.
.
LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis
.
αρχαια κειμενα για την Ροδωπιν η' την Δωριχαν την ωραιοτατην εταιραν
[ο λαβυρινθος-Ηροδοτου Ιστοριαι,Βιβλιον 2 ,148-μεταφραση χ.ν.κουβελης]
[ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ]Η ΡΟΔΩΠΙ Η ΒΕΡΕΝΙΚΗ ΚΙ Ο ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ
ΤΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ
-Φαγιουμ Fayum paintings
.
Δωριχα η'Ροδωπις η ωραιοτατη εταιρα φιλεναδα του Χαραξου αδερφου
της Σαπφους ,στην Ελληνικην Ναυκρατιν στην Αιγυπτο-Φαγιουμ
ζωγραφικη-χ.ν.κουβελης
.
ο Χαραξος,αδελφος της Σαπφως,εραστης της ωραιοτατης εταιρας
Ροδωπις η' Δωριχας στην ελληνικην Ναυκρατιν στην Αιγυπτον
-Φαγιουμ ζωγραφικη-χ.ν.κουβελης.
.
.
αρχαια κειμενα για την Ροδωπιν η' την Δωριχαν την ωραιοτατην εταιραν
στην ελληνικην Ναυκρατιν στην Αιγυπτο-μεταφραση χ.ν.κουβελης
.
ἐνδόξους δὲ ἑταίρας καὶ ἐπὶ κάλλει διαφερούσας ἤνεγκεν καὶ
ἡ Ναύκρατις· Δωρίχαν τε, ἣν ἡ καλὴ Σαπφὼ ἐρωμένην γενο-
μένην Χαράξου τοῦ ἀδελφοῦ αὐτῆς κατ' ἐμπορίαν εἰς τὴν
Ναύκρατιν ἀπαίροντος διὰ τῆς ποιήσεως διαβάλλει ὡς πολ-
λὰ τοῦ Χαράξου νοσφισαμένην. Ἡρόδοτος δ' αὐτὴν Ῥοδῶπιν
καλεῖ, ἀγνοῶν ὅτι ἑτέρα τῆς Δωρίχης ἐστὶν αὕτη, ἡ καὶ τοὺς
περιβοήτους ὀβελίσκους ἀναθεῖσα ἐν Δελφοῖς, ὧν μέμνηται
Κρατῖνος διὰ τούτων ... εἰς δὲ τὴν Δωρίχαν τόδ' ἐποίησε
τοὐπίγραμμα Ποσείδιππος, [καίτοι] καὶ ἐν τῇ Αἰθιοπίᾳ πολ-
λάκις αὐτῆς μνημονεύσας. ἐστὶ <δὲ> τόδε·
Δωρίχα, ὀστέα μὲν σὰ πάλαι κόνιν, ἕσσατο δ' ἑσμὸς
χαίτης ἥ τε μύρων ἔκπνοος ἀμπεχόνη,
ᾗ ποτε τὸν χαρίεντα περιστέλλουσα Χάραξον
σύγχρους ὀρθρινῶν ἥψαο κισσυβίων.
Σαπφῷαι δὲ μένουσι φίλης ἔτι καὶ μενέουσιν
ᾠδῆς αἱ λευκαὶ φθεγγόμεναι σελίδες.
οὔνομα σὸν μακαριστόν, ὃ Ναύκρατις ὧδε φυλάξει,
ἔστ' ἂν ἴῃ Νείλου ναῦς ἐφ' ἁλὸς πελάγη.
ξακουστες εταιρες ειχε η Ναυκρατις ξεχωριστες στην ομορφια,
οπως τη Δωριχα,που η ομορφη Σαπφω,την κατηγορει στους στι-
χους της, επειδη ηταν ερωμενη του αδελφου Χαραξου που βρι-
σκονταν στη Ναυκρατη για εμποριο, πως του εφαγε τα λεφτα
του.
Ο Ηροδοτος την αναφερει ως Ροδωπιν αγνοωντας πως δεν
ηταν αλλη απο τη Δωριχα,αυτη που τους φημισμενους οβελι-
σκους αφιερωσε στους Δελφους τους οποιους μνημονευει ο
Κρατινος μ'αυτους τους στιχους...
για την Δωριχα ο Ποσειδιππος συνεθεσε επιγραμμα,και συχνα
στην Αιθιοπια την μνημονευει,
αυτο ειναι το επιγραμμα:
Δωριχα,παει καιρος που τα κοκκαλα σου εγιναν σταχτη
το ιδιο και η κορδελα στα μαλλια σου και τ'αρωματισμενο
φορεμα σου,που καποτε τον ομορφο αγκαλιαζες Χαραξο
κορμι με κορμι και ροφουσες στις κουπες πιοτο το πρωι
Της Σαπφως οι υψηλοι στιχοι μενουν ακομη και θα μενουν
για παντα να ηχουν οι λευκες σελιδες τ'ονομα σου
Τ'ονομα σου τιμημενο,η Ναυκρατη ετσι θα το φυλαξει,
οσο τα πλοια απ¨τον Νειλο στην αρμυρη θαλασσα ταξιδευουν
Ηροδοτου Ιστοριαι,Βιβλιον 2,135
Ῥοδῶπις δὲ ἐς Αἴγυπτον ἀπίκετο Ξάνθεω τοῦ Σαμίου κομίσαντός
[μιν], ἀπικομένη δὲ κατ' ἐργασίην ἐλύθη χρημάτων μεγάλων ὑπὸ
ἀνδρὸς Μυτιληναίου Χαράξου τοῦ Σκαμανδρωνύμου παιδός,
ἀδελφεοῦ δὲ Σαπφοῦς τῆς μουσοποιοῦ. Οὕτω δὴ ἡ Ῥοδῶπις ἐλευ-
θερώθη καὶ κατέμεινέ τε ἐν Αἰγύπτῳ καὶ κάρτα ἐπαφρόδιτος γενο-
μένη μεγάλα ἐκτήσατο χρήματα ὡς ἅλις εἶναι Ῥοδώπι, ἀτὰρ οὐκ
ὥς γε ἐς πυραμίδα τοιαύτην ἐξικέσθαι. Τῆς γὰρ τὴν δεκάτην τῶν
χρημάτων ἰδέσθαι ἔστι ἔτι καὶ ἐς τόδε παντὶ τῷ βουλομένῳ, οὐδὲν
δεῖ μεγάλα οἱ χρήματα ἀναθεῖναι. Ἐπεθύμησε γὰρ Ῥοδῶπις μνη-
μήιον ἑωυτῆς ἐν τῇ Ἑλλάδι καταλιπέσθαι, ποίημα ποιησαμένη
τοῦτο τὸ μὴ τυγχάνοι ἄλλῳ ἐξευρημένον καὶ ἀνακείμενον ἐν ἱρῷ,
τοῦτο <δ'> ἀναθεῖναι ἐς Δελφοὺς μνημόσυνον ἑωυτῆς. Τῆς ὦν
δεκάτης τῶν χρημάτων ποιησαμένη ὀβελοὺς βουπόρους πολλοὺς
σιδηρέους, ὅσον ἐνεχώρεε ἡ δεκάτη οἱ, ἀπέπεμπε ἐς Δελφούς·
οἳ καὶ νῦν ἔτι συννενέαται ὄπισθε μὲν τοῦ βωμοῦ τὸν Χῖοι ἀνέ-
θεσαν, ἀντίον δὲ αὐτοῦ τοῦ νηοῦ.
Φιλέουσι δέ κως ἐν τῇ Ναυκράτι ἐπαφρόδιτοι γίνεσθαι αἱ ἑταῖραι.
Τοῦτο μὲν γὰρ αὕτη, τῆς πέρι λέγεται ὅδε ὁ λόγος, οὕτω δή τι
κλεινὴ ἐγένετο ὡς καὶ οἱ πάντες Ἕλληνες Ῥοδώπιος τὸ οὔνομα
ἐξέμαθον, τοῦτο δὲ ὕστερον ταύτης <ἑτέρη> τῇ οὔνομα ἦν
Ἀρχιδίκη ἀοίδιμος ἀνὰ τὴν Ἑλλάδα ἐγένετο, ἧσσον δὲ τῆς
προτέρης περιλεσχήνευτος.
Χάραξος δὲ ὡς λυσάμενος Ῥοδῶπιν ἀπενόστησε ἐς Μυτιλήνην,
ἐν μέλεϊ Σαπφὼ πολλὰ κατεκερτόμησέ μιν.
Ῥοδώπιος μέν νυν πέρι πέπαυμαι.
.
η Ροδωπι ηρθε στην Αιγυπτο εκει την εφερε ο Ξανθος απο
τη Σαμο,αυτη εκανε το επαγγελμα της εταιρας κι απελευθε-
ρωθηκε για ενα σημαντικο ποσο χρηματων απο εναν αντρα
Μυτηλινιο τον Χαραξο,γιο του Σκαμαντρωνυμονα και αδερφο
της ποιητριας Σαπφως.
Ετσι η Ροδοπη ελευθερωθηκε,και παρεμεινε στην Αιγυπτο οπου
με τη δυναμη της ομορφιας της αποκτησε πολλα χρηματα,αρκετα
για την Ροδωπιν,αλλα οχι αρκετα για να χτισει σπιτι σαν πυρα-
μιδα
Το δεκατο του πλουτου της μπορει να δει καποιος ακομα,αν το
θελει,και τιποτα δεν επιτρεπει να δει πως διεθετε παρα πολλα
χρηματα.
Επιθυμησε η Ροδωπι για τον εαυτο της ν'αφησει στην Ελλαδα
ενα μνημειο ,τετοιο που να μη βρισκεται αλλο σαν αυτο τοποθε-
τημενο σε ιερο,να το αφιερωσει στους Δελφους στη μνημη της.
Με το δεκατο των χρηματων της κατασκευασε οβελισκους
απο σιδερο,στο μεγεθος να διαπερασουν βοδι,οσους εκανε
με το δεκατο τους εστειλε στους Δελφους ,τους οποιους ακομα
και ακομα και τωρα τους συνανταμε εκει πισω απ'τον βωμο
που εχουν αφιερωσει οι Χιωτες,απεναντι απ'αυτον τον ναο.
Πολυ αγαπητες ειναι οι εταιρες της Ναυκρατις πανεμορφες.
Αυτα γι'αυτη,για την οποια γινεται ο λογος,εγινε τοσο ξακου-
στη,που και ολοι οι Ελληνες εμαθαν το ονομα της Ροδωπις.
Μετα απ'αυτη ,μια αλλη εταιρα,που ονομαζονταν Αρχιδικη,
υμνηθηκε μεσα στην Ελλαδα,λιγοτερο ομως απ'την πρω-
την.
Για τον Χαραξο,οταν γυρισε στη Μυτηλινη,αφου απελευ-
θερωσε την Ροδωπιν,η Σαπφω εγραψε σε στιχους πολλα
σκληρα προσβλητικα .
Αλλα γι'αυτην την Ροδωπιν ας σταματησω τωρα να λεω.
.
Ηροδοτου Ιστοριαι,Βιβλιον 2,134
Τὴν δὴ μετεξέτεροί φασι Ἑλλήνων Ῥοδώπιος ἑταίρης
γυναικὸς εἶναι, οὐκ ὀρθῶς λέγοντες. Οὐδὲ ὦν οὐδὲ εἰ-
δότες μοι φαίνονται λέγειν οὗτοι ἥτις ἦν ἡ Ῥοδῶπις
(οὐ γὰρ ἄν οἱ πυραμίδα ἀνέθεσαν ποιήσασθαι τοιαύτην,
ἐς τὴν ταλάντων χιλιάδες ἀναρίθμητοι ὡς λόγῳ εἰπεῖν
ἀναισίμωνται), πρὸς δὲ ὅτι κατὰ Ἄμασιν βασιλεύοντα
ἦν ἀκμάζουσα Ῥοδῶπις, ἀλλ' οὐ κατὰ τοῦτον. Ἔτεσι
γὰρ κάρτα πολλοῖσι ὕστερον τούτων τῶν βασιλέων τῶν
τὰς πυραμίδας ταύτας λιπομένων ἦν Ῥοδῶπις, γενεὴν
μὲν ἀπὸ Θρηίκης, δούλη δὲ ἦν Ἰάδμονος τοῦ Ἡφαιστο-
όλιος ἀνδρὸς Σαμίου, σύνδουλος δὲ Αἰσώπου τοῦ λογο-
ποιου
.
[Η πυραμιδα του Μυκερινου]καποιοι μεταξυ των Ελληνων
λενε πως ανηκει στην Ροδωπιν μια γυναικα εταιρα,αλλα
αυτο δεν το λενε ορθα.Μου φαινεται,πως αυτοι ετσι λενε
χωρις να γνωριζουν ποια ηταν η Ροδωπις ,[δεν θα ανεθεταν
να κατασκευασθει τετοια πυραμιδα,που θα κοστιζε,ο λογος
το λεει,χιλιαδες αναριθμητα ταλαντα]που στη βασιλεια
του Αμασι ηταν σε πληρη ανθιση η Ροδωπις κι οχι μετα
.
Πολλα χρονια υστερα απο τουτους τους βασιλιαδες που
αφησαν τουτες τις πυραμιδες υπηρξε η Ροδωπις,ειχε γενια
απο τη Θρακη,δουλη ηταν του Ιαδμονα γιου του Ηφαιστο
πολι ανδρα απο τη Σαμο,δουλη μαζι με τον Αισωπο,τον
μυθογραφο.
Αιλιανος, VH 13, 33 :
Ῥοδῶπίν φασιν Αἰγυπτίων λόγοι ἑταίραν γενέσθαι ὡραιοτάτην.
καί ποτε αὐτῆς λουομένης ἡ τὰ παράδοξα καὶ τὰ ἀδόκητα
φιλοῦσα ἐργάζεσθαι τύχη προυξένησεν αὐτῇ οὐ τῆς γνώμης
ἀλλὰ τοῦ κάλλους ἄξια. λουομένης γὰρ καὶ τῶν θεραπαινίδων
τὴν ἐσθῆτα φυλαττουσῶν, ἀετὸς καταπτάς, τὸ ἕτερον τῶν ὑπο-
δημάτων ἁρπάσας, ἀπιὼν ᾤχετο· καὶ ἐκόμισεν ἐς Μέμφιν δικά-
ζοντος Ψαμμιτίχου, καὶ ἐς τὸν κόλπον ἐνέβαλε τὸ ὑπόδημα. ὁ
δὲ Ψαμμίτιχος θαυμάσας τοῦ ὑποδήματος τὸν ῥυθμὸν καὶ τῆς
ἐργασίας αὐτοῦ τὴν χάριν καὶ τὸ πραχθὲν ὑπὸ τοῦ ὄρνιθος προ-
σέταξεν ἀνὰ πᾶσαν τὴν Αἴγυπτον ἀναζητεῖσθαι τὴν ἄνθρωπον,
ἧς τὸ ὑπόδημά ἐστι· καὶ εὑρὼν γαμετὴν ἠγάγετο.
.
Η Ροδωπι λενε Αιγυπτιακες διηγησεις υπηρξε εταιρα πολυ
ομορφη και καποτε που αυτη λουζονταν,η τυχη που αγαπα
τα παραδοξα και τα απροσδοκητα να κανει,την θεωρησε
οχι αξια της γνωσης αλλα της ομορφιας.
Την ωρα που λουζονταν και οι υπηρετριες φυλαγαν τα ρου-
χα της ,ενας αετος χυμαει και το ενα απο τα σανδαλια της
αρπαζοντας και πεταξε,κι εφτασε στη Μεμφιδα,που δικαζε
ο Ψαμμιτιχος,και στην αγκαλια του πεταξε το σανδαλι,
ο Ψαμμιτιχος θαυμασε το σχεδιο και τη λεπτοδουλεια στο
σανδαλι και τι εκανε το πουλι.Τοτε διεταξε να ψαξουν σ'ολην
την Αιγυπτο την γυναικα,στην οποια ανηκει το σανδαλι.
Κι οποιος την βρει θα την παρει γυναικα του
.
.
.
Η κυρια Βερενικη απο την πολη Αρσινοη-Φαγιουμ
ζωγραφικη Fayum Painting -χ.ν.κουβελης
.
.
Η Βερενικη,25 χρονων.απο την πολη Αρσινοη ,αρχαια
Κροκοδειλουπολη,στη περιοχη Φαγιουμ της Αιγυπτου,
παντρεμενη με τον Μυρωνα ,εμπορο,μενει στον λαβυ-
ρινθο,στο διαμερισμα με αυξοντα αριθμο 2117,φιλη
της εταιρας Ροδωπις[με το τριανταφυλλενιο χρωμα]
η' Δωριχας,απο την Ναυκρατιν.
[-ο λαβυρινθος-]
Ηροδοτου Ιστοριαι,Βιβλιον 2 ,148-μεταφραση χ.ν.κουβελης
... δόξαν δέ σφι ἐποιήσαντο λαβύρινθον, ὀλίγον ὑπὲρ τῆς λίμνης
τῆς Μοίριος κατὰ Κροκοδείλων καλεομένην πόλιν μάλιστά κῃ
κείμενον· τὸν ἐγὼ ἤδη εἶδον λόγου μέζω. 2 εἰ γάρ τις τὰ ἐξ Ἑλ-
λήνων τείχεά τε καὶ ἔργων ἀπόδεξιν συλλογίσαιτο, ἐλάσσονος
πόνου τε ἂν καὶ δαπάνης φανείη ἐόντα τοῦ λαβυρίνθου τούτου.
καίτοι ἀξιόλογός γε καὶ ὁ ἐν Ἐφέσῳ ἐστὶ νηὸς καὶ ὁ ἐν Σάμῳ. 3
ἦσαν μέν νυν καὶ αἱ πυραμίδες λόγου μέζονες, καὶ πολλῶν ἑκά-
στη αὐτέων Ἑλληνικῶν ἔργων καὶ μεγάλων ἀνταξίη, ὁ δὲ δὴ λα-
βύρινθος καὶ τὰς πυραμίδας ὑπερβάλλει· 4 τοῦ [γὰρ] δυώδεκα
μὲν εἰσὶ αὐλαὶ κατάστεγοι, ἀντίπυλοι ἀλλήλῃσι, ἓξ μὲν πρὸς βο-
ρέω ἓξ δὲ πρὸς νότον τετραμμέναι, συνεχέες· τοῖχος δὲ ἔξωθεν
ὁ αὐτός σφεας περιέργει. οἰκήματα δ᾽ ἔνεστι διπλᾶ, τὰ μὲν ὑπό-
γαια τὰ δὲ μετέωρα ἐπ᾽ ἐκείνοισι, τρισχίλια ἀριθμόν, πεντακο-
σίων καὶ χιλίων ἑκάτερα. 5 τὰ μέν νυν μετέωρα τῶν οἰκημάτων
αὐτοί τε ὡρῶμεν διεξιόντες καὶ αὐτοὶ θεησάμενοι λέγομεν, τὰ
δὲ αὐτῶν ὑπόγαια λόγοισι ἐπυνθανόμεθα· οἱ γὰρ ἐπεστεῶτες
τῶν Αἰγυπτίων δεικνύναι αὐτὰ οὐδαμῶς ἤθελον, φάμενοι θήκας
αὐτόθι εἶναι τῶν τε ἀρχὴν τὸν λαβύρινθον τοῦτον οἰκοδομησα-
μένων βασιλέων καὶ τῶν ἱρῶν κροκοδείλων. 6 οὕτω τῶν μὲν
κάτω πέρι οἰκημάτων ἀκοῇ παραλαβόντες λέγομεν, τὰ δὲ ἄνω
μέζονα ἀνθρωπηίων ἔργων αὐτοὶ ὡρῶμεν· αἵ τε γὰρ διέξοδοι
διὰ τῶν στεγέων καὶ οἱ ἑλιγμοὶ διὰ τῶν αὐλέων ἐόντες ποικι-
λώτατοι θῶμα μυρίον παρείχοντο ἐξ αὐλῆς τε ἐς τὰ οἰκήματα
διεξιοῦσι καὶ ἐκ τῶν οἰκημάτων ἐς παστάδας, ἐς στέγας τε ἄλ-
λας ἐκ τῶν παστάδων καὶ ἐς αὐλὰς ἄλλας ἐκ τῶν οἰκημάτων.
7 ὀροφὴ δὲ πάντων τούτων λιθίνη κατά περ οἱ τοῖχοι, οἱ δὲ τοῖ-
χοι τύπων ἐγγεγλυμμένων πλέοι, αὐλὴ δὲ ἑκάστη περίστυλος
λίθου λευκοῦ ἁρμοσμένου τὰ μάλιστα...
.
...κατασκευασαν για τη δοξα τους λαβυρινθο,λιγο παρα-
πανω απ'τη λιμνη Μοιριο,εκει που ειναι η πολη με τ'ο-
νομα Κροκοδειλουπολις,τον οποιον εγω το ειδα κι ειναι
πιο μεγαλος απο καθε περιγραφη.Αν καποιος τα τειχη
και τα εργα των Ελληνων αθροιζε για να το αποδειξει,
θα του φαινονταν πως αυτα εγιναν με λιγοτερο μοχθο
και δαπανη απ'αυτον τον λαβυρινθο.
Αν και αξιολογος ειναι ο ναος στην Εφεσο και ο ναος
στη Σαμο ,και οι πυραμιδες ηταν,ακομα και τωρα,ανω-
τερες απο καθε περιγραφη,και καθε μια ειναι ανταξια
πολλων απ'αυτα τα μεγαλα Ελληνικα εργα,ομως αυτος
ο λαβυρινθος κι απ'τις πυραμιδες υπερεχει
Εχει δωδεκα αυλες ολοσκεπαστες,με πυλες τη μια απε-
ναντι στην αλλη,εξι προς το βορα κι εξι προς το νοτο
στραμενες,συνεχομενες,κι απεξω ο ιδιος τοιχος τις περι-
βαλλει.
Τα οικηματα ειναι διπλα,τα υπογεια και τα υπερυψωμενα
πανω σ'εκεινα,τρεις χιλιαδες τον αριθμο,χιλιαπεντακοσια
στο καθενα απο τα δυο.
Τα υπερυψωμενα οικηματα τα ειδαμε οι ιδιοι αφου περ-
πατησαμε διαμεσου αυτων,τα παρατηρησαμε και τα πε-
ριγραφουμε,τα υπογεια τους τα μαθαμε απο διηγησεις.
Οι επιστατες των Αιγυπτιων δεν ηθελαν με κανενα τροπο
να τα δειξουν,λεγοντας πως εκει μεσα ειναι οι ταφοι των
βασιλεων που πρωτοι οικοδομησαν τον λαβυρινθο αυτο
και των ιερων κροκοδειλων.
Ετσι για τα κατω οικηματα λεμε οσα ακουσαμε,ενω τα
πανω ανωτερα απ'τ'ανθρωπινα εργα οι ιδιοι τα βλεπου-
με
Τα περασματα απο τις στεγες και τα γυρισματα απο τις αυλες
ηταν με παρα πολλες παραλλαγες κι απεραντο θαυμασμο μας
προκαλουσαν καθως διερχομασταν απο την αυλη στα οικημα-
τα κι απ'τα οικηματα στις στοες ,σ'αλλες στεγες απ'τις στοες
και σ'αλλες αυλες απ'τα οικηματα.
Η οροφη ολων αυτων ηταν λιθινη οπως κι οι γυρω τοιχοι,οι
τοιχοι ηταν γεματοι με αναγλυφες παραστασεις,κι η καθε
αυλη ηταν περιστυλος απο λευκη πετρα πολυ καλα αρμο-
σμενη...
.
.
.
'Ροδωπις η ωραιοτατη εταιρα στην Ελληνικην Ναυκρατιν στην Αιγυπτο
φιλη της Βερενικης απο την Αρσινοη ,αρχαια Κροκοδειλουπολη,
συνεταιρα -Φαγιουμ Fayum painting-χ.ν.κουβελης
.
.
[ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ]
Η ΡΟΔΩΠΙ Η ΒΕΡΕΝΙΚΗ ΚΙ Ο ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ ΤΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ-χ.ν.κουβελης
.
η Βερενικη ηταν 17 χρονων οταν γνωρισε την Ροδωπι,
σ'εκεινο το περιφημο διοροφο σπιτι με τους βαμενους
με ωχρα τοιχους,εταιρα ηταν η Ροδωπι,22 χρονων,και μα-
λιστα η πιο ομορφη απ'ολες τις αλλες κοπελες κι η πιο μορ-
φωμενη,ειχε τριανταφυλλενιο χρωμα το κορμι της,ροδινο,
μαυρα μακρια μαλλια και μαυρα μεγαλα ματια,λεπτη και
ψηλη, την προτιμουσαν ολοι οι αντρες στην Ναυκρατι,ειχαν
πολλους πελατες κι απο την Μεμφιδα,απο την Βουβαστη,
απο την Ηλιουπολη,απο την Κροκοδειλουπολη,απο τις Θηβες,
κι απ'ολους τους οικισμους στις δυο οχθες του Νειλου,
συχνα με τις κοπελες πηγαιναν να κολυμπησουν στα νερα
του Νειλου και στη λιμνη Μοιρις,προσεχανε πολυ τα νερα
εκει που λουζονταν,γιατι υπηρχαν πολλοι κροκοδειλοι μεσα ,
παιζανε με το τοπι στην αμμουδια, αρωματιζαν τα κορμια
τους και τ'αλοιφαν με αιθερια λαδια να γυαλιζουν,
εκει στο σπιτι γνωρισε και τον Μυρωνα,ηταν τοτε 20 χρονων
κι εκεινος 25,ερχονταν με τον Χαραξο,τον φιλο της Ροδωπις,
εναν νεαρο εμπορο απο τη Μυτηλινη,
ο Χαραξος ητανε αδερφος της ποιητριας Σαπφως,πολυ γνωστης
σ'ολη την Ελλαδα,αυτη η Σαπφω δεν την χωνευε καθολου την
Ροδωπι,και στα ποιηματα της την εβριζε πολυ σκληρα,πως ξελο-
γιασε τον αδερφος της και του'τρωγε τα λεφτα και θα τον αφηνε
καποια μερα ρεστο,την ειχε βγαλει Δωριχα,αχορταγη για δωρα,
αυτη η κατασταση πολυ την στεναχωρουσε την Ροδωπι,γιατι τον
Χαραξο τον αγαπουσε αληθινα και τον προτιμουσε απ' ολους τους
αλλους,
μια μερα,νυχτα ηταν ,πηγε στη καμαρα της ,επεσε στην αγκαλια της
κι εκλαιγε μ'αναφυλητα,''τι της εκανα και τοσο με μισει'',
πολυ δυσκολα την παρηγορησε,να αδιαφορισει,δεν την ειχε
καμια αναγκη,
τοτε εβγαλε απ'τη τσεπη της ενα γραμμα που της ειχε στειλει η
Σαπφω,''διαβασε,να δεις τι γραφει,ειναι αδικο'',
το πηρε και διαβασε:
Δωριχα,πουτανα,που'φαγες τ' αδερφου μου τα λεφτα
κι αυτος ο ανοητος και βλακας σε λατρευει σαν θεα
''αστην να γραφει και να λεει,θα της περασει,θελει δεν θελει'',
της ειπε,
της εστρωσε να κοιμηθει εκει μαζι της,κοιμηθηκε ως το πρωι,
ησυχασε,
με τον Μυρωνα παντρευτηκαν σε τρεις μηνες και την πηρε μαζι
του στην Αρσινοη, στην Κροκοδειλουπολη,εκει ειχε τις εμπορι-
κες του επιχειρησεις,εμπορευονταν αρωματα, αιθερια λαδια και
πολυτιμους λιθους,πολυ μεγαλη περιουσια ειχε,
εμειναν σ'ενα πολυτελες διαμερισμα στον μεγαλο λαβυρινθο της
πολης,ο λαβυρινθος αυτος ειχε πολλες στοες,τρεις χιλιαδες διαμε-
ρισματα,χιλιαπεντακοσια υπογεια και χιλιαπεντακοσια ανωγεια,οι
γονεις του Μυρωνα με τ'αλλα αδερφια του εμεναν εξω απ'τη πολη
σ'ενα εξοχικο σπτι κοντα στις οχθες του Νειλου ,σ'ενα καταπρασι-
νο λιβαδι με πολλα δεντρα ,λουλουδια και πολλα νερα,με τεχνητους
πιδακες,
συχνα τους επισκεπτονταν,ετρωγαν ολοι μαζι εξω στην πρασιναδα
και κοιμοντουσαν ενα-δυο βραδυα,
πολυ γρηγορα κινησε εγκυος και γεννησε ενα χαριτωμενο κοριτσακι,
το βαφτισαν Αρσινοη,
αυτα τα δυο χρονια,που περασαν,δεν ειχε κανενα νεο απο τη φιλε-
ναδα της την Ροδωπι,ουτε ενα γραμμα,αν και με τον Μυρωνα μαζι,
αλλα και μονη της πηγαινε στη Ναυκρατι για ψωνια,ομως για ευνοη-
τους λογους δεν περνουσε απ'το σπιτι να δει τη Ροδωπι και τις
αλλες κοπελες,ειχε αλλαξει κοινωνικη ταξη,δεν ηταν πρεπον να επι-
σκεπτεται τετοια κοκοφημα μερη και να συναναστρεφεται τετοιου
ειδους ανθρωπους,
μια μερα εστειλε την υπηρετρια εξω να της αγορασει ενα απο τα πε#
ριοδικα ποικιλης υλης που επαιρνε συχνα καθε βδομαδα και διαβα-
ζε για να διασκεδασει τη πληξη ,που ενιωθε κλεισμενη μεσα στον λα-
βυρινθο,
η υπηρετρια της εφερε το περιοδικο,το πηρε στα χερια της και καθισε
στο σαλονι στον καναπε να το ξεφυλλισει,με εκπληξη και χαρα ειδε
στο εξωφυλλο,τη φωτογραφια της Ροδωπις,και διαβασε τον τιτλο,
''Το σανδαλι της Ωραιας Εταιρας Ροδωπις'',
πραγματικα ηταν πολυ ομορφη,τα μαλλια της πιασμενα ψηλα,με
χρυσο στεμμα,χρυσα σκουλαρικια με πετραδια,και τρεις σειρες κορα-
λια στο λαιμο της,τα χειλια της κοκκινα,τα ματια μεγαλα,ομορφα,σε
κοιτουσαν κατευθειαν στα ματια,ροδινο το χρωμα του προσωπου,
μια θεα,
ανοιξε το περιοδικο,διαβασε τη εγραφε για την ΡοδωπΙ:
μια μερα που κολυμπουσε κι οι υπηρτριες της φυλαγαν τα ρουχα
της στην ακτη,ενας αητος με μεγαλες φτερουγες χυμηξε απ'τα ου-
ρανια ξαφνικα και πριν προλαβουν ν'αντιδρασουν τα κοριτσια ,
που πολυ τρομαξαν απ'τον αητο και κρυφτηκαν στα καλαμια,αρ-
παξε το'να απ'τα σανταλια της,και σηκωθηκε με μεγαλο θορυβο
στον ουρανο ,πεταξε και χαθηκε,
κι εφτασε στη Μεμφιδα πανω απ'την αυλη,που δικαζε ο βασιλιας
κι αφησε το σανδαλι να πεσει μπροστα στα ποδια του,εκεινος εσκυ-
ψε και το σηκωσε,και θαυμασε τοσο πολυ την ομορφια του,την πο-
λυ λεπτοτητα του,που αμεσως φωναξε τους ανθρωπους του να ψα-
ξουν μεσα σ'ολη την Αιγυπτο να βρουν τη κορη που της ανοικει αυ-
το το σανδαλι,να μην αφησουν θηλυκο για θηλυκο να μην δοκιμα-
σουν το σανδαλι,αν ταιριαζει στο ποδι,κι οταν βρουν την κοπελα να
την φερουν μπροστα του να την παρει για γυναικα του.
Ετσι εγινε εψαξαν μεσα σ'ολη την Αιγυπτο,δοκιμασαν το σανδαλι
σε πολλες ,κι αυτο ταιριαξε στο λεπτο ποδι της Ροδωπις.
Σαν Παραμυθι.
Εκει τελειωνε το κειμενο,
''Σαν Παραμυθι'',μονολογησε,εκλεισε το περιοδικο και τ'αφησε
πανω στο τραπεζακι μπροστα,''Πραγματικα,Σαν Παραμυθι'',επανε-
λαβε,
εμεινε στον καναπε,εκλεισε τα ματια της,εφερε στη μνημη της ολες
τις ωρες που'χε περασει στο σπιτι στη Νσυκρατι με τη Ροδωπι,και
τις αναπολισε με συγκινηση,
αποκοιμηθηκε για λιγο,
την ξυπνησαν,της εφεραν το παιδι,
μετα απο δυο μερες απ'αυτο το περιστατικο με το περιοδικο,ηταν
λιγο μετα το πρωι η υπηρετρια και της εδωσε ενα σημειωμα,
''Κυρια,ειναι για σας,το εφερε ενα παιδι'',
το ανοιξε και το διαβασε:
''Βερενικη,καλημερα ,ειμαι η Ρποδωπι,ηρθα για λιγες ωρες στη πολη,
αν μπορεις ελα να σε δω,θα ειμαι στο ''Πορτραιτον'',θα χαρω παρα
πολυ να σε δω,πολλα φιλια η Ροδωπις'',
εσπασε η καρδια της απο την χαρα και τη λαχταρα να τη δει,ετοιμα-
σθηκε να βγει,εδωσε οδηγιες στη υπηρετρια για το σπιτι οσο θα λει-
πει,
στο ''Πορτραιτον'' τη βρηκε,αγκαλιαστηκαν ,φιληθηκαν,η Ροδωπι τη
ρωτησε τα δικα της πως τα περναει,της ειπε,
καλα,δεν εχει παραπονο απο τον αντρα της,την προσεχει,εχει και το
παιδι τωρα,το αγαπαει το λατρευει,αλλα ειναι στιγμες που νιωθει με-
γαλη μελαγχολια,σαν κατι πολυ δυνατο να της λειπει,σαν καποτε να
γνωρισε την ευτυχια και να την εχασε,ειναι στιγμες που νιωθει μεγα-
λη πληξη,αν δεν ηταν τοσο καλος ο αντρας της ,και δεν ηταν και το
παιδι,θα τα παρατουσε ολα και θα'φευγε,δεν ξερει για που,
αφου τελειωσε ρωτησε τη Ροδωπι για τα δικα της,
εκεινη την κοιταξε στα ματια,ποσο ομορφη ηταν,υστερα εσκυψε το
κεφαλι,και την ακουσε να της λεει,της φανηκε πως ειχε βαθεια λυπη
η φωνη της:
''παει ενας χρονος,που χωρισα με τον Χαραξο,με παρατησε και γυρισε
στην Μυτηληνη,εγινε η θεληση της αδερφης του,κερδισε,τρελλαθηκα
οταν εγινε αυτο,δεν ειχα υπνο,παραλογουσα,εκλαιγα ολη μερα,τιποτα
δεν με παρηγορουσε,ουτε οι πολλοι αντρες που μ'ηθελαν,ουτε η φημη
μου,ουτε η ομορφια μου,σε τι με ωφελησε αφου εχασα εκεινον π'αγα-
πουσα,αρχισα να πινω να τον ξεχασω,αδιαφορουσα για τη δουλεια,πολ-
λους πελατες τους δυσαρεστησα και δεν ξαναπατησαν στο σπιτι,αλλους
τους εδιωξα εγω η ιδια,ημουνα ψυχικο και σωματικο ρακος,πονουσα κι
ουρλιαζα τις νυχτες ,τον ζητουσα ,τον εψαχνα παντου,σκεφτηκα να βα-
λω τερμα στην κακοτυχη ζωη μου,να ησυχασω,να πνιγω στα νερα του
Νειλου,να μου φανε το κορμι οι κροκοδειλοι,να μην μεινει κομματι απο
μενα,τιποτα που να θυμιζει πως περασα πανω σε τουτη τη γη και σ'αυ-
τον τον ψευτικο κοσμο'',
σταματησε να μιλαει,σιωπη,
μετα σηκωσε το κεφαλι της,την κοιταξε στα ματια,χαμογελασε:
''ο χρονος ειναι'',συνεχισε,'' που τα γιατρευει ολα ,και περνανε τα
βασανα των ανθρωπων και ξεχνιουνται,,σιγα-σιγα συνηλθα,βρηκα
παλι τον εαυτο μου,γεμισε το σπιτι απο αντρες,απ'ολα τα μερη,
και καποιος απο τους θαυμαστες μου,παρα πολυ φανατικος φαινε-
ται,συγγραφεας το επαγγελμα,μυθογραφος σαν τον Αισωπο,τον
θυμασαι το Αισωπο;''
κουνησα το κεφαλι καταφατικα,βεβαια τον θυμομουν τον Αισωπο,
μου'χε αναφερει γι'αυτον,οταν ηταν δουλοι και οι δυο στη Θρακη
στον ιδιο δουλεμπορο κι αυτη την ειχε εξαγορασει στην Αιγυπτο
ο Χαραξος,ο καημενος ο Αισωπος,μαλιστα,την ειχε ερωτευθει,αλ-
λα ηταν μαυρος και πολυ ασχημος,
''αυτος ο συγγραφεας,μου εστειλε ενα ζωγραφο και με ζωγραφισε,
κι εγραψε,διεδωσε μια ιστορια,πως κολυμπουσα κι ενας αητος αρ-
παξε το σανδαλι μου,το πεταξε στην αυλη του βασιλια,κι εκεινος το-
σο θαμπωθηκε απ'το σανδαλι που'στειλε να ψαξουν σ'ολη την Αιγυ-
πτο να βρουν σε ποια ανηκει,κι αυτη θα παντρευτει.Κι εψαξαν και
βρηκαν τη Ροδωπι'',γελασε,''δηλαδη εμενα''
σταματησε για λιγο,επειτα συνεχισε,η φωνη της ηταν σταθερη:
''Ενα Παραμυθι.Ο συγγραφεας αυτος τοσο πολυ με θαυμαζε που επι-
νοησε ολο αυτο το παραμυθι.Κι ολος κοσμος το πιστεψε.Με επισκε-
φτηκαν δημοσιοφραφοι να με ρωτησουν,μαλιστα ενα περιοδικο με
ειχε και εξωφυλλο,πριν λιγες μερες κυκλοφορισε,με την ιστορια.Κα-
θε μερα αυτο γινονταν.Εγω αρνιομουν να τους δεχτω.Δεν ηθελα
να κουβεντιασω για ψευτιες και παραμυθια.Μου ηταν πολυ ενο-
χλητικο.Δεν βασταξα αλλο,απαγορευσα να με πλησιασουν δημο-
σιογραφοι,η' οποιοδηποτε αλλοι,και ζητησα να δω η ιδια τον συγ-
γραφεα στο σπιτι,
ηρθε,τον ρωτησα επιμονα γιατι το εκανε αυτο,μου ειπε πως τον πλη-
ρωσε ο Αρτεμιδωρος,τον ξερεις, αυτον που εχει φορτηγα και επιβα-
τικα καραβια στο Νειλο και στη θαλασσα,ηθελε να μου κανει διαφη-
μιση,γνωριζε τον μεγαλο θαυμασμο που ετρεφε ο συγγραφεας για
μενα και δεν θα'φερνε καμια αντιρρηση στο σχεδιο του,και σκεφτη-
κε αυτον τον τροπο,να με μυθοποιησει,
τον ευχαριστησα κι εφυγε,
αυτος ο Αρτεμιδωρος,θυμασαι,μ'ηθελε απο παλια για γυναικα του,
αλλα εγω τοτε αγαπουσα τον Χαραξο κι αρνιομουν,τον καταλαβα
γιατι εκανε αυτο,
σκεφτηκα πως αξιζε να του δωσω περισσοτερο ενδιαφερον,κι ετσι
αρχισα να κανω πιο στενη παρεα μαζι του,τον συμπαθησα,μαλι-
στα ,πριν δυο βδομαδες αρραβωνιαστηκαμε και ζουμε μαζι''
χαμογελασε,
η Βερενικη της ευχηθηκε:''Με το καλο'',και τη φιλησε,
''ευχαριστω πολυ'',της αποκριθηκε η Ροδωπι,και τη φιλησε κι'αυτη,
''Οτι επιθυμεις''
Της ειπε να πανε στο σπιτι,να δει το παιδι,και τον Μυρωνα,να μει-
νει και μια βραδια να την φυλοξενησουν,
την ευχαριστησε,''οχι,δεν θα μεινω,σε λιγο θα φυγω,αλλωστε το
ξερεις πως δεν μ'αρεσουν οι λαβυρινθοι και μου χαλενε τη δια-
θεση',ειπε με σοβαρο υφος,κι αμεσως την αγκαλιασε τρυφερα
και της ειπε γελωντας:
''Ελα,ετσι το ειπα για να σε πειραξω.Η ζωη μας ειναι λαβυρινθος
και μεσα εκει ζουμε μαζι μ'αλλους ανθρωπους,και ποιος ο λογος,
οπωσδηποτε,να βγουμε απ'αυτον,αφου σε αλλον λαβυρινθο συνε-
χομενο θα μπουμε αμεσως ,κι ισως πιο μεγαλυτερο και πιο πολυ-
πλοκο.Ολοι και ολα σε συνεχεις λαβυρινθους ειναι,πριν τωρα μετα ,
παντα.Ολα αρχισαν και θα τελειωσουν μεσα σε λαβυρινθο και
παλι μεσα σε λαβυρινθο θα ξαναρχισουν''
Της ζητησε να την συνοδευσει στο σταθμο απ'οπου θα φυγει,εκει-
νη δεχτηκε,οταν αποχαιρετισθηκαν της ειπε:
''Σε περιμενω,οποτε μπορεσεις,να ρθεις στη Ναυκρατι στο σπιτι.
Στον λαβυρινθο του''
Εφυγε
.
.
.
.
LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΚΕΙΜΕΝΑ-TEXTS-Χ.Ν.Κουβελης[C.N.Couvelis
.
αρχαια κειμενα για την Ροδωπιν η' την Δωριχαν την ωραιοτατην εταιραν
[ο λαβυρινθος-Ηροδοτου Ιστοριαι,Βιβλιον 2 ,148-μεταφραση χ.ν.κουβελης]
[ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ]Η ΡΟΔΩΠΙ Η ΒΕΡΕΝΙΚΗ ΚΙ Ο ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ
ΤΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ
-Φαγιουμ Fayum paintings
.
της Σαπφους ,στην Ελληνικην Ναυκρατιν στην Αιγυπτο-Φαγιουμ
ζωγραφικη-χ.ν.κουβελης
.
Ροδωπις η' Δωριχας στην ελληνικην Ναυκρατιν στην Αιγυπτον
-Φαγιουμ ζωγραφικη-χ.ν.κουβελης.
.
.
αρχαια κειμενα για την Ροδωπιν η' την Δωριχαν την ωραιοτατην εταιραν
στην ελληνικην Ναυκρατιν στην Αιγυπτο-μεταφραση χ.ν.κουβελης
.
ἐνδόξους δὲ ἑταίρας καὶ ἐπὶ κάλλει διαφερούσας ἤνεγκεν καὶ
ἡ Ναύκρατις· Δωρίχαν τε, ἣν ἡ καλὴ Σαπφὼ ἐρωμένην γενο-
μένην Χαράξου τοῦ ἀδελφοῦ αὐτῆς κατ' ἐμπορίαν εἰς τὴν
Ναύκρατιν ἀπαίροντος διὰ τῆς ποιήσεως διαβάλλει ὡς πολ-
λὰ τοῦ Χαράξου νοσφισαμένην. Ἡρόδοτος δ' αὐτὴν Ῥοδῶπιν
καλεῖ, ἀγνοῶν ὅτι ἑτέρα τῆς Δωρίχης ἐστὶν αὕτη, ἡ καὶ τοὺς
περιβοήτους ὀβελίσκους ἀναθεῖσα ἐν Δελφοῖς, ὧν μέμνηται
Κρατῖνος διὰ τούτων ... εἰς δὲ τὴν Δωρίχαν τόδ' ἐποίησε
τοὐπίγραμμα Ποσείδιππος, [καίτοι] καὶ ἐν τῇ Αἰθιοπίᾳ πολ-
λάκις αὐτῆς μνημονεύσας. ἐστὶ <δὲ> τόδε·
Δωρίχα, ὀστέα μὲν σὰ πάλαι κόνιν, ἕσσατο δ' ἑσμὸς
χαίτης ἥ τε μύρων ἔκπνοος ἀμπεχόνη,
ᾗ ποτε τὸν χαρίεντα περιστέλλουσα Χάραξον
σύγχρους ὀρθρινῶν ἥψαο κισσυβίων.
Σαπφῷαι δὲ μένουσι φίλης ἔτι καὶ μενέουσιν
ᾠδῆς αἱ λευκαὶ φθεγγόμεναι σελίδες.
οὔνομα σὸν μακαριστόν, ὃ Ναύκρατις ὧδε φυλάξει,
ἔστ' ἂν ἴῃ Νείλου ναῦς ἐφ' ἁλὸς πελάγη.
ξακουστες εταιρες ειχε η Ναυκρατις ξεχωριστες στην ομορφια,
οπως τη Δωριχα,που η ομορφη Σαπφω,την κατηγορει στους στι-
χους της, επειδη ηταν ερωμενη του αδελφου Χαραξου που βρι-
σκονταν στη Ναυκρατη για εμποριο, πως του εφαγε τα λεφτα
του.
Ο Ηροδοτος την αναφερει ως Ροδωπιν αγνοωντας πως δεν
ηταν αλλη απο τη Δωριχα,αυτη που τους φημισμενους οβελι-
σκους αφιερωσε στους Δελφους τους οποιους μνημονευει ο
Κρατινος μ'αυτους τους στιχους...
για την Δωριχα ο Ποσειδιππος συνεθεσε επιγραμμα,και συχνα
στην Αιθιοπια την μνημονευει,
αυτο ειναι το επιγραμμα:
Δωριχα,παει καιρος που τα κοκκαλα σου εγιναν σταχτη
το ιδιο και η κορδελα στα μαλλια σου και τ'αρωματισμενο
φορεμα σου,που καποτε τον ομορφο αγκαλιαζες Χαραξο
κορμι με κορμι και ροφουσες στις κουπες πιοτο το πρωι
Της Σαπφως οι υψηλοι στιχοι μενουν ακομη και θα μενουν
για παντα να ηχουν οι λευκες σελιδες τ'ονομα σου
Τ'ονομα σου τιμημενο,η Ναυκρατη ετσι θα το φυλαξει,
οσο τα πλοια απ¨τον Νειλο στην αρμυρη θαλασσα ταξιδευουν
Ηροδοτου Ιστοριαι,Βιβλιον 2,135
Ῥοδῶπις δὲ ἐς Αἴγυπτον ἀπίκετο Ξάνθεω τοῦ Σαμίου κομίσαντός
[μιν], ἀπικομένη δὲ κατ' ἐργασίην ἐλύθη χρημάτων μεγάλων ὑπὸ
ἀνδρὸς Μυτιληναίου Χαράξου τοῦ Σκαμανδρωνύμου παιδός,
ἀδελφεοῦ δὲ Σαπφοῦς τῆς μουσοποιοῦ. Οὕτω δὴ ἡ Ῥοδῶπις ἐλευ-
θερώθη καὶ κατέμεινέ τε ἐν Αἰγύπτῳ καὶ κάρτα ἐπαφρόδιτος γενο-
μένη μεγάλα ἐκτήσατο χρήματα ὡς ἅλις εἶναι Ῥοδώπι, ἀτὰρ οὐκ
ὥς γε ἐς πυραμίδα τοιαύτην ἐξικέσθαι. Τῆς γὰρ τὴν δεκάτην τῶν
χρημάτων ἰδέσθαι ἔστι ἔτι καὶ ἐς τόδε παντὶ τῷ βουλομένῳ, οὐδὲν
δεῖ μεγάλα οἱ χρήματα ἀναθεῖναι. Ἐπεθύμησε γὰρ Ῥοδῶπις μνη-
μήιον ἑωυτῆς ἐν τῇ Ἑλλάδι καταλιπέσθαι, ποίημα ποιησαμένη
τοῦτο τὸ μὴ τυγχάνοι ἄλλῳ ἐξευρημένον καὶ ἀνακείμενον ἐν ἱρῷ,
τοῦτο <δ'> ἀναθεῖναι ἐς Δελφοὺς μνημόσυνον ἑωυτῆς. Τῆς ὦν
δεκάτης τῶν χρημάτων ποιησαμένη ὀβελοὺς βουπόρους πολλοὺς
σιδηρέους, ὅσον ἐνεχώρεε ἡ δεκάτη οἱ, ἀπέπεμπε ἐς Δελφούς·
οἳ καὶ νῦν ἔτι συννενέαται ὄπισθε μὲν τοῦ βωμοῦ τὸν Χῖοι ἀνέ-
θεσαν, ἀντίον δὲ αὐτοῦ τοῦ νηοῦ.
Φιλέουσι δέ κως ἐν τῇ Ναυκράτι ἐπαφρόδιτοι γίνεσθαι αἱ ἑταῖραι.
Τοῦτο μὲν γὰρ αὕτη, τῆς πέρι λέγεται ὅδε ὁ λόγος, οὕτω δή τι
κλεινὴ ἐγένετο ὡς καὶ οἱ πάντες Ἕλληνες Ῥοδώπιος τὸ οὔνομα
ἐξέμαθον, τοῦτο δὲ ὕστερον ταύτης <ἑτέρη> τῇ οὔνομα ἦν
Ἀρχιδίκη ἀοίδιμος ἀνὰ τὴν Ἑλλάδα ἐγένετο, ἧσσον δὲ τῆς
προτέρης περιλεσχήνευτος.
Χάραξος δὲ ὡς λυσάμενος Ῥοδῶπιν ἀπενόστησε ἐς Μυτιλήνην,
ἐν μέλεϊ Σαπφὼ πολλὰ κατεκερτόμησέ μιν.
Ῥοδώπιος μέν νυν πέρι πέπαυμαι.
.
η Ροδωπι ηρθε στην Αιγυπτο εκει την εφερε ο Ξανθος απο
τη Σαμο,αυτη εκανε το επαγγελμα της εταιρας κι απελευθε-
ρωθηκε για ενα σημαντικο ποσο χρηματων απο εναν αντρα
Μυτηλινιο τον Χαραξο,γιο του Σκαμαντρωνυμονα και αδερφο
της ποιητριας Σαπφως.
Ετσι η Ροδοπη ελευθερωθηκε,και παρεμεινε στην Αιγυπτο οπου
με τη δυναμη της ομορφιας της αποκτησε πολλα χρηματα,αρκετα
για την Ροδωπιν,αλλα οχι αρκετα για να χτισει σπιτι σαν πυρα-
μιδα
Το δεκατο του πλουτου της μπορει να δει καποιος ακομα,αν το
θελει,και τιποτα δεν επιτρεπει να δει πως διεθετε παρα πολλα
χρηματα.
Επιθυμησε η Ροδωπι για τον εαυτο της ν'αφησει στην Ελλαδα
ενα μνημειο ,τετοιο που να μη βρισκεται αλλο σαν αυτο τοποθε-
τημενο σε ιερο,να το αφιερωσει στους Δελφους στη μνημη της.
Με το δεκατο των χρηματων της κατασκευασε οβελισκους
απο σιδερο,στο μεγεθος να διαπερασουν βοδι,οσους εκανε
με το δεκατο τους εστειλε στους Δελφους ,τους οποιους ακομα
και ακομα και τωρα τους συνανταμε εκει πισω απ'τον βωμο
που εχουν αφιερωσει οι Χιωτες,απεναντι απ'αυτον τον ναο.
Πολυ αγαπητες ειναι οι εταιρες της Ναυκρατις πανεμορφες.
Αυτα γι'αυτη,για την οποια γινεται ο λογος,εγινε τοσο ξακου-
στη,που και ολοι οι Ελληνες εμαθαν το ονομα της Ροδωπις.
Μετα απ'αυτη ,μια αλλη εταιρα,που ονομαζονταν Αρχιδικη,
υμνηθηκε μεσα στην Ελλαδα,λιγοτερο ομως απ'την πρω-
την.
Για τον Χαραξο,οταν γυρισε στη Μυτηλινη,αφου απελευ-
θερωσε την Ροδωπιν,η Σαπφω εγραψε σε στιχους πολλα
σκληρα προσβλητικα .
Αλλα γι'αυτην την Ροδωπιν ας σταματησω τωρα να λεω.
.
Ηροδοτου Ιστοριαι,Βιβλιον 2,134
Τὴν δὴ μετεξέτεροί φασι Ἑλλήνων Ῥοδώπιος ἑταίρης
γυναικὸς εἶναι, οὐκ ὀρθῶς λέγοντες. Οὐδὲ ὦν οὐδὲ εἰ-
δότες μοι φαίνονται λέγειν οὗτοι ἥτις ἦν ἡ Ῥοδῶπις
(οὐ γὰρ ἄν οἱ πυραμίδα ἀνέθεσαν ποιήσασθαι τοιαύτην,
ἐς τὴν ταλάντων χιλιάδες ἀναρίθμητοι ὡς λόγῳ εἰπεῖν
ἀναισίμωνται), πρὸς δὲ ὅτι κατὰ Ἄμασιν βασιλεύοντα
ἦν ἀκμάζουσα Ῥοδῶπις, ἀλλ' οὐ κατὰ τοῦτον. Ἔτεσι
γὰρ κάρτα πολλοῖσι ὕστερον τούτων τῶν βασιλέων τῶν
τὰς πυραμίδας ταύτας λιπομένων ἦν Ῥοδῶπις, γενεὴν
μὲν ἀπὸ Θρηίκης, δούλη δὲ ἦν Ἰάδμονος τοῦ Ἡφαιστο-
όλιος ἀνδρὸς Σαμίου, σύνδουλος δὲ Αἰσώπου τοῦ λογο-
ποιου
.
[Η πυραμιδα του Μυκερινου]καποιοι μεταξυ των Ελληνων
λενε πως ανηκει στην Ροδωπιν μια γυναικα εταιρα,αλλα
αυτο δεν το λενε ορθα.Μου φαινεται,πως αυτοι ετσι λενε
χωρις να γνωριζουν ποια ηταν η Ροδωπις ,[δεν θα ανεθεταν
να κατασκευασθει τετοια πυραμιδα,που θα κοστιζε,ο λογος
το λεει,χιλιαδες αναριθμητα ταλαντα]που στη βασιλεια
του Αμασι ηταν σε πληρη ανθιση η Ροδωπις κι οχι μετα
.
Πολλα χρονια υστερα απο τουτους τους βασιλιαδες που
αφησαν τουτες τις πυραμιδες υπηρξε η Ροδωπις,ειχε γενια
απο τη Θρακη,δουλη ηταν του Ιαδμονα γιου του Ηφαιστο
πολι ανδρα απο τη Σαμο,δουλη μαζι με τον Αισωπο,τον
μυθογραφο.
Αιλιανος, VH 13, 33 :
Ῥοδῶπίν φασιν Αἰγυπτίων λόγοι ἑταίραν γενέσθαι ὡραιοτάτην.
καί ποτε αὐτῆς λουομένης ἡ τὰ παράδοξα καὶ τὰ ἀδόκητα
φιλοῦσα ἐργάζεσθαι τύχη προυξένησεν αὐτῇ οὐ τῆς γνώμης
ἀλλὰ τοῦ κάλλους ἄξια. λουομένης γὰρ καὶ τῶν θεραπαινίδων
τὴν ἐσθῆτα φυλαττουσῶν, ἀετὸς καταπτάς, τὸ ἕτερον τῶν ὑπο-
δημάτων ἁρπάσας, ἀπιὼν ᾤχετο· καὶ ἐκόμισεν ἐς Μέμφιν δικά-
ζοντος Ψαμμιτίχου, καὶ ἐς τὸν κόλπον ἐνέβαλε τὸ ὑπόδημα. ὁ
δὲ Ψαμμίτιχος θαυμάσας τοῦ ὑποδήματος τὸν ῥυθμὸν καὶ τῆς
ἐργασίας αὐτοῦ τὴν χάριν καὶ τὸ πραχθὲν ὑπὸ τοῦ ὄρνιθος προ-
σέταξεν ἀνὰ πᾶσαν τὴν Αἴγυπτον ἀναζητεῖσθαι τὴν ἄνθρωπον,
ἧς τὸ ὑπόδημά ἐστι· καὶ εὑρὼν γαμετὴν ἠγάγετο.
.
Η Ροδωπι λενε Αιγυπτιακες διηγησεις υπηρξε εταιρα πολυ
ομορφη και καποτε που αυτη λουζονταν,η τυχη που αγαπα
τα παραδοξα και τα απροσδοκητα να κανει,την θεωρησε
οχι αξια της γνωσης αλλα της ομορφιας.
Την ωρα που λουζονταν και οι υπηρετριες φυλαγαν τα ρου-
χα της ,ενας αετος χυμαει και το ενα απο τα σανδαλια της
αρπαζοντας και πεταξε,κι εφτασε στη Μεμφιδα,που δικαζε
ο Ψαμμιτιχος,και στην αγκαλια του πεταξε το σανδαλι,
ο Ψαμμιτιχος θαυμασε το σχεδιο και τη λεπτοδουλεια στο
σανδαλι και τι εκανε το πουλι.Τοτε διεταξε να ψαξουν σ'ολην
την Αιγυπτο την γυναικα,στην οποια ανηκει το σανδαλι.
Κι οποιος την βρει θα την παρει γυναικα του
.
.
.
ζωγραφικη Fayum Painting -χ.ν.κουβελης
.
.
Η Βερενικη,25 χρονων.απο την πολη Αρσινοη ,αρχαια
Κροκοδειλουπολη,στη περιοχη Φαγιουμ της Αιγυπτου,
παντρεμενη με τον Μυρωνα ,εμπορο,μενει στον λαβυ-
ρινθο,στο διαμερισμα με αυξοντα αριθμο 2117,φιλη
της εταιρας Ροδωπις[με το τριανταφυλλενιο χρωμα]
η' Δωριχας,απο την Ναυκρατιν.
[-ο λαβυρινθος-]
Ηροδοτου Ιστοριαι,Βιβλιον 2 ,148-μεταφραση χ.ν.κουβελης
... δόξαν δέ σφι ἐποιήσαντο λαβύρινθον, ὀλίγον ὑπὲρ τῆς λίμνης
τῆς Μοίριος κατὰ Κροκοδείλων καλεομένην πόλιν μάλιστά κῃ
κείμενον· τὸν ἐγὼ ἤδη εἶδον λόγου μέζω. 2 εἰ γάρ τις τὰ ἐξ Ἑλ-
λήνων τείχεά τε καὶ ἔργων ἀπόδεξιν συλλογίσαιτο, ἐλάσσονος
πόνου τε ἂν καὶ δαπάνης φανείη ἐόντα τοῦ λαβυρίνθου τούτου.
καίτοι ἀξιόλογός γε καὶ ὁ ἐν Ἐφέσῳ ἐστὶ νηὸς καὶ ὁ ἐν Σάμῳ. 3
ἦσαν μέν νυν καὶ αἱ πυραμίδες λόγου μέζονες, καὶ πολλῶν ἑκά-
στη αὐτέων Ἑλληνικῶν ἔργων καὶ μεγάλων ἀνταξίη, ὁ δὲ δὴ λα-
βύρινθος καὶ τὰς πυραμίδας ὑπερβάλλει· 4 τοῦ [γὰρ] δυώδεκα
μὲν εἰσὶ αὐλαὶ κατάστεγοι, ἀντίπυλοι ἀλλήλῃσι, ἓξ μὲν πρὸς βο-
ρέω ἓξ δὲ πρὸς νότον τετραμμέναι, συνεχέες· τοῖχος δὲ ἔξωθεν
ὁ αὐτός σφεας περιέργει. οἰκήματα δ᾽ ἔνεστι διπλᾶ, τὰ μὲν ὑπό-
γαια τὰ δὲ μετέωρα ἐπ᾽ ἐκείνοισι, τρισχίλια ἀριθμόν, πεντακο-
σίων καὶ χιλίων ἑκάτερα. 5 τὰ μέν νυν μετέωρα τῶν οἰκημάτων
αὐτοί τε ὡρῶμεν διεξιόντες καὶ αὐτοὶ θεησάμενοι λέγομεν, τὰ
δὲ αὐτῶν ὑπόγαια λόγοισι ἐπυνθανόμεθα· οἱ γὰρ ἐπεστεῶτες
τῶν Αἰγυπτίων δεικνύναι αὐτὰ οὐδαμῶς ἤθελον, φάμενοι θήκας
αὐτόθι εἶναι τῶν τε ἀρχὴν τὸν λαβύρινθον τοῦτον οἰκοδομησα-
μένων βασιλέων καὶ τῶν ἱρῶν κροκοδείλων. 6 οὕτω τῶν μὲν
κάτω πέρι οἰκημάτων ἀκοῇ παραλαβόντες λέγομεν, τὰ δὲ ἄνω
μέζονα ἀνθρωπηίων ἔργων αὐτοὶ ὡρῶμεν· αἵ τε γὰρ διέξοδοι
διὰ τῶν στεγέων καὶ οἱ ἑλιγμοὶ διὰ τῶν αὐλέων ἐόντες ποικι-
λώτατοι θῶμα μυρίον παρείχοντο ἐξ αὐλῆς τε ἐς τὰ οἰκήματα
διεξιοῦσι καὶ ἐκ τῶν οἰκημάτων ἐς παστάδας, ἐς στέγας τε ἄλ-
λας ἐκ τῶν παστάδων καὶ ἐς αὐλὰς ἄλλας ἐκ τῶν οἰκημάτων.
7 ὀροφὴ δὲ πάντων τούτων λιθίνη κατά περ οἱ τοῖχοι, οἱ δὲ τοῖ-
χοι τύπων ἐγγεγλυμμένων πλέοι, αὐλὴ δὲ ἑκάστη περίστυλος
λίθου λευκοῦ ἁρμοσμένου τὰ μάλιστα...
.
...κατασκευασαν για τη δοξα τους λαβυρινθο,λιγο παρα-
πανω απ'τη λιμνη Μοιριο,εκει που ειναι η πολη με τ'ο-
νομα Κροκοδειλουπολις,τον οποιον εγω το ειδα κι ειναι
πιο μεγαλος απο καθε περιγραφη.Αν καποιος τα τειχη
και τα εργα των Ελληνων αθροιζε για να το αποδειξει,
θα του φαινονταν πως αυτα εγιναν με λιγοτερο μοχθο
και δαπανη απ'αυτον τον λαβυρινθο.
Αν και αξιολογος ειναι ο ναος στην Εφεσο και ο ναος
στη Σαμο ,και οι πυραμιδες ηταν,ακομα και τωρα,ανω-
τερες απο καθε περιγραφη,και καθε μια ειναι ανταξια
πολλων απ'αυτα τα μεγαλα Ελληνικα εργα,ομως αυτος
ο λαβυρινθος κι απ'τις πυραμιδες υπερεχει
Εχει δωδεκα αυλες ολοσκεπαστες,με πυλες τη μια απε-
ναντι στην αλλη,εξι προς το βορα κι εξι προς το νοτο
στραμενες,συνεχομενες,κι απεξω ο ιδιος τοιχος τις περι-
βαλλει.
Τα οικηματα ειναι διπλα,τα υπογεια και τα υπερυψωμενα
πανω σ'εκεινα,τρεις χιλιαδες τον αριθμο,χιλιαπεντακοσια
στο καθενα απο τα δυο.
Τα υπερυψωμενα οικηματα τα ειδαμε οι ιδιοι αφου περ-
πατησαμε διαμεσου αυτων,τα παρατηρησαμε και τα πε-
ριγραφουμε,τα υπογεια τους τα μαθαμε απο διηγησεις.
Οι επιστατες των Αιγυπτιων δεν ηθελαν με κανενα τροπο
να τα δειξουν,λεγοντας πως εκει μεσα ειναι οι ταφοι των
βασιλεων που πρωτοι οικοδομησαν τον λαβυρινθο αυτο
και των ιερων κροκοδειλων.
Ετσι για τα κατω οικηματα λεμε οσα ακουσαμε,ενω τα
πανω ανωτερα απ'τ'ανθρωπινα εργα οι ιδιοι τα βλεπου-
με
Τα περασματα απο τις στεγες και τα γυρισματα απο τις αυλες
ηταν με παρα πολλες παραλλαγες κι απεραντο θαυμασμο μας
προκαλουσαν καθως διερχομασταν απο την αυλη στα οικημα-
τα κι απ'τα οικηματα στις στοες ,σ'αλλες στεγες απ'τις στοες
και σ'αλλες αυλες απ'τα οικηματα.
Η οροφη ολων αυτων ηταν λιθινη οπως κι οι γυρω τοιχοι,οι
τοιχοι ηταν γεματοι με αναγλυφες παραστασεις,κι η καθε
αυλη ηταν περιστυλος απο λευκη πετρα πολυ καλα αρμο-
σμενη...
.
.
.
φιλη της Βερενικης απο την Αρσινοη ,αρχαια Κροκοδειλουπολη,
συνεταιρα -Φαγιουμ Fayum painting-χ.ν.κουβελης
.
.
[ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ]
Η ΡΟΔΩΠΙ Η ΒΕΡΕΝΙΚΗ ΚΙ Ο ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ ΤΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ-χ.ν.κουβελης
.
η Βερενικη ηταν 17 χρονων οταν γνωρισε την Ροδωπι,
σ'εκεινο το περιφημο διοροφο σπιτι με τους βαμενους
με ωχρα τοιχους,εταιρα ηταν η Ροδωπι,22 χρονων,και μα-
λιστα η πιο ομορφη απ'ολες τις αλλες κοπελες κι η πιο μορ-
φωμενη,ειχε τριανταφυλλενιο χρωμα το κορμι της,ροδινο,
μαυρα μακρια μαλλια και μαυρα μεγαλα ματια,λεπτη και
ψηλη, την προτιμουσαν ολοι οι αντρες στην Ναυκρατι,ειχαν
πολλους πελατες κι απο την Μεμφιδα,απο την Βουβαστη,
απο την Ηλιουπολη,απο την Κροκοδειλουπολη,απο τις Θηβες,
κι απ'ολους τους οικισμους στις δυο οχθες του Νειλου,
συχνα με τις κοπελες πηγαιναν να κολυμπησουν στα νερα
του Νειλου και στη λιμνη Μοιρις,προσεχανε πολυ τα νερα
εκει που λουζονταν,γιατι υπηρχαν πολλοι κροκοδειλοι μεσα ,
παιζανε με το τοπι στην αμμουδια, αρωματιζαν τα κορμια
τους και τ'αλοιφαν με αιθερια λαδια να γυαλιζουν,
εκει στο σπιτι γνωρισε και τον Μυρωνα,ηταν τοτε 20 χρονων
κι εκεινος 25,ερχονταν με τον Χαραξο,τον φιλο της Ροδωπις,
εναν νεαρο εμπορο απο τη Μυτηλινη,
ο Χαραξος ητανε αδερφος της ποιητριας Σαπφως,πολυ γνωστης
σ'ολη την Ελλαδα,αυτη η Σαπφω δεν την χωνευε καθολου την
Ροδωπι,και στα ποιηματα της την εβριζε πολυ σκληρα,πως ξελο-
γιασε τον αδερφος της και του'τρωγε τα λεφτα και θα τον αφηνε
καποια μερα ρεστο,την ειχε βγαλει Δωριχα,αχορταγη για δωρα,
αυτη η κατασταση πολυ την στεναχωρουσε την Ροδωπι,γιατι τον
Χαραξο τον αγαπουσε αληθινα και τον προτιμουσε απ' ολους τους
αλλους,
μια μερα,νυχτα ηταν ,πηγε στη καμαρα της ,επεσε στην αγκαλια της
κι εκλαιγε μ'αναφυλητα,''τι της εκανα και τοσο με μισει'',
πολυ δυσκολα την παρηγορησε,να αδιαφορισει,δεν την ειχε
καμια αναγκη,
τοτε εβγαλε απ'τη τσεπη της ενα γραμμα που της ειχε στειλει η
Σαπφω,''διαβασε,να δεις τι γραφει,ειναι αδικο'',
το πηρε και διαβασε:
Δωριχα,πουτανα,που'φαγες τ' αδερφου μου τα λεφτα
κι αυτος ο ανοητος και βλακας σε λατρευει σαν θεα
''αστην να γραφει και να λεει,θα της περασει,θελει δεν θελει'',
της ειπε,
της εστρωσε να κοιμηθει εκει μαζι της,κοιμηθηκε ως το πρωι,
ησυχασε,
με τον Μυρωνα παντρευτηκαν σε τρεις μηνες και την πηρε μαζι
του στην Αρσινοη, στην Κροκοδειλουπολη,εκει ειχε τις εμπορι-
κες του επιχειρησεις,εμπορευονταν αρωματα, αιθερια λαδια και
πολυτιμους λιθους,πολυ μεγαλη περιουσια ειχε,
εμειναν σ'ενα πολυτελες διαμερισμα στον μεγαλο λαβυρινθο της
πολης,ο λαβυρινθος αυτος ειχε πολλες στοες,τρεις χιλιαδες διαμε-
ρισματα,χιλιαπεντακοσια υπογεια και χιλιαπεντακοσια ανωγεια,οι
γονεις του Μυρωνα με τ'αλλα αδερφια του εμεναν εξω απ'τη πολη
σ'ενα εξοχικο σπτι κοντα στις οχθες του Νειλου ,σ'ενα καταπρασι-
νο λιβαδι με πολλα δεντρα ,λουλουδια και πολλα νερα,με τεχνητους
πιδακες,
συχνα τους επισκεπτονταν,ετρωγαν ολοι μαζι εξω στην πρασιναδα
και κοιμοντουσαν ενα-δυο βραδυα,
πολυ γρηγορα κινησε εγκυος και γεννησε ενα χαριτωμενο κοριτσακι,
το βαφτισαν Αρσινοη,
αυτα τα δυο χρονια,που περασαν,δεν ειχε κανενα νεο απο τη φιλε-
ναδα της την Ροδωπι,ουτε ενα γραμμα,αν και με τον Μυρωνα μαζι,
αλλα και μονη της πηγαινε στη Ναυκρατι για ψωνια,ομως για ευνοη-
τους λογους δεν περνουσε απ'το σπιτι να δει τη Ροδωπι και τις
αλλες κοπελες,ειχε αλλαξει κοινωνικη ταξη,δεν ηταν πρεπον να επι-
σκεπτεται τετοια κοκοφημα μερη και να συναναστρεφεται τετοιου
ειδους ανθρωπους,
μια μερα εστειλε την υπηρετρια εξω να της αγορασει ενα απο τα πε#
ριοδικα ποικιλης υλης που επαιρνε συχνα καθε βδομαδα και διαβα-
ζε για να διασκεδασει τη πληξη ,που ενιωθε κλεισμενη μεσα στον λα-
βυρινθο,
η υπηρετρια της εφερε το περιοδικο,το πηρε στα χερια της και καθισε
στο σαλονι στον καναπε να το ξεφυλλισει,με εκπληξη και χαρα ειδε
στο εξωφυλλο,τη φωτογραφια της Ροδωπις,και διαβασε τον τιτλο,
''Το σανδαλι της Ωραιας Εταιρας Ροδωπις'',
πραγματικα ηταν πολυ ομορφη,τα μαλλια της πιασμενα ψηλα,με
χρυσο στεμμα,χρυσα σκουλαρικια με πετραδια,και τρεις σειρες κορα-
λια στο λαιμο της,τα χειλια της κοκκινα,τα ματια μεγαλα,ομορφα,σε
κοιτουσαν κατευθειαν στα ματια,ροδινο το χρωμα του προσωπου,
μια θεα,
ανοιξε το περιοδικο,διαβασε τη εγραφε για την ΡοδωπΙ:
μια μερα που κολυμπουσε κι οι υπηρτριες της φυλαγαν τα ρουχα
της στην ακτη,ενας αητος με μεγαλες φτερουγες χυμηξε απ'τα ου-
ρανια ξαφνικα και πριν προλαβουν ν'αντιδρασουν τα κοριτσια ,
που πολυ τρομαξαν απ'τον αητο και κρυφτηκαν στα καλαμια,αρ-
παξε το'να απ'τα σανταλια της,και σηκωθηκε με μεγαλο θορυβο
στον ουρανο ,πεταξε και χαθηκε,
κι εφτασε στη Μεμφιδα πανω απ'την αυλη,που δικαζε ο βασιλιας
κι αφησε το σανδαλι να πεσει μπροστα στα ποδια του,εκεινος εσκυ-
ψε και το σηκωσε,και θαυμασε τοσο πολυ την ομορφια του,την πο-
λυ λεπτοτητα του,που αμεσως φωναξε τους ανθρωπους του να ψα-
ξουν μεσα σ'ολη την Αιγυπτο να βρουν τη κορη που της ανοικει αυ-
το το σανδαλι,να μην αφησουν θηλυκο για θηλυκο να μην δοκιμα-
σουν το σανδαλι,αν ταιριαζει στο ποδι,κι οταν βρουν την κοπελα να
την φερουν μπροστα του να την παρει για γυναικα του.
Ετσι εγινε εψαξαν μεσα σ'ολη την Αιγυπτο,δοκιμασαν το σανδαλι
σε πολλες ,κι αυτο ταιριαξε στο λεπτο ποδι της Ροδωπις.
Σαν Παραμυθι.
Εκει τελειωνε το κειμενο,
''Σαν Παραμυθι'',μονολογησε,εκλεισε το περιοδικο και τ'αφησε
πανω στο τραπεζακι μπροστα,''Πραγματικα,Σαν Παραμυθι'',επανε-
λαβε,
εμεινε στον καναπε,εκλεισε τα ματια της,εφερε στη μνημη της ολες
τις ωρες που'χε περασει στο σπιτι στη Νσυκρατι με τη Ροδωπι,και
τις αναπολισε με συγκινηση,
αποκοιμηθηκε για λιγο,
την ξυπνησαν,της εφεραν το παιδι,
μετα απο δυο μερες απ'αυτο το περιστατικο με το περιοδικο,ηταν
λιγο μετα το πρωι η υπηρετρια και της εδωσε ενα σημειωμα,
''Κυρια,ειναι για σας,το εφερε ενα παιδι'',
το ανοιξε και το διαβασε:
''Βερενικη,καλημερα ,ειμαι η Ρποδωπι,ηρθα για λιγες ωρες στη πολη,
αν μπορεις ελα να σε δω,θα ειμαι στο ''Πορτραιτον'',θα χαρω παρα
πολυ να σε δω,πολλα φιλια η Ροδωπις'',
εσπασε η καρδια της απο την χαρα και τη λαχταρα να τη δει,ετοιμα-
σθηκε να βγει,εδωσε οδηγιες στη υπηρετρια για το σπιτι οσο θα λει-
πει,
στο ''Πορτραιτον'' τη βρηκε,αγκαλιαστηκαν ,φιληθηκαν,η Ροδωπι τη
ρωτησε τα δικα της πως τα περναει,της ειπε,
καλα,δεν εχει παραπονο απο τον αντρα της,την προσεχει,εχει και το
παιδι τωρα,το αγαπαει το λατρευει,αλλα ειναι στιγμες που νιωθει με-
γαλη μελαγχολια,σαν κατι πολυ δυνατο να της λειπει,σαν καποτε να
γνωρισε την ευτυχια και να την εχασε,ειναι στιγμες που νιωθει μεγα-
λη πληξη,αν δεν ηταν τοσο καλος ο αντρας της ,και δεν ηταν και το
παιδι,θα τα παρατουσε ολα και θα'φευγε,δεν ξερει για που,
αφου τελειωσε ρωτησε τη Ροδωπι για τα δικα της,
εκεινη την κοιταξε στα ματια,ποσο ομορφη ηταν,υστερα εσκυψε το
κεφαλι,και την ακουσε να της λεει,της φανηκε πως ειχε βαθεια λυπη
η φωνη της:
''παει ενας χρονος,που χωρισα με τον Χαραξο,με παρατησε και γυρισε
στην Μυτηληνη,εγινε η θεληση της αδερφης του,κερδισε,τρελλαθηκα
οταν εγινε αυτο,δεν ειχα υπνο,παραλογουσα,εκλαιγα ολη μερα,τιποτα
δεν με παρηγορουσε,ουτε οι πολλοι αντρες που μ'ηθελαν,ουτε η φημη
μου,ουτε η ομορφια μου,σε τι με ωφελησε αφου εχασα εκεινον π'αγα-
πουσα,αρχισα να πινω να τον ξεχασω,αδιαφορουσα για τη δουλεια,πολ-
λους πελατες τους δυσαρεστησα και δεν ξαναπατησαν στο σπιτι,αλλους
τους εδιωξα εγω η ιδια,ημουνα ψυχικο και σωματικο ρακος,πονουσα κι
ουρλιαζα τις νυχτες ,τον ζητουσα ,τον εψαχνα παντου,σκεφτηκα να βα-
λω τερμα στην κακοτυχη ζωη μου,να ησυχασω,να πνιγω στα νερα του
Νειλου,να μου φανε το κορμι οι κροκοδειλοι,να μην μεινει κομματι απο
μενα,τιποτα που να θυμιζει πως περασα πανω σε τουτη τη γη και σ'αυ-
τον τον ψευτικο κοσμο'',
σταματησε να μιλαει,σιωπη,
μετα σηκωσε το κεφαλι της,την κοιταξε στα ματια,χαμογελασε:
''ο χρονος ειναι'',συνεχισε,'' που τα γιατρευει ολα ,και περνανε τα
βασανα των ανθρωπων και ξεχνιουνται,,σιγα-σιγα συνηλθα,βρηκα
παλι τον εαυτο μου,γεμισε το σπιτι απο αντρες,απ'ολα τα μερη,
και καποιος απο τους θαυμαστες μου,παρα πολυ φανατικος φαινε-
ται,συγγραφεας το επαγγελμα,μυθογραφος σαν τον Αισωπο,τον
θυμασαι το Αισωπο;''
κουνησα το κεφαλι καταφατικα,βεβαια τον θυμομουν τον Αισωπο,
μου'χε αναφερει γι'αυτον,οταν ηταν δουλοι και οι δυο στη Θρακη
στον ιδιο δουλεμπορο κι αυτη την ειχε εξαγορασει στην Αιγυπτο
ο Χαραξος,ο καημενος ο Αισωπος,μαλιστα,την ειχε ερωτευθει,αλ-
λα ηταν μαυρος και πολυ ασχημος,
''αυτος ο συγγραφεας,μου εστειλε ενα ζωγραφο και με ζωγραφισε,
κι εγραψε,διεδωσε μια ιστορια,πως κολυμπουσα κι ενας αητος αρ-
παξε το σανδαλι μου,το πεταξε στην αυλη του βασιλια,κι εκεινος το-
σο θαμπωθηκε απ'το σανδαλι που'στειλε να ψαξουν σ'ολη την Αιγυ-
πτο να βρουν σε ποια ανηκει,κι αυτη θα παντρευτει.Κι εψαξαν και
βρηκαν τη Ροδωπι'',γελασε,''δηλαδη εμενα''
σταματησε για λιγο,επειτα συνεχισε,η φωνη της ηταν σταθερη:
''Ενα Παραμυθι.Ο συγγραφεας αυτος τοσο πολυ με θαυμαζε που επι-
νοησε ολο αυτο το παραμυθι.Κι ολος κοσμος το πιστεψε.Με επισκε-
φτηκαν δημοσιοφραφοι να με ρωτησουν,μαλιστα ενα περιοδικο με
ειχε και εξωφυλλο,πριν λιγες μερες κυκλοφορισε,με την ιστορια.Κα-
θε μερα αυτο γινονταν.Εγω αρνιομουν να τους δεχτω.Δεν ηθελα
να κουβεντιασω για ψευτιες και παραμυθια.Μου ηταν πολυ ενο-
χλητικο.Δεν βασταξα αλλο,απαγορευσα να με πλησιασουν δημο-
σιογραφοι,η' οποιοδηποτε αλλοι,και ζητησα να δω η ιδια τον συγ-
γραφεα στο σπιτι,
ηρθε,τον ρωτησα επιμονα γιατι το εκανε αυτο,μου ειπε πως τον πλη-
ρωσε ο Αρτεμιδωρος,τον ξερεις, αυτον που εχει φορτηγα και επιβα-
τικα καραβια στο Νειλο και στη θαλασσα,ηθελε να μου κανει διαφη-
μιση,γνωριζε τον μεγαλο θαυμασμο που ετρεφε ο συγγραφεας για
μενα και δεν θα'φερνε καμια αντιρρηση στο σχεδιο του,και σκεφτη-
κε αυτον τον τροπο,να με μυθοποιησει,
τον ευχαριστησα κι εφυγε,
αυτος ο Αρτεμιδωρος,θυμασαι,μ'ηθελε απο παλια για γυναικα του,
αλλα εγω τοτε αγαπουσα τον Χαραξο κι αρνιομουν,τον καταλαβα
γιατι εκανε αυτο,
σκεφτηκα πως αξιζε να του δωσω περισσοτερο ενδιαφερον,κι ετσι
αρχισα να κανω πιο στενη παρεα μαζι του,τον συμπαθησα,μαλι-
στα ,πριν δυο βδομαδες αρραβωνιαστηκαμε και ζουμε μαζι''
χαμογελασε,
η Βερενικη της ευχηθηκε:''Με το καλο'',και τη φιλησε,
''ευχαριστω πολυ'',της αποκριθηκε η Ροδωπι,και τη φιλησε κι'αυτη,
''Οτι επιθυμεις''
Της ειπε να πανε στο σπιτι,να δει το παιδι,και τον Μυρωνα,να μει-
νει και μια βραδια να την φυλοξενησουν,
την ευχαριστησε,''οχι,δεν θα μεινω,σε λιγο θα φυγω,αλλωστε το
ξερεις πως δεν μ'αρεσουν οι λαβυρινθοι και μου χαλενε τη δια-
θεση',ειπε με σοβαρο υφος,κι αμεσως την αγκαλιασε τρυφερα
και της ειπε γελωντας:
''Ελα,ετσι το ειπα για να σε πειραξω.Η ζωη μας ειναι λαβυρινθος
και μεσα εκει ζουμε μαζι μ'αλλους ανθρωπους,και ποιος ο λογος,
οπωσδηποτε,να βγουμε απ'αυτον,αφου σε αλλον λαβυρινθο συνε-
χομενο θα μπουμε αμεσως ,κι ισως πιο μεγαλυτερο και πιο πολυ-
πλοκο.Ολοι και ολα σε συνεχεις λαβυρινθους ειναι,πριν τωρα μετα ,
παντα.Ολα αρχισαν και θα τελειωσουν μεσα σε λαβυρινθο και
παλι μεσα σε λαβυρινθο θα ξαναρχισουν''
Της ζητησε να την συνοδευσει στο σταθμο απ'οπου θα φυγει,εκει-
νη δεχτηκε,οταν αποχαιρετισθηκαν της ειπε:
''Σε περιμενω,οποτε μπορεσεις,να ρθεις στη Ναυκρατι στο σπιτι.
Στον λαβυρινθο του''
Εφυγε
.
.
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου