LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ-ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis]-ΠΛΑΤΩΝ:Πολιτεια]PLATON:REBUBLIC-ΜΙΑ ΣΥΝΧΡΟΝΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ [ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ]

.
.
LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis]
.
ΠΛΑΤΩΝ:Πολιτεια]PLATON:REBUBLIC
ΜΙΑ ΣΥΝΧΡΟΝΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ[ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ 
ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ]
.
.

το Σπηλαιο του Πλατωνα[The Platon's Gave]-χ.ν.κουβελης
.
.
[ΠΛΑΤΩΝ:Πολιτεια]PLATON:REBUBLIC
ΜΙΑ ΣΥΝΧΡΟΝΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ [ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ 
ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ]
.
.
Σ'ενα σκοτεινο υπογειο σπηλαιο ειναι σφιχτα δεμενοι χεροποδαρα
ακινητοποιημενοι ανθρωποι-παιδια χωρις προτερη εμπειρια , μονο
κατευθειαν μπροστα μπορει να δουν,σε καμια αλλη κατευθυνση,ουτε
αριστερα,ουτε δεξια,ουτε πισω,καμια κινηση δεν εχουν και πισω
απ'αυτους στο σπηλαιο ειναι ενας ψηλος τοιχος,που τους χωριζει
στην αιθουσα και τους απομονωνει,εκει καιει μια μεγαλη φωτια,που
ακτινοβολει πολυ λαμψη,μπροστα απο τον τοιχο συνεχεια περνουν
ανθρωποι-υποκριτες ,ειναι κρυμενοι απ'τον τοιχο,και στα σηκωμενα
ψηλα χερια τους κρατουν διαφορα αντικειμενα,αγαλματα με μορφες ανθρωπων,ζωων,πουλιων,ψαριων,δεντρων,διαφορα σκευη,τα παντα
κρατουν,οσα υπαρχουν με φυσικο τροπο,κι οσα κατασκευασθηκαν
απο καποια τεχνη,αυτα τα ειδωλα ξεχωριζουν πανω απ'τον τοιχο,η
λαμπερη δυνατη φωτια τα προβαλλει στον απεναντι τοιχο της σπηλιας ,
στην οθονη μπροστα από τους δεμενους ανθρωπους-παιδια,εκεινοι
βλεπουν τις προβολες τους καθαρα ζωντανα ,κι επειδη ταυτοχρονα
ακουν και τους ηχους,τις φωνες των ανθρωπων,που τα κρατουν,τα
ειδωλα τις εικονες αυτες τις νομιζουν πραγματικες,πως οι ηχοι οι
φωνες οι συνομιλιες προερχονται απο τις μορφες,που βλεπουν μπρο-
στα τους, και πως αυτα ειναι πραγματικα αντικειμενα,ο αληθινος
κοσμος,ζωη,που εκτυλλισεται μπροστα στα ματια τους,με ηχο,με
κινηση,με δραση,με ενεργεια,πληρης ζωη,την βλεπουν ,την παρατη=
ρουν,την αισθανονται,αν καποιος απ'αυτους μπορουσε να γυρισει το
κεφαλι του προς τα πισω για να δει απο το πολυ δυνατο φως θα τυ-
φλωνονταν και δεν θα' βλεπε τιποτα,τα ανδρεικελα δεν θα τα εβλεπε,
τοτε θα'λεγε στους αλλους,πως αυτα ,που βλεπουν μπροστα τους
ειναι τα μοναδικα οντα,που υπαρχουν,αν,ομως, εβλεπε τις κουκλες,τις
μαριονετες και τους ελεγε,πως αυτα,που βλεπουν ειναι ψευτικα,σκιες,
μεγαλη απατη,κανεις δεν θα τον πιστευες,ολοι θα τον κατηγορουσαν
για μεγαλο απατεωνα,αδιαντροπο ψευτη και θα διετρεχε πολυ μεγαλο
κινδυνο η ζωη του,αν καποιος καποτε ,καταφερνε να δραπετευσει απο
τα δεσμα του και να βγει απο το σκοτεινο σπηλαιο εξω στη μερα, στο
φως και στον ηλιο,στην αρχη το δυνατο φως του ηλιου θα τον τυφλωνε ,
δεν θα'βλεπε τιποτα,και μεχρι να συνειθισουν τα ματια του στο φως
θα περνουσε αρκετος χρονος, τοτε σιγα-σιγα θα συνειθιζε το δυνατο
φως του ηλιου και θα'βλεπε πρωτα-πρωτα τις σκιες των πραγματων,
οπως τις σκιες των δεντρων,κι υστερα θα'βλεπε τα ιδια τα αντικειμενα,
και τοτε θα καταλαβαινε την τεραστια διαφορα,πως αυτα ειναι τα αλη-
θινα,τ'αλλα μεσα στο σπηλαιο ειναι τα ψευτικα το απατηλα,και τοτε
θα' τρεχε στους αλλους μεσα στο σπηλαιο να τους πει την αληθεια,
κι εκεινοι δεν θα τον ακουγαν,θα τον κατηγορουσαν πως ειναι πολυ
μεγαλος ψευτης , ενας αχρειος αγυρτης και ενας παλιανθρωπος δη-
μαγωγος,που προσπαθει να τους κοροιδεψει,να τους εξαπατησει λε-

γοντας τους ασυστολα ψευδη για τον αληθινο πραγματικο κοσμο,που
βλεπουν μπροστα τους ζωντανο,να'χει μορφη,να εχει κινηση,ν'ανα-
σαινει,να'χει φωνη ,να'χει συναισθηματα, να'ναι παλομενη ζωη,να
ισχυριζεται πως αυτος ο θαυμαστος κοσμος δεν ειναι τιποτα αλλο
παρα μια μεγαλη τεραστια απατη, μια προβολη ανδρεικελων,τοτε,
ειναι πολυ βεβαιο,εκεινος ο ανθρωπος πραγματικα θα κινδυνευε να
λυντσαρισθει πολυ αγρια απο το εξοργισμενο πληθος εκεινων των
ανθρωπων και μαλιστα να χασει και την ιδια του τη ζωη
.
.
Η Αληγορια του Σπηλαιου[απο την ΠΟΛΙΤΕΙΑ του Πλατωνα]
Κεφαλαιο 7ο

[514a] Μετὰ ταῦτα δή, εἶπον, ἀπείκασον τοιούτῳ πάθει τὴν ἡμετέραν
φύσιν παιδείας τε πέρι καὶ ἀπαιδευσίας. ἰδὲ γὰρ ἀνθρώπους οἷον ἐν
καταγείῳ οἰκήσει σπηλαιώδει, ἀναπεπταμένην πρὸς τὸ φῶς τὴν εἴσοδον
ἐχούσῃ μακρὰν παρὰ πᾶν τὸ σπήλαιον, ἐν ταύτῃ ἐκ παίδων ὄντας ἐν
δεσμοῖς καὶ τὰ σκέλη καὶ τοὺς αὐχένας, ὥστε μένειν τε αὐτοὺς εἴς τε
τὸ [b.] πρόσθεν μόνον ὁρᾶν, κύκλῳ δὲ τὰς κεφαλὰς ὑπὸ τοῦ δεσμοῦ
ἀδυνάτους περιάγειν, φῶς δὲ αὐτοῖς πυρὸς ἄνωθεν καὶ πόρρωθεν
καόμενον ὄπισθεν αὐτῶν, μεταξὺ δὲ τοῦ πυρὸς καὶ τῶν δεσμωτῶν
ἐπάνω ὁδόν, παρ’ ἣν ἰδὲ τειχίον παρῳκοδομημένον, ὥσπερ τοῖς θαυμα-
τοποιοῖς πρὸ τῶν ἀνθρώπων πρόκειται τὰ παραφράγματα, ὑπὲρ ὧν τὰ
θαύματα δεικνύασιν.
῾Ορῶ, ἔφη.
῞Ορα τοίνυν παρὰ τοῦτο τὸ τειχίον φέροντας ἀνθρώπους [c.] σκεύη τε
παντοδαπὰ ὑπερέχοντα τοῦ τειχίου καὶ ἀνδριάντας [515a] καὶ ἄλλα
ζῷα λίθινά τε καὶ ξύλινα καὶ παντοῖα εἰργασμένα, οἷον εἰκὸς τοὺς μὲν
φθεγγομένους, τοὺς δὲ σιγῶντας τῶν παραφερόντων.
῎Ατοπον, ἔφη, λέγεις εἰκόνα καὶ δεσμώτας ἀτόπους.
῾Ομοίους ἡμῖν, ἦν δ’ ἐγώ· τοὺς γὰρ τοιούτους πρῶτον μὲν ἑαυτῶν τε
καὶ ἀλλήλων οἴει ἄν τι ἑωρακέναι ἄλλο πλὴν τὰς σκιὰς τὰς ὑπὸ τοῦ
πυρὸς εἰς τὸ καταντικρὺ αὐτῶν τοῦ σπηλαίου προσπιπτούσας;
Πῶς γάρ, ἔφη, εἰ ἀκινήτους γε τὰς κεφαλὰς ἔχειν ἠναγκα[b.]σμένοι
εἶεν διὰ βίου;
Τί δὲ τῶν παραφερομένων; οὐ ταὐτὸν τοῦτο;
Τί μήν;
Εἰ οὖν διαλέγεσθαι οἷοί τ’ εἶεν πρὸς ἀλλήλους, οὐ ταῦτα ἡγῇ ἂν τὰ
ὄντα αὐτοὺς νομίζειν ἅπερ ὁρῷεν;
᾿Ανάγκη.
Τί δ’ εἰ καὶ ἠχὼ τὸ δεσμωτήριον ἐκ τοῦ καταντικρὺ ἔχοι; ὁπότε τις τῶν
παριόντων φθέγξαιτο, οἴει ἂν ἄλλο τι αὐτοὺς ἡγεῖσθαι τὸ φθεγγόμενον
ἢ τὴν παριοῦσαν σκιάν;
Μὰ Δί’ οὐκ ἔγωγ’, ἔφη.
[c.] Παντάπασι δή, ἦν δ’ ἐγώ, οἱ τοιοῦτοι οὐκ ἂν ἄλλο τι νομίζοιεν τὸ
ἀληθὲς ἢ τὰς τῶν σκευαστῶν σκιάς.
Πολλὴ ἀνάγκη, ἔφη.
Σκόπει δή, ἦν δ’ ἐγώ, αὐτῶν λύσιν τε καὶ ἴασιν τῶν τε δεσμῶν καὶ τῆς
ἀφροσύνης, οἵα τις ἂν εἴη, εἰ φύσει τοιάδε συμβαίνοι αὐτοῖς· ὁπότε τις
λυθείη καὶ ἀναγκάζοιτο ἐξαίφνης ἀνίστασθαί τε καὶ περιάγειν τὸν αὐ-
χένα καὶ βαδίζειν καὶ πρὸς τὸ φῶς ἀναβλέπειν, πάντα δὲ ταῦτα ποιῶν
ἀλγοῖ τε καὶ διὰ τὰς μαρμαρυγὰς ἀδυνατοῖ καθορᾶν ἐκεῖνα ὧν [d.]
τότε τὰς σκιὰς ἑώρα, τί ἂν οἴει αὐτὸν εἰπεῖν, εἴ τις αὐτῷ λέγοι ὅτι
τότε μὲν ἑώρα φλυαρίας, νῦν δὲ μᾶλλόν τι ἐγγυτέρω τοῦ ὄντος καὶ
πρὸς μᾶλλον ὄντα τετραμμένος ὀρθότερον βλέποι, καὶ δὴ καὶ ἕκαστον
τῶν παριόντων δεικνὺς αὐτῷ ἀναγκάζοι ἐρωτῶν ἀποκρίνεσθαι ὅτι
ἔστιν; οὐκ οἴει αὐτὸν ἀπορεῖν τε ἂν καὶ ἡγεῖσθαι τὰ τότε ὁρώμενα
ἀληθέστερα ἢ τὰ νῦν δεικνύμενα;
Πολύ γ’, ἔφη.
[e.] Οὐκοῦν κἂν εἰ πρὸς αὐτὸ τὸ φῶς ἀναγκάζοι αὐτὸν βλέπειν, ἀλγεῖν
τε ἂν τὰ ὄμματα καὶ φεύγειν ἀποστρεφόμενον πρὸς ἐκεῖνα ἃ δύναται
καθορᾶν, καὶ νομίζειν ταῦτα τῷ ὄντι σαφέστερα τῶν δεικνυμένων;
Οὕτως, ἔφη.
Εἰ δέ, ἦν δ’ ἐγώ, ἐντεῦθεν ἕλκοι τις αὐτὸν βίᾳ διὰ τραχείας τῆς ἀναβά-
σεως καὶ ἀνάντους, καὶ μὴ ἀνείη πρὶν ἐξελκύσειεν εἰς τὸ τοῦ ἡλίου φῶς,
ἆρα οὐχὶ ὀδυνᾶσθαί τε [516a] ἂν καὶ ἀγανακτεῖν ἑλκόμενον, καὶ ἐπειδὴ
πρὸς τὸ φῶς ἔλθοι, αὐγῆς ἂν ἔχοντα τὰ ὄμματα μεστὰ ὁρᾶν οὐδ’ ἂν ἓν
δύνασθαι τῶν νῦν λεγομένων ἀληθῶν;
Οὐ γὰρ ἄν, ἔφη, ἐξαίφνης γε.
Συνηθείας δὴ οἶμαι δέοιτ’ ἄν, εἰ μέλλοι τὰ ἄνω ὄψεσθαι. καὶ πρῶτον
μὲν τὰς σκιὰς ἂν ῥᾷστα καθορῷ, καὶ μετὰ τοῦτο ἐν τοῖς ὕδασι τά τε
τῶν ἀνθρώπων καὶ τὰ τῶν ἄλλων εἴδωλα, ὕστερον δὲ αὐτά· ἐκ δὲ τού-
των τὰ ἐν τῷ οὐρανῷ καὶ αὐτὸν τὸν οὐρανὸν νύκτωρ ἂν ῥᾷον θεάσαιτο,
προσβλέπων τὸ τῶν [b.] ἄστρων τε καὶ σελήνης φῶς, ἢ μεθ’ ἡμέραν
τὸν ἥλιόν τε καὶ τὸ τοῦ ἡλίου.
Πῶς δ’ οὔ;
Τελευταῖον δὴ οἶμαι τὸν ἥλιον, οὐκ ἐν ὕδασιν οὐδ’ ἐν ἀλλοτρίᾳ ἕδρᾳ
φαντάσματα αὐτοῦ, ἀλλ’ αὐτὸν καθ’ αὑτὸν ἐν τῇ αὑτοῦ χώρᾳ δύναιτ’ ἂν
 κατιδεῖν καὶ θεάσασθαι οἷός ἐστιν.
᾿Αναγκαῖον, ἔφη.
Καὶ μετὰ ταῦτ’ ἂν ἤδη συλλογίζοιτο περὶ αὐτοῦ ὅτι οὗτος ὁ τάς τε ὥρας
παρέχων καὶ ἐνιαυτοὺς καὶ πάντα ἐπιτρο[c.]πεύων τὰ ἐν τῷ ὁρωμένῳ
τόπῳ, καὶ ἐκείνων ὧν σφεῖς ἑώρων τρόπον τινὰ πάντων αἴτιος.
Δῆλον, ἔφη, ὅτι ἐπὶ ταῦτα ἂν μετ’ ἐκεῖνα ἔλθοι.
Τί οὖν; ἀναμιμνῃσκόμενον αὐτὸν τῆς πρώτης οἰκήσεως καὶ τῆς ἐκεῖ
σοφίας καὶ τῶν τότε συνδεσμωτῶν οὐκ ἂν οἴει αὑτὸν μὲν εὐδαιμονί-
ζειν τῆς μεταβολῆς, τοὺς δὲ ἐλεεῖν;
Καὶ μάλα.
Τιμαὶ δὲ καὶ ἔπαινοι εἴ τινες αὐτοῖς ἦσαν τότε παρ’ ἀλλήλων καὶ γέρα
τῷ ὀξύτατα καθορῶντι τὰ παριόντα, καὶ μνημονεύοντι μάλιστα ὅσα τε
πρότερα αὐτῶν καὶ ὕστερα [d.] εἰώθει καὶ ἅμα πορεύεσθαι, καὶ ἐκ τού-
των δὴ δυνατώτατα ἀπομαντευομένῳ τὸ μέλλον ἥξειν, δοκεῖς ἂν αὐτὸν
ἐπιθυμητικῶς αὐτῶν ἔχειν καὶ ζηλοῦν τοὺς παρ’ ἐκείνοις τιμωμένους
τε καὶ ἐνδυναστεύοντας, ἢ τὸ τοῦ ῾Ομήρου ἂν πεπονθέναι καὶ σφόδρα
βούλεσθαι “ἐπάρουρον ἐόντα θητευέμεν ἄλλῳ ἀνδρὶ παρ’ ἀκλήρῳ”
καὶ ὁτιοῦν ἂν πεπονθέναι μᾶλλον ἢ ’κεῖνά τε δοξάζειν καὶ ἐκείνως
ζῆν;[e.] Οὕτως, ἔφη, ἔγωγε οἶμαι, πᾶν μᾶλλον πεπονθέναι ἂν δέξα-
σθαι ἢ ζῆν ἐκείνως.Καὶ τόδε δὴ ἐννόησον, ἦν δ’ ἐγώ. εἰ πάλιν ὁ τοι-
οῦτος καταβὰς εἰς τὸν αὐτὸν θᾶκον καθίζοιτο, ἆρ’ οὐ σκότους;
<ἂν> ἀνάπλεως σχοίη τοὺς ὀφθαλμούς, ἐξαίφνης ἥκων ἐκ τοῦ ἡλίου;
Καὶ μάλα γ’, ἔφη.
Τὰς δὲ δὴ σκιὰς ἐκείνας πάλιν εἰ δέοι αὐτὸν γνωματεύοντα διαμιλλᾶ-
σθαι τοῖς ἀεὶ δεσμώταις ἐκείνοις, ἐν ᾧ ἀμβλυώττει, [517a] πρὶν κατα-
στῆναι τὰ ὄμματα, οὗτος δ’ ὁ χρόνος μὴ πάνυ ὀλίγος εἴη τῆς συνηθείας,
ἆρ’ οὐ γέλωτ’ ἂν παράσχοι, καὶ λέγοιτο ἂν περὶ αὐτοῦ ὡς ἀναβὰς ἄνω
διεφθαρμένος ἥκει τὰ ὄμματα, καὶ ὅτι οὐκ ἄξιον οὐδὲ πειρᾶσθαι ἄνω
ἰέναι; καὶ τὸν ἐπιχειροῦντα λύειν τε καὶ ἀνάγειν, εἴ πως ἐν ταῖς χερσὶ
δύναιντο λαβεῖν καὶ ἀποκτείνειν, ἀποκτεινύναι ἄν;
Σφόδρα γ’, ἔφη.
Ταύτην τοίνυν, ἦν δ’ ἐγώ, τὴν εἰκόνα, ὦ φίλε Γλαύκων, [b.] προσα-
πτέον ἅπασαν τοῖς ἔμπροσθεν λεγομένοις, τὴν μὲν δι’ ὄψεως φαινο-
μένην ἕδραν τῇ τοῦ δεσμωτηρίου οἰκήσει ἀφομοιοῦντα, τὸ δὲ τοῦ πυ-
ρὸς ἐν αὐτῇ φῶς τῇ τοῦ ἡλίου δυνάμει· τὴν δὲ ἄνω ἀνάβασιν καὶ θέαν
τῶν ἄνω τὴν εἰς τὸν νοητὸν τόπον τῆς ψυχῆς ἄνοδον τιθεὶς οὐχ ἁμαρ-
τήσῃ τῆς γ’ ἐμῆς ἐλπίδος, ἐπειδὴ ταύτης ἐπιθυμεῖς ἀκούειν. θεὸς δέ
που οἶδεν εἰ ἀληθὴς οὖσα τυγχάνει. τὰ δ’ οὖν ἐμοὶ φαινόμενα οὕτω
φαίνεται, ἐν τῷ γνωστῷ τελευταία ἡ τοῦ [c.] ἀγαθοῦ ἰδέα καὶ μόγις
ὁρᾶσθαι, ὀφθεῖσα δὲ συλλογιστέα εἶναι ὡς ἄρα πᾶσι πάντων αὕτη
ὀρθῶν τε καὶ καλῶν αἰτία, ἔν τε ὁρατῷ φῶς καὶ τὸν τούτου κύριον
τεκοῦσα, ἔν τε νοητῷ αὐτὴ κυρία ἀλήθειαν καὶ νοῦν παρασχομένη,
καὶ ὅτι δεῖ ταύτην ἰδεῖν τὸν μέλλοντα ἐμφρόνως πράξειν ἢ ἰδίᾳ ἢ
δημοσίᾳ.
.
.
.