.
.
LITTERATURE-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
-ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΙΚΑΝΙΚΟ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΛΥΚΟΥ ΣΤΟΝ ΜΑΙΝΟΜΕΝΟ
ΗΡΑΚΛΗ ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ,στιχοι140-169
-κειμενο και μετάφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
Hercules' Enigma-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΙΚΑΝΙΚΟ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΛΥΚΟΥ ΣΤΟΝ ΜΑΙΝΟΜΕΝΟ
ΗΡΑΚΛΗ ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ,στιχοι140-169
-κειμενο και μετάφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
Η τραγωδία Μαινόμενος Ηρακλής του Ευριπίδη παίχθηκε το 416 πΧ
Υπόθεση:
Ο Ηρακλής έχει κατέβει στον Άδη,ο Λύκος που έχει σκοτώνει τον Κρέοντα
και πάρει το θρόνο απειλεί με θάνατο τον πατέρα του Ηρακλή Αμφιτρύωνα,
τη γυναίκα του Μεγάρα και τα παιδιά του,αυτοί καταφεύγουν ικέτες,επιστρέφοντας
ο Ηρακλής σκοτώνει τον Λύκο,όμως η Ήρα του
θολώνει τα μυαλά και σκοτώνει τη Μεγάρα και τα παιδιά του,τον πιάνουν
και τον δένουνσε ένα στυλό,όταν συνέρχεται οδύρεται για αυτά που έκανε,
ο Θησέας προσπαθεί να τον συνεφέρει λέγοντας του πως ο ανδρείος αντρας
πρέπει όλα να τα υπομένει και τον παίρνει στην Αθήνα για καθαρση
Ο Δικανικος Λόγος του Λύκου:
Ο Λύκος στους στίχους 140 -169 αναπτύσει έναν καθαρά δικανικό λόγο,
(προσφιλής μέθοδος ανάπτυξης στις τραγωδίες του Ευριπίδη)
εκθέτει,θελωντας να πείσει,τους λόγους της θανάτωσης του πατέρα
του Ηρακλή Αμφιτρύωνα ,της γυναίκας του Μέγαρα και των παιδιών του:
-
Λόγοι Εξουσίας:
ειμαι κύριος,και ως εκ τούτου, έχω το δικαίωμα να μιλω και να κρίνω την
τύχη των υπηκοων του
τὸν Ἡράκλειον πατέρα καὶ ξυνάορον, 140
εἰ χρή μ᾽, ἐρωτῶ· χρὴ δ᾽, ἐπεί γε δεσπότης
ὑμῶν καθέστηχ᾽, ἱστορεῖν ἃ βούλομαι.
-
Σχετικοποιηση της ζωής:
γιατι να θέλει κάποιος να επιμηκύνει τον βίο του,όταν από τη φύση είναι
τόσο σύντομος
τίν᾽ ἐς χρόνον ζητεῖτε μηκῦναι βίον;
-
Πραγματικότητα,Αντικειμενικότητα:
αν περιμένουν βοήθεια από τον Ηρακλή,ας μην ελπίζουν,κανείς δεν γύρισε
από τον Άδη
τίν᾽ ἐλπίδ᾽ ἀλκήν τ᾽ εἰσορᾶτε μὴ θανεῖν;
ἦ τὸν παρ᾽ Ἅιδηι πατέρα τῶνδε κείμενον 145
πιστεύεθ᾽ ἥξειν;
-
Αποδοχή του Αναπόφευκτου:
επειτα γιατι δίνουν παραπάνω αξία στην θλίψη του θανατου,αφού πρέπει
οπωσδήποτε να πεθανουν
ὡς ὑπὲρ τὴν ἀξίαν
τὸ πένθος αἴρεσθ᾽, εἰ θανεῖν ὑμᾶς χρεών
-
Αποδομησεις:
πρώτον, αποδομηση του Αμφιτρύωνα:
τι νομίζει πως είναι;τίποτα άλλο παρά ένας ανόητος που καυχιεται σε όλη
την Ελλάδα πως κοιμήθηκε την ίδια γυναίκα με τον Θεό,τον Δία,κι έχουν
κοινά παιδιά
σὺ μὲν καθ᾽ Ἑλλάδ᾽ ἐκβαλὼν κόμπους κενοὺς
ὡς σύγγαμός σοι Ζεὺς τέκνου τε κοινεών,
δευτερον,αποδόμηση του Ηρακλή:
δοξασμένος βέβαια,σαν κυνηγός θηρίων,της Λερναίας Ύδρας, του Λεοντα
της Νεμέας,αλλά όχι θαρραλεος,με τον τόξο,ένα άχαρο όπλο,έτοιμος κάθε
στιγμη να το βάλει στα πόδια,ενώ οι πραγματικά γενναίοι άντρες κρατούν κοντά τους δόρυ κι ασπίδα και μ'αυτα αγωνίζονται κοιτώντας κατάματα την αιματηρη μαχη
σὺ δ᾽ ὡς ἀρίστου φωτὸς ἐκλήθης δάμαρ.150
τί δὴ τὸ σεμνὸν σῶι κατείργασται πόσει,
ὕδραν ἕλειον εἰ διώλεσε κτανὼν
ἢ τὸν Νέμειον θῆρ᾽, ὃν ἐν βρόχοις ἑλὼν
βραχίονός φησ᾽ ἀγχόναισιν ἐξελεῖν;
τοῖσδ᾽ ἐξαγωνίζεσθε; τῶνδ᾽ ἄρ᾽ οὕνεκα 155
τοὺς Ἡρακλείους παῖδας οὐ θνήισκειν χρεών;
ὁ δ᾽ ἔσχε δόξαν οὐδὲν ὢν εὐψυχίας
θηρῶν ἐν αἰχμῆι, τἄλλα δ᾽ οὐδὲν ἄλκιμος,
ὃς οὔποτ᾽ ἀσπίδ᾽ ἔσχε πρὸς λαιᾶι χερὶ
οὐδ᾽ ἦλθε λόγχης ἐγγὺς ἀλλὰ τόξ᾽ ἔχων,160
κάκιστον ὅπλον, τῆι φυγῆι πρόχειρος ἦν.
ἀνδρὸς δ᾽ ἔλεγχος οὐχὶ τόξ᾽ εὐψυχίας
ἀλλ᾽ ὃς μένων βλέπει τε κἀντιδέρκεται
δορὸς ταχεῖαν ἄλοκα τάξιν ἐμβεβώς.
-
Λογοι Προνοητικότητας, Αυτοσυντήρησης:
έχοντας σκοτώσει τον Κρέοντα και πάρει το θρόνο πρέπει να περιμένει
εκδίκηση,γι'αυτό προνοεί:να εξαλειφθούν οι μελλοντικοί εκδικητές,
τα παιδια
ἔχει δὲ τοὐμὸν οὐκ ἀναίδειαν, γέρον,165
ἀλλ᾽ εὐλάβειαν· οἶδα γὰρ κατακτανὼν
Κρέοντα πατέρα τῆσδε καὶ θρόνους ἔχων.
οὔκουν τραφέντων τῶνδε τιμωροὺς ἐμοὶ
χρήιζω λιπέσθαι, τῶν δεδραμένων δίκην.
.
.
ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ-ΜΑΙΝΌΜΕΝΟΣ ΗΡΑΚΛΗΣ στίχοι 140-169,
-μεταφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis
ΛΥΚΟΣ
τὸν Ἡράκλειον πατέρα καὶ ξυνάορον, 140
εἰ χρή μ᾽, ἐρωτῶ· χρὴ δ᾽, ἐπεί γε δεσπότης
ὑμῶν καθέστηχ᾽, ἱστορεῖν ἃ βούλομαι.
τίν᾽ ἐς χρόνον ζητεῖτε μηκῦναι βίον;
τίν᾽ ἐλπίδ᾽ ἀλκήν τ᾽ εἰσορᾶτε μὴ θανεῖν;
ἦ τὸν παρ᾽ Ἅιδηι πατέρα τῶνδε κείμενον 145
πιστεύεθ᾽ ἥξειν; ὡς ὑπὲρ τὴν ἀξίαν
τὸ πένθος αἴρεσθ᾽, εἰ θανεῖν ὑμᾶς χρεών,
σὺ μὲν καθ᾽ Ἑλλάδ᾽ ἐκβαλὼν κόμπους κενοὺς
ὡς σύγγαμός σοι Ζεὺς τέκνου τε κοινεών,
σὺ δ᾽ ὡς ἀρίστου φωτὸς ἐκλήθης δάμαρ.150
τί δὴ τὸ σεμνὸν σῶι κατείργασται πόσει,
ὕδραν ἕλειον εἰ διώλεσε κτανὼν
ἢ τὸν Νέμειον θῆρ᾽, ὃν ἐν βρόχοις ἑλὼν
βραχίονός φησ᾽ ἀγχόναισιν ἐξελεῖν;
τοῖσδ᾽ ἐξαγωνίζεσθε; τῶνδ᾽ ἄρ᾽ οὕνεκα 155
τοὺς Ἡρακλείους παῖδας οὐ θνήισκειν χρεών;
ὁ δ᾽ ἔσχε δόξαν οὐδὲν ὢν εὐψυχίας
θηρῶν ἐν αἰχμῆι, τἄλλα δ᾽ οὐδὲν ἄλκιμος,
ὃς οὔποτ᾽ ἀσπίδ᾽ ἔσχε πρὸς λαιᾶι χερὶ
οὐδ᾽ ἦλθε λόγχης ἐγγὺς ἀλλὰ τόξ᾽ ἔχων,160
κάκιστον ὅπλον, τῆι φυγῆι πρόχειρος ἦν.
ἀνδρὸς δ᾽ ἔλεγχος οὐχὶ τόξ᾽ εὐψυχίας
ἀλλ᾽ ὃς μένων βλέπει τε κἀντιδέρκεται
δορὸς ταχεῖαν ἄλοκα τάξιν ἐμβεβώς.
ἔχει δὲ τοὐμὸν οὐκ ἀναίδειαν, γέρον,165
ἀλλ᾽ εὐλάβειαν· οἶδα γὰρ κατακτανὼν
Κρέοντα πατέρα τῆσδε καὶ θρόνους ἔχων.
οὔκουν τραφέντων τῶνδε τιμωροὺς ἐμοὶ
χρήιζω λιπέσθαι, τῶν δεδραμένων δίκην.
ΛΥΚΟΣ
τον πατέρα του Ηρακλή και την γυναίκα,140
αν σε μένα πρέπει,να ρωτήσω,πρέπει,αφού
κύριος σας έγινα,να λέγω αυτά που θέλω.
μέχρι ποιον ζητάτε χρόνο να μακρυνεται τον βίο;
σε ποιας ελπίδας δύναμη προσβλεπεται να μην πεθανεται;
η' απ'τον Άδη μέσα ο πατέρας αυτών εδώ πιστεύεται 145
πως θα'ρθει;πάνω απ'οσο αξιζει τη θλίψη
μεγαλωνεται,αν εσείς να πεθανεται πρέπει,
συ καθ' όλην την Ελλάδα κούφιους ξεστομίζεις κομπασμους
πως με σένα ο Ζευς την ίδια είχε γυναίκα και παιδιά κοινα
και συ πώς λαμπρου άντρα ονομάσθηκες γυναίκα. 150
και τι λοιπόν σπουδαίο έχει ο σύζυγός σου κατορθώσει,
την υδρα του βαλτου αν κατέκαψε σκοτώνοντας
η' της Νεμέας το θηρίο,που στα δίχτυα πιάνοντας
μεσ'στων μπράτσων τη θηλιά λένε έπνιξε;
με τέτοια αγωνίζεσθε;άρα για χάρη αυτων εδω 155
του Ηρακλή τα παιδιά δεν πρέπει να πεθάνουν;
δόξα ειχε αυτός διχως να'ναι θαρραλεος
στη συμπλοκη των θηρίων ,στ'αλλα καθόλου γενναίος
αφού αυτός ουδέποτε ασπίδα στ'αριστερο δεν κράτησε το χερι
ούτε με λόγχη ήρθε κοντά,αλλ'εχοντας τόξο, 160
το πιο αδύνατο όπλο,στη φυγή έτοιμος ηταν,
του άντρα η ευψυχια δεν δοκιμάζεται στο τοξο
αλλά οταν στέκοντας βλέπει κι αντικρίζει κατάματα αταραχος
το γρηγορο τραύμα που αυλακι απ'το δόρυ χαραζει
όσο για μένα,γέροντα,δεν έχω αναιδεια 165
αλλά προνοητικότητα,γιατί γνωρίζω πως σκοτώνοντας
τον Κρέοντα τον πατέρα αυτης εδώ και τον θρόνο κατέχοντας,
δεν έχω λοιπόν καμία επιθυμία αυτά εδώ όταν μεγαλωσουν
τιμωρους μου ν''αφησω,αυτών που έχουν γινει εκδικηση
.
.
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου