LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ -ο χαρακτήρας των νεων- Αριστοτελης, Ρητορική, 1380b35–1382a19 -μεταφραση χ.ν.κουβελης c.n. couvelis ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis

 .

.

LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

-ο χαρακτήρας των νεων-

Αριστοτελης, Ρητορική, 1380b35–1382a19

-μεταφραση χ.ν.κουβελης c.n. couvelis

ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis

.

.

-ο χαρακτήρας των νεων-

Αριστοτελης, Ρητορική, 1380b35–1382a19

-μεταφραση χ.ν.κουβελης c.n. couvelis

τα ήθη ποια είναι κατά τα πάθη και τις εξεις και τις ηλικίες και τις τύχες ας τα 

διαπραγματευτούμε μετά από αυτα,

πάθη λοιπόν λέω,την οργή,την επιθυμία και παρόμοια για τα οποία πριν μιλήσαμε,

εξεις τις αρετές και τις κακιες,και γι'αυτες ειπαμε

35 πριν,και ποια καθένας προτιμάει και ποια πράττει,

οι ηλικίες λοιπόν είναι η νεότητα,η ώριμη και η γεροντικη,

επίσης τύχη λέω την ευγενική καταγωγη και τον πλούτο και τηδύναμη και τα ενάντια σ'αυτα,

και γενικά την ευτυχία και τη δυστυχια

οι νέοι λοιπόν λόγω του χαρακτήρα τους έντονα επιθυμούν,και ως τέτοιοι κάνουν αυτά που θα επιθυμισουν,

και μάλιστα των σωμάτων τις επιθυμιες

5.προθυμοι να ακολουθήσουν τα 

ερωτικά και χωρίς εγκράτεια σ'αυτα,εύκολα αλλάζουν και γρήγορα χορταινουν στις επιθυμίες  

και ενώ πολύ δυνατά επιθυμούν γρηγορα όμως ικανοποιούνται(γιατί πάρα πολύ θέλουν όμως 

για λίγο,όπως ακριβώς στους ασθενεις η πείνα και η διψα)και ειναι συναισθηματικοι και 

οξύθυμοι και ως τετοιοι παρασύρονται απ'την οργη,

10.και χειρότεροι είναι στο θυμό,γιατί λόγω της αγαπης για τη τιμή δεν ανέχονται να καταφρονουνται,αλλά αγανακτούν αν νομίζουν ότι αδικουνται,

λοιπόν και την τιμή αγαπούν, περισσότερο όμως αγαπούν τη νίκη(γιατί το να υπερέχεις επιθυμεί 

η νεότητα,κι η νίκη είναι κάποια υπεροχη)και τα δυο αυτά περισσότερο από την αγάπη 

του χρηματος

(φιλοχρήματοι πολύ λίγο είναι επειδή όχι ακόμα δεν έχουν την εμπειρία της φτώχειας,

15 όπως ακριβώς αναφερει του Πιττακού το απόφθεγμα για τον Αμφιάραο)

και δεν είναι κακου χαρακτήρα αλλά καλού χαρακτήρα επειδή ακόμα δεν έχουν δει πολλές 

κακίες,και ευκολόπιστοι επειδή δεν έχουν πολλές φορές εξαπατηθεί,και αισιόδοξοι,γιατί όπως ακριβώς οι πιωμένοι με κρασί,έτσι ένθερμοι είναι οι νέοι απ'τη φύση, ταυτόχρονα όμως 

και επειδή (20)δεν έχουν πολλες αποτυχιες,

και ζουν το πιο πολύ με την αισιοδοξία,γιατί η ελπίδα ανήκει στο μέλλον,η μνήμη σ'αυτο 

που έχει περάσει,στους νέους λοιπόν  το μέλλον πολύ ενω αυτό που εχει περάσει μικρο,

γιατί τη πρώτη μέρα δεν έχει κάτι να θυμάται,ελπίζει όμως τα πάντα,και εύκολα εξαπατουνται 

απ'αυτο που τους λενε(25)(γιατί ελπίζουν εύκολα),

και περισσότερο ανδρείοι(γιατί  συναισθηματικοί και αισιόδοξοι,απ'αυτα το ένα τους κάνει να 

μην φοβούνται ενώ το άλλο τους κάνει να'χουν θαρρος,γιατί κανένας που οργίζεται δεν φοβάται,επειδή το να ελπίζεις κάτι καλό  θαρραλεο ειναι )

και συνεσταλμένοι(γιατί ακόμα δεν υποπτεύονται αλλα καλά ,αλλά αυτά που'χουν  εκπαιδευτει 

απ'τον νόμο μόνο)

και(30) μεγαλοψυχοι(γιατί ακόμα απ'τη ζωή δεν έχουν ταπεινωθει,και στις ανάγκες άπειροι είναι,

και το να αξίωνουν 

μεγάλα είναι μεγαλοψυχια,,κι αυτό ειναι χαρακτηριστικό του αισιόδοξου)

και μάλλον προτιμούν να πραττουν τα καλά απ'τα συμφεροντα,γιατι με το ήθος ζουν παρά 

με τον υπολογισμό,γιατί ο υπολογισμός είναι του συμφέροντος ενώ (35) η αρετή του καλου,

κι αγαπούν τους φίλους και τους συντρόφους περισσότερο 

(1389b) απ'τις άλλες ηλικίες επειδή χαίρονται να συζούν και δεν υπάρχει τίποτα που προς το συμφέρον να κρίνουν,επομένως ούτε τους φίλους,

κι όλα τα λαθη τους απ'την υπερβολή και την ορμητικότητα τους,παραβαίνοντας το Χιλωνειο

(ρητό μηδέν άγαν)(γιατί τα πάντα με υπερβολή πραττουν),

γιατί αγαπούν υπερβολικά και(5) μισούν υπερβολικά και σ'ολα τα'αλλα όμοια),και νομίζουν πως 

τα πάντα γνωρίζουν και με επιμονή υποστηρίζουν(γιατί αυτό αιτία είναι στα πάντα να  υπερβαλουν),

και τα αδικήματα που αδικούν απο το πάθος τους κι όχι από κακουργια,

και νιώθουν συμπάθεια επειδή όλους ενάρετους και καλύτερους θεωρουν(γιατί με τη δική τους ακακία τους διπλανους μετρουν,ώστε να θεωρούν πως δεν τους αξίζει αυτό που πάσχουν )

και τους αρέσει να γελούν,γι'αυτό και τους αρέσουν τα αστεία,γιατί η διάθεση για αστεία μια εξευγενισμένη προσβολή είναι

.

.

τὰ δὲ ἤθη ποῖοί τινες κατὰ τὰ πάθη καὶ τὰς ἕξεις καὶ τὰςἡλικίας καὶ τὰς τύχας, διέλθωμεν μετὰ 

ταῦτα. λέγω δὲ πάθημὲν ὀργὴν ἐπιθυμίαν καὶ τὰ τοιαῦτα περὶ ὧν εἰρήκαμεν [πρότερον], 

ἕξεις δὲ ἀρετὰς καὶ κακίας, εἴρηται δὲ περὶ τούτων

(35) πρότερον, καὶ ποῖα προαιροῦνται ἕκαστοι, καὶ ποίων πρακτικοί. ἡλικίαι δέ εἰσι νεότης 

καὶ ἀκμὴ καὶ γῆρας. τύχην δὲ

[1389a] λέγω εὐγένειαν καὶ πλοῦτον καὶ δυνάμεις καὶ τἀναντία τούτοις

καὶ ὅλως εὐτυχίαν καὶ δυστυχίαν.

    οἱ μὲν οὖν νέοι τὰ ἤθη εἰσὶν ἐπιθυμητικοί, καὶ οἷοι ποιεῖνὧν ἂν ἐπιθυμήσωσι. καὶ τῶν περὶ 

τὸ σῶμα ἐπιθυμιῶν μάλιστα

(5) ἀκολουθητικοί εἰσι τῇ περὶ τὰ ἀφροδίσια καὶ ἀκρατεῖς ταύτης, εὐμετάβολοι δὲ καὶ ἁψίκοροι 

πρὸς τὰς ἐπιθυμίας, καὶσφόδρα μὲν ἐπιθυμοῦσι ταχέως δὲ παύονται (ὀξεῖαι γὰρ αἱ

βουλήσεις καὶ οὐ μεγάλαι, ὥσπερ αἱ τῶν καμνόντων δίψαι καὶπεῖναι), καὶ θυμικοὶ καὶ ὀξύθυμοι 

καὶ οἷοι ἀκολουθεῖν τῇ ὀργῇ.

(10) καὶ ἥττους εἰσὶ τοῦ θυμοῦ· διὰ γὰρ φιλοτιμίαν οὐκ ἀνέχονται ὀλιγωρούμενοι, ἀλλ’ ἀγανακτοῦσιν ἂν οἴωνται ἀδικεῖσθαι. καὶ φιλότιμοι μέν εἰσιν, μᾶλλον δὲ φιλόνικοι (ὑπεροχῆς γὰρ ἐπι-

θυμεῖ ἡ νεότης, ἡ δὲ νίκη ὑπεροχή τις), καὶ ἄμφω ταῦτα μᾶλλον ἢ φιλοχρήματοι (φιλοχρήματοι δὲ ἥκιστα διὰ τὸ μήπω(15) ἐνδείας πεπειρᾶσθαι, ὥσπερ τὸ Πιττακοῦ ἔχει ἀπόφθεγμα

εἰς Ἀμφιάραον), καὶ οὐ κακοήθεις ἀλλ’ εὐήθεις διὰ τὸ μήπω τεθεωρηκέναι πολλὰς πονηρίας, καὶ εὔπιστοι διὰ τὸ μήπω πολλὰ ἐξηπατῆσθαι, καὶ εὐέλπιδες· ὥσπερ γὰρ οἱ οἰνωμένοι,

οὕτω διάθερμοί εἰσιν οἱ νέοι ὑπὸ τῆς φύσεως· ἅμα δὲ καὶ διὰ

(20) τὸ μὴ πολλὰ ἀποτετυχηκέναι. καὶ ζῶσι τὰ πλεῖστα ἐλπίδι· ἡμὲν γὰρ ἐλπὶς τοῦ μέλλοντός 

ἐστιν ἡ δὲ μνήμη τοῦ παροιχομένου, τοῖς δὲ νέοις τὸ μὲν μέλλον πολὺ τὸ δὲ παρεληλυθὸς

βραχύ· τῇ γὰρ πρώτῃ ἡμέρᾳ μεμνῆσθαι μὲν οὐδὲν οἷόν τε,ἐλπίζειν δὲ πάντα. καὶ εὐεξαπάτητοί 

εἰσι διὰ τὸ εἰρημένον 

(25) (ἐλπίζουσι γὰρ ῥᾳδίως), καὶ ἀνδρειότεροι (θυμώδεις γὰρ καὶ εὐέλπιδες, ὧν τὸ μὲν μὴ 

φοβεῖσθαι τὸ δὲ θαρρεῖν ποιεῖ· οὔτε γὰρ ὀργιζόμενος οὐδεὶς φοβεῖται, τό τε ἐλπίζειν ἀγαθόν 

τι θαρραλέον ἐστίν), καὶ αἰσχυντηλοί (οὐ γάρ πω καλὰ ἕτερα ὑπολαμβάνουσιν, ἀλλὰ πεπαίδευνται 

ὑπὸ τοῦ νόμου μόνον), καὶ (30) μεγαλόψυχοι (οὐ γὰρ ὑπὸ τοῦ βίου πω τεταπείνωνται, ἀλλὰ

τῶν ἀναγκαίων ἄπειροί εἰσιν, καὶ τὸ ἀξιοῦν αὑτὸν μεγάλων μεγαλοψυχία· τοῦτο δ’ εὐέλπιδος). 

καὶ μᾶλλον αἱροῦνται πράττειν τὰ καλὰ τῶν συμφερόντων· τῷ γὰρ ἤθει ζῶσι μᾶλλον ἢ

τῷ λογισμῷ, ἔστι δὲ ὁ μὲν λογισμὸς τοῦ συμφέροντος ἡ δὲ (35) ἀρετὴ τοῦ καλοῦ. καὶ φιλόφιλοι 

καὶ φιλέταιροι μᾶλλον τῶν[1389b] ἄλλων ἡλικιῶν διὰ τὸ χαίρειν τῷ συζῆν καὶ μήπω πρὸς τὸ

συμφέρον κρίνειν μηδέν, ὥστε μηδὲ τοὺς φίλους. καὶ ἅπαντα ἐπὶ τὸ μᾶλλον καὶ σφοδρότερον ἁμαρτάνουσι, παρὰ τὸ Χιλώνειον (πάντα γὰρ ἄγαν πράττουσιν· φιλοῦσι γὰρ ἄγαν καὶ

(5) μισοῦσιν ἄγαν καὶ τἆλλα πάντα ὁμοίως), καὶ εἰδέναι ἅπαντα οἴονται καὶ διισχυρίζονται (τοῦτο 

γὰρ αἴτιόν ἐστιν καὶ τοῦπάντα ἄγαν), καὶ τὰ ἀδικήματα ἀδικοῦσιν εἰς ὕβριν, καὶ οὐ κακουργίαν.

 καὶ ἐλεητικοὶ διὰ τὸ πάντας χρηστοὺς καὶ βελτίους ὑπολαμβάνειν (τῇ γὰρ αὑτῶν ἀκακίᾳ 

τοὺς πέλας με-(10) τροῦσιν, ὥστε ἀνάξια πάσχειν ὑπολαμβάνουσιν αὐτούς), καὶ

φιλογέλωτες, διὸ καὶ φιλευτράπελοι· ἡ γὰρ εὐτραπελία πεπαιδευμένη ὕβρις ἐστίν.

.

.

.