GREEK POETRY -ο διάλογος της συνάντησης της Ελένης και του Τευκτρου στην Αιγυπτο- Ευριπίδη,Ελένη,68-150,Αθήνα 412 πΧ -μεταφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis POETRY-c.n.couvelis-ΠΟΙΗΜΑΤΑ-χ.ν.κουβελης

 .

.

GREEK POETRY

-ο διάλογος της συνάντησης της Ελένης και του Τευκτρου στην Αιγυπτο-

Ευριπίδη,Ελένη,68-150,Αθήνα 412 πΧ

-μεταφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

POETRY-c.n.couvelis-ΠΟΙΗΜΑΤΑ-χ.ν.κουβελης

.

.

-ο διάλογος της συνάντησης της Ελένης και του Τευκτρου στην Αιγυπτο-

Ευριπίδη,Ελένη,68-150,Αθήνα 412 πΧ

-μεταφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Τεύκρος

ποιος αυτό'δω το οχυρωμένο  σπίτι κρατεί;

γιατί σε πλούσιο σπιτι καταλληλο φαινεται 

να'ναι απ'τις βασιλικες στοες 

και τους θριγκους,70

θεοί,ποια μορφή είδα;μισητής 

κοιτάζω γυναίκας τη φονική εικόνα,π'αφάνισε 

εμένα κι όλους τους Αχαιούς,

ας οι θεοί,που τόσο μοιάζεις  της Ελένης,

να σ'απαρνηθουν,

κι αν σε ξένη γη δεν είχα το  πόδι 75

,μ'αυτο δω το εύστοχο φτερωτο βέλος 

σαν ανταμοιβή θα πεθανες να μοιάζεις 

της κόρης του Δια

Ελένη

γιατι,δυστυχισμενε,όποιος κι αν είσαι 

με αποστρέφεσαι,και για τις συμφορές 

εκείνης εμένα  απεχθάνεσαι;

Τεύκρος

έκανα.λαθος,η οργή 80

με κυριεψε πιο πολύ απ' όσο έπρεπε,

γιατί μισεί η Ελλάδα όλη

του Δια την κορη,

συγχώρεσε με για'αυτα που ειπα,

γυναικα

Ελένη

ποιος λοιπόν είσαι,από ποια γη 

σ'αυτο δω φτάνεις το τόπο;

Τεύκρος

ένας απ'τους Αχαιούς,γυναίκα,

τους δυστυχους

Ελένη

επομενως δεν  είναι  85

την Ελένη  ν'απεχθανεσαι παράξενο,

τότε ποιος είσαι κι από πού;

ποιανού να σε καλέσω πρέπει;

Τεύκρος

τ'ονομα μου Τεύκρος,ο πατέρας 

που με γέννησε ο Τελαμώνας,

η Σαλαμίνα η πατρίδα που μ'εθρεψε 

Ελένη

γιατι λοιπόν στου Νειλου αυτή δω 

γυρίζεις τη γη; 

Τεύκρος

φυγάς απ'τα πατρικα διωγμένος 

χωματα 90

Ελένη

δυστυχής θα'σαι,ποιος σε διώχνει 

απ'τη πατριδα

Τεύκρος

ο Τελαμώνας που με γέννησε,

ποιος άλλον να'χεις πιο αγαπητό;

Ελένη

από ποια αιτια;γιατί κάποια 

συμφορά θα'ναι 

Τεύκρος

ο Αίας ο αδερφός με κατεστρεψε 

στη Τροία πεθαινοντας

Ελένη

πως;δεν του στερησες 95

με το δικό σου ξίφος τη ζωή;

Τεύκρος

το δικό του τον σκότωσε πέφτοντας 

πάνω ξιφος

Ελένη

τρελάθηκε,γιατί ποιος που'ναι σωφρονων 

θα τολμούσε αυτό;

Τευκτρος 

κάποιον Αχιλλέα γνωρίζεις του Πηλέα 

παιδί;

Ελένη

ναι,

μνηστήρας κάποτε της Ελένης ήρθε,

όπως ακουσαμε

Τευκτρος

όταν πέθανε για τα όπλα 

του έχθρα άφησε στους συμμάχους 100

Ελένη

και λοιπον τι απ'αυτα στον Αίαντα 

έγινε κακο;

Τευκτρος

όταν άλλος πήρε τα όπλα

σκοτωθηκε

Ελένη

και συ για κείνου τα παθηματα

υποφέρεις;

Τευκτρος

γιατί μ'αυτον 

δεν χάθηκα κι εγώ μαζι

Ελένη

πηγες λοιπόν ,ξένε,105

στου Ιλίου την ξακουστή πόλη;

Τευκτρος

και μαζί αφού την κυρίεψα ο ιδιος 

αφανιστηκα

Ελένη

γιατί την έκαψαν  

και την κατεφαγε η φωτια;

Τευκτρος 

ώστε ούτε ίχνος απ'τα τείχη 

δεν έμεινε να φαινεται

Ελενη

δυστυχή Ελένη,από σένα 

αφανίστηκαν οι Φρυγες

Τεύκρος

κι επίσης οι Αχαιοί,

μεγάλα επαθαν κακα.110

Ελένη

πόσο καιρό.λοιπον 

έχει παρθεί η πόλη;

Τεύκρος

επτά περίπου χρόνια γυρίσματα 

κύκλων 

Ελένη 

και πόσο άλλο χρόνο μείνατε 

στη Τροία;

Τευκτρος

πολλα φεγγάρια, δέκα

πέρασαν ετη

Ελένη

και την Σπαρτιάτισσα  

γυναίκα πηρατε; 115

Τεύκρος

ο Μενέλαος την έσυρε 

τραβωντας απ'τα μαλλια

Ελένη

την είδες εσύ τη δυστυχη ,

η' ότι άκουσες λες;

Τευκτρος

όπως ακριβώς εσένα,όχι λιγότερο,

με τα μάτια βλέπω

Ελένη

σκέψου μηπως κάποιο φαντασμα είχες 

απ' τους θεους

Τευκτρος

άλλαξε συζητηση,

όχι για κείνη αλλο 120

Ελένη 

έτσι λοιπόν θεωρείται.αυτό που είδες 

σιγουρο;

Τευκτρος

γιατί ο ίδιος με τα μάτια το είδα,

κι ο νους ακόμα το βλεπει

Ελένη

πήγε τώρα στο σπίτι μαζί 

με την γυναίκα του ο Μενέλαος;

Τευκτρος

ούτε στο Άργος ούτε στου Ευρώτα 

τα ρευματα

Ελένη

αλιμονο,κακό αυτό δω που  είπες 

και  σε όποιους το κακο λές 125

Τευκτρος

πως εκείνος άφαντος μαζί 

με τη γυναικα του όπως λένε

Ελένη

γι'ολους τους Αργιτες το ίδιο πέρασμα 

δεν ήταν;

Τευκτρος

ήταν,αλλά ο χειμώνας τον άλλον

απ'τον αλλον χωρισε

Ελένη

σε ποια επιφάνεια τ'αλμυρου 

πελάγους;

Τευκτρος

όταν περνούσαν στο μεσο 

τ'Αιγαίου πελαγου 130

Ελενη

κι από τότε τον Μενέλαο κανεις

δεν τον είδε να φτάνει;

Τευκτρος

κανεις,πεθαμένο τον θεωρουν

στην Ελλαδα

Ελένη

είμαι χαμένη,

και του Θεστιου ζει η κόρη;

Τεύκρος

για τη Λήδα είπες;διαβηκε 

είναι πεθαμένη τωρα

Ελενη

 δεν ήταν της Ελένης 

τα αισχιστα νέα που την σκοτωσαν; 135

Τευκτρος

λενε,πως σε θηλιά πέρασε 

τον ευγενικό λαιμο

Ελένη

του Τυνδαρεο ζουν η' δεν 

ζουν οι γιοι

Τευκτρος

έχουν πεθάνει και δεν έχουν πεθανει ,

δύο είναι εκδοχες

Ελένη 

ποια απ'τις δύο η πιο επικρατέστερη,

η δυστυχή εγω στα κακα;

Τεύκρος

σ'αστέρια αυτοί αφού  μεταμορφώθηκαν 

θεούς τους λενε 140

Ελένη

Καλα το'πες αυτο,το 

άλλο ποιο;

Τευκτρος

σφαχτηκαν λόγω της αδερφής τους 

και ξεψύχησαν,

αρκετά αυτά τα λόγια,

δεν επιθυμώ δίπλα να αναστεναζω,

ο λόγος  που ήρθα εδώ στο βασιλικό σπιτι 

είναι την μάντισσα Θεονόη 

επιθυμώντας να δω,145

εσύ μεσολαβησε,να παρω

μαντείες πως με το καράβι μ'ευνοικα 

φτερά  να με στείλει 

στη παραθαλάσσια γη της Κύπρου,

όπου με διόρισε με χρησμό 

να κατοικησω ο Απολλωνας,

όνομα νησιώτικο  Σαλαμίνα  δίνοντας 

προς τιμή  της εκει πατρίδας 150

.

.

Τεῦκρος

Τίς τῶνδ' ἐρυμνῶν δωμάτων ἔχει κράτος;

Πλούτου γὰρ οἶκος ἄξιος προσεικάσαι,

βασίλειά τ' ἀμφιβλήματ' εὔθριγκοί θ' ἕδραι.    70

Ἔα·

ὦ θεοί, τίν' εἶδον ὄψιν; Ἐχθίστην ὁρῶ

γυναικὸς εἰκὼ φόνιον, ἥ μ' ἀπώλεσεν

πάντας τ' Ἀχαιούς. Θεοί σ', ὅσον μίμημ' ἔχεις

Ἑλένης, ἀποπτύσειαν. Εἰ δὲ μὴ 'ν ξένῃ    75

γαίᾳ πόδ' εἶχον, τῷδ' ἂν εὐστόχῳ πτερῷ

ἀπόλαυσιν εἰκοῦς ἔθανες ἂν Διὸς κόρης.

Ἑλένη

Τί δ', ὦ ταλαίπωρ' ὅστις ὤν μ' ἀπεστράφης

καὶ ταῖς ἐκείνης συμφοραῖς ἐμὲ στυγεῖς;

Τεῦκρος

Ἥμαρτον· ὀργῇ δ' εἶξα μᾶλλον ἤ με χρῆν·    80

μισεῖ γὰρ Ἑλλὰς πᾶσα τὴν Διὸς κόρην.

Σύγγνωθι δ' ἡμῖν τοῖς λελεγμένοις, γύναι.

Ἑλένη

Τίς δ' εἶ; Πόθεν γῆς τῆσδ' ἐπεστράφης πέδον;

Τεῦκρος

Εἷς τῶν Ἀχαιῶν, ὦ γύναι, τῶν ἀθλίων.

Ἑλένη

Οὐ τἄρα σ' Ἑλένην εἰ στυγεῖς θαυμαστέον.    85

Ἀτὰρ τίς εἶ πόθεν; Τίνος δ' αὐδᾶν σε χρή;

Τεῦκρος

Ὄνομα μὲν ἡμῖν Τεῦκρος, ὁ δὲ φύσας πατὴρ

Τελαμών, Σαλαμὶς δὲ πατρὶς ἡ θρέψασά με.

Ἑλένη

Τί δῆτα Νείλου τούσδ' ἐπιστρέφῃ γύας;

Τεῦκρος

Φυγὰς πατρῴας ἐξελήλαμαι χθονός.    90

Ἑλένη

Τλήμων ἂν εἴης· Τίς δέ σ' ἐκβάλλει πάτρας;

Τεῦκρος

Τελαμὼν ὁ φύσας. Τίν' ἂν ἔχοις μᾶλλον φίλον;

Ἑλένη

Ἐκ τοῦ; Τὸ γάρ τοι πρᾶγμα συμφορὰν ἔχει.

Τεῦκρος

Αἴας μ' ἀδελφὸς ὤλεσ' ἐν Τροίᾳ θανών.

Ἑλένη

Πῶς; Οὔ τί που σῷ φασγάνῳ βίον στερείς;    95

Τεῦκρος

Οἰκεῖον αὐτὸν ὤλεσ' ἅλμ' ἐπὶ ξίφος.

Ἑλένη

Μανέντ'; Ἐπεὶ τίς σωφρονῶν τλαίη τάδ' ἄν;

Τεῦκρος

Τὸν Πηλέως τιν' οἶσθ' Ἀχιλλέα γόνον;

Ἑλένη

Ναί· μνηστήρ ποθ' Ἑλένης ἦλθεν, ὡς ἀκούομεν.

Τεῦκρος

Θανὼν ὅδ' ὅπλων ἔριν ἔθηκε συμμάχοις.    100

Ἑλένη

Καὶ δὴ τί τοῦτ' Αἴαντι γίγνεται κακόν;

Τεῦκρος

Ἄλλου λαβόντος ὅπλ' ἀπηλλάχθη βίου.

Ἑλένη

Σὺ τοῖς ἐκείνου δῆτα πήμασιν νοσεῖς;

Τεῦκρος

Ὁθούνεκ' αὐτῷ γ' οὐ ξυνωλόμην ὁμοῦ.

Ἑλένη

Ἦλθες γάρ, ὦ ξέν', Ἰλίου κλεινὴν πόλιν;    105

Τεῦκρος

Καὶ ξύν γε πέρσας αὐτὸς ἀνταπωλόμην.

Ἑλένη

Ἤδη γὰρ ἧπται καὶ κατείργασται πυρί;

Τεῦκρος

Ὥστ' οὐδ' ἴχνος γε τειχέων εἶναι σαφές.

Ἑλένη

Ὦ τλῆμον Ἑλένη, διὰ σ' ἀπόλλυνται Φρύγες.

Τεῦκρος

Καὶ πρός γ' Ἀχαιοί· μεγάλα δ' εἴργασται κακά.    110

Ἑλένη

Πόσον χρόνον γὰρ διαπεπόρθηται πόλις;

Τεῦκρος

Ἑπτὰ σχεδόν τι καρπίμους ἐτῶν κύκλους.

Ἑλένη

Χρόνον δ' ἐμείνατ' ἄλλον ἐν Τροίᾳ πόσον;

Τεῦκρος

Πολλὰς σελήνας, δέκα διελθούσας ἔτη.

Ἑλένη

Ἦ καὶ γυναῖκα Σπαρτιᾶτιν εἵλετε;    115

Τεῦκρος

Μενέλαος αὐτὴν ἦγ' ἐπισπάσας κόμης.

Ἑλένη

Εἶδες σὺ τὴν δύστηνον; Ἢ κλύων λέγεις;

Τεῦκρος

Ὥσπερ γε σέ, οὐδὲν ἧσσον, ὀφθαλμοῖς ὁρῶ.

Ἑλένη

Σσκοπεῖτε μὴ δόκησιν εἴχετ' ἐκ θεῶν.

Τεῦκρος

Ἄλλου λόγου μέμνησο, μὴ κείνης ἔτι.    120

Ἑλένη

Οὕτω δοκεῖτε τὴν δόκησιν ἀσφαλῆ;

Τεῦκρος

Οὐτὸς γὰρ ὄσσοις εἰδόμην· καὶ νοῦς ὁρᾷ.

Ἑλένη

Ἤδη δ' ἐν οἴκοις σὺν δάμαρτι Μενέλεως;

Τεῦκρος

Οὔκουν ἐν Ἄργει <γ'> οὐδ' ἐπ' Εὐρώτα ῥοαῖς.

Ἑλένη

Αἰαῖ· κακὸν τόδ' εἶπας οἷς κακὸν λέγεις.    125

Τεῦκρος

Ὡς κεῖνος ἀφανὴς σὺν δάμαρτι κλῄζεται.

Ἑλένη

Οὐ πᾶσι πορθμὸς αὑτὸς Ἀργείοισιν ἦν;

Τεῦκρος

Ἦν, ἀλλὰ χειμὼν ἄλλοσ' ἄλλον ὥρισεν.

Ἑλένη

Ποίοισιν ἐν νώτοισι ποντίας ἁλός;

Τεῦκρος

Μέσον περῶσι πέλαγος Αἰγαίου πόρου.    130

Ἑλένη

Κἀκ τοῦδε Μενέλαν οὔτις εἶδ' ἀφιγμένον;

Τεῦκρος

Οὐδείς· θανὼν δὲ κλῄζεται καθ' Ἑλλάδα.

Ἑλένη

Ἀπωλόμεσθα· Θεστιὰς δ' ἔστιν κόρη;

Τεῦκρος

Λήδαν ἔλεξας; Οἴχεται θανοῦσα δή.

Ἑλένη

Οὔ πού νιν Ἑλένης αἰσχρὸν ὤλεσεν κλέος;    135

Τεῦκρος

Φασίν, βρόχῳ γ' ἅψασαν εὐγενῆ δέρην.

Ἑλένη

Οἱ Τυνδάρειοι δ' εἰσὶν ἢ οὐκ εἰσὶν κόροι;

Τεῦκρος

Τεθνᾶσι καὶ οὐ τεθνᾶσι· δύο δ' ἐστὸν λόγω.

Ἑλένη

Πότερος ὁ κρείσσων; Ὦ τάλαιν' ἐγὼ κακῶν.

Τεῦκρος

Ἄστροις σφ' ὁμοιωθέντε φάσ' εἶναι θεώ.    140

Ἑλένη

Καλῶς ἔλεξας τοῦτο· θάτερον δὲ τί;

Τεῦκρος

Σφαγαῖς ἀδελφῆς οὕνεκ' ἐκπνεῦσαι βίον.

Ἅλις δὲ μύθων· οὐ διπλᾶ χρῄζω στένειν.

Ὧν δ' οὕνεκ' ἦλθον τούσδε βασιλείους δόμους,

τὴν θεσπιῳδὸν Θεονόην χρῄζων ἰδεῖν,    145

σὺ προξένησον, ὡς τύχω μαντευμάτων

ὅπῃ νεὼς στείλαιμ' ἂν οὔριον πτερὸν

ἐς γῆν ἐναλίαν Κύπρον, οὗ μ' ἐθέσπισεν

οἰκεῖν Ἀπόλλων, ὄνομα νησιωτικὸν

Σαλαμῖνα θέμενον τῆς ἐκεῖ χάριν πάτρας.    150

.

.

.