierto. Miró y vio el campo verde y tranquilo y después un caballo que se acercaba, ágil como un leopardo, con una estrella blanca en la frente. Me pidió una tropilla de caballos tan perfectos como el primero, y vio en el horizonte una larga nube de polvo y luego la tropilla. Comprendí que mi vida estaba segura.
“Apenas despuntaba la luz del día, dos soldados entraban en mi cárcel y me conducían a la cámara del Doliente, donde ya me esperaban el incienso, el brasero y la tinta. Así me fue exigiendo y le fui mostrando todas las apariencias del mundo. Ese hombre muerto que aborrezco tuvo en su mano cuanto los hombres muertos han visto y ven los que están vivos: las ciudades, climas y reinos en que se divide la tierra, los tesoros ocultos en el centro, las naves que atraviesan el mar, los instrumentos de la guerra, de la música y de la cirugía, las graciosas mujeres, las estrellas fijas y los planetas, los colores que emplean los infieles para pintar sus cuadros aborrecibles, los minerales y las plantas con los secretos y virtudes que encierran, los ángeles de plata cuyo alimento es el elogio y la justificación del Señor, la distribución de los premios en las escuelas, las estatuas de pájaros y de reyes que hay en el corazón de las pirámides, la sombra proyectada por el toro que sostiene la tierra y por el pez que está debajo del toro, los desiertos de Dios el Misericordioso. Vio cosas imposibles de describir, como las calles alumbradas a gas y como la ballena que muere cuando escucha el grito del hombre. Una vez me ordenó que le mostrara la ciudad que se llama Europa. Le mostré la principal de sus calles y creo que fue en ese caudaloso río de hombres, todos ataviados de negro y muchos con anteojos, que vio por la primera vez al Enmascarado.
“Esa figura, a veces con el traje sudanés, a veces de uniforme, pero siempre con un paño sobre la cara, penetró desde entonces en las visiones. Era infaltable y no conjeturábamos quién era. Sin embargo, las apariencias del espejo de tinta, momentáneas o inmóviles al principio, eran más complejas ahora; ejecutaban sin demora mis órdenes y el tirano las seguía con claridad. Es cierto que los dos solíamos quedar extenuados. El carácter atroz de las escenas era otra fuente de cansancio. No eran sino castigos, cuerdas, mutilaciones, deleites del verdugo y del cruel.
“Así arribamos al amanecer del día catorceno de la luna de barmajat. El círculo de tinta había sido marcado en la mano, el benjuí arrojado al brasero, las invocaciones quemadas. Estábamos solos los dos. El Doliente me dijo que le mostrara un inapelable y justo castigo, porque su corazón, ese día, apetecía ver una muerte. Le mostré los soldados con los tambores, la piel de becerro estirada, las personas dichosas de mirar, el verdugo con la espada de la justicia. Se maravilló al mirarlo y me dijo: Es Abu Kir, el que ajustició a tu hermano Ibrahim, el que cerrará tu destino cuando me sea deparada la ciencia de convocar estas figuras sin tu socorro. Me pidió que trajeran al condenado. Cuando lo trajeron se demudó, porque era el hombre inexplicable del lienzo blanco. Me ordenó que antes de matarlo le sacaran la máscara. Yo me arrojé a sus pies y dije: Oh, rey del tiempo y sustancia y suma del siglo, esta figura no es como las demás, porque no sabemos su nombre ni el de sus padres ni el de la ciudad que es su patria, de suerte que yo no me atrevo a tocarla, por no incurrir en una culpa de la que tendré que dar cuenta. Se rió el Doliente y acabó por jurar que él cargaría con la culpa, si culpa había. Lo juró por la espada y el Qurán. Entonces ordené que desnudaran al condenado y que lo sujetaran sobre la estirada piel de becerro y que le arrancaran la máscara. Esas cosas se hicieron. Los espantados ojos de Yakub pudieron ver por fin esa cara –que era la suya propia. Se cubrió de miedo y locura. Le sujeté la diestra temblorosa con la mía que estaba firme y le ordené que continuara mirando la ceremonia de su muerte. Estaba poseído por el espejo: ni siquiera trató de alzar los ojos o de volcar la tinta. Cuando la espada se abatió en la visión sobre la cabeza culpable, gimió con una voz que no me apiadó, y rodó al suelo, muerto.
“La gloria sea con Aquel que no muere y tiene en su mano las dos llaves del Ilimitado Perdón y del Infinito Castigo."
(Del libro The Lake Regions of Equatorial Africa, de R.F. Burton.)
.
.
J.L.Borges.Ο καθρεφτης απο μελανι
[απο Historia universal de la infamia.1933]
μεταφραση translation χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
στην ιστορια ειναι γνωστο πως ο πιο σκληρος απ'τους κυβερνητες του Σουδαν υπηρξε ο Yakub
ο Μελαγχολικος,που παρεδωσε τη χωρα του στην ασυδοσια των αιγυπτιων φοροεισπρακτορων
και πεθανε σε μια καμαρα του παλατιου,την δεκατη τεταρτη μερα της σεληνης του barmajat,το
ετος 1842.Καποιοι πιστευουν πως ο μαγος Abderráhmen El Masmudí [του οποιου το ονομα
μπορει να μεταφραστει Ο Υπερετης του Ελεους]τον τελειωσε μαχαιρωνοντας η' δηληριαζον-
τας,αλλα ενας θανατος φυσικος ειναι πιο πολυ αληθοφανης-αφου τον ελεγαν ο Μελαγχολικος.
Χωρις αμφιβολια, ο capitán Richard Francis Burton συνομιλησε μ'αυτον τον μαγο το ετος
1853 και διηγειται αυτο που του αναφερε το οποιο και αντιγραφω :
'Ειν'αληθεια πως κρατηθηκα αιχμαλωτος στο καστρο του Yakub του Μελαγχολικου,εξ αιτιας
της συνομωσιας που υποκινησε ο αδερφος μου Ibrahim,με την απιστη και ματαια βοηθεια
των μαυρων αρχηγων του Kordofán,που τον απαρνηθηκαν.Ο αδερφος μου αφανισθηκε απ'το
σπαθι,πανω στο αιματοβαμενο χαλι της δικαιοσυνης,αλλ'εγω ριχτηκα στ'αηδιαστικα ποδια του
Μελαγχολικου και του'πα πως ημουν μαγος και πως αν μου χαριζε τη ζωη,σ'αυτον θα'δειχνα
μορφες κι οραματα ακομα πιο πολυ θαυμαστα απ'αυτα του Fanusí jiyal (του μαγικου λυχνα-
ριου).Ο δυναστης μου απαιτησε μια αποδειξη αμεσως.
Εγω ζητησα μια πενα απο καλαμι,ενα ψαλιδι,ενα μεγαλο φυλλο απο χαρτι βενετσιανικο,ενα
κερατινο μελανοδοχειο,ενα μαγκαλι,μερικους σπορους κολιαντρου και μια ουγγια ρετσινιου.
Εκοψα το φυλλο σ'εξι κομματια,κι εγραψα μαγικα κι επικλησεις στα πεντε πρωτα,και στο τε-
λευταιο τ'ακολουθα λογια που'ναι μεσα στο ενδοξο Qurán:'εχουμε τραβηξει το πεπλο σου ,
κι η θεα των ματιων σου ειναι διαπεραστικη'.Στη συνεχεια σχεδιασα ενα μαγικο τετραγωνο
στο δεξι χερι του Yakub και του ζητησα να το βαθουλωσει κι εχυσα ενα κυκλο μελανης στο
μεσο.Τον ρωτησα αν εβλεπε καθαρα την αντανακλαση του στον κυκλο κι απαντησε πως ναι.
Του'πα να μην σηκωσει τα ματια.Αναψα το ρετσινι και το κολιαντρο κι εκαψα τις επικλησεις
στο μαγκαλι.Του ζητησα να ονομασει την εικονα που θα επιθυμουσε να δει.Σκεφθηκε και
μου'πε πως ηθελε ενα αγριο αλογο,το πιο ομορφο που βοσκαει στα λιβαδια που συνορευουν
την ερημο.Κοιταξε κι ειδε τον πρασινο κι ησυχο καμπο κι υστερα ενα αλογο που πλησιαζε,
ευελικτο οπως μια λεοπαρδαλη,μ'ενα λευκο αστρο στο μετωπο.Μου ζητησε μι'αγελη αλογων
τοσο τελεια οσο το πρωτο,κι ειδε στον οριζοντα ενα μεγαλο συννεφο σκονης και στη συνεχεια
την αγελη.Καταλαβα οτι η ζωη μου ηταν ασφαλης.
Μολις ξημερωσε το φως της μερας,δυο στρατιωτες μπηκαν στο κελι μου και μ'οδηγησαν στην
καμαρα του Μελαγχολικου,οπου με περιμεναν το λιβανι,το μαγκαλι και η μελανι.Ετσι μ'απαι-
τουσε και να του 'δειξω ολα τα φαινομενα του κοσμου.Αυτος ο πεθαμενος ανθρωπος π'απαι-
χθανομουν ειχε στα χερια του οσα οι πεθαμενοι ανθρωποι εχουν δει και βλεπουν αυτοι που'ναι
ζωντανοι:τις πολιτειες,κλιματα και βασιλεια στα οποια χωριζεται η γη,τους κρυμενους θησαυ-
ρους στο κεντρο,τα καραβια που διασχιζουν τη θαλασσα,τα οργανα του πολεμου,της μουσικης,
της χειρουργικης,τις χαριτωμενες γυναικες,τα σταθερα αστρα και τους πλανητες,τα χρωματα
που χρησιμοποιουν οι απιστοι για να ζωγραφισουν τους απαιχθεις πινακες τους,τα ορυκτα και
τα φυτα με τα μυστικα και τις δυναμεις που περικλειουν,τους ασημενιους αγγελους των οποιων
η τροφη ειναι το εγκωμιο και η αποδειξη του Κυριου,την διανομη των βραβειων στα σχολεια,
τ'αγαλματα των πουλιων και των βασιλιδιων που υπαρχουν μεσα στην καρδια των πυραμιδων,
την σκια που προβαλλεται απ'τον ταυρο που στηριζει τη γη και απ'το ψαρι που βρισκεται κατω
απ'τον ταυρο,τις ερημους του Φιλευσπλαχνου Θεου. Ειδε πραγματα αδυνατα να περιγραφουν,
οπως δρομους φωτισμενους μ'αεριο κι οπως τη φαλαινα που πεθαινει οταν ακουει τη φωνη
τ'ανθρωπου.Μια φορα με διεταξε για να του δειξω την πολιτεια π'ονομαζεται Ευρωπη.Του'δει-
ξα τον κυριωτερο απ'τους δρομους της και πιστευω οτ'ηταν μεσα σ'αυτο το μεγαλο ορμητικο
ποταμι των ανθρωπων,ολοι ντυμενοι στα μαυρα και πολλοι με γυαλια,οτ'ειδε για πρωτη φορα
τον Μασκαρεμενο.
Αυτη η φιγουρα με το σουδανεζικο ρουχο,μερικες φορες με στολη,αλλα παντοτε μ'ενα πανι
πανω στο κεφαλι,εισχωρησε απο τοτε μεσ'στα οραματα.Ηταν παντοτε παρων και δεν μπορου-
σαμε να γνωρισουμε ποιος ηταν.Χωρις αμφιβολια,τα οραματα στον καθρεφτη του μελανιου,
στιγμιαια η' ακινητα στην αρχη,ηταν πιο περιπλοκα τωρα,εκτελουσαν χωρις καθυστερηση τις
διατεγες μου κι ο τυραννος τις ακολουθουσε χωρις συγχιση.Ειν'αληθεια πως κι οι δυο βρισκο-
μασταν σε κατασταση εξαντλησης.Ο αποτροπαιος χαρακτηρας των σκηνων ηταν η αλλη πηγη
της κουρασης.Δεν ηταν μονο βασανιστηρια,τα σχοινια οι θηλιες,οι ακρωτηριασμοι,η ηδονη του
δημιου κι ο σκληρος αντρας.
Ετσι φθασαμε στο ξημερωμα της δεκατης τεταρτης μερας της σεληνης του barmajat.Ο κυκλος
της μελανης ηταν σημειωμενος στο χερι,το ρετσινι ριγμενο στο μαγκαλι,οι επικλησεις καμενες.
Ειμασταν μονοι οι δυο μας.Ο Μελαγχολικος με διεταξε να του δειξω μια ανεκκλητη και δικαιη
τιμωρια,γιατι η καρδια του,αυτη τη μερα,ηθελε να δει εναν θανατο.Του'δειξα δυο στρατιωτες
με τα τυμπανα,το τεντωμενο δερμα του μοσχαριου,τα ευτυχισμενα προσωπα που κοιτουσαν,
τον δημιο με το σπαθι της δικαιοσυνης.Ειχ'εντυπωσιασθει κοιτωντας το και μου'πε:Ειναι ο Abu
Kir, αυτος που εκτελεσε τον αδερφο σου Ibrahim, αυτος που θα σφραγισει το πεπρωμενο σου
οταν σε με θα'ναι μεταδομενη η επιστημη να καλω αυτες τις φιγουρες χωρις τη βοηθεια σου.
Μου ζητησε να φερουν τον καταδικασμενο.Οταν τον εφεραν χλωμιασε,γιατ'ηταν ο αινιγματι-
κος αντρας με το λευκο πανι.Με διεταξε οπως πριν να τον σκοτωσουν να του βγαλουν τη μα-
σκα.Επεσα στα ποδια του κι ειπα:Ω,βασιλια του χρονου και της ουσιας κι ολου του αιωνα,αυτη
η φιγουρα δεν ειναι οπως οι αλλες,γιατι δεν ξερουμε τ'ονομα του,ουτ'αυτο των πατερων του,
ουτ'αυτο της πολιτειας που'ναι η πατριδα του,επομενως δεν τολμω να τον αγγιξω,για να μην
πεσω σ'αδικημα που θα πρεπει να δωσω λογαριαμο.Γελασε ο Μελαγχολικος κι ορκισθηκε πως
αυτος θα φορτωνονταν το αμαρτημα,αν αμαρτημα ηταν.Τ'ορκισθηκε στο σπαθι και στο Qurán.
Κατοπιν διεταξε να ξεγυμνωσουν τον καταδικασμενο και να τον ξαπλωσουν πανω στο τεντωμε-
νο δερμα του μοσχαριου και να του βγαλουν τη μασκα.Αυτα τα πραγματα εγιναν.Τα τρομαγ-
μενα ματια του Yakub μπορεσαν να δουν τελικα αυτο το κεφαλι-που ηταν αυτο το δικο του.
Κυριευθηκε απο φοβο και τρελα.Του κρατησα το δεξι χερι που'τρεμε με το δικο μου που'ταν
σταθερο και τον διεταξα να συνεχισει να κοιταζει την τελετη του θανατου του.Ηταν στην πληρη
κατοχη του καθρεφτη,κι ουτε προσπαθησε να σηκωσει τα ματια ουτε να πεταξει το μελανι.
Οταν το σπαθι επεσε μεσα στην εικονα πανω στο ενοχο κεφαλι,μουγκρισε με μια φωνη που
δεν μ'εκανε να νιωσω λυπη,και κυλησε στο πατωμα,νεκρος.
Δοξα σ'Αυτον που δεν πεθαινει και κραταει στο χερι του τα δυο κλειδια της Απεριοριστης
Συγχωρεσης και της Αιωνιας Τιμωριας'
(Απο το βιβλιο The Lake Regions of Equatorial Africa, του R.F. Burton.)
.
.
J.L.Borges mirror-c.n.couvelis χ.ν.κουβελης
J.L.Borges mirror-c.n.couvelis χ.ν.κουβελης-music J.S.Bach Air on a G String
https://youtu.be/j7OLDb3zYfU
.
.
.
LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
-J.L.Borges.El espejo de tinta[Ο καθρεφτης απο μελανι]
[απο Historia universal de la infamia.1933]
μεταφραση translation χ.ν.κουβελης c.n.couvelis-
ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis}
..
J.L.Borges-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
J.L.Borges.El espejo de tinta[Ο καθρεφτης απο μελανι]
[απο Historia universal de la infamia.1933]
μεταφραση translation χ.ν.κουβελης c.n.couvelisJ.L.Borges.El espejo de tinta
La historia sabe que el más cruel de los gobernadores del Sudán fue Yakub el Doliente, que entregó su país a la iniquidad de los recaudadores egipcios y murió en una cámara del palacio, el día catorceno de la luna de barmajat, el año 1842. Algunos insinúan que el hechicero Abderráhmen El Masmudí (cuyo nombre se puede traducir El Servidor del Misericordioso) lo acabó a puñal o a veneno, pero una muerte natural es más verosímil –ya que le decían el Doliente. Sin embargo, el capitán Richard Francis Burton conversó con ese hechicero el año 1853 y cuenta que le refirió lo que copio:
"Es verdad que yo padecí cautiverio en el alcázar de Yakub el Doliente, a raíz de la conspiración que fraguó mi hermano Ibrahim, con el fementido y vano socorro de los caudillos negros del Kordofán, que lo denunciaron. Mi hermano pereció por la espada, sobre la piel de sangre de la justicia, pero yo me arrojé a los aborrecidos pies del Doliente y le dije que era hechicero y que si me otorgaba la vida, le mostraría formas y apariencias aún más maravillosas que las del Fanusí jiyal (la linterna mágica). El opresor me exigió una prueba inmediata. Yo pedí una pluma de caña, unas tijeras, una gran hoja de papel veneciano, un cuerno de tinta, un brasero, unas semillas de cilantro y una onza de benjuí. Recorté la hoja en seis tiras, escribí talismanes e invocaciones en las cinco primeras, y en la restante las siguientes palabras que están en el glorioso Qurán: 'Hemos retirado tu velo, y la visión de tus ojos es penetrante'. Luego dibujé un cuadro mágico en la mano derecha de Yakub y le pedí que la ahuecara y vertí un círculo de tinta en el medio. Le pregunté si percibía con claridad su reflejo en el círculo y respondió que sí. Le dije que no alzara los ojos. Encendí el benjuí y el cilantro y quemé las invocaciones en el brasero. Le pedí que nombrara la figura que deseaba mirar. Pensó y me dijo que un caballo salvaje, el más hermoso que pastara en los prados que bordean el desierto. Miró y vio el campo verde y tranquilo y después un caballo que se acercaba, ágil como un leopardo, con una estrella blanca en la frente. Me pidió una tropilla de caballos tan perfectos como el primero, y vio en el horizonte una larga nube de polvo y luego la tropilla. Comprendí que mi vida estaba segura.
“Apenas despuntaba la luz del día, dos soldados entraban en mi cárcel y me conducían a la cámara del Doliente, donde ya me esperaban el incienso, el brasero y la tinta. Así me fue exigiendo y le fui mostrando todas las apariencias del mundo. Ese hombre muerto que aborrezco tuvo en su mano cuanto los hombres muertos han visto y ven los que están vivos: las ciudades, climas y reinos en que se divide la tierra, los tesoros ocultos en el centro, las naves que atraviesan el mar, los instrumentos de la guerra, de la música y de la cirugía, las graciosas mujeres, las estrellas fijas y los planetas, los colores que emplean los infieles para pintar sus cuadros aborrecibles, los minerales y las plantas con los secretos y virtudes que encierran, los ángeles de plata cuyo alimento es el elogio y la justificación del Señor, la distribución de los premios en las escuelas, las estatuas de pájaros y de reyes que hay en el corazón de las pirámides, la sombra proyectada por el toro que sostiene la tierra y por el pez que está debajo del toro, los desiertos de Dios el Misericordioso. Vio cosas imposibles de describir, como las calles alumbradas a gas y como la ballena que muere cuando escucha el grito del hombre. Una vez me ordenó que le mostrara la ciudad que se llama Europa. Le mostré la principal de sus calles y creo que fue en ese caudaloso río de hombres, todos ataviados de negro y muchos con anteojos, que vio por la primera vez al Enmascarado.
“Esa figura, a veces con el traje sudanés, a veces de uniforme, pero siempre con un paño sobre la cara, penetró desde entonces en las visiones. Era infaltable y no conjeturábamos quién era. Sin embargo, las apariencias del espejo de tinta, momentáneas o inmóviles al principio, eran más complejas ahora; ejecutaban sin demora mis órdenes y el tirano las seguía con claridad. Es cierto que los dos solíamos quedar extenuados. El carácter atroz de las escenas era otra fuente de cansancio. No eran sino castigos, cuerdas, mutilaciones, deleites del verdugo y del cruel.
“Así arribamos al amanecer del día catorceno de la luna de barmajat. El círculo de tinta había sido marcado en la mano, el benjuí arrojado al brasero, las invocaciones quemadas. Estábamos solos los dos. El Doliente me dijo que le mostrara un inapelable y justo castigo, porque su corazón, ese día, apetecía ver una muerte. Le mostré los soldados con los tambores, la piel de becerro estirada, las personas dichosas de mirar, el verdugo con la espada de la justicia. Se maravilló al mirarlo y me dijo: Es Abu Kir, el que ajustició a tu hermano Ibrahim, el que cerrará tu destino cuando me sea deparada la ciencia de convocar estas figuras sin tu socorro. Me pidió que trajeran al condenado. Cuando lo trajeron se demudó, porque era el hombre inexplicable del lienzo blanco. Me ordenó que antes de matarlo le sacaran la máscara. Yo me arrojé a sus pies y dije: Oh, rey del tiempo y sustancia y suma del siglo, esta figura no es como las demás, porque no sabemos su nombre ni el de sus padres ni el de la ciudad que es su patria, de suerte que yo no me atrevo a tocarla, por no incurrir en una culpa de la que tendré que dar cuenta. Se rió el Doliente y acabó por jurar que él cargaría con la culpa, si culpa había. Lo juró por la espada y el Qurán. Entonces ordené que desnudaran al condenado y que lo sujetaran sobre la estirada piel de becerro y que le arrancaran la máscara. Esas cosas se hicieron. Los espantados ojos de Yakub pudieron ver por fin esa cara –que era la suya propia. Se cubrió de miedo y locura. Le sujeté la diestra temblorosa con la mía que estaba firme y le ordené que continuara mirando la ceremonia de su muerte. Estaba poseído por el espejo: ni siquiera trató de alzar los ojos o de volcar la tinta. Cuando la espada se abatió en la visión sobre la cabeza culpable, gimió con una voz que no me apiadó, y rodó al suelo, muerto.
“La gloria sea con Aquel que no muere y tiene en su mano las dos llaves del Ilimitado Perdón y del Infinito Castigo."
(Del libro The Lake Regions of Equatorial Africa, de R.F. Burton.)
.
.
J.L.Borges.Ο καθρεφτης απο μελανι
[απο Historia universal de la infamia.1933]
μεταφραση translation χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
στην ιστορια ειναι γνωστο πως ο πιο σκληρος απ'τους κυβερνητες του Σουδαν υπηρξε ο Yakub
ο Μελαγχολικος,που παρεδωσε τη χωρα του στην ασυδοσια των αιγυπτιων φοροεισπρακτορων
και πεθανε σε μια καμαρα του παλατιου,την δεκατη τεταρτη μερα της σεληνης του barmajat,το
ετος 1842.Καποιοι πιστευουν πως ο μαγος Abderráhmen El Masmudí [του οποιου το ονομα
μπορει να μεταφραστει Ο Υπερετης του Ελεους]τον τελειωσε μαχαιρωνοντας η' δηληριαζον-
τας,αλλα ενας θανατος φυσικος ειναι πιο πολυ αληθοφανης-αφου τον ελεγαν ο Μελαγχολικος.
Χωρις αμφιβολια, ο capitán Richard Francis Burton συνομιλησε μ'αυτον τον μαγο το ετος
1853 και διηγειται αυτο που του αναφερε το οποιο και αντιγραφω :
'Ειν'αληθεια πως κρατηθηκα αιχμαλωτος στο καστρο του Yakub του Μελαγχολικου,εξ αιτιας
της συνομωσιας που υποκινησε ο αδερφος μου Ibrahim,με την απιστη και ματαια βοηθεια
των μαυρων αρχηγων του Kordofán,που τον απαρνηθηκαν.Ο αδερφος μου αφανισθηκε απ'το
σπαθι,πανω στο αιματοβαμενο χαλι της δικαιοσυνης,αλλ'εγω ριχτηκα στ'αηδιαστικα ποδια του
Μελαγχολικου και του'πα πως ημουν μαγος και πως αν μου χαριζε τη ζωη,σ'αυτον θα'δειχνα
μορφες κι οραματα ακομα πιο πολυ θαυμαστα απ'αυτα του Fanusí jiyal (του μαγικου λυχνα-
ριου).Ο δυναστης μου απαιτησε μια αποδειξη αμεσως.
Εγω ζητησα μια πενα απο καλαμι,ενα ψαλιδι,ενα μεγαλο φυλλο απο χαρτι βενετσιανικο,ενα
κερατινο μελανοδοχειο,ενα μαγκαλι,μερικους σπορους κολιαντρου και μια ουγγια ρετσινιου.
Εκοψα το φυλλο σ'εξι κομματια,κι εγραψα μαγικα κι επικλησεις στα πεντε πρωτα,και στο τε-
λευταιο τ'ακολουθα λογια που'ναι μεσα στο ενδοξο Qurán:'εχουμε τραβηξει το πεπλο σου ,
κι η θεα των ματιων σου ειναι διαπεραστικη'.Στη συνεχεια σχεδιασα ενα μαγικο τετραγωνο
στο δεξι χερι του Yakub και του ζητησα να το βαθουλωσει κι εχυσα ενα κυκλο μελανης στο
μεσο.Τον ρωτησα αν εβλεπε καθαρα την αντανακλαση του στον κυκλο κι απαντησε πως ναι.
Του'πα να μην σηκωσει τα ματια.Αναψα το ρετσινι και το κολιαντρο κι εκαψα τις επικλησεις
στο μαγκαλι.Του ζητησα να ονομασει την εικονα που θα επιθυμουσε να δει.Σκεφθηκε και
μου'πε πως ηθελε ενα αγριο αλογο,το πιο ομορφο που βοσκαει στα λιβαδια που συνορευουν
την ερημο.Κοιταξε κι ειδε τον πρασινο κι ησυχο καμπο κι υστερα ενα αλογο που πλησιαζε,
ευελικτο οπως μια λεοπαρδαλη,μ'ενα λευκο αστρο στο μετωπο.Μου ζητησε μι'αγελη αλογων
τοσο τελεια οσο το πρωτο,κι ειδε στον οριζοντα ενα μεγαλο συννεφο σκονης και στη συνεχεια
την αγελη.Καταλαβα οτι η ζωη μου ηταν ασφαλης.
Μολις ξημερωσε το φως της μερας,δυο στρατιωτες μπηκαν στο κελι μου και μ'οδηγησαν στην
καμαρα του Μελαγχολικου,οπου με περιμεναν το λιβανι,το μαγκαλι και η μελανι.Ετσι μ'απαι-
τουσε και να του 'δειξω ολα τα φαινομενα του κοσμου.Αυτος ο πεθαμενος ανθρωπος π'απαι-
χθανομουν ειχε στα χερια του οσα οι πεθαμενοι ανθρωποι εχουν δει και βλεπουν αυτοι που'ναι
ζωντανοι:τις πολιτειες,κλιματα και βασιλεια στα οποια χωριζεται η γη,τους κρυμενους θησαυ-
ρους στο κεντρο,τα καραβια που διασχιζουν τη θαλασσα,τα οργανα του πολεμου,της μουσικης,
της χειρουργικης,τις χαριτωμενες γυναικες,τα σταθερα αστρα και τους πλανητες,τα χρωματα
που χρησιμοποιουν οι απιστοι για να ζωγραφισουν τους απαιχθεις πινακες τους,τα ορυκτα και
τα φυτα με τα μυστικα και τις δυναμεις που περικλειουν,τους ασημενιους αγγελους των οποιων
η τροφη ειναι το εγκωμιο και η αποδειξη του Κυριου,την διανομη των βραβειων στα σχολεια,
τ'αγαλματα των πουλιων και των βασιλιδιων που υπαρχουν μεσα στην καρδια των πυραμιδων,
την σκια που προβαλλεται απ'τον ταυρο που στηριζει τη γη και απ'το ψαρι που βρισκεται κατω
απ'τον ταυρο,τις ερημους του Φιλευσπλαχνου Θεου. Ειδε πραγματα αδυνατα να περιγραφουν,
οπως δρομους φωτισμενους μ'αεριο κι οπως τη φαλαινα που πεθαινει οταν ακουει τη φωνη
τ'ανθρωπου.Μια φορα με διεταξε για να του δειξω την πολιτεια π'ονομαζεται Ευρωπη.Του'δει-
ξα τον κυριωτερο απ'τους δρομους της και πιστευω οτ'ηταν μεσα σ'αυτο το μεγαλο ορμητικο
ποταμι των ανθρωπων,ολοι ντυμενοι στα μαυρα και πολλοι με γυαλια,οτ'ειδε για πρωτη φορα
τον Μασκαρεμενο.
Αυτη η φιγουρα με το σουδανεζικο ρουχο,μερικες φορες με στολη,αλλα παντοτε μ'ενα πανι
πανω στο κεφαλι,εισχωρησε απο τοτε μεσ'στα οραματα.Ηταν παντοτε παρων και δεν μπορου-
σαμε να γνωρισουμε ποιος ηταν.Χωρις αμφιβολια,τα οραματα στον καθρεφτη του μελανιου,
στιγμιαια η' ακινητα στην αρχη,ηταν πιο περιπλοκα τωρα,εκτελουσαν χωρις καθυστερηση τις
διατεγες μου κι ο τυραννος τις ακολουθουσε χωρις συγχιση.Ειν'αληθεια πως κι οι δυο βρισκο-
μασταν σε κατασταση εξαντλησης.Ο αποτροπαιος χαρακτηρας των σκηνων ηταν η αλλη πηγη
της κουρασης.Δεν ηταν μονο βασανιστηρια,τα σχοινια οι θηλιες,οι ακρωτηριασμοι,η ηδονη του
δημιου κι ο σκληρος αντρας.
Ετσι φθασαμε στο ξημερωμα της δεκατης τεταρτης μερας της σεληνης του barmajat.Ο κυκλος
της μελανης ηταν σημειωμενος στο χερι,το ρετσινι ριγμενο στο μαγκαλι,οι επικλησεις καμενες.
Ειμασταν μονοι οι δυο μας.Ο Μελαγχολικος με διεταξε να του δειξω μια ανεκκλητη και δικαιη
τιμωρια,γιατι η καρδια του,αυτη τη μερα,ηθελε να δει εναν θανατο.Του'δειξα δυο στρατιωτες
με τα τυμπανα,το τεντωμενο δερμα του μοσχαριου,τα ευτυχισμενα προσωπα που κοιτουσαν,
τον δημιο με το σπαθι της δικαιοσυνης.Ειχ'εντυπωσιασθει κοιτωντας το και μου'πε:Ειναι ο Abu
Kir, αυτος που εκτελεσε τον αδερφο σου Ibrahim, αυτος που θα σφραγισει το πεπρωμενο σου
οταν σε με θα'ναι μεταδομενη η επιστημη να καλω αυτες τις φιγουρες χωρις τη βοηθεια σου.
Μου ζητησε να φερουν τον καταδικασμενο.Οταν τον εφεραν χλωμιασε,γιατ'ηταν ο αινιγματι-
κος αντρας με το λευκο πανι.Με διεταξε οπως πριν να τον σκοτωσουν να του βγαλουν τη μα-
σκα.Επεσα στα ποδια του κι ειπα:Ω,βασιλια του χρονου και της ουσιας κι ολου του αιωνα,αυτη
η φιγουρα δεν ειναι οπως οι αλλες,γιατι δεν ξερουμε τ'ονομα του,ουτ'αυτο των πατερων του,
ουτ'αυτο της πολιτειας που'ναι η πατριδα του,επομενως δεν τολμω να τον αγγιξω,για να μην
πεσω σ'αδικημα που θα πρεπει να δωσω λογαριαμο.Γελασε ο Μελαγχολικος κι ορκισθηκε πως
αυτος θα φορτωνονταν το αμαρτημα,αν αμαρτημα ηταν.Τ'ορκισθηκε στο σπαθι και στο Qurán.
Κατοπιν διεταξε να ξεγυμνωσουν τον καταδικασμενο και να τον ξαπλωσουν πανω στο τεντωμε-
νο δερμα του μοσχαριου και να του βγαλουν τη μασκα.Αυτα τα πραγματα εγιναν.Τα τρομαγ-
μενα ματια του Yakub μπορεσαν να δουν τελικα αυτο το κεφαλι-που ηταν αυτο το δικο του.
Κυριευθηκε απο φοβο και τρελα.Του κρατησα το δεξι χερι που'τρεμε με το δικο μου που'ταν
σταθερο και τον διεταξα να συνεχισει να κοιταζει την τελετη του θανατου του.Ηταν στην πληρη
κατοχη του καθρεφτη,κι ουτε προσπαθησε να σηκωσει τα ματια ουτε να πεταξει το μελανι.
Οταν το σπαθι επεσε μεσα στην εικονα πανω στο ενοχο κεφαλι,μουγκρισε με μια φωνη που
δεν μ'εκανε να νιωσω λυπη,και κυλησε στο πατωμα,νεκρος.
Δοξα σ'Αυτον που δεν πεθαινει και κραταει στο χερι του τα δυο κλειδια της Απεριοριστης
Συγχωρεσης και της Αιωνιας Τιμωριας'
(Απο το βιβλιο The Lake Regions of Equatorial Africa, του R.F. Burton.)
.
.
J.L.Borges mirror-c.n.couvelis χ.ν.κουβελης
J.L.Borges mirror-c.n.couvelis χ.ν.κουβελης-music J.S.Bach Air on a G String
https://youtu.be/j7OLDb3zYfU
.
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου