.
.
LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
-Η Αναζητηση του Αβερροη-La busca de Averroes-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis-
ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis}
Αβερροης,Κορδοβα 14 Απριλιου 1126-Φεζ 10 Δεκεμβριου 1198,Αραβας φιλοσοφος,
σχολιαστης του Αριστοτελη
Η Αναζητηση του Αβερροη-La busca de Averroes-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
σε μια κεντρικη πλατεια,9 η ωρα το πρωι,το 1947,ημερα Παρασκευη,ειδε συγκεντρωμενο
πληθος,πλησιασε,μεσα στην αφορητη ζεστη,κι ειδε εναν γυμνο απο τη μεση και πανω αντρα
που τον μαστιγωναν,αυτος δεν εβγαζε μιλια,του δωσαν ενα χαρτι,'υπογραψε,καθαρμα'του
φωναξαν,'αλλιως θα πεθανεις',εκεινος,τον ειδε,υπογραψε,δεν τον αφησαν,πηραν το χαρτι με
την υπογραφη του,το σηκωσαν ψηλα και το εδειχναν,'οριστε,υπογραψε την δηλωση μετανοιας
του',γελουσαν,καποιος διπλα του ψιθυρισε,'ο δειλος',τοτε ολοι ενας-ενας περασαν απο μπρο-
στα του και τον εφτυναν στο προσωπο,'ντροπη,δειλε',ελεγαν,
φοβηθηκε μην τον δουν και τον αναγκασουν να περασει κι αυτος,εκανε πισω να κρυφτει και να
φυγει,'ε συ που πας;πιαστε τον',ακουσε μια αγρια φωνη,
προλαβε να ξεφυγει,
περπατησε στις οχθες του Γουαδαλκιβιρ,ο ποταμος κυλουσε τα νερα του,το ιδιο οπως χθες,
οπως κι αυριο,τ'ανθισμενα τριανταφυλλα μυριζαν,ενα φυλλο επεσε,ενα σκυλι αλυκτουσε
μακρια,ποσα πολλα πραγματα μοιαζουν και ταυτοχρονα ειναι διαφορετικα, σκεφτηκε,
γυρισε σπιτι,μεσημερι,η μελαχροινη υπηρετρια του ειπε πως δυο κυριοι ειχαν ερθει,πριν περι-
που μια ωρα και τον ζητησαν,'ειπαν πως θα ξαναγυρισουν,δεν μου αρεσαν,μου φανηκαν,κυριε,
σαν...','μην ανησυχεις'εκοψε τη κοπελα,'δεν ειναι τιποτα σοβαρο',χαμογελασε,'κι αν μπορεις
κανε ησυχια γιατι θελω να δουλεψω',
στο δωματιο,που εργαζονταν,υπηρχε ενας οβαλ καθρεφτης με ασημενιο πλαισιο,κοιταξε
μεσα σ'αυτον,το ειδωλο του ξαφνικα θολωσε,σαν να μην υπηρχε,και τοτε η ομιχλη διαλυθηκε
κι ειδε τον ανθρωπο της πλατειας και μαζι το συγκεντρωμενο πληθος,ο σκυμενος αντρας
γυρισε το κεφαλι του προς το μερος του,ειδε το προσωπο του καθαρα,ηταν το δικο του,
'αυτο ειναι,λοιπον,το θεατρο'σχεδον φωναξε δυνατα,
καθησε στο γραφειο του,διαβασε τις πρωτες γραμμες απο τα Πολιτικα του Αριστοτελη:
ἐπειδὴ πᾶσαν πόλιν ὁρῶμεν κοινωνίαν τινὰ οὖσαν καὶ πᾶσαν κοινωνίαν ἀγαθοῦ τινος
ἕνεκεν συνεστηκυῖαν (τοῦ γὰρ εἶναι δοκοῦντος ἀγαθοῦ χάριν πάντα πράττουσι πάντες), δῆλον
ὡς πᾶσαι μὲν ἀγαθοῦ τινος στοχάζονται, μάλιστα δὲ [5] καὶ τοῦ κυριωτάτου πάντων ἡ πασῶν
κυριωτάτη καὶ πάσας περιέχουσα τὰς ἄλλας. αὕτη δ’ ἐστὶν ἡ καλουμένη πόλις καὶ ἡ κοινωνία
ἡ πολιτική.
σημειωνε μια-μια τις λεξεις:
ἐπειδὴ,αιτιολογικος συνδεσμος,porque
πᾶσαν,πᾶς,πᾶσα, πᾶν,επιθετο,επιμεριστικη αντωνυμια,cada,todo/a
πόλιν,πόλις θηλυκό,οικονομικη,θρησκευτικη,κοινωνικη,ιδεολογικη,πολιτιστικη συνυπαρξη
ανθρωπων,πολιτων,πόλις κρατος,ciudad estado
η ζεστη ηταν αφορητη,ειχε την αισθηση πως ειχε πιασει φωτια το σπιτι,ειδε τον καθρεφτη
απεναντι,κοκκινος,η αντανακλαση του ηλιου,σκεφτηκε
συνεχισε το λεξικο:
ὁρῶμεν,ρημα,ὁρέω ιωνικος τυπος,ὄρημι αιολικος,ὁρόω επικος,ver
κοινωνίαν,κοινωνια,ενα συνειδητο δικτυο δεσμων,οικονομικων,θρησκευτικων,κοινωνικων,
ιδεολογικων,πολιτιστικων,μεταξυ των ανθρωπων,sociedad
'κυριε',ακουσε,τους ειδε μεσα στον καθρεφτη,πισω του οι δυο ανθρωποι που του ειπε η
κοπελα,γυρισε,'σας περιμενα' τους ειπε,ο ηρεμος τονος της φωνης του φανηκε να τους εκνευ-
ρισε,προσπαθησαν να συγκρατηθουν και να διατηρησουν την επισημη κι αυστηρη εκφραση
τους,'αυτο,ακριβως,ειναι η κωμωδια',σκεφτηκε,χαμογελασε,'σας ακουω,κυριοι' ,
'κυριε',μιλησε ο πιο ψηλος κι αδυνατος,με σφυριχτη φωνη τενορου,'ετοιμασθητε γρηγορα,θα
σας συνοδευσουμε στο τεμενος,εκει σας περιμενουν','βιαστητε,κυριε,δεν υπαρχει χρονος'ειπε
με φωνη μπασου ο αλλος αντρας ο χοντρος και κοντος,'δεν υπαρχει χρονος;'σχολιασε χαμο-
γελωντας,'ελα,αφηστε τις φιλοσοφιες commentator',αντεδρασε χανοντας τη ψυχραιμια του
ο ψηλος κι αδυνατος,
τους βρηκε να καθονται σε ημικυκλιο,τον εστησαν ορθιο στο κεντρο,πισω στην αιθουσα πλη-
θος θεατων,'δημοσια ανοιχτη συζητηση' ειπαν,'Δικη' σκεφτηκε,αναμεσα στους δικαστες ανα-
γνωρισε πολλα υψηλα ισταμενα προσωπα της Κορδοβας,'μια σκευωρια',σκεφτηκε,μια πλεχτα-
νη εξοντωσης του,που ομως κραταει τα προσχηματα,σκεφτηκε,'το γραμμα του Νομου,και τωρα
η επισημοτητα της διαδικασιας:
-ο Abu I-Walid Muhammad ibn Ahmad ibn Muhammad ibn Rushd,η' κατα κοσμον Αβερροης,
κατοικος Κορδοβας,γεννηθεις την 14 Απριλιου 1126,νομικος,ιατρος,φιλοσοφος,commentator
του Αριστοτελη,δικαστης στη Σεβιλλη το 1169 και στη Κορδοβα το 1184,εμπιστος κρατικος
υπαλληλος του ηγεμονα Αλ Μανσουρ στο Μαροκο,και νυν φιλοσοφος,ιδρυτης φιλοσοφικης
σχολης στη Κορδοβα,ευρισκετε παρων ενωπιον μας,να ερωτηθει και να συζητησουμεν,
και τον ρωτησαν,αν υπαρχει διπλη αληθεια,της φιλοσοφιας και των ιερων γραπτων,
τι σημαινει δρων νους,πως αντιλαμβανεται την αιωνιοτητα του κοσμου,αν πιστευει οτι ολη
η αληθεια περιεχεται στα ιερα κειμενα κι επομενως δεν χρειαζεται να προσφυγουμε αλλου,
και πολλα αλλα ,υποκριτικα,ρωτησαν,
στο θεατρο τους,απαντησε με θαρρος σε καθε ενα απο τα ερωτηματα τους,καταληγωντας:
'η αληθεια δεν βρισκετε per accidens,τι θελουμε να ειναι,τι πιστευουμε να ειναι,τι μας
επιβαλλετε να ειναι,αλλα ειναι per se,καθαρη μορφη,σε αποδειξη στα φιλοσοφικα μου εργα
μου και στα σχολια μου στον Αριστοτελη'
τοτε,ανοικτα,τον κατηγορησαν,πως δεν ειναι φιλοσοφος,παρα ενας επικινδυνος,κι ολη η φιλο-
σοφια του ειναι μια αντιγραφη,πως ενας λογοκλοπος ειναι,
''εκτος απο τη λογοκλοπη του Αριστοτελη'πηρε το λογο ενας δικαστης,,'να,και μια αλλη,εξω-
φθαλμος'και συνεχιζει με επιτιμητικο υφος,'ο κυριος commentator Αβερροης εχει εκδωσει,
ολοι,νομιζω,το γνωριζετε,πριν μια διετια,ενα διηγημα,να αυτο',ο δικαστης σηκωνει ψηλα το
χειρογραφο να το δουν ολοι,μαζι κι οι θεατες,'το οποιο ειναι κατα λεξη μεταφραση ενος πρω-
τοτυπου διηγηματος καποιου αργεντινου συγγραφεα J.L.Borges',λεει κι ανοιγει ενα βιβλιο
και ξεφυλλιζοντας το σταματα σε μια σελιδα,'να το,αυτο',
και σηκωνοντας ψηλα το ανοιγμενο βιβλιο το δειχνει,
'το οποιο αρχικα το 1947 δημοσιευθηκε στο περιοδικο Sur και το 1949 στη συλλογη διηγημα-
των του El Aleph,οποιος αμφιβαλλει ιδου το χειρογραφο λογοκλοπης του Αβερροη και ιδου το
λογοκλοπημενο διηγημα La busca de Averroes του J.L.Borges,κι ειναι στη διαθεση του να τα
συγκρινει,για το αληθες του πραγματος'
εκαντοταδες ματια περασαν και ειδαν τα δυο διηγηματα:
στο διηγημα του Αβερροη διαβασαν:
S'imaginant que la tragédie n'est autre chose que l'art de louer...
ERNEST RENAN, Averroès, 48 (1861)
Abulgualid Muhámmad Ibn-Ahmad ibn-Muhámmad ibn-Rushd (un siglo tardaría ese largo
nombre en llegar a Averroes, pasando por Benraist y por Avenryz, y aun por Aben-Rassad y
Filius Rosadis) redactaba el undécimo capítulo de la obra Tahafut-ul-Tahafut (Destrucción de la
Destrucción), ....
....
La pluma corría sobre la hoja, los argumentos se enlazaban, irrefutables, pero una leve
preocupación empañó la felicidad de Averroes. No la causaba el Tahafut, trabajo fortuito, sino
un problema de índole filológica vinculado a la obra monumental que lo justificaría ante las
gentes: el comentario de Aristóteles.
...
Miró por el balcón enrejado; abajo, en el estrecho patio de tierra, jugaban unos chicos
semidesnudos. Uno, de pie en los hombros de otro,hacía notoriamente de almuédano; bien
cerrados los ojos, salmodiaba No hay otro dios que el Dios. El que lo sostenía, inmóvil, hacía de
alminar; otro, abyecto en el polvo y arrodillado, de congregación de los fieles. El juego duró
poco; todos querían ser el almuédano, nadie la congregación o la torre.
...
στο διηγημα του J.L.Borges διαβασαν:
S'imaginant que la tragédie n'est autre chose que l'art de louer...
ERNEST RENAN, Averroès, 48 (1861)
Abulgualid Muhámmad Ibn-Ahmad ibn-Muhámmad ibn-Rushd (un siglo tardaría ese largo
nombre en llegar a Averroes, pasando por Benraist y por Avenryz, y aun por Aben-Rassad y
Filius Rosadis) redactaba el undécimo capítulo de la obra Tahafut-ul-Tahafut (Destrucción de la
Destrucción), ....
....
La pluma corría sobre la hoja, los argumentos se enlazaban, irrefutables, pero una leve
preocupación empañó la felicidad de Averroes. No la causaba el Tahafut, trabajo fortuito, sino
un problema de índole filológica vinculado a la obra monumental que lo justificaría ante las
gentes: el comentario de Aristóteles.
...
Miró por el balcón enrejado; abajo, en el estrecho patio de tierra, jugaban unos chicos
semidesnudos. Uno, de pie en los hombros de otro,hacía notoriamente de almuédano; bien
cerrados los ojos, salmodiaba No hay otro dios que el Dios. El que lo sostenía, inmóvil, hacía de
alminar; otro, abyecto en el polvo y arrodillado, de congregación de los fieles. El juego duró
poco; todos querían ser el almuédano, nadie la congregación o la torre.
...
'φοβερη συμπτωση,για να ειναι πιστευτη' αναφωνησε ενας αλλος δικαστης,και σχολιασε,'και
γινεται πλεον φανερο πως με υπουλο τροπο,μ'αυτο το κλεμενο διηγημα, θελησε να προπαγαν-
δισει μεσα στον τελειο κοσμο μας την τραγωδια και τη κωμωδια',
αναμεσα στους κατηγορους του ηταν κι ο Αβενζοαρης,ο Ηγεμωνας της Ιατρικης και πασης επι-
στημης, ο ανθρωπιστης και δασκαλος του,παρασυρμενος απο την ασβηστη ζηλια του και τον
ασιγαστο ανταγωνισμο του για τον μαθητη του,
τελικα,δικαζοντας,τον αποκηρυξαν σαν τσαρλατανο κι επικινδυνο αιρετικο,
καταφερε να δραπετευσει για να σωθει στο Μαροκο,στη Φεζ,
εκει,καποτε,τον επιασαν και μια Παρασκευη σε μια κεντρικη πλατεια,9 η ωρα το πρωι,μεσα στην
αφορητη ζεστη τον γυμνωσαν απο τη μεση και πανω και τον μαστιγωναν,ζητωντας του ν'απο-
κηρρυξει το εργο του,
οταν,απ'τα αφορητο βασανιστηριο,τ'αποκηρρυξε το συγκεντρωμενο πληθος περασε απο μπρο-
στα του και τον εφτυνε,
αναμεσα τους ηταν κι ενας αγνωστος,ονοματι J.L.Borges αργεντινος,καποιος τον πηρε ειδηση
και τον εδειξε,'ενας ξενος,ενας σπιουνος'φωναξε δυνατα'τι ζηταει αναμεσα μας;,τι ψαχνει;
πιαστεν τον',
χυμηξαν κατα πανω του,ο ξενος προσπαθησε να ξεφυγει,δεν τα καταφερε και τον επιασαν,
'μ'αυτος ειναι τυφλος'ειπε καποιος κοιτωντας τα σβησμενα ματια του,'ακινδυνος,αφηστε τον',
τον παρατησαν,
'αυτουνου'εδειξαν τον μαστιγωμενο μισολυποθυμο αντρα' να δημευθει η ολη περιουσια και να
καουν ολα του τα βιβλια' ,
περπατησε στις οχθες του Γουαδαλκιβιρ,ο ποταμος κυλουσε τα νερα του,το ιδιο οπως χθες,
οπως κι αυριο,τ'ανθισμενα τριανταφυλλα μυριζαν,ενα φυλλο επεσε,ενα σκυλι αλυκτουσε
μακρια,ποσα πολλα πραγματα μοιαζουν και ταυτοχρονα ειναι διαφορετικα, σκεφτηκε,
γυριζοντας σπιτι,μεσημερι,ειδε σ'ενα σοκακι αναμεσα στα πλινθινα σπιτια που το πιεζαν ασφυ-
κτικα,μεσα στη σκονη,που'ναι μια αλληγορια του απειρου χρονου,καποια μικρα παιδια να παι-
ζουν,
το ενα,πανω στον ωμο ενος ορθιου παιδιου,εκανε τον μουεζινη,κι εψελνε,το τριτο γονατισμενο
μπροστα τους εσκυβε και προσκυνουσε,παρατηρησε,και χαμογελασε,πως ολα τα παιδια ηθελαν
να κανουν τον μουεζινη,
ανεβηκε στο διαμερισμα του,στο δωματιο,που εργαζονταν,εκει μεσα στον οβαλ καθρεφτη με
το ασημενιο πλαισιο κοιταξε το ειδωλο του,αυτο ξαφνικα θολωσε,σαν να μην υπηρχε,σαν να
επρεπε να'ναι καποιος αλλος για να υπαρχει κι αυτος ο αλλος να ειναι αυτος ο ιδιος για να
υπαρχει,
δεν τρομαξε,αντιθετα αισθανθηκε χαρα,'αυτο,λοιπον,ειναι το θεατρο'φωναξε δυνατα,
αργοτερα,το απογευμα,κατω απ'το μπαλκονι ειδε μια ερημη φοινικια
Tú también eres, ¡oh palma!
En este suelo extranjera.
[κι εσυ ακομα,φοινικια,
σ'αυτη τη γη ξενη εισαι]
αναφωνησε αντιγραφοντας τον Αβερροη η' αντιγραφοντας τον J.L.Borges
en repetir el apóstrofe que Abdurrahmán dirigió en los jardines de Ruzafa a una palma
africana:
γυρισε και υπογραψε το διηγημα,commentator,ημερομηνια 10 Δεκεμβριου 1198
.
.
.
LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
-Η Αναζητηση του Αβερροη-La busca de Averroes-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis-
ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis}
.
.
Αβερροης,Κορδοβα 14 Απριλιου 1126-Φεζ 10 Δεκεμβριου 1198,Αραβας φιλοσοφος,
σχολιαστης του Αριστοτελη
Η Αναζητηση του Αβερροη-La busca de Averroes-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
σε μια κεντρικη πλατεια,9 η ωρα το πρωι,το 1947,ημερα Παρασκευη,ειδε συγκεντρωμενο
πληθος,πλησιασε,μεσα στην αφορητη ζεστη,κι ειδε εναν γυμνο απο τη μεση και πανω αντρα
που τον μαστιγωναν,αυτος δεν εβγαζε μιλια,του δωσαν ενα χαρτι,'υπογραψε,καθαρμα'του
φωναξαν,'αλλιως θα πεθανεις',εκεινος,τον ειδε,υπογραψε,δεν τον αφησαν,πηραν το χαρτι με
την υπογραφη του,το σηκωσαν ψηλα και το εδειχναν,'οριστε,υπογραψε την δηλωση μετανοιας
του',γελουσαν,καποιος διπλα του ψιθυρισε,'ο δειλος',τοτε ολοι ενας-ενας περασαν απο μπρο-
στα του και τον εφτυναν στο προσωπο,'ντροπη,δειλε',ελεγαν,
φοβηθηκε μην τον δουν και τον αναγκασουν να περασει κι αυτος,εκανε πισω να κρυφτει και να
φυγει,'ε συ που πας;πιαστε τον',ακουσε μια αγρια φωνη,
προλαβε να ξεφυγει,
περπατησε στις οχθες του Γουαδαλκιβιρ,ο ποταμος κυλουσε τα νερα του,το ιδιο οπως χθες,
οπως κι αυριο,τ'ανθισμενα τριανταφυλλα μυριζαν,ενα φυλλο επεσε,ενα σκυλι αλυκτουσε
μακρια,ποσα πολλα πραγματα μοιαζουν και ταυτοχρονα ειναι διαφορετικα, σκεφτηκε,
γυρισε σπιτι,μεσημερι,η μελαχροινη υπηρετρια του ειπε πως δυο κυριοι ειχαν ερθει,πριν περι-
που μια ωρα και τον ζητησαν,'ειπαν πως θα ξαναγυρισουν,δεν μου αρεσαν,μου φανηκαν,κυριε,
σαν...','μην ανησυχεις'εκοψε τη κοπελα,'δεν ειναι τιποτα σοβαρο',χαμογελασε,'κι αν μπορεις
κανε ησυχια γιατι θελω να δουλεψω',
στο δωματιο,που εργαζονταν,υπηρχε ενας οβαλ καθρεφτης με ασημενιο πλαισιο,κοιταξε
μεσα σ'αυτον,το ειδωλο του ξαφνικα θολωσε,σαν να μην υπηρχε,και τοτε η ομιχλη διαλυθηκε
κι ειδε τον ανθρωπο της πλατειας και μαζι το συγκεντρωμενο πληθος,ο σκυμενος αντρας
γυρισε το κεφαλι του προς το μερος του,ειδε το προσωπο του καθαρα,ηταν το δικο του,
'αυτο ειναι,λοιπον,το θεατρο'σχεδον φωναξε δυνατα,
καθησε στο γραφειο του,διαβασε τις πρωτες γραμμες απο τα Πολιτικα του Αριστοτελη:
ἐπειδὴ πᾶσαν πόλιν ὁρῶμεν κοινωνίαν τινὰ οὖσαν καὶ πᾶσαν κοινωνίαν ἀγαθοῦ τινος
ἕνεκεν συνεστηκυῖαν (τοῦ γὰρ εἶναι δοκοῦντος ἀγαθοῦ χάριν πάντα πράττουσι πάντες), δῆλον
ὡς πᾶσαι μὲν ἀγαθοῦ τινος στοχάζονται, μάλιστα δὲ [5] καὶ τοῦ κυριωτάτου πάντων ἡ πασῶν
κυριωτάτη καὶ πάσας περιέχουσα τὰς ἄλλας. αὕτη δ’ ἐστὶν ἡ καλουμένη πόλις καὶ ἡ κοινωνία
ἡ πολιτική.
σημειωνε μια-μια τις λεξεις:
ἐπειδὴ,αιτιολογικος συνδεσμος,porque
πᾶσαν,πᾶς,πᾶσα, πᾶν,επιθετο,επιμεριστικη αντωνυμια,cada,todo/a
πόλιν,πόλις θηλυκό,οικονομικη,θρησκευτικη,κοινωνικη,ιδεολογικη,πολιτιστικη συνυπαρξη
ανθρωπων,πολιτων,πόλις κρατος,ciudad estado
η ζεστη ηταν αφορητη,ειχε την αισθηση πως ειχε πιασει φωτια το σπιτι,ειδε τον καθρεφτη
απεναντι,κοκκινος,η αντανακλαση του ηλιου,σκεφτηκε
συνεχισε το λεξικο:
ὁρῶμεν,ρημα,ὁρέω ιωνικος τυπος,ὄρημι αιολικος,ὁρόω επικος,ver
κοινωνίαν,κοινωνια,ενα συνειδητο δικτυο δεσμων,οικονομικων,θρησκευτικων,κοινωνικων,
ιδεολογικων,πολιτιστικων,μεταξυ των ανθρωπων,sociedad
'κυριε',ακουσε,τους ειδε μεσα στον καθρεφτη,πισω του οι δυο ανθρωποι που του ειπε η
κοπελα,γυρισε,'σας περιμενα' τους ειπε,ο ηρεμος τονος της φωνης του φανηκε να τους εκνευ-
ρισε,προσπαθησαν να συγκρατηθουν και να διατηρησουν την επισημη κι αυστηρη εκφραση
τους,'αυτο,ακριβως,ειναι η κωμωδια',σκεφτηκε,χαμογελασε,'σας ακουω,κυριοι' ,
'κυριε',μιλησε ο πιο ψηλος κι αδυνατος,με σφυριχτη φωνη τενορου,'ετοιμασθητε γρηγορα,θα
σας συνοδευσουμε στο τεμενος,εκει σας περιμενουν','βιαστητε,κυριε,δεν υπαρχει χρονος'ειπε
με φωνη μπασου ο αλλος αντρας ο χοντρος και κοντος,'δεν υπαρχει χρονος;'σχολιασε χαμο-
γελωντας,'ελα,αφηστε τις φιλοσοφιες commentator',αντεδρασε χανοντας τη ψυχραιμια του
ο ψηλος κι αδυνατος,
τους βρηκε να καθονται σε ημικυκλιο,τον εστησαν ορθιο στο κεντρο,πισω στην αιθουσα πλη-
θος θεατων,'δημοσια ανοιχτη συζητηση' ειπαν,'Δικη' σκεφτηκε,αναμεσα στους δικαστες ανα-
γνωρισε πολλα υψηλα ισταμενα προσωπα της Κορδοβας,'μια σκευωρια',σκεφτηκε,μια πλεχτα-
νη εξοντωσης του,που ομως κραταει τα προσχηματα,σκεφτηκε,'το γραμμα του Νομου,και τωρα
η επισημοτητα της διαδικασιας:
-ο Abu I-Walid Muhammad ibn Ahmad ibn Muhammad ibn Rushd,η' κατα κοσμον Αβερροης,
κατοικος Κορδοβας,γεννηθεις την 14 Απριλιου 1126,νομικος,ιατρος,φιλοσοφος,commentator
του Αριστοτελη,δικαστης στη Σεβιλλη το 1169 και στη Κορδοβα το 1184,εμπιστος κρατικος
υπαλληλος του ηγεμονα Αλ Μανσουρ στο Μαροκο,και νυν φιλοσοφος,ιδρυτης φιλοσοφικης
σχολης στη Κορδοβα,ευρισκετε παρων ενωπιον μας,να ερωτηθει και να συζητησουμεν,
και τον ρωτησαν,αν υπαρχει διπλη αληθεια,της φιλοσοφιας και των ιερων γραπτων,
τι σημαινει δρων νους,πως αντιλαμβανεται την αιωνιοτητα του κοσμου,αν πιστευει οτι ολη
η αληθεια περιεχεται στα ιερα κειμενα κι επομενως δεν χρειαζεται να προσφυγουμε αλλου,
και πολλα αλλα ,υποκριτικα,ρωτησαν,
στο θεατρο τους,απαντησε με θαρρος σε καθε ενα απο τα ερωτηματα τους,καταληγωντας:
'η αληθεια δεν βρισκετε per accidens,τι θελουμε να ειναι,τι πιστευουμε να ειναι,τι μας
επιβαλλετε να ειναι,αλλα ειναι per se,καθαρη μορφη,σε αποδειξη στα φιλοσοφικα μου εργα
μου και στα σχολια μου στον Αριστοτελη'
τοτε,ανοικτα,τον κατηγορησαν,πως δεν ειναι φιλοσοφος,παρα ενας επικινδυνος,κι ολη η φιλο-
σοφια του ειναι μια αντιγραφη,πως ενας λογοκλοπος ειναι,
''εκτος απο τη λογοκλοπη του Αριστοτελη'πηρε το λογο ενας δικαστης,,'να,και μια αλλη,εξω-
φθαλμος'και συνεχιζει με επιτιμητικο υφος,'ο κυριος commentator Αβερροης εχει εκδωσει,
ολοι,νομιζω,το γνωριζετε,πριν μια διετια,ενα διηγημα,να αυτο',ο δικαστης σηκωνει ψηλα το
χειρογραφο να το δουν ολοι,μαζι κι οι θεατες,'το οποιο ειναι κατα λεξη μεταφραση ενος πρω-
τοτυπου διηγηματος καποιου αργεντινου συγγραφεα J.L.Borges',λεει κι ανοιγει ενα βιβλιο
και ξεφυλλιζοντας το σταματα σε μια σελιδα,'να το,αυτο',
και σηκωνοντας ψηλα το ανοιγμενο βιβλιο το δειχνει,
'το οποιο αρχικα το 1947 δημοσιευθηκε στο περιοδικο Sur και το 1949 στη συλλογη διηγημα-
των του El Aleph,οποιος αμφιβαλλει ιδου το χειρογραφο λογοκλοπης του Αβερροη και ιδου το
λογοκλοπημενο διηγημα La busca de Averroes του J.L.Borges,κι ειναι στη διαθεση του να τα
συγκρινει,για το αληθες του πραγματος'
εκαντοταδες ματια περασαν και ειδαν τα δυο διηγηματα:
στο διηγημα του Αβερροη διαβασαν:
S'imaginant que la tragédie n'est autre chose que l'art de louer...
ERNEST RENAN, Averroès, 48 (1861)
Abulgualid Muhámmad Ibn-Ahmad ibn-Muhámmad ibn-Rushd (un siglo tardaría ese largo
nombre en llegar a Averroes, pasando por Benraist y por Avenryz, y aun por Aben-Rassad y
Filius Rosadis) redactaba el undécimo capítulo de la obra Tahafut-ul-Tahafut (Destrucción de la
Destrucción), ....
....
La pluma corría sobre la hoja, los argumentos se enlazaban, irrefutables, pero una leve
preocupación empañó la felicidad de Averroes. No la causaba el Tahafut, trabajo fortuito, sino
un problema de índole filológica vinculado a la obra monumental que lo justificaría ante las
gentes: el comentario de Aristóteles.
...
Miró por el balcón enrejado; abajo, en el estrecho patio de tierra, jugaban unos chicos
semidesnudos. Uno, de pie en los hombros de otro,hacía notoriamente de almuédano; bien
cerrados los ojos, salmodiaba No hay otro dios que el Dios. El que lo sostenía, inmóvil, hacía de
alminar; otro, abyecto en el polvo y arrodillado, de congregación de los fieles. El juego duró
poco; todos querían ser el almuédano, nadie la congregación o la torre.
...
στο διηγημα του J.L.Borges διαβασαν:
S'imaginant que la tragédie n'est autre chose que l'art de louer...
ERNEST RENAN, Averroès, 48 (1861)
Abulgualid Muhámmad Ibn-Ahmad ibn-Muhámmad ibn-Rushd (un siglo tardaría ese largo
nombre en llegar a Averroes, pasando por Benraist y por Avenryz, y aun por Aben-Rassad y
Filius Rosadis) redactaba el undécimo capítulo de la obra Tahafut-ul-Tahafut (Destrucción de la
Destrucción), ....
....
La pluma corría sobre la hoja, los argumentos se enlazaban, irrefutables, pero una leve
preocupación empañó la felicidad de Averroes. No la causaba el Tahafut, trabajo fortuito, sino
un problema de índole filológica vinculado a la obra monumental que lo justificaría ante las
gentes: el comentario de Aristóteles.
...
Miró por el balcón enrejado; abajo, en el estrecho patio de tierra, jugaban unos chicos
semidesnudos. Uno, de pie en los hombros de otro,hacía notoriamente de almuédano; bien
cerrados los ojos, salmodiaba No hay otro dios que el Dios. El que lo sostenía, inmóvil, hacía de
alminar; otro, abyecto en el polvo y arrodillado, de congregación de los fieles. El juego duró
poco; todos querían ser el almuédano, nadie la congregación o la torre.
...
'φοβερη συμπτωση,για να ειναι πιστευτη' αναφωνησε ενας αλλος δικαστης,και σχολιασε,'και
γινεται πλεον φανερο πως με υπουλο τροπο,μ'αυτο το κλεμενο διηγημα, θελησε να προπαγαν-
δισει μεσα στον τελειο κοσμο μας την τραγωδια και τη κωμωδια',
αναμεσα στους κατηγορους του ηταν κι ο Αβενζοαρης,ο Ηγεμωνας της Ιατρικης και πασης επι-
στημης, ο ανθρωπιστης και δασκαλος του,παρασυρμενος απο την ασβηστη ζηλια του και τον
ασιγαστο ανταγωνισμο του για τον μαθητη του,
τελικα,δικαζοντας,τον αποκηρυξαν σαν τσαρλατανο κι επικινδυνο αιρετικο,
καταφερε να δραπετευσει για να σωθει στο Μαροκο,στη Φεζ,
εκει,καποτε,τον επιασαν και μια Παρασκευη σε μια κεντρικη πλατεια,9 η ωρα το πρωι,μεσα στην
αφορητη ζεστη τον γυμνωσαν απο τη μεση και πανω και τον μαστιγωναν,ζητωντας του ν'απο-
κηρρυξει το εργο του,
οταν,απ'τα αφορητο βασανιστηριο,τ'αποκηρρυξε το συγκεντρωμενο πληθος περασε απο μπρο-
στα του και τον εφτυνε,
αναμεσα τους ηταν κι ενας αγνωστος,ονοματι J.L.Borges αργεντινος,καποιος τον πηρε ειδηση
και τον εδειξε,'ενας ξενος,ενας σπιουνος'φωναξε δυνατα'τι ζηταει αναμεσα μας;,τι ψαχνει;
πιαστεν τον',
χυμηξαν κατα πανω του,ο ξενος προσπαθησε να ξεφυγει,δεν τα καταφερε και τον επιασαν,
'μ'αυτος ειναι τυφλος'ειπε καποιος κοιτωντας τα σβησμενα ματια του,'ακινδυνος,αφηστε τον',
τον παρατησαν,
'αυτουνου'εδειξαν τον μαστιγωμενο μισολυποθυμο αντρα' να δημευθει η ολη περιουσια και να
καουν ολα του τα βιβλια' ,
περπατησε στις οχθες του Γουαδαλκιβιρ,ο ποταμος κυλουσε τα νερα του,το ιδιο οπως χθες,
οπως κι αυριο,τ'ανθισμενα τριανταφυλλα μυριζαν,ενα φυλλο επεσε,ενα σκυλι αλυκτουσε
μακρια,ποσα πολλα πραγματα μοιαζουν και ταυτοχρονα ειναι διαφορετικα, σκεφτηκε,
γυριζοντας σπιτι,μεσημερι,ειδε σ'ενα σοκακι αναμεσα στα πλινθινα σπιτια που το πιεζαν ασφυ-
κτικα,μεσα στη σκονη,που'ναι μια αλληγορια του απειρου χρονου,καποια μικρα παιδια να παι-
ζουν,
το ενα,πανω στον ωμο ενος ορθιου παιδιου,εκανε τον μουεζινη,κι εψελνε,το τριτο γονατισμενο
μπροστα τους εσκυβε και προσκυνουσε,παρατηρησε,και χαμογελασε,πως ολα τα παιδια ηθελαν
να κανουν τον μουεζινη,
ανεβηκε στο διαμερισμα του,στο δωματιο,που εργαζονταν,εκει μεσα στον οβαλ καθρεφτη με
το ασημενιο πλαισιο κοιταξε το ειδωλο του,αυτο ξαφνικα θολωσε,σαν να μην υπηρχε,σαν να
επρεπε να'ναι καποιος αλλος για να υπαρχει κι αυτος ο αλλος να ειναι αυτος ο ιδιος για να
υπαρχει,
δεν τρομαξε,αντιθετα αισθανθηκε χαρα,'αυτο,λοιπον,ειναι το θεατρο'φωναξε δυνατα,
αργοτερα,το απογευμα,κατω απ'το μπαλκονι ειδε μια ερημη φοινικια
Tú también eres, ¡oh palma!
En este suelo extranjera.
[κι εσυ ακομα,φοινικια,
σ'αυτη τη γη ξενη εισαι]
αναφωνησε αντιγραφοντας τον Αβερροη η' αντιγραφοντας τον J.L.Borges
en repetir el apóstrofe que Abdurrahmán dirigió en los jardines de Ruzafa a una palma
africana:
γυρισε και υπογραψε το διηγημα,commentator,ημερομηνια 10 Δεκεμβριου 1198
.
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου