.
.
BYZANTINE MONUMENTS[Βυζαντινα Μνημεια]
Αη Λιας Δραγαμεστο Ξηρομερο
By ARTPOETICACOUVELIS
.
.
ΑΗ - ΛΙΑΣ ΔΡΑΓΑΜΕΣΤΟ [ ΞΗΡΟΜΕΡΟ ]
.
Η πιο παλια αναφορα για το μοναστηρι του Αη Λια
στο Δραγαμεστο ειναι σε τουρκικο εγγραφο του 1704.
Τελος του 17ο αιωνα η ' αρχες του 18ο αιωνα ηρθε
ζωγραφος με τους βοηθους του να ζωγραφισει το
μοναστηρι τ'Αη Λια στο Δραγαμεστο.
[Στο ιερο]:η Πλατυτερα των Ουρανων[εγινε το 1902
πανω στην παλια,που ειχε καταστραφει],[κατω] οι
συλλειτουργοι ιεραρχες:Αθανασιος,Ιακωβος ο Αδελ-
φοθεος,Βασιλειος,Χρυσοστομος,Γρηγοριος ο Θεο-
λογος,αξεχωριστος ιερεραρχης'.=
τραπεζα με χερουβειμ -η Αναληψη[με την Παναγια μετα-
ξι αγγελων και αποστολων να κρατα μαντηλι]-
[αριστερα]Μη μου Απτου-[δεξια]Το Δειπνο στους Εμμαους,
[στα πλαγια]η Λειτουργια των Αγγελων,ο Πρωτομαρτυς
Στεφανος,ο διακονος Νικανωρ-
[στην κογχη της Προθεσης]η Ακρα Ταπεινωση με επιγραφη:
ΧΡΙCΤΟΔΟΥΛΟΥ ΜΝΙCΤΙΤΙ ΚΥΡΙΕ.
[η χρονολογια ειναι κατεστραμενη]-
[βορεια]το οραμα του Πετρου Αλεξανδρειας,ο Αγιος Αρσενιος,
ο Αγιος Σαββας-
[νοτια]ο ιΑγιοι: Σπυριδων,Βλασιος,Αχιλλειος-
[στη βορεια αψιδα] η Σαμαρειτισσα με τον Χριστο-
[στη νοτια αψιδα]η θεραπεια του τυφλου
.
[Στον κυριως ναο]:
στον τρουλο υπηρχε ο Παντοκρατορας [που καταστραφηκε]
,στα σφαιρικα τριγωνα οι εικονες ειναι κατεστραμενες,
μεταλια προφητων,σε ακτινωτη δοξα ο Μεγαλης Βουλης
Αγγελος και ο Εμμανουηλ[αψιδα δυτικα]-
[Στην νοτια πλευρα].[πανω ζωνη]:η Ανασταση του Λαζαρου,
η Βαιοφορος,ο Μυστικος Δειπνος,ο Νιπτηρ,η Προσευχη
στον κηπο της Γεσθημανη,η Προδοσια του Ιουδα-
[στην βορεια πλευρα] :ο Καιαφας σχιζει τα ιματια του Ιησου,
ο Πιλατος νιπτων τας χειρας του,ο Χριστος Ελκομενος,η Απο-
καθηλωση απο τον Σταυρο,ο Επιταφιος Θρηνος,η Ανασταση
του Χριστου,η εις Αδου Καθοδος,η Πεντηκοστη
[στην δευτερη ζωνη]οι 24 Οικοι του Ακαθιστου Υμνου:
[νοτια]:η Προσκυνηση των Μαγων,οι Μαγοι στον Ηρωδη,
η Φυγη στην Αιγυπτο,η Υπαπαντη,ο Χριστος ενθρονος μεταξι
αγιων,η Παναγια ενθρονη μεταξι σοφων,ο Χριστος σε διπλη
δοξα
[βορεια]:ο Χριστος ενθρονος μεταξυ αγγελων,η Παναγια με
τον Χριστο στην αγκαλια της μεταξι σοφων,ο Χριστος ανα-
σταινει τον Αδαμ,[με επιγραφες]:Τειχος ει των Παρθενων,
Αδης απας ητταται,Φωτοδοχον λαμπαδα,Χαριν δουναι θε-
λησας,Ψαλλοντες Σου τον Τοκον,Ω Πανυμνητε Μητηρ
[Στην κατω ζωνη]:νοτια,ολσσωμοι αγιοι:ο ΑποστολοςΠαυλος,
αξεχωριστος αγιος,ο Αγιος Φανουριος,αξεχωρισ τοιαγιοι[τρεις],
ο Μεγας Αντωνιος,αξεχωριστοι αγιοι[δυο],ο Αγιος Ευθυμιος,ο
Αγιος Μακαριος,ο Παχωμιος με αγγελο,-
[βορεια]:η Αγια Μαρινα καταπολεμα τον διαβολο,η Αγια Βαρ-
βαρα,η Αγια Παρασκευη,η Αγια Αικατερινη,ο Αγιος Αρτεμιος,
οι Ισαποστολοι Κωνσταντινος και Ελενη,αξεχωριστοι αγιοι[δυο],
ο Αγιος Γοβδελαας,ο Αγιος Μηνας ο Καλλικελαδος,ο Αγιος
Ερμογενης,ο Αγιος Ιακωβος ο Περσης.-
[στην αψιδα][βορεια]:αξεχωριστοι αγιοι[τεσσερις]σε μεταλια,-
[δυτικα]:η Ανασταση του υιου της χηρας,η θεραπεια της
πεθερας του Πετρου,η Κοιμηση της Θεοτοκου,-
[αριστερα]:η Γεννηση,και αξεχωριστη παρασταση[δεξια]-
[κατω]:ο Αναπεσων με την Παναγια και αγγελο,ο λιθοβολι-
σμος του πρωτομαρτυρα Στεφανου,ο προφητης Ηλιας ανα-
μεσα στους νεκρους,ο προφητης Ηλιας ανασταινει δια της
προσευχης τον υιο της χηρας-
[ στην κολωνα,που χωριζει τον ναρθηκα απο τον ναο]:
η Σταυρωση του Χριστου,ο Ιουδας επιστρεφει τα τριακοντα
αργυρια,ο απαγχονισμος του Ιουδα,ο Ιουδας στην Κολαση.-
[στα τοξα]:αποκεφαλισμος και σταυρωση αγιων
[στην δευτερη ζωνη]:το Μαρτυριο του Πετρου σε ανεστραμ-
μενο σταυρο,οι Τρεις Πειρασμοι του Χριστου-
[στην κατω ζωνη]:ο Αγιος Γερασιμος ο Νεος,ο Αγιος Αλεξιος,
ο Αγιος Βασιλειος ο Νεος,ο Αγιος Χριστοφορος
[στην δυτικη πλευρα ,στον ναρθηκα]:η Δευτερα Παρουσια[απο
ψηλα κατερχεται ο Χριστος εν Δοξει με την Παναγια και τον
Ιωαννη τον Προδρομο και συναθροισεις αγιων,στη μεση της
παραστασης ειναι η Ετοιμασια του Θρονου,με το πυρινο
ποταμι ,και οι Αποστολοι σε θρονους,,[στην τριτη ζωνη,στο
κεντρο]:ο Αδαμ και οι Ευα γονατιζουν,με δυο αλλες μορφες,
και συναθροισεις των δικαιων[αριστερα].-[πιο κατω]:ο Παρα-
δεισος και η Παναγια ενθρονη μεταξυ δυο αγγελων,τον Πατρι-
αρχη Αβρααμ και τον ληστη-[δεξια]οι βασιλεις των τεσσα-
ρων εθνων ,ο δορυφορος αγγελος,το οραμα του Δανιηλ,
η Γη πανω στο Θηριο,και κατω πληθοι κολασμενων.-
.
.
.
.
Ο ΕΛΑΧΙΣΤΟΣ ΕΓΡΑΨΕ:
Αλεξανδρος Παπαδιαμαντης Σκιαθιτης τον τοπον
Ελλην το γενος
.
Ο ελαχιστος εγραψε...
.
ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ
ΤΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΟΠΙΟΥ
.
.Ο ελαχιστος ξυπνησε απ'το ονειρο.Συλλογισθηκε
τους προκατοχους,ειδε να κρεμουν τα προσωπεια
τους στα κλαρια κι αργα υστερα ν'αποσυρονται
στη σκια
.με φυλλα ελιας λογχοφορα χαρακωσε τον ουρανο
.εσυρε τον ισκο του ως το κυπαρισσι,ο ισκιος του
ευθυτενης ως το δεντρο
.πουλια ανεβαζαν με σκαλες λοφων τη θαλασσα
στα λογια τους,να σιωπησουν τα περιττα
.σαν εδυσε βρηκε την τροφη του να δειπνισει
ελιες και ψωμι στο τραπεζι
.καμπυλωσε τον λογισμο του και στοχευσε το
μικρο το ταπεινο το μη -υπερυψουμενο
.και το κρινακι λευκοτατο πνεει τον υπνο των
βραχων,σκεφτηκε
.σημερα ηρθε ενας ταπεινος ανθρωπος.
Γεωργος
Του εφερε σιταρι ν'αλεσει
.σε περασμενους καιρους φυτεψε θαμνους και
πουρναρια φιλικι κουμαριες και σε μελλοντικους
καιρους θα φυτρωσουν
.ειδε το κομματι του καθαρου ουρανου στο μικρο
παραθυρο.Του δωθηκε αυτη η Δωρεα
.η πεταλουδα σχεδιασε τη μερα της σε ισκιους
βραχων,και το χαμομηλο τον κιτρινο υπνο της
σκιασε
.στο τερμα μιας μερας ειδε στο βαθος χαμηλα τη
θαλασσα.
Αναγνωρισε το Μεγαλο Ανερμηνευτο
.με τα φτερα των πουλιων αποκτουμε την ιδεα
της ανυψωσης και της πτωσης ταυτοχρονα
.στο πιατο εβαλε τις ελιες και καθισε στο ξυλινο
τραπεζι να φαει
.ο ερημοτατος των ανθρωπων απλωνοντας το χερι
στηριχτηκε στον βραχο
.στο χορταρι αναμεσα στις πετρες πνεει την υπαρξη
του ο κοσμος
.το μεσημερι πανω απ'το λοφο ισορροπησε ενα
οριζοντιο συννεφο,ως λευκη χιων
.με το ανοιγμα του αντιχειρα και του δειχτη μετρησε
το διαστημα που τον χωριζει απο τα πραγματα γυρω
.οργωσε τη γη ,εσπειρε ,θερισε και τη λιγοστη σοδεια
πολλαπλασιαζοντας την την μοιρασε ισοποσα
.τα δε ανθρωπινα ειχε παρ'ολ'αυτα παντα στην
εγνοια του
. κι αν τον αδικησαν δεν ανταπεδωσε,ο εναρετος
.πληθος παπαρουνες εχυσαν το κοκκινο αιμα τους
στο πρασινο χορταρι της ανοιξης
.''απο το χερι μου αρχιζει η ερημος,οταν το δαχτυλο
μου δεν φτανει στο δαχτυλο του πλησιον μου''
.εβαλε να φαει,λιγοστες ελιες και χορτα βρασμενα,
φωναξε πρωτα τα πουλια,υστερα τους ανθρωπους,
ολοι χορτασαν και εμεινε και για την αλλη μερα
φαγητο να χορτασθουν
.ηταν εκ φυσεως λιποσαρκος,αλλα ισχυρος στα
νευρα τους σωματος και ανθεκτικος στις κλει-
δωσεις,ικανος ν'αναρριχαται στους βραχους και
να υπερπηδα βαθεια χασματα της γης,ως ζαρκας
.ενωνοντας τους δυο αντιχειρεςκαι τους δυο
δειχτες τους αριστερου και του δεξιου χεριου
σχηματισε κυκλο,απο αυτον τον κυκλο περασε
την ματια του και κοιταξε τον κοσμο,υστερα απο-
μακρυνοντας τα ενωμενα δαχτυλα μεγαλωνε συ-
νεχως τον κυκλο
.σκορπισε λογους αγαθους και ωφελησε πολλαπλα
τους ανθρωπους χωρις ανταμοιβη δεχομενος
.το προσωπο ενος απο εμας με τα στρωματα της
ιστοριας του τοιχογραφησε σε περιοπτη θεση να
βλεπουμε τι ωφελει και τι βλαφτει
.τα εργα του απλα και ανιδιοτελη ως και οι λογοι του
.ανοιξε το παραθυρο και ξημερωσε,
εκλεισε το παραθυρο και νυχτωσε,
στην κινηση αυτη οφειλει ο κοσμος την υπαρξη του
.αναρωτηθηκε ποση Αληθεια ο ανθρωπος δικαιουται
.ποση απο τη συμμετρια της μαργαριτας αγγιζει τον
αερα
.φοβηθηκε μηπως τα λογια του καταληφθουν απο
ψεματα
.σκεφτηκε πως για να μετρησεις το μεγεθος των λοφων
και των βουνων χρειαζεσαι την ιδεα του μυρμηγκιου
.στους ορθρους μνημονευε τους γεωργους, τους
ποιμενοντας και τους ψαραδες
.με μηκη βλεματων μετραμε τις αποστασεις μας
.το φως που ελαμψε το ορυκτο της μερας
.και η ψυχη τους εφταχορδη λυρα αντηχησε το φως
.αυτο το πραγμα εχει αυτο το ονομα,
και ο ανθρωπος απο τις πραξεις του εχει το ονομα του
ακεραιο η' λειψο
.''ο ανθρωπος δεν ειναι,μονο,μια υλιστικη μηχανη''
αυτο ειπε και το γαλαζιο πληρωσε τα υπαρχοντα
.εκεινος ο ανθρωπος εφυγε χρονια πριν,
σκαβοντας στις πραξεις του θα τον αναστησεις
.Αυτος ο Ελαχιστος Μεταφυσικος και ο Στοχαστης
ο Αγνοων τα Ατερμονα
.αγκυρωνε αποσπασματα της θαλασσας στον ουρανο
και μερη απο συννεφα στα κυματα
.τις βροχερες μερες μαζευε το νερο στη στερνα
και τις μερες της μεγαλης ξηρασιας το ξοδευε να
ποτιζει τα φυτα μην ξεραθουν
.ο δρομος αναμεσα απο βραχια και θαμνους ανεβαινε
και μαζι το τοπιο
.στα ακρα των τοπων μου,η ευγενικη νησος Σκιαθος ,
η ψωμοφαγα Ακαρνανια,η αρχοντικη Σμυρνη ,
η ακριβη Μορφου της Παφος της νησος Κυπρου
.κι επειτα ο ερημιτης πηρε το μονοπατι αναμεσα στις
ελιες
.ψηλα υπεροπτικο πεταγμα τανυπτερυγου αετου
ισορροπουσε χαμηλα το κιτρινο τρεμουλιασμα της
πεταλουδας στον αερα
.η μερα κυλησε αναμεσα στα βραχια τις ωρες της
κι αποψε τ'αηδονι γλιστρισε στο φως του φεγγαριου.
.Μπορει να βλεπει την Ωραιοτητα
.και η σκεψη του λουστηκε στη διαυγεια
.ο ηρεμος υπνος της χελωνας κατω απο πανσεληνο
φως με τα νερα φωτεινα και λουλουδιασμενα της
ανοιξης
.στις τοιχογραφιες ξεχωριζε συγκαιρινους του ανθρω-
πους,πλησιαζε,τους χαιρετουσε και κουβεντιαζε μαζι
τους
.ειδε.
Οι βαρκες στον αερα κολυμπαγαν σαν δελφινια
.η ισχυρη πιεση του ανεμου η' η ανωση των ψαριων
χαραζεται στον ρυθμο των κυματων
.ηρθε ενας ανθρωπος,δεν τον ρωτησε τιποτα,
εφαγε μαζι του και μετα το γευμα εφυγε,αφου τον
ευχαριστησε
.στο ξερο ξυλο που φυτεψε περιμενε ν'αναστηθει η
ανοιξη
.δεν θελησε στην τοιχογραφια ν'αποτυπωσει τη ματαιο-
δοξια του
.αυτη τη νυχτα το φεγγαρι σταθηκε πανω απ'το κυπαρισ-
σι,μια στιγμη
.και με τη γλωσσα του ειπε:
''το νερο καθρεφτης του Χρονου ειναι''
.τοσα πολλα σχηματα φυλλων και τοσα ειδη φυτων
στο φως .
Η Υπαρξη
.καποτε κατεβαινε στη θαλασσα ,εμενε με τις ωρες
ακουγοντας τ'αδιακοπα κυματα
να ερχονται να φευγουν
.φυσωντας ο αερας εσειε τις ακρες των δεντρων
που με τις πενες τους εγραφαν στο τετραδιο τ'ουρα-
νου:
ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ
.ειδε.
Περιστερι λευκο σαν βελος περασε μεσα απο ασπρο
συννεφο
.και με τη γλωσσα του ειπε:
''ποιο ονομα πραγματος δεν ειπωθηκε ως τωρα
και ποτε δεν θα ειπωθει;''
.ενα νευμα η ευτυχια
μια κινηση απλη,στο χερι σου
.Μπορει να βλεπει την Ωραιοτητα
''μικρα κυκλαμινα ρουφουν φως στη ριζα του
βραχου''
.οπως ψαρας κυκλωνει τα νερα με διχτια να
πιασει ψαρια, το φως κυκλωσε και πιανοντας το
το ειχε να φωτιζει τις μερες του και να μην ειναι
σκοτεινες οι νυχτες του
.και στη γλωσσα του εγραψε:
''οι μελισσες τριγυριζαν στα ανθη τρυγωντας τη
γυρι τους''
Μεγαλυνομεν τα Εργα
.Αυτα ακουστηκαν.
Παλιμψηστο Αλεξανδρου Παπαδιαμαντη
η Χωρα μου
.Ενα σημειο προσθετωντας,
απο Εδω η Αιωνιοτητα
.
.
.
.
